سقوط شاخص‌های مالی در بورس‌های بزرگ

بازار تبادلات ارزی که به اختصار Forex نامیده می شود بزرگترین بازار مالی حال حاضر جهان است. در این بازار بزرگترین شرکت های چند ملیتی، بانک ها و موسسات مالی بزرگ، انواع شرکت های بیمه و صادر کنندگان و وارد کنندگان فعالیت می کنند.

حرکت شاخص بورس بر مدار سقوط / آیا افت بورس تداوم دارد؟

بانک اول - شاخص کل بورس اوراق بهادار تهران در پایان معاملات امروز شنبه با کاهش 33 هزار و 597 واحد روبه‌رو شد.بازار سرمایه امروز هم مانند روزهای گذشته برمدار سقوط حرکت کرد؛ به طوری که شاخص کل این بازار که پیش از این مرز یک میلیون واحد را رد کرده بود مجددا به زیر یک میلیون واحد بازگشت.

به اشتراک بگذارید:

به گزارش بانک اول، شاخص کل بورس اوراق بهادار تهران که در هفته گذشته روند رو به رشد و رکوردشکنی را طی می‌کرد، از روزهای آخر هفته رو به کاهش نهاده و امروز هم اولین روز هفته با کاهش 33 هزار و 597 واحد به رقم 984 هزار و 65 واحد رسید.

همچنین شاخص کل با معیار سقوط شاخص‌های مالی در بورس‌های بزرگ هم‌وزن امروز 6 هزار و 412 وحد افت کرده و به رقم 309 هزار و 642 واحد رسید.

کارشناسان بورسی عمده دلیل ریزش بازار را رفتار هیجانی سهامداران خُرد و حقیقی می‌دانند که بر اثر هیجانات وارد بازار شده و چه در خرید و چه در فروش سهام، به صورت هیجانی رفتار می‌کنند، به گونه‌ای که در اکثر سهم‌های مهم بورسی، صف فروش میلیونی شکل گرفته است.

گرچه در روزهای قبل، سهامی مانند فولاد مبارکه برای خرید در بازار پیدا نمی‌شد، اما امروز 24 میلیون از این سهم برای فروش قرار داده شده، در حالی که صف خرید آن 15 میلیون سهم بوده است و این نشان می‌دهد رفتار سهامداران تازه وارد و خُرد تحت‌تأثیر هیجانات قرار گرفته است.

از نگاه کارشناسان اقتصادی و فعالان بازار سهام چند عامل در ریزش امروز نقش داشته‌اند. عده‌ای خبر بازگشایی نماد ایران‌خودرو را عامل موثری در این ریزش عنوان کرده‌اند که مانند هفته پیش هنگام بازگشایی نماد سایپا شاخص بازار سهام افت قابل توجهی کرد.

دسته دیگر نوسان در دیگر بازارها را عامل موثری در اتفاق امروز بازار سهام می‌دانند. هرچند امروز دلار صرافی ملی نوسان قابل توجهی نداشت اما جدیدترین نرخ ارز در سامانه نیما که مربوط به بیست و پنجم اردیبهشت ماه است نشان می‌دهد نرخ فروش دلار با افزایش ۵۰۰ تومانی و عبور از مرز ۱۶ هزار تومانی رقم ۱۶ هزار و ۱۴۸ تومان اعلام شده است.

اخبار اولیه از بازار طلا نیز حاکی است همچنان این بازار نوسانات محدودی دارد. با توجه به سبقت بازدهی دلار و طلا نسبت به بورس در هفته گذشته، ممکن است برخی همچنان تمایل به خروج سرمایه از بازار سهام برای ورود به دیگر بازارها داشته باشند.

کارشناسان همیشه می‌گویند، ورود به بازار سرمایه باید همراه با تحلیل و مطالعه و مشاوره از افراد متخصص و امین باشد و مردم از رفتار هیجانی خودداری کنند.

عده‌ای هم کاهش شاخص کاهش بورس را در راستای تعدیل بازار و خالی شدن حباب قیمتی در سهام می‌دانند که در هفته گذشته، شاخص از یک میلیون و 40 هزار واحد هم گذشت، اما امروز به 982 هزار واحد رسیده است.

با این حال، اخبار جدید از عرضه اولیه‌های بورسی، اظهارات حمایت‌گرایانه برخی مقامات مسئول و اخبار نشانگر کنترل دیگر بازارها از جمله ارز همچنان تعدادی از سهامداران را امیدوار نگه داشته است که این افت شاخص احتمالا مقطعی است. آیا عوامل مورد اشاره موثر در افت شاخص بورس ادامه نخواهند یافت؟

به هر حال حضور در بازار سرمایه، همزاد و همراه ریسک است. بنابراین، مردم باید از پس‌اندازهای کناری و پول‌های مازاد خود در بورس سرمایه‌گذاری کنند و از کارهای غیرعقلایی مانند فروش خانه، ماشین و یا لوازم منزل و یا فروش ابزار کار برای حضور در بازار خودداری کنند. بلکه باید از محل سود به دست آمده در بورس مایحتاج زندگی خود مانند ماشین، لوازم منزل و حتی مسکن خریداری کنند.

امروز معامله‌گران بورس بیش از 5.4 میلیارد سهام حق‌تقدم و اوراق مالی در قالب 835 هزار معامله و به ارزش 6 هزار و 360 میلیارد تومان داد و ستد کردند که اگر ارزش معاملات فرابورس را که امروز به بیش از 3 میلیارد و 119 میلیون تومان رسید را درنظر بگیریم، معامله‌گران بورس اوراق بهادار تهران و فرابورس امروز در مجموع بیش از 9 هزار و 486 میلیارد تومان اوراق مالی و سهام خرید و فروش کردند.

امروز عمده نمادهای مهم بورسی مانند فولاد مبارکه، ‌پتروشیمی خلیج فارس، ملی مس، شستا، گلگهر، مپنا و بانک ملت همگی در کاهش شاخص بورس بیشترین اثر را داشتند.

همچنین در شاخص قیمت با معیار وزنی ارزشی 3.3 درصد افت کرده و به رقم 261 هزار و 209 واحد رسید.

ارزش بازار در بورس اوراق بهادار تهران امروز به بیش از 3 هزار و 687 تریلیون تومان رسید.

همچنین شاخص قیمت با معیار هم‌وزن امروز 2 درصد کاهش یافته و به رقم 205 هزار و 282 واحد رسید.

شاخص آزاد شناور با 3.6 درصد کاهش به یک میلیون و 252 هزار و 400 واحد رسید.

شاخص بازار اول بورس با 3.3 درصد کاهش به رقم 740 هزار و 603 واحد رسید.

شاخص بازار دوم بورس با 3.6 درصد کاهش به یک‌میلیون و 895 هزار و 25 واحد رسید.

نمادهای پربیننده در بورس تهران شامل بانک ملت، بانک تجارت، پالایش نفت اصفهان، ملی مس، فولاد مبارکه، سرمایه‌گذاری ایران خودرو، پالایش نفت بندرعباس بودند.

ریزش ۲۲۰ واحدی فرابورس

شاخص کل فرابورس با ۲۲۰ واحد سقوط در رقم ۱۱ هزار و ۷۹ واحد ایستاد.

معامله‌گران این بازار ۴۱۰ هزار معامله به ارزش ۳۱ هزار و ۲۱۵ میلیارد ریال انجام دادند.

هلدینگ صنایع معدنی خاورمیانه، تولید نیروی برق دماوند، پتروشیمی زاگرس، سهامی ذوب‌آهن اصفهان، توسعه مولد نیروگاهی جهرم، گروه سرمایه‌ گذاری میراث فرهنگی و فرابورس ایران نسبت به سایر نمادها بیشترین تاثیر منفی را در فرابورس داشتند.

نمادهای پربیننده فرابورس نیز از سهامی ذوب‌آهن اصفهان، گروه سرمایه‌ گذاری میراث فرهنگی، بانک دی، توسعه مولد نیروگاهی جهرم، سیمان لار سبزوار، کشت و صنعت شهداب ناب خراسان و ریل پرداز سیر تشکیل شده بود./سایت طلا

معرفی 19 فیلم‌ و مستند دنیای بورس و سرمایه‌گذاری (قسمت اول)

بیاموزید، سرگرم و متحیر شوید! ما قول می‌دهیم با دیدن فیلم‌های این لیست از داستان‌های واقعی که در بازارهای مالی اتفاق می‌افتد شگفت‌زده ‌خواهید شد. بخش اول این فیلم‌ها، مستندهای مالی جذاب هستند و در بخش دوم فیلم‌های پرفروش در مورد بورس و سرمایه‌گذاری را معرفی می‌کنیم. با تماشای لیست بهترین فیلم‌های بورس و سرمایه‌گذاری، درس‌های بزرگی سقوط شاخص‌های مالی در بورس‌های بزرگ در مورد بازارهای مالی می‌آموزید. با چشم بورس همراه باشید.

توطئه داخلی (Inside Job)

توطئه داخلی Inside Job

اولین فیلم از لیست بهترین فیلم‌های بورس وسرمایه‌گذاری یک مستند توطئه داخلی برنده‌ی جایزه اسکار و بهترین فیلم در مورد بحران‌های مالی است. این فیلم با روایت سریع و مهیج با صدای مت دیمون، بحران مالی، ترس و طمع را شرح می‌دهد. مصاحبه با افراد برجسته، فیلمبرداری عالی و یک داستان واقعی، یک فیلم سرگرم‌کننده و جذاب را نوید می‌دهد. این مستند اصلا خسته‌کننده نیست. این فیلم را باید دید و لذت برد، توطئه‌ی داخلی یکی از بهترین فیلم‌های مرتبط با بورس و سرمایه‌گذاری است.

• نام انگلیسی: Inside Job
• نام فارسی: توطئه‌ی داخلی
• سال ساخت: 2011
• زمان: 109 دقیقه

شرکت (The Corporation)

یک مستند عالی که در مورد ظهور شرکت‌ها به عنوان یک شخص حقوقی است. شرکت‌ها پس از تصویب قوانین، جایگاهی همچون یک شخص را دارند. بدان معنا که شرکت دارای حقوقی است، می‌توانند مثلا زمین بخرد و به صورت قانونی مالک چیزی باشد. تصور کنید اگر شرکت مانند یک شخص باشد، وضعیت آن برای جامعه چگونه است؟ آیا مفید است یا مضر؟

متاسفانه نتایج ارزیابی شرکت‌ها خوب نیست. آنها فقط به سودآوری توجه می‌کنند و به عواقب محصولات و خدمات خود برای جامعه و محیط زیست چندان اهمیت نمی‌دهند. شما در بورس در اصل سهام این شرکت‌ها را می‌خرید. از این رو، باید بدانید که دقیقا به چه چیزی طرف هستید. با تماشای فیلم شرکت، دانش شما در مورد این پدیده‌های دنیای مدرن افزایش خواهد یافت.

• نام انگلیسی: The Corporation
• نام فارسی: شرکت
• سال ساخت: 2003
• زمان: 109 دقیقه

کلاهبرداری چینی (The China Hustle)

(کلاهبرداری چینی The China Hustle

«نظام سرمایه‌داری به کسانی که سخت کار می‌کنند پاداش می‌دهد، با این وجود به کسانی که از دیگران استفاده می‌کنند نیز پاداش خواهد داد.» این جمله‌ی آغازین مستند جنجالی کلاهبرداری چینی است.

این فیلم یک کلاهبرداری واقعی در بورس آمریکا را روایت می‌کند. کلاهبرداری چینی درباره‌ی سرمایه‌گذاری در سهام شرکت‌ها چینی است. شرکت‌های چینی در حال پیشرفت هستند و همه می‌خواهند روی آنها سرمایه‌گذاری کنند. با این حال سرمایه‌گذاری مستقیم در شرکت‌های چینی دشوار است. از این رو، این شرکت‌ها با همدستی شرکت‌های سرمایه‌گذاری آمریکایی، از خلاءهای قانونی سوء استفاده کردند و بدون نیاز به بررسی منظم صورت‌های مالی عرضه‌ی اولیه شدند.

مشکل اساسی این است که بسیاری از این شرکت‌ها، کلاهبردار هستند و فروش یا تجارت واقعی ندارند. این کلاهبرداری در ربع قرن اخیر بی‌سابقه بوده و بیش از 200 میلیارد دلار برآورد شده است. فیلم کلاهبرداری چینی، همچنین شما را با دنیای فروشن استقراضی آشنا می‌کند. در مجموع فیلمی درجه یک و از بهترین فیلم‌ها در مورد سرمایه‌گذاری در بورس است.

• نام انگلیسی: The China Hustle
• نام فارسی: کلاهبرداری چینی
• سال ساخت: 2017
• زمان: 82 دقیقه

انرون: باهوش‌ترین افراد اتاق

انرون: باهوش‌ترین افراد اتاق Enron: The Smartest Guys in the Room

طمع، غرور و فساد! اگر ارتشی از وکلای گران‌قیمت داشته باشید که مانع تحقیقات و نظارت مقامات شوند، از مجازات بسیاری جرائم مالی خلاص می‌شوید. این فیلم همه چیز دارد، یا بهتر بگوییم همه اینها در هیئت مدیره‌ی Enron وجود دارد. فیلم انرون: باهوش‌ترین افراد اتاق درباره‌ی یکی از بزرگترین کلاهبرداری‌های قرن 21 است. در این مستند به تاریک‌ترین جنبه‌های این رسوایی نورتابانده می‌شود.

• نام انگلیسی: Enron: The Smartest Guys in the Room
• نام فارسی: انرون: باهوش‌ترین افراد اتاق
• سال ساخت: 2005
• زمان: 110 دقیقه

سرمایه‌داری: یک داستان عاشقانه (Capitalism: A Love Story)

سرمایه‌داری: یک داستان عاشقانه Capitalism: A Love Story

فیلمی از مستندساز برجسته‌ی آمریکایی مایکل مور، فیلمسازی که هرگز از مبارزه و به چالش کشیدن وضع موجود دست نمی‌کشد. مایکل مور مستند در سرمایه‌داری: یک داستان عاشقانه، نگاه انتقادی خود را به کاپیتالیسم معطوف کرده است. این فیلم سرگرم‌کننده شما را به فکر فرو خواهد برد. تماشای این مستند را بسیار توصیه می‌کنیم. جنبه‌های تاریخی فیلم و نتایجی که می‌گیرد بسیار جالب توجه است.

• نام انگلیسی: Capitalism: A Love Story
• نام فارسی: سرمایه‌داری: یک داستان عاشقانه
• سال ساخت: 2009
• زمان: 127 دقیقه

سقوط بزرگ (The Big Short)

سقوط بزرگ The Big Short

فیلم سقوط بزرگ داستانی واقعی درباره‌ی چند مرد است که روی بحران مالی سال 2007 سرمایه‌گذاری می‌کنند. این فیلم درباره‌ی معامله‌گران کوتاه‌مدتی است که روی پوزیشن‌های شورت (Short) معامله می‌کنند. ترجمه‌ی دقیق عنوان فیلم نیز در اصل فروش استقراضی بزرگ یا شورتِ بزرگ است. با این حال در زبان فارسی سقوط بزرگ و رکود بزرگ ترجمه شده است.

فیلم سقوط بزرگ نگاهی کمدی به معامله‌گرانی دارد که از تریدرهای بلندمدت متنفر هستند. این فیلم کشمکش‌های دو گروه از تریدرها را در رشد انفجاری بازار مسکن آمریکا در سال 2000 روایت می‌کند. سقوط بزرگ از زاویه‌ای متفاوت عملکرد معامله‌گران و مدیران مالی، ناتوانی وال استریت و بهره‌های نجومی بانکی را به تصویر می‌کشد. بحران‌های کوچکی که آمریکا را به سوی بحران اقتصادی لغزاند. یک فیلم عالی، با بازی ستارگانی مانند کریستین بیل و برد پیت و برنده‌ی یک جایزه‌ی اسکار.

• نام انگلیسی: The Big Short
• نام فارسی: سقوط بزرگ
• سال ساخت: 2015
• زمان: 130 دقیقه

بربرها پشت دروازه (Barbarians at the Gate)

بربرها پشت دروازه Barbarians at the Gate

یک مدیر اجرایی با نام راس جانسون می‌خواهد سهام شرکت مواد غذایی و دخانیات نابیسکو را با قیمتی ارزان تصاحب کند. با این حال، متخصصان سرمایه‌گذاری در وال استریت که او استخدام می‌کند به رقیب او تبدیل می‌شوند. بربرها پشت دروازه فیلمی درباره حرص و طمع برای به دست آوردن ثروت به ارزان‌ترین بهای ممکن است. این فیلم نشان می‌دهد که در قراردادهای ادغام و تصاحب شرکت‌ها، بزرگان وال استریت چگونه عمل می‌کنند.

• نام انگلیسی: Barbarians at the Gate
• نام فارسی: بربرها پشت دروازه
• سال ساخت: 1993
• زمان: 107 دقیقه

صعود پول (The Ascent of Money)

صعود پول: The Ascent of Money

پول چگونه دنیای ما را متحول کرده است؟ نایل فرگوس در مستند جذاب صعود پول، تاریخچه‌ی پول و دلیل رشد سقوط شاخص‌های مالی در بورس‌های بزرگ آن را به عنوان ابزاری مدرن بازگو می‌کند. این مستند اطلاعات زیادی را شرح می‌دهد و مانند خواندن یک کتاب قطور است، پس با تمرکز و دقت آن را ببینید. با تماشای این مستند دید عمیقی در مورد پول و تبدیل شدن آن به ابزاری برای تجارت به دست می‌آورید.

• نام انگلیسی: The Ascent of Money
• نام فارسی: صعود پول
• سال ساخت: 2008
• زمان: 120 دقیقه

تعقیب مدوف (Chasing Madoff)

تعقیب مدوف Chasing Madoff

فیلم تعقیب مدوف یک داستان واقعی از کلاهبرداری پانزی است. این فیلم بر اساس کتاب «هیچکس گوش نمی‌دهد» نوشته‌ی هری مارکوپولوس است. تعقیب مدوف روایتی هیجان‌انگیز از ظهور و سقوط برنی مدوف، یکی از بزرگ‌ترین‌ کلاهبرداران بازارهای مالی است. اینکه چقدر برای مارکوپولوس سخت بود که کمیسیون بورس و اوراق بهادار را به اقدام علیه مدوف وادار کند. با احترام به کتاب عالی مارکوپولس، این مستند نیز همچون کتاب فوق‌العاده است.

• نام انگلیسی: Chasing Madoff
• نام فارسی: تعقیب مدوف
• سال ساخت: 2010
• زمان: 91 دقیقه

گرگ وال استریت (The Wolf of Wall Street)

گرگ وال استریت The Wolf of Wall Street

فیلمی معروف از یک کتاب معروف که بسیاری از فعالان بازار بورس نام آن را شنیده‌اند. گرگ وال استریت فیلمی است تکان‌دهنده از مارتین اسکورسیزی و با بازی درخشان لئوناردو دی‌کاپریو. هر چند به نظر ما به نسبت کتاب تا حدی اصل ماجرا را از دست می‌دهد.

فیلم در مورد شخصیت معروفی به نام جوردن بلفورت است. گرگ وال استریت مسائل روانی بلفورت و تبدیل شدن او به این میلیاردر وال‌استریت را نمایش می‌دهد. هر چند کتاب از فیلم بهتر است، اما گرگ وال استریت همچنان از بهترین فیلم‌های بورس و سرمایه‌گذاری است.

شاخص کل (TEDPIX) چیست و چه معنایی در بورس ایران دارد؟

به طور کلی شاخص ها (Index) در بازار بورس پارامترهای قابل ارزیابی ای هستند که تحلیلگران و سرمایه گذارن دنیای بورس برای تحلیل وضعیت بازار به آن ها چشم دوخته اند. شاخص ها می توانند با استفاده از فرمول های گوناگونی به دست بیایند. یکی از مهمترین و در عین حال عمومی ترین این شاخص ها، شاخص کل محسوب می‌شود که در بورس تهران به TEDPIX معروف است. این شاخص با نام شاخص قیمت و بازده نقدی نیز خوانده می شود. شاخص کل از سال 1369 برای بورس تهران بر اساس فرمول خاصی محاسبه می شود. در محاسبه آن بر اساس تعداد شرکت های ثبت شده در بورس و میزان سهام منتشر شده توسط آن ها و آخرین قیت سهم عرضه شده عمل می شود. از آنجا که شاخص کل یکی از مهمترین پارامترهای ارزیابی وضعیت بازار بورس اوراق بهادار تهران به حساب می آید در این مقاله قصد داریم تا آن را به کسانی که قصد سرمایه گذاری در بازار بورس دارند، معرفی کنیم.

شاخص کل (TEDPIX) چیست و چه معنایی در بورس ایران دارد؟

شاخص کل ( TEDPIX )

در بازارهای بورس جهان شاخص های گوناگونی برای ارزیابی وضعیت بازار وجود دارد. تقریباً می توان گفت هر بازاری یک شاخص مخصوص به خودش را دارد. بنابراین وقتی صحبت از TEDPIX می شود منظور شاخصی است که درباره قیمت ها و بازده سهام در بازار بورس تهران به ما اطلاعات می دهد و نه بورس های دیگر.

به عنوان نمونه شاخص S&P 500 یکی از پارامترهای معتبر جهانی برای بررسی وضعیت بازارهای جهان است. چرا که این شاخص با در نظر گرفتن وضعیت 500 شرکت بسیار بزرگ که در بورس های معتبر آمریکا پذیرفته شده اند، انجام می گیرد.

شرکت هایی نظیر اپل، فیسبوک، آمازون، مایکروسافت، ویزا، جی پی مورگان و . که در مجموع بخش قابل توجهی از اقتصاد جهان را نشان می دهند. همچنین بسیاری شاخص های دیگر نظیر The Nasdaq Composite Index ، The Wilshire 5000 یا The Nasdaq Composite Index نیز برای توضیح وضعیت بازارهای جهانی تعیین کننده اند.

به طورکلی اگر شاخص رو به پایین باشد، نشان دهنده افت قیمت سهام شرکت ها و همچنین پایین آمدن سودآوری است و اگر رو به بالا باشد، سهامداران از سرمایه گذاری شان راضی هستند و سود بیشتری نصیبشان می شود. (1)

با اینکه بورس تهران شاخص های متعددی نظیر شاخص مالی، شاخص صنعت، شاخص 50 شرکت برتر، شاخص 30 شرکت بزرگتر، شاخص بازارهای اول و دوم، شاخص بازده نقدی قیمت و . را دارد با این حال پوشش رسانه ای همیشه بر روی شاخص کل قیمت ها بوده و عموم مردم گوششان بیشتر با این کلمه آشناست. این شاخص از آن جهت اهمیت دارد و رسانه ای شده است که بیانگر وضعیت عمومی بازار است. (2)

با این وجود جالب است بدانید که شاخص کل به تنهایی بیانگر وضعیت دقیق بازار نخواهد بود. مثل فردی که داشتن یا نداشتن تب تنها به عنوان علامتی برای ارزیابی سلامتی یا بیماری اش به کار می رود و برای تشخیص دقیق وضعیت سلامتی او نیاز به در نظر گرفتن سایر علائم بالینی وی نیز خواهد بود.

شاخص های دیگری نظیر شاخص کل قیمت و شاخص قیمت هم وزن نیز وجود دارند. در شاخص هم وزن نرخ رشد یا نزول سهام فارغ از بزرگی و کوچکی شرکت ها محاسبه می شود. در حالی که در شاخص کل قیمت، سهم شرکت ها بنابر بزرگی یا کوچکی شان تأثیر گذار است.

مثلاً موقعیتی پیش می آید که در آن شاخص کل قیمت در حال نزول است، در حالی شاخص هم وزن صعودی است. این علائم وضعیتی را نشان می دهند که در آن سهام شرکت های بزرگ یا اصطلاحاً شاخص ساز در وضعیت نزولی قرار دارند، اما عموم سهام بازار در حالا تجربه افزایش قیمت هستند. برعکس این قضیه نیز امکان پذیر است.

یعنی صعود شاخص کل و سقوط شاخص هم وزن. در این حالت افزایش سهام شرکت های بزرگ دارد جور کل بازاری که کاهش قیمت را تجربه می کند می کشد. بنابراین اگر شما در هر کدام از این وضعیت ها سهامدار شرکت های کوچک یا بزرگ باشید، تصمیمات متفاوتی را باید اتخاذ کنید.

نحوه محاسبه شاخص قیمت و بازده نقدی

شاخص TEDPIX از سال 1369 برای شرکت های پذیرفته شده در بازار بورس تهران بر اساس فرمول زیر محسابه می شود:

سود سهامدارانی که در بازار بورس سرمایه گذاری می کنند از دو طریق تأمین می شود.

الف) سود نقدی که در مجامع سالانه شرکت ها تصویب می شود.

ب) سودی که از افزایش قیمت سهم به دست می آید.

شاخص TEDPIX هر دو سود را در خود منظور کرده است. پارامترهای منظور شده در فرمول محاسباتی شاخص کل اعداد و ارقام مربوط به قیمت شرکت ها، تعداد سهام منتشر شده شرکت ها و تعداد شرکت های مشمول این شاخص را در خود دارد. بنابراین همانطور که مشخص است بزرگی یا کوچکی شرکت ها در اندازه گیری این شاخص لحاظ می شوند.

بنابراین تغییرات قیمت سهام شرکت هایی که وزن بیشتری در بازار بورس دارند بر محاسبه این شاخص اثر گذارتر هستند. البته باید در نظر داشت که سازمان بورس اوراق بهادار برای شاخص کل نیز محاسبات فارغ از حجم شرکت ها (هم وزن) را ارائه می دهد. اما آنچه در رسانه ها اعلام می شود، عموماً همان TEDPIX نوع اول است.

همانطور که در قسمت قبل توضیح داده شد، شاخص کل قیمت، یکی از پارامترهای ارزیابی وضعیت بازار بورس است که بر اساس تغییر قیمت سهام در بازار جابه جا می شود. این در حالی است که شاخص بازدهی قیمت در بین سهامداران که به «سود نقدی» معروف است بر اساس مقایسه رشد یا نزول سود مصوب مجامع شرکت ها محاسبه می گردد.

در اینجا این نکته بیش از پیش روشن می شود که چرا شاخص TEDPIX برای عموم سهامداران اهمیت خاصی دارد. به خصوص برای سهامدارن خرد که در پی به دست آوردن سود در بازه های زمانی کوتاه مدت تر هستند و به سرمایه گذاری خود به چشم یک آینده نگری بلند مدت نمی نگرند.

این نوع سرمایه گذاران باید توجه داشته باشند که به عنوان مثال سقوط شاخص کل به این معنی خواهد بود که علاوه برکاهش عمومی قیمت سهام، سود سالانه کمتری نیز به آن ها تعلق خواهد گرفت.

بنابراین سهامدار خرد همیشه باید تغییرات شاخص TEDPIX را مد نظر داشته باشد و بر اساس آن انتظارات خود را از بازار بورس مطرح نماید. نمی توان از بازاری که شاخص کل آن طی ماه ها در اکثر روزها ریزش داشته توقع سودآوری خارق العاده ای داشت. البته بخاطر افزایش شاخص کل است که بازار بورس از سوی بخش قابل توجهی از مردم به عنوان محلی برای سپردن سرمایه هایشان در دو سال اخیر در نظر گرفته شده است.

شاخص کل بورس تهران در نیمه ابتدایی سال گذشته با رشد 68 درصد و در نیمه دوم سال با رشد 69.8 درصدی همراه بوده است. بنابراین کارشناسان بر همین مبنا به آینده بورس در سال جاری خوشبین بوده اند و ادامه رشد شاخص کل را گرچه با فراز و نشیب هایی، پیش بینی کرده اند. (3)

عوامل اثرگذار بر شاخص کل ( TEDPIX )

یکی از اهداف تحلیلگران تکنیکال که به برآورد وضعیت بازار در آینده ای نه چندان دور علاقه مند هستند، پیش بینی نوسانات شاخص کل است. از شرایط سیاسی ویژه، بروز جنگ ها، بلایای آسمانی و بیماری های همه گیری نظیر کرونا که بگذریم، چند عامل نسبتاً ساختاری وجود دارند که می توان به آن ها اشاره کرد. عوامل ذکر شده در بالا از آن جهت کنار گذاشته شده اند که گاهی اوقات کاملاً از اختیارات سیستمی خارج هستند و خودشان را به بازار تحمیل می کنند.

1. نرخ ارز

یکی از عواملی که می تواند بر بازار بورس اثر بگذارد نرخ ارز است. اثرگذاری نرخ ارز از جهات متفاوتی خواهد بود. مثلاً برای شرکت هایی که واردات مواد اولیه سهم بسزایی در تولید محصولات شان دارد، افزایش نرخ ارز باعث سخت تر شدن تأمین مواد اولیه می شود؛ در نتیجه ممکن است قیمت سهامشان افت کند. از طرفی افزایش قیمت ارز، کالاهای وارداتی را گران تر خواهد کرد و شرکت هایی نظیر خودروسازان داخلی که اکثر محصولاتشان برای مصرف داخل است، مشتریان بیشتری پیدا خواهند کرد؛ در نتیجه قیمت سهامشان افزایش خواهد یافت.

برای تأثیرگذاری نرخ ارز بر بازار بورس همچنان مدلی مطرح نشده است که نشان دهنده رابطه ای شفاف و روشن با یکدیگر باشند. بطور مثال در سال 97 که قیمت ارز رشد سه برابری را تجربه کرد، بازار بورس یکی از کم بازده ترین بازارهای کشور بود در حالی که در سال 98 و ابتدای سال 99 بازار سهام بیشترین سودآوری را برای سرمایه گذران داشته است. ولی نرخ ارز به عنوان یک پارامتر اقتصادی همواره بر بازارهای مالی و فیزیکی تأثیر داشته است. (4)

2. بازارهای جایگزین

همانطور که می دانیم بورس یک بازار است که سرمایه گذارن می توانند در آن سرمایه گذاری بکنند یا نکنند. قبل از رونق بازار بورس در دو سال اخیر، بخش قابل توجهی از سرمایه های ایرانیان در بانک، خرید و فروش ارز و سکه و طلا و حتی کالاهای مصرفی ای نظیر خودرو و مسکن سرمایه گذاری می شد.

این مسأله علل سقوط شاخص‌های مالی در بورس‌های بزرگ مختلفی داشت اما یکی از مهمترین آن ها این بود که بورس از نظر سودآوری قابلیت رقابت با موارد مذکور را نداشت؛ منظور از بازارهای جایگزین همین موارد هستند.

تورم، سیاست گذاری های جدید و شرایط کلی اقتصاد می توانند باعث به وجود آمدن جذابیت یا عدم جذابیت در هرکدام از بازارهای بالا شوند. مثلاً اگر نرخ بهره بانکی به نصف کاهش پیدا کند به نظرتان چه اتفاقی خواهد افتاد؟ محتمل ترین سناریو این است که مقدار قابل توجهی از سرمایه های عمومی که در بانک ها برای دریافت سود سرمایه گذاری شده اند، به بازار بورس انتقال پیدا خواهند کرد.

از طرفی عموم شرکت های حاضر در بورس از وام گیرندگان سیستم بانکی کشور محسوب می شوند که پایین آوردن نرخ بهره باعث می شود شرکت ها و صنایع، پول کمتری را به عنوان سود به بانک ها بدهند و در نتیجه سهامدارن سود بیشتری دریافت کنند.

3. تورم

نرخ تورم هم یکی از مؤلفه های تأثیرگذار بر روی شاخص سهام است. افزایش تورم باعث به وجود آمدن زنجیره ای می شود که معمولاً به کاهش شاخص کل می انجامد. اولین چیزی که تورم باعث آن می شود، کاهش قدرت خرید مردم است.

زمانی که قدرت خرید کاهش یابد، فروش شرکت ها نیز از مقدار پیش بینی شده به سمت سرازیری حرکت و در نتیجه قیمت سهامشان افت می کند و شاخص کل ( TEDPIX ) را تحت تأثیر خود قرار می دهد. تورم پایین با نوسان کم، بهترین شرایط را برای بازارهای مالی به وجود می آورد.

4. عوامل مرتبط با احساسات و هیجانات عمومی

در تمام تحلیل های اقتصادی، تعدادی عوامل ناشناخته اثرگذار وجود دارند که در بررسی های ساختاری غایب هستند. ویژگی هر سه عامل قبل این بود که به شکلی مکانیکی و دومینو وار می شد حدس زد با تغییر یک عامل چه تأثیرات دیگری به وجود می آید. اما مسائل دیگری نیز وجود دارند که بیشتر مبتنی بر روانشناسی اجتماعی و هیجانات عمومی هستند.

از آنجایی که در کشور ما سابقه مشارکت عمومی در بورس کمتر از بسیاری از کشورهاست، ممکن است این پارامترها تأثیر خود را بیشتر نشان دهند که با گذشت زمان و افزایش آگاهی های اقتصادی، احتمالاً کمتر بروز پیدا کنند.

جمع بندی و نتیجه گیری

شاخص کل بازار بورس اوراق بهادار تهران که TEDPIX خوانده می شود از مهمترین مؤلفه های ارزیابی وضعیت بازار بورس است. این شاخص به متری تبدیل شده است که رسانه ها برای اعلام وضعیت بازار بورس به عموم مردم از آن بهره می گیرند.

گرچه این شاخص اهمیت زیادی دارد، با این حال تحلیل آن به تنهایی ممکن است سهامدارن را به سوی تصمیمات اشتباهی سوق دهد؛ به خصوص سهامدارن خرد که سبد سهامشان برای به دست آوردن سود بیشتر مدام سبک و سنگین می شود.

شناخت و بررسی شاخص های دیگری نظیر شاخص قیمت (وزنی- ارزشی و هم وزن) ، شاخص 30 شرکت بزرگتر و . در کنار شاخص کل ( TEDPIX ) که توسط سازمان بورس ارائه می گردند، می توانند تحلیل های دقیق تری را در اختیارمان قرار دهند.

علل رشد جهشی شاخص بورس/ برخی از بازارهای مالی درکشور کاذب است

مدیرعامل بورس اوراق بهادار تهران گفت : برخی بازار های مالی در کشور کاذب و مقطعی است و سرمایه گذار ناچار به سرمایه گذاری است به عنوان مثال افزایش نرخ ارز و طلا به جای رونق به بازار سرمایه آسیب می رساند.

رویداد۲۴ مدیرعامل بورس اوراق بهادار تهران در برنامه تیتر امشب گفت: همه شرکت ها در جذب نقدینگی در جامعه تلاش می کنند.

وی گفت: برخی بازار های مالی در کشور کاذب و مقطعی است و سرمایه گذار ناچار به سرمایه گذاری است. بعنوان مثال افزایش نرخ ارز و طلا به جای رونق به بازار سرمایه آسیب می رساند.

خریدو فروش ارز و طلا هیچ حسنی برای بازار ندارد جز افزایش قیمت ها. اما پولی که وارد بازار سرمایه می شود باعث رونق بنگاه های اقتصادی و رشد و اشتغال می شود.

بازار سرمایه هنوز رشد نکرده و از ابتدای سال تا کنون کل شاخص بورس 6 درصد افزایش یافته است. سرمایه گذار به دنبال علامت هایی است که تصمیم بگیرد و در تامین مالی و بازار سرمایه شرکت کند.

او گفت: در حال حاضر تامین مالی در بازار سرمایه نسبت به سال های گذشته راحتر است این امر بعنوان ویژگی امروز بازار سرمایه است.

وی گفت: یکی از این ابزار ها انتشار اوراق بهادار است حتی در دولت های قبلی برای تامین بودجه کشور اوراق منتشر می شد. بازار مالی سیاست گذاری مالی دارد. ما تا کنون از این پتانسیل بازار سرمایه در تامین مالی استفاده چندانی نکردیم.

کارشناس بازار سرمایه دیگر میهمان برنامه گفت: کشور ما در تامین سرمایه تجربه انتشار اوراق بهادار را دارد.

بهروز خدارحمی پیشنهاد کرد بجای خریدو فروش ارز و طلا بهتر است ارزش افزایش و کاهش نرخ ارز تبدیل به اوراق بهادر شود و اسکناس ارز در اقتصاد کشور اختیار وارد کننده باشد.

بازار پولی باید از فرصت اوراق ارزش ارزی استفاده کند.اگر بازار سرمایه گسترش یابد، تامین مالی بخش تولید و در انتها تولید کشور رونق سقوط شاخص‌های مالی در بورس‌های بزرگ می یابد.

وی گفت: وضعیت مالی تالار شیشه ای بورس بسیار شفاف است. دولت باید به یک شرکت بورسی مشوق اقتصادی بدهد زیرا حوزه عملکرد آن شفاف است.

محسن خدابخش با اشاره به اینکه این امکان باید برای سرمایه گذاری فراهم شود تا هر زمانی نیاز به پول داشت بتواند اوراق خود را نقد کند، گفت: سازمان بورس اوراق بهادار اقداماتی را انجام داده است تا مسئله نقد شوندگی از سرعت بالای برخوردار باشد.

خدابخش افزود: مولد محور بودن بازار سرمایه موجب رشد شاخص های بورس، تزریق نقدینگی، رونق تولید و صنعت می شود.

مدیر نظارت سازمان بورس افزود: اطلاعات بورس در لحظه منتشر می شود و این از رانت اطلاعاتی جلوگیری می کند.

وی از روند اطلاع رسانی ابراز رضایت کرد و گفت: هیئت مدیره شرکت های بورسی ملزم به انتشار صورت وضعیت مالی خود در پایان دوره مالی است تا سرمایه گذار بتواند به موقع تصمیم‌گیری کند.

آشنایی با بزرگترین بازارهای مالی جهانی

مهم نیست که در کدام یک از بازارهای مالی فعالیت دارید. برای اینکه بتوانید به خوبی تمامی اخبار و وقایع اقتصادی را رصد کنید می بایست با سایر بازار های مالی جهان نیز آشنا باشید. این امر برای شما که در یک بازار بین المللی مانند ارزهای دیجیتال فعالیت می کنید اهمیت بیشتری نیز پیدا می کند. به همین منظور تیم آموزشی کوین گراف این مقاله را برای آشنایی بیشتر با مهم ترین بازار های مالی در سراسر جهان تدارک دیده است.

بازارهای مالی یا Financial Market چیست؟

قبل از هرچیزی بهتر است کمی بیشتر با مفهوم بازارهای مالی (Financial Market) آشنا شویم. اگر بخواهیم بازارهای مالی را در یک جمله تعریف کنیم می توان این چنین گفت: به محلی که افراد حقیقی مانند خانوارها ،تریدرها و سرمایه گذاران خرد، همچنین افراد حقوقی مثل شرکت ها و کمپانی ها و یا حتی دولت ها می توانند به خرید و فروش یک دارایی با هزینه خیلی پایین بپردازند بازار مالی گفته می شود. حال این دارایی می تواند سهام یک شرکت، یک ارز دولتی و یا حتی کالا باشد.

در گذشته تمامی این مبادلات به صورت مستقیم صورت می گرفت. به طور مثال اگر می خواستید در فروش یک کمپانی سهیم باشید، می بایست مستقیماً سرمایه خود را به دست آنان می سپاردید و یک قرارداد شخصی تنظیم می کردید. با گذشت زمان و رشد جمعیت، کمبود یک مرجع برای داد و ستد بیش از پیش احساس شد و نتیجه آن پیدایش بازارهای مالی بود.

یکی از ویژگی ها و امتیازاتی که بازارهای مالی به وجود آوردند تعیین قیمت بود. قیمت ها در بازارهای مالی بر اساس عرضه و تقاضا تعیین می شوند و از آنجا که هر شخصی به این قیمت ها دسترسی دارد، امکان تقلب و تغییر در آن به حداقل می رسد. از دیگر خصوصیات بازارهای مالی می توان به جمع شدن حجم زیادی از سرمایه اشاره نمود که نتیجه آن رشد سرمایه بازار و قدرت گرفتن آن می باشد.

دیگر امتیاز استفاده از این مکان ها برای تجارت این است که هر شخصی با هر میزان توانایی مالی می تواند شروع به سرمایه گذاری و یا معامله کرده و در کل یکی از مهم ترین وظایف بازارهای مالی این است که اشخاصی که نیاز به سرمایه دارند را با سرماگذاران متصل کند.

معرفی بازارهای مالی جهانی؛

حال که با مفهوم بازارهای مالی آشنا شدید به معرفی مهم ترین این بازارها در سطح جهان می پردازیم:

۱- بازار سهام (Stock market)

بازار سهام که این روزها از محبوبیت بالایی در میان کاربران ایرانی برخوردار است به مکانی گفته می شود که در آن می توانید با خرید اوراق بهادار در مایملک و سود یک شرکت سهیم شوید. تمامی شرکت هایی که در این بازار شروع به فعالیت می کنند، نخست می بایست از فیلترهای دولتی رد شده و حوزه فعالیت و همچنین میزان دارایی آن ها کاملاً شفاف شود.

برای معیارسنجی ارزش یک گروه از شرکت ها، معامله گران و سرمایه گذاران به شاخص ها مراجعه می کنند. شاخص ها در واقع میانگینی از قیمت و ارزش سهام چند شرکت می باشند. از مهم ترین شاخص های بین المللی می توان به شاخص NAZDAQ ،S&P500 و DOW اشاره نمود.

۲- بازار تبادلات ارزی یا فارکس (Foreign Exchange)

بازار تبادلات ارزی که به اختصار Forex نامیده می شود بزرگترین بازار مالی حال حاضر جهان است. در این بازار بزرگترین شرکت های چند ملیتی، بانک ها و موسسات مالی بزرگ، انواع شرکت های بیمه و صادر کنندگان و وارد کنندگان فعالیت می کنند.

بخشی از این معاملات با هدف تأمین یک ارز صورت می گیرد. اما بیشترین حجم معاملات در این بازار متعلق به معامله گران بوده که با هدف کسب سود از نوسانات میان دو ارز انجام می شود. واسط مالی بین معامله گران در این بازار مانند بازار سهام کارگزاران هستند که با دریافت مبلغی به عنوان کارمزد، امکاناتی نظیر معاملات آتی، پوزیشن شورت و یا مارجین تریدینگ را در اختیار معامله گران قرار می دهند.

۳- بازار کالا (Commodity)

در این بازار همانطور که از اسمش پیداست، معامله گران به خرید و فروش انواع کالا می پردازند. این خرید و فروش هم جهت کسب سود از بالا رفتن یک کالای خاص مانند نفت و همچنین در جهت تأمین آن کالا صورت می پذیرد. سه دسته بندی کلی برای کالاهای این بازار در نظر گرفته شده است که شرح ذیل است:

– دسته Hard یا کالاهای سخت مانند طلا، نقره، سیمان و سایر فلزات گرانبها.
– دسته Soft مانند قهوه، غلات و انواع اقلام خوراکی.
– دسته Energy مانند نفت، گاز، بنزین، برق و زغال سنگ.

۴- بازار اوراق بهادار (Bond Market)

در این بازار سرمایه گذار می تواند در یک پروژه با محوریت خاصی که معمولاً از طرف دولت و یا هولدینگ های قدرتمند برای آن یک اوراق بهادار یا قرضه صادر می شود، مشارکت کند. این اوراق می توانند در خصوص اجرای یک پروژه اشتغال زایی، زیرساخت شهری و یا حتی تکنولوژی باشند. در مجموع این بازار بیشتر مناسب برای افرادی است که قصد سرمایه گذاری بلند مدت دارند و مثال ایرانی آن، اوراق مشارکت وزارتخانه ها در ایران است.

۵- بازار ارزهای دیجیتال (Cryptocurrency Market)

بازار ارزهای دیجیتال نسبت به سایر بازارهای مالی جهانی از وسعت و سرمایه کمتری برخوردار بوده که البته یک امر کاملاً طبیعی است. پیدایش بازار سهام به بیش از ۲۰۰ سال قبل باز می گردد در حالی که از تولد این بازار تنها کمتر از یک دهه گذشته است.

اما دلیلی که این بازار را نسبت به سایر بازارهای مالی متمایز کرده و باعث شده تا تبدیل به آینده دار ترین بازار مالی بین المللی شود، خود اقلامی هستند که در این بازارها معامله می شوند. وقتی در بازارهایی مانند بازار کالا به معامله می پردازید، اقلامی که شروع به خرید آن ها می کنید در انبارهایی دور از دسترس شما قرار داشته و شما هیچگاه نیازی به دریافت و استفاده از آنها ندارید.

حتی وقتی در بازاری مانند Forex شروع به خرید یک ارز مثل یورو می کنید، خرید شما صرفاً جنبه سرمایه گذاری داشته و اگر بخواهید این ارز را واقعا دریافت کرده و از آن استفاده کنید، باید یک سری مراحل خیلی پیچیده و هزینه بر را از سر بگذرانید که نتیجه اش این می شود که شما خرید سقوط شاخص‌های مالی در بورس‌های بزرگ همان مقدار ارز از صرافی شهر خودتان را ترجیح دهید. اما در بازار ارزهای دیجیتال با خرید یک رمزارز دقیقاً آن را دریافت کرده و می توانید با کمترین کارمزد به کیف پول شخصی خود منتقل کنید.

موضوع مهم دیگر مبحث کاربرد رمزارزها می باشد که روز به روز درحال پیشرفت بوده و بنا به سهولت در استفاده و انتقال آنان، از آینده درخشانی برخوردارند. شاید امروز شما نتوانید با در اختیار داشتن یک ارزدیجیتال به سوپرمارکت محلتان رفته و مایحتاج روزانه خود را تهیه کنید، اما با توجه به رشدی که این بازار و حتی تکنولوژی پشتیبان آن در حال تجربه است، هیچ بعید نیست که در ده سال آینده این امکان نیز برای شما فراهم گردد.