مدیریت ریسک در ابزارهای مالی اسلامی
ابزارهای مالی اسلامی به تازگی بهعنوان یکی از انواع اوراق بهادار مهم در جهت تأمین مالی و سرمایهگذاری اسلامی بهکار برده میشوند ابزارهای مالی اسلامی یکی از اثرگذارترین عوامل در نظام اقتصاد اسلامی است که بهمنزلهی جایگزینی مناسب برای وجوه نقد و انواع سرمایهگذاریها در نظام اقتصادی از آنها یاد میشود امروزه ابزارهای مالی در اقتصاد اسلامی یکی از موفقترین سازوکارها در صنعت مالی قلمداد شده و رشد چشمگیری در نظام مالی جهانی داشته؛ بهگونهای که در چشماندازهای مالی جهان، یکی از اساسیترین ابزارهای توسعهی دانش مالی مطرح میشود مقاله حاضر به روش توصیفی ـ تحلیلی پس از بحث و بررسی در خصوص سازوکارهای اقتصاد اسلامی، ابزارهای مالی اسلامی و توسعه آنها در کشورهای مختلف جهان، به معرفی انواع ریسکهای متوجه اوراق بهادار اسلامی پرداخته و در نهایت توجه خود را به مدیریت ریسک ابزارهای مالی اسلامی معطوف میدارد هدف اصلی این پژوهش، تبیین و معرفی ریسکهای پیشرو در ابزارهای مالی اسلامی است و معرفی مکانیزم مناسب جهت مدیریت ریسک اینگونه اوراق و در نهایت ارتباط تأمین مالی بهینه و رویکرد سرمایهگذاری اسلامی میباشد تحقیق حاضر نشان میدهد ابزارهای مالی اسلامی مانند کلیه داراییهای مالی با انواع ریسکهای بازار و ریسکهای خاص ناشر این اوراق مواجه است؛ بنابراین میتوان از ابزارهای رایج ریسک برای مصونسازی این اوراق استفاده نمود
کلیدواژهها
20.1001.1.23829796.1396.14.41.1.2
عنوان مقاله [English]
Risk management in Islamic financial instruments
نویسندگان [English]
- mostafa ghanad 1
- mahmood lari Dasht 2
Islamic financial instruments have recently been used as one of the most important types of securities for financing and Islamic investing Islamic financial instruments are considered as the most influential factors in the Islamic economic system so that they are referred to as a suitable alternative for cash and types of investments in the economic system Today financial instruments in Islamic economics are considered as one of the most successful mechanisms in the financial industry and have dramatically increased in the global financial system so that they are considered as one of the most fundamental tools for developing financial knowledge in the world financial perspectives The method of this article is descriptive analytic and after discussing the mechanisms of Islamic economics Islamic financial instruments and their development in different countries of the world introduces a variety of risks to Islamic securities and finally focuses its attention on the risk management of Islamic financial instruments The main objective of this paper is to explain and introduce the leading risks of Islamic financial instruments and to introduce the appropriate mechanism for risk management of such securities and finally the relationship between optimal financing and Islamic investment approach The present study shows that Islamic financial instruments like all financial assets face a variety of market risks and the specific risks of the issuer of these securities; therefore common risk instruments can be used to secure these securities
سرمایه گذاری مستقیم و غیر مستقیم
انواع روش های سرمایه گذاری سرمایه گذاری مستقیم و غیر مستقیم
سرمایه گذاری به چه معناست؟
به طور طبیعی برای ورود به هر عرصهای باید با مفهوم آن پدیده آشنا شوید، بنابراین قبل از هر چیز متقاضیان برای سرمایه گذاری باید با این مفهوم کلیدی آشنایی پیدا کنند. در یک تعریف عمومی سرمایه گذاری به وارد کردن پول و سرمایه نقدی به یک بازار و خرید محصولات آن بازار برای کسب سود و افزایش سرمایه اولیه گفته میشود. به عبارت دیگر سرمایهگذاری به زبان ساده یعنی تبدیل پول به چند نوع کالا یا دارایی که در حال حاضر مصرف نمیشود و افراد میخواهند با نگهداری آن برای مدتی در آینده از سوددهی آن بهره ببرند.
سرمایه گذاری درهر بازار متفاوت است، چرا که هر بازار مهارتهای خاص خود را برای سرمایه گذاری میطلبد. از این رو تجربه میتواند نقش کلیدی و مهمی را برای افراد بازی کند. اگر فردی بدون تجربه و پرس و جوی کافی وارد بازاری شود احتمال شکست خوردن و متضرر شدنش بسیار بالا است، چرا که مطمئنا افراد دیگری با تجربه بالا در آن بازار حضور دارند که از فرصتها استفاده میکنند. اما با این وجود افراد با سرمایه خرد هم میتوانند در صورت تجربه کافی در یک بازار مثل بازار سرمایه به موفقیت برسند و سرمایه خود را چند برابر کنند.
سرمایه گذاری مستقیم چیست
در روش سرمایه گذاری مستقیم شما شخصا اقدام به خرید و فروش سهام می نمایید. این کار به دلیل ماهیت نوسانی بورس نیاز به مهارت بالایی دارد. پس در مرحله اول شما برای سرمایه گذاری مستقیم در بورس باید به اندازه کافی از مهارت سرمایه گذاری در بورس و همچنین دانش مالی کافی برخوردار باشید. در غیر این صورت هم مجبور خواهید شد استرس بالایی را تحمل کنید و هم امکان ضرر کردن شما بالا می رود. پس سرمایه گذاری مستقیم برای افرادی مناسب است که از اطلاعات مالی و مهارت کافی برای این کار برخوردار هستند.
ضمن اینکه شما باید علاوه بر مهارت، زمان کافی را برای تحلیل و بررسی شرکت ها داشته باشید تا بتوانید گزینه های سرمایه گذاری مناسب را انتخاب نمایید. شما از طریق مراجعه حضوری به کارگزار، خرید و فروش آنلاین و همچنین خرید و فروش اینترنتی سهام می توانید سرمایه گذاری مستقیم در بورس را انجام دهید. برای آشنایی بیشتر با این روش ها می توانید مقاله آموزش خرید و فروش آنلاین و اینترنتی سهام در بورس را نیز مطالعه نمایید.
بنابراین در سرمایه گذاری مستقیم
سرمایه گذار شخصا وارد معاملات بورس و خرید و فروش سهام میشود
معاملهگر میتواند با استفاده از روشهایی نظیر تلفنی، آنلاین و حضوری خودش اقدام به خرید و فروش سهام کند
نیازمند آگاهی، دانش و تجربه کافی در مورد بازار، صنایع و اقتصاد کشور است
نیاز به روحیه ریسکپذیر دارد
فرصت و زمان کافی برای رصد بازار و معاملات نیاز دارد
سرمایه گذاری غیر مستقیم چیست
این نوع از سرمایه گذاری مناسب افرادی است که به دلایل مختلف نمی توانند به صورت مستقیم اقدام به خرید و فروش سهام نمایند. مثلا فرصت، اطلاعات و یا مهارت کافی را برای بررسی و تحلیل و خرید بررسی انواع ریسکهای سرمایه گذاری و فروش سهام ندارند. به این دسته از افراد توصیه می شود که به صورت غیرمستقیم در بورس سرمایه گذاری نمایند. در روش غیر مستقیم، فرد سرمایه گذار مدیریت سرمایه خود را به دست افرادی می سپارد که هم مهارت و دانش مالی بالایی دارند و هم بیشتر وقتشان را مستقیما صرف بررسی تحلیل گزینه های مختلف سرمایه گذاری می کنند. در نتیجه سرمایه شما توسط یک تیم حرفه ای مدیریت خواهد شد.
بنابراین در سرمایه گذاری غیر مستقیم
- مناسب برای سرمایه گذاران غیر حرفهای است
- مناسب برای سرمایه گذاران حرفهای که قصد مدیریت ریسک خود را دارند
- مناسب کسانی که فرصت رصد بازار و معاملات را ندارند
- مناسب افراد مختلف با سطح ریسکپذیری مختلف
انواع سرمایه گذاری غیر مستقیم در بورس
در حال حاضر دو روش برای سرمایه گذاری به صورت غیر مستقیم در بورس وجود دارد که شامل
- سرمایه گذاری از طریق صندوق های سرمایه گذاری
- سرمایه گذاری با استفاده از شرکت های سبدگردان
هرکدام از این روش ها مزایا و معایب خودشان را دارند. در ادامه درباره این روش ها بیشتر توضیح خواهیم داد.
سرمایه گذاری در صندوق های سرمایه گذاری
یک صندوق سرمایه گذاری مجموعه ای از سهام، اوراق مشارکت و سایر اوراق بهادار است. در واقع شما می توانید آن را به صورت شرکتی در نظر بگیرید که در آن افراد مختلف پول های خود را روی هم می گذارند و در سبدی از اوراق بهادار سرمایه گذاری می کنند. هنگامی که شما در یک صندوق سرمایه گذاری سرمایه گذاری می کنید، سرمایه شما بخشی از کل سرمایه صندوق خواهد شد. در نتیجه هرچقدر صندوق سود یا زیان بدست آورد، شما نیز به نسبت سرمایه خود از کل سرمایه صندوق، در این سود یا زیان سهیم هستید.
مزایای سرمایه گذاری در صندوق های سرمایه گذاری
- مدیریت حرفه ای دارایی ها
- نظارت و شفافیت اطلاعاتی
- نقد شوندگی بالا
- صرفه جویی نسبت به مقیاس
معایب صندوق های سرمایه گذاری
اما بد نیست در کنار مزایای گفته شده بدانیم که در صورتی که در یک صندوق سرمایه گذاری سرمایه گذاری کنیم چه ریسک هایی سرمایه ما را تحت تاثیر قرار می دهد. نخستین ریسک این است که سود اوراق با درآمد ثابت تغییر کند. صندوق ها همیشه درصدی از سرمایه خود را به اوراق بهادار با درامد ثابت اختصاص می دهند. این درصد به توجه به نوع و ماهیت صندوق های مختلف، متفاوت است. پس اگر سود این اوراق تغییر کند می تواند برروی سود و بازده صندوق های سرمایه گذاری نیز تاثیر داشته باشد. ریسک دیگر یک صندوق سرمایه گذاری کاهش ارزش سهام های موجود در پورتفوی صندوق است. البته بازهم میزان سهام هر صندوق بسته به نوع و ماهیت آن صندوق متفاوت است.
سرمایه گذاری با استفاده از شرکت های سبدگردان
یک روش دیگر سرمایه گذاری غیرمستقیم در بورس، سرمایه گذاری با استفاده از شرکت های سبدگردان است. سبدگردانی، چیدمان صحیح داراییها در قالب یک سبد مشخص است که میزان هـر یـک از دارایی هـا و زمـان خرید و فروش آن ها به دقت تعیین و پایش میشود. سبدگردان با توجه به نیـروی انسـانی متخصص و بـه کارگیری روش های مناسـب جهـت تجزیـه و تحلیل مسائل بازار، توانایی ارائه خدمات در زمینه تشکیل سبدهای سـرمایه گذاری و مدیریت آن را دارد. در این روش سرمایه شما مستقیما و براساس سطح ریسک پذیری و علایق شما توسط سبدگردان مدیریت می شود.
مزایای استفاده از بررسی انواع ریسکهای سرمایه گذاری سبدگردانی
مزیت عمده سبدگردانی در استفاده از توان حرفهای مدیر سبد و مشاورههای تیم مدیران سرمایهگذاری شرکت سبدگردانی است. این مساله باعث میگردد که تمام تصمیمات برای سبد هر شخص با توجه به ویژگی های شخصیتی سرمایه گذار انجام پذیرد. همچنین در سبدگردانی مالکیت شما به شکل مستقیم است. به این معنی که سهام و سایر دارایی ها به نام خود شما خریداری می گردد ولی توسط سبدگردان مدیریت می شود. این باعث می شود که مدیریت سرمایه شما اختصاصی تر شود. در نتیجه یک مدیریت بر روی دارایی هایی که به نام خود شما ثبت می شوند انجام می پذیرند.
معایب استفاده از سبدگردانی
بزرگترین عیبی که سبدگردانی می بررسی انواع ریسکهای سرمایه گذاری تواند داشته باشد، انتخاب یک سبدگردان نامناسب است. اگر شما سبدگردان مناسبی را انتخاب نکنید ممکن است باعث زیان های سنگینی برای شما بشود. چرا که مستقیما سرمایه شما توسط سبدگردان مدیریت می شود و هر زیانی که حاصل شود مستقیما از سرمایه شما خواهد بود. یک سبدگردان غیرحرفه ای می تواند به راحتی سرمایه شما را به خطر بیاندازد. اگر سبدگردان مناسبی را انتخاب نکنید، ممکن است در آینده به خودتان بگویید ای کاش روش سرمایه گذاری مستقیم را انتخاب می کردم.
بررسی انواع ریسکهای سرمایه گذاری
یکی از مزیتهای بزرگ صندوقهای سرمایه گذاری، متنوع بودن آنها است. تقریبا برای هر نوع سلیقه سرمایه گذاری و هر میزان ریسکپذیری، نوعی صندوق سرمایه گذاری وجود دارد. در واقع، تفاوت اصلی انواع صندوقهای سرمایه گذاری در ترکیب داراییهای آنها است. به این معنی که صندوقها با توجه به ماهیت و نوعشان درصدی از سرمایه خود را در گزینههای کم ریسک مثل سپرده بانکی، اوراق مشارکت و در گزینههای با ریسک بیشتر در بازار بورس سرمایه گذاری میکنند. در ادامه با انواع صندوقهای سرمایه گذاری آشنا میشویم.
۱- صندوق سرمایه گذاری با درآمد ثابت
این نوع صندوقها حداقل بین ۷۰% تا ۹۰% از داراییهای خود را در اوراق مشارکت، سپرده بانکی، گواهی سپرده بانکی و سایر اوراق بهادار با درآمد ثابت سرمایه گذاری میکنند. باقیمانده داراییهای صندوق نیز به اختیار مدیر صندوق (تا سقف ۱۰%) در بورس سرمایه گذاری میشود. این صندوقها مناسب افرادی است که ریسکپذیری پایینی دارند چون علاوه بر ریسک کم از یک حداقل سود تضمین شده هم برخوردار هستند. این صندوقها در دورههای از قبل معین شده (مثلا ماهانه یا ۳ ماه یکبار) به سرمایه گذاران خود سود پرداخت میکنند. قابلیت نقد شوندگی آنها نیز بالا است؛ یعنی شما به راحتی میتوانید واحدهای صندوق خود را به پول نقد تبدیل کنید. همچنین بیشتر این صندوقها یک رکن به نام ضامن نقد شوندگی دارند که معمولا یک نهاد مالی معتبر است. این ضامن باعث آسودگی خاطر بیشتری برای سرمایه گذاران میشود. در نهایت اینکه این صندوقها معمولا بازدهی بیشتری نسبت به بانک دارند. پس برای افراد کم ریسک که پول خود را در بانک نگهداری میکنند یک گزینه جذاب برای سرمایه گذاری با ریسک پایین به شمار میروند.
ویژگی صندوقهای سرمایه گذاری با درآمد ثابت
با توجه به توسعه ابزارهای مالی در ایران شاهد انتشار اوراق مشارکت، گواهیهای سپرده بانکها و شرکتهای مختلف خصوصی و دولتی هستیم. برای اینکه این اوراق جذابیت لازم را نزد سرمایه گذاران داشته باشند معمولا دارای سودی ۳ الی ۴ درصد بالاتر از سپردههای بانکی هستند. از طرفی تضمین شده هستند و این موضوع باعث میشود تا بسیاری از سرمایه گذاران به سمت این اوراق جذب شوند. صندوقهای سرمایه گذاری با درآمد ثابت نیز بخش قابل توجهی از سرمایههای خود را در این اوراق سرمایه گذاری میکنند تا از این دریچه بتوانند بازدهی بالاتری نسبت به سپردههای بانکی ایجاد کنند. در ضمن، برخی از صندوقهای سرمایه گذاری با درآمد ثابت بانکی نیز به دلیل قوانین حاکم بر آن بانک یک الی دو درصد بالاتر از سایر صندوقهای مشابه سود پرداخت میکنند. مثلا اگر صندوقهای دیگر سود ۲۰ درصدی بپردازند آن صندوق خاص سود ۲۲ درصدی را پرداخت میکند.
۲- صندوق سرمایه گذاری سهامی
این نوع از صندوقها حداقل ۷۰% از داراییهای خود را در سهام سرمایه گذاری میکنند. ۳۰% باقیمانده نیز به اختیار مدیر صندوق در سهام، اوراق مشارکت، سپرده بانکی یا سایر اوراق بهادار با درآمد ثابت سرمایه گذاری میشود. این کار باعث میشود که ریسک این نوع صندوقها نسبت به صندوقهای با درآمد ثابت بیشتر شود. به دلیل اینکه بخش زیادی از داراییهای این نوع صندوق در بورس سرمایه گذاری میشود، در نتیجه این نوع از صندوقها حداقل سود تضمین شده ندارند. این صندوقها بیشتر مناسب افرادی هستند که قصد سرمایه گذاری در بورس را دارند، اما فرصت یا اطلاعات کافی برای این کار را ندارند. با سرمایه گذاری در این نوع صندوقها سرمایه شما توسط یک تیم تحلیلی با مدیریت حرفهای و آشنا به مسائل مالی و سرمایه گذاری، در بورس سرمایه گذاری میشود. به همین دلیل ریسک بیشتری نیز دارند؛ اما از طرف دیگر این قابلیت را دارند که نسبت به صندوقهای سرمایه گذاری با درآمد ثابت، بازدهی بیشتری را نصیب سرمایه گذاران کنند؛ مثلا در مواقعی که وضعیت بورس مناسب است، میزان بازدهی و سودآوری این صندوقها نسبت به صندوقهای با درآمد ثابت قابل مقایسه نیست. بسیاری از این صندوقها ضامن نقد شوندگی هم دارند.
بهترین صندوق سرمایه گذاری در سهام
هرگاه یک صندوق سرمایه گذاری سهام یا مختلط، عرضه اولیه شد پیشنهاد میگردد تا بخشی از سرمایه خودتان را بابت خرید واحدهای آن تخصیص بدهید. چون تجربه نشان داده که ارزش واحدهای صندوقهای سرمایه گذاری تازه تاسیس طی سه الی پنج سال بازدهی خارقالعادهای را محقق میکنند و سرمایه گذاری ایمنی محسوب میشوند. از طرفی، تعداد صندوقهای سرمایه گذاری در سهام کم نیستند و هر کدام از آنها با توجه به قدمتشان قیمتهای مختلفی – از ۳۰۰ هزار تومان به بالا – دارند. شاید بپرسید: «چگونه یک صندوق را انتخاب کنم؟» شما میتوانید با مراجعه به سایت «fipiran» سابقه عملکرد صندوقهای مختلف سرمایه گذاری در سهام یا مختلط را مقایسه کنید. معمولا صندوقهای سرمایه گذاری مختلف در صنایع خاصی سرمایه گذاری میکنند. از آنجایی که حجم بزرگی از سرمایه را در اختیار دارند جابهجاییهای مداومی در بین صنایع مختلف بورسی انجام نمیدهند، بنابراین شما ضمن بررسی روند عملکردی صندوقها به سایت آنها هم مراجعه کنید و ببینید که تمرکز سرمایه گذاری این صندوق در چه صنایعی است تا از این دریچه بتوانید واحدهای یک صندوق موفق را خریداری کنید.
۳- صندوق سرمایه گذاری مختلط
این نوع از صندوقها حداکثر ۶۰% از دارایی خود را در سهام سرمایه گذاری میکنند. حداقل ۴۰% از دارایی صندوق نیز در اوراق با درآمد ثابت مثل اوراق مشارکت و سپردههای بانکی سرمایه گذاری میشود. به صورت کلی میتوان گفت این نوع از صندوقهای سرمایه گذاری از نظر سطح ریسک بین صندوق با درآمد ثابت و صندوق سرمایه گذاری در سهام قرار میگیرند. سرمایه گذاری در این نوع از صندوقها به افرادی با سطح ریسک متوسط توصیه میشود. چون بیش از نیمی از داراییهای آن در سهام سرمایه گذاری میشود. همچنین برای تعدیل این ریسک حداقل ۴۰% از داراییهای صندوق در اوراقی که درآمد ثابتی دارند سرمایه گذاری میشود. این صندوقها نیز پتانسیل بازدهی بیشتری نسبت به صندوقهای درآمد ثابت دارند. ولی به دلیل سرمایه گذاری بخشی از داراییها در سهام، حداقل سود تضمین شده ندارند. بسیاری از این صندوقها ضامن نقد شوندگی دارند.
۴- صندوق سرمایه گذاری قابل معامله (ETF)
فعالیت اصلی این صندوقها، سرمایه گذاری در اوراق بهادار یا داراییهای فیزیکی است که به عنوان دارایی پایه صندوق در نظر گرفته میشود. عملکرد این نوع از صندوقها به عملکرد دارایی پشتوانه آن بستگی دارد. میتوان گفت مهمترین ویژگی این صندوقها داد و ستد پذیری واحدهای سرمایه گذاری آنها در بازار سرمایه است. به این صورت که معامله واحدهای این نوع از صندوقها به شیوه معاملات سهام عادی، در سامانه معاملاتی بازار فرابورس ایران صورت میپذیرد. صندوقهای قابل معامله میتوانند هر کدام از ۳ نوع صندوق سرمایه گذاری که گفتیم باشند. ریسک متفاوتی که این نوع از صندوقها نسبت به سایر صندوقهای گفته شده دارند، این است که واحدهای سرمایه گذاری آنها در بورس خرید و فروش میشوند. پس عرضه و تقاضای بازار و شرایط بورس نیز میتواند بر قیمت آنها تاثیر بگذارد. همچنین خرید و فروش این صندوقها از طریق بورس میتواند به نقدشوندگی بیشتر آنها کمک کند.
۵- صندوقهای سرمایه گذاری در طلا
بسیاری از مردم دوست دارند که با خرید طلا و سکه، ارزش پول خود را حفظ کنند. اما اتفاقهایی مانند گم یا ربوده شدن، همیشه پیش روی این نوع از سرمایهگذاریها بوده است. صندوقهای سرمایه گذاری طلا با خرید و فروش سپرده سکه و انواع اوراق بهادار مبتنی بر طلا که معمولا در بورس پذیرفته شدهاند، به کسب بازده میپردازند. در نتیجه، سرمایهگذاران علاوه بر رهایی از مشکلاتی که برایتان گفتیم، میتوانند با ارقام خرد در طلا سرمایهگذاری کنند. البته این صندوقها میتوانند مازاد داراییهای خود را در اوراق بهادار با درآمد بررسی انواع ریسکهای سرمایه گذاری ثابت، سپردهها و گواهی سپرده بانکی سرمایهگذاری کنند.
۶- صندوقهای سرمایه گذاری زمین و ساختمان
برای ایرانیها سرمایهگذاری در مسکن همیشه یکی از بهترین گزینهها به شمار میرود؛ نوعی از سرمایهگذاری که به مبالغ بسیار بالایی نیاز دارد. صندوقهای سرمایه گذاری زمین و ساختمان، صندوقهایی هستند که سرمایههای کوچک اشخاص حقیقی یا حقوقی را به بررسی انواع ریسکهای سرمایه گذاری منظور سرمایهگذاری در پروژههای بزرگ ساختمانی جذب میکنند. با این کار امکان استفاده سرمایهگذاران خرد از فرصتهای سرمایهگذاری در پروژههای بزرگ و درآمدزای مسکن فراهم میشود.
۷- صندوقهای سرمایه گذاری پروژه
صندوق سرمایه گذاری پروژه، صندوقهایی هستند که منابع مالی سرمایهگذاران را برای تأمین مالی پروژههای صنعتی، معدنی، نفت و پتروشیمی جذب میکنند. هدف از تشکیل این نوع صندوقها، جمعآوری سرمایه از متقاضیان و اختصاص وجوه جمعآوری شده به ساخت و بهرهبرداری انواع پروژههای دارای توجیه است.
۸- صندوق سرمایه گذاری نیکوکاری
صندوقهای سرمایه گذاری نیکوکاری، امکان نوعی جدید و جذاب از سرمایهگذاری نیکوکارانه را فراهم آوردهاند. در این شیوه، صندوقهایی با اهداف خاص مانند حمایت از جایزه بینالمللی المصطفی (بررسی انواع ریسکهای سرمایه گذاری مشهور به نوبل اسلامی)، ورزش کشتی یا حتی باشگاههای ورزشی تأسیس میشوند. افرادی که قصد حمایت از این اهداف نیکوکارانه را دارند، بهجای پرداخت پولی که پس از یکبار پرداخت و هزینه شدن به پایان میرسد، در این صندوقها سرمایهگذاری میکنند و سود ناشی از این سرمایهگذاری بهصورت همیشگی به آن هدف اعطا میشود. البته فرد میتواند بخشی از سود ناشی از این سرمایهگذاری را برای خود و بخش دیگر برای آن هدف در نظر بگیرد.
۹- صندوق سرمایه گذاری جسورانه
بعضی از کسب و کارها به جای طی یک مسیر خطی، مسیری نمایی و شتابگونه را طی میکنند. البته یا به سمت رشد و موفقیت یا به سمت افول و ورشکستگی. البته امکان دوم به مراتب بیش از اولی است اما همان تجربههای معدود موفقیت مانند «گوگل»، «آمازون»، «دیجی کالا»، «اسنپ» و … به قدری پولساز و سودآور هستند که همه شکستها را جبران میکنند. عدهای از افراد، سرمایهگذاری در چنین صندوقهایی را ترجیح میدهند؛ صندوقهایی که بر ایدهها و کسبوکارهای نوآورانه سرمایهگذاری میکنند و ممکن است سودی فراوان عاید افراد کنند.
۱۰- صندوق سرمایه گذاری اختصاصی بازار گردانی
همانطور که از نامشان پیدا است نوعی تخصصی از صندوقها هستند که بازارگردانی سهام شرکت یا صنعت از پیش تعیین شدهای را بر عهده دارند. بازارگردانی به معنای خریدوفروش سهمهای شرکت یا صنعتی خاص است که موجب بهبود نقدشوندگی و متعادل نگهداشتن بازار میشود.
۱۱- صندوق سرمایه گذاری شاخصی
صندوقهای سرمایه گذاری شاخصی، صندوقهایی هستند که منابع مالی جمعآوری شده را درست به شکلی سرمایهگذاری میکنند که عملکردی مشابه با عملکرد یکی از شاخصهای بازار سرمایه را به دست بیاورند؛ نه کمتر، نه بیشتر.
سرمایه گذاری مستقیم و غیرمستقیم چیست؟
سرمایه گذاری در بورس روش های متفاوتی دارد.هر فردی که قصد سرمایه گذاری در بورس را دارد،باید این کار را بر اساس برخی معیارها انجام دهد.یک سرمایه گذار بورس باید قبل از سرمایه گذاری ابتدا شرایط خود را برای این کار بسنجد و برخی فاکتورها را بررسی نماید.این فاکتورها شامل میزان آشنایی فرد با بورس،سطح اطلاعات مالی فرد،میزان ریسک پذیری فرد،مقدار زمانی که می تواند به بررسی و تحلیل اختصاص دهد و همچنین مهارت های فرد در سرمایه گذاری و خرید و فروش سهام است.شما باید بعد از بررسی این فاکتورها تصمیم بگیرید که به چه روشی در بورس سرمایه گذاری کنید.در این مقاله قصد داریم روش های سرمایه گذاری در بورس را مورد بررسی قرار دهیم.به صورت کلی می توان گفت که شما برای سرمایه گذاریدر بورس می توانید به دو روش سرمایه گذاری مستقیم و غیرمستقیم وارد بورس شوید.
سرمایه گذاری مستقیم :
در روش سرمایه گذاری مستقیم شما شخصا اقدام به خرید و فروش سهام می نمایید.این کار به دلیل ماهیت نوسانی بورس نیاز به مهارت بالایی دارد.پس در وهله اول شما برای سرمایه گذاری مستقیم در بورس باید به اندازه کافی از مهارت سرمایه گذاری در بورس و همچنین دانش مالی کافی برخوردار باشید.در غیر این صورت هم مجبور خواهید شد استرس بالایی را تحمل کنید و هم امکان ضرر کردن شما بالا می رود.پس سرمایه گذاری مستقیم برای افرادی مناسب است که از اطلاعات مالی و مهارت کافی برای این کار برخوردار هستند.ضمن اینکه شما باید علاوه بر مهارت،زمان کافی را برای تحلیل و بررسی شرکت ها داشته باشید تا بتوانید گزینه های سرمایه گذاری مناسب را انتخاب نمایید.شما از طریق مراجعه حضوری به کارگزار،خرید و فروش آنلاین و همچنین خرید و فروش اینترنتی سهام می توانید سرمایه گذاری مستقیم در بورس را انجام دهید.
سرمایه گذاری غیر مستقیم :
این نوع از سرمایه گذاری مناسب افرادی است که به دلایل مختلف نمی توانند به صورت مستقیم اقدام به خرید و فروش سهام نمایند.مثلا فرصت،اطلاعات و یا مهارت کافی را برای بررسی و تحلیل و خرید و فروش سهام ندارند.به این دسته از افراد توصیه می شود که به صورت غیرمستقیم در بورس سرمایه گذاری نمایند.در روش غیر مستقیم،فرد سرمایه گذار مدیریت سرمایه خود را به دست افرادی می سپارد که هم مهارت و دانش مالی بالایی دارند و هم بیشتر وقتشان را مستقیما صرف بررسی تحلیل گزینه های مختلف سرمایه گذاری می کنند.در نتیجه سرمایه شما توسط یک تیم حرفه ای مدیریت خواهد شد.
انواع سرمایه گذاری غیر مستقیم در بورس :
همانطور که گفته شد در روش سرمایه گذاری غیرمستقیم،فرد سرمایه گذار دیگر به صورت مستقیم خرید و فروش سهام انجام نخواهد داد.بلکه مدیریت سرمایه خود را به افرادی می سپارد که هم اطلاعات و مهارت کافی برای انجام این مار دارند و هم بیشتر زمان خود را تحلیل و بررسی شرایط بازار و گزینه های مختلف سرمایه سرمایه گذاری اختصاص می دهند.در حال حاضر دو روش برای سرمایه گذاری به صورت غیر مستقیم در بورس وجود دارد.سرمایه گذاری از طریق صندوق های سرمایه گذاری و سرمیه گذاری با استفاده از شرکت های سبدگردان.هرکدام از این روش ها مزایا و معایب خودشان را دارند.
سرمایه گذاری در صندوق های سرمایه گذاری :
یک صندوق سرمایه گذاری مجموعه ای از سهام، اوراق مشارکت و سایر اوراق بهادار است. در واقع شما می توانید آن را به صورت شرکتی در نظر بگیرید که در آن افراد مختلف پول های خود را روی هم می گذارند و در سبدی از اوراق بهادار سرمایه گذاری می کنند.هنگامی که شما در یک صندوق سرمایه گذاری سرمایه گذاری می کنید،سرمایه شما بخشی از کل سرمایه صندوق خواهد شد.در نتیجه هرچقدر صندوق سود یا زیان بدست آورد،شما نیز به نسبت سرمایه خود از کل سرمایه صندوق،در این سود یا زیان سهیم هستید.این صندوق ها انواع مختلفی دارند که هرکدام از آنها وبژگی های مخصوص به خود را دارند.
مزایای سرمایه گذاری در صندوق های سرمایه گذاری :
به طور خلاصه می توان از موارد زیر به عنوان ویژگی های سرمایه گذاری در یک صندوق سرمایه گذاری نام برد:
با سرمایه گذاری در بورس از چه مزایایی بهره مند میشویم؟
سرمایه گذاری در بورس همانند دیگر سرمایه گذارای ها دارای مزایایی می باشد که آن را به یکی از جذاب ترین سرمایه گذاری ها تبدیل کرده است. اين نوع سرمايه گذاري در حال حاضر مي تواند به عنوان شغل دوم براي هر فردي محسوب شود به گونه اي كه در حال حاضر نيز ميزان مشاركت عموم افراد در بازار سرمايه افزايش يافته است. سرمايه گذار با فعاليت در بورس مي تواند در همه بازارها مانند سكه، صندوق طلا و سهام فعاليت كند. از طرفی سرمایه گذاری قادر است با سرمایه گذاری در این بازار به جانک بانک در اوراق با بازدهی ثابت در قالب صندوق های قابل معامله در بورس سرمایه گذاری کند. اما فعالیت در بازار سرمایه داری پیش شرط هایی می باشد که در مقاله ای تحت عنوان ” پیش شرط های سرمایه گذاری در بورس به بررسی این موضوع پرداختیم که پیشنهاد می شود حتما مطالعه کنید. پس ورود به بازار سرمایه یعنی ورود به کلیه بازارهای مالی. یعنی اگر بازار سرمایه را بشناسید به سادگی قادر به انتخاب انواع مختلف سرمایه گذاری خواهید بود و درکتان نسبت به مسائل اقتصادی و پیش بینی های اقتصادی به مراتب افزایش می یابد و به همین دلیل به سادگی می توانید مکان مناسب برای سرمایه گذاری را در هر مرحله تشخیص دهید. ما در این مقاله قصد داریم در خصوص برخی از مزیت های سرمایه گذاری در بورس صحبت کنیم. پس با من همراه باشید.
کسب درآمد اولین مزیت سرمایه گذاری در بورس
در بازار سرمایه به دو روش میتوان سود بدست اورد که شامل سود نقدی ( سودی که سالانه بین سهامداران توزیع می شود) و سود سرمایه ای (سود حاصل از افزایش قیمت سهام) می باشد. حال ممکن است بپرسید این دو روش کسب درامد چه معنی دارد. شرکت هایی که در بورس معامله می شوند از محل فروش محصولات خود معمولا سود خالصی را می سازند که بخشی از این سود را سالانه در بین سهامداران خود تقسیم میکنند به این سود، سود نقدی یا DPS می گویند. از طرفی سرمایه گذاران می توانند از خرید و فروش سهام در بازار هم سود کسب کنند که به این سود، سود سرمایه ای می گویند. یعنی سرکمایه گذاری می تواند امروز سهام بخرد و چند روز بعد و یا حتی چند هفته بعد و … بفروشد. یعنی زمانی که سهام شرکت را خریداری کردید میتوانید با توجه به سود و زیان، در مورد نگهداری و یا فروش آن تصمیم گیری کنید. معمولا سرمایه گذاران فعال در بازار سرمایه به دنبال کسب سود دوم می باشند. به همین دلیل ریسک زیادی را متحمل می شوند. به این روش نوسان گیری می گویند.
امنیت و شفافیت در سرمایه گذاری
از ديگر مزاياي سرمايه گذاري در بورس امنيت و شفافيت در سرمايه گذاري مي باشد. اگر به شما بگویند با سرمایه گذاری در کاری میتوانید بازدهی بالاتر از نرخ سود بانکی بدست بیاورید ولی از کیفیت و جزئیات سرمایه گذاری مطلع نباشید و ندانید که قرار است در کجا سرمایه گذاری کنید و آیا این کار شرعی و قانومنی است یا خیر، آیا حاضر به سرمایه گذاری در این کار هستید یا خیر؟ طبیعی است که پاسختان منفی می باشد.
یکی از مزایای سرمایه گذاری در بورس امنیت و برخورداری از حمایت توسط قانون می باشد. به عنوان مثال اگر فردی سهام شرکتی را خریداری کند و شرکت در پایان سال با وجود تصویب سود نقدی از پرداخت سود در مهلت مقرر خودداری کند، سهامدار میتواند از شرکت مذکور شرکت مذکور شکایت و سود نقدی خود را دریافت کند و یا شرکت هایی که در بورس خرید و فروش می شوند موظف می باشند اطلاعات مالی و عملکردی خود را منتشر کنند تا سرمایه گذاران با اطلاع و شناخت کافی نسبت به وضعیت شرکت، در خصوص خرید و فروش سهام آن شرکت تصمیم گیری کنند. البته این نکته را مد نظر داشته باشید که رانت اطلاعاتی همیشه و همراه در همه بازارها وجود دارد و بازار سرمایه هم از این موضوع مستثنی نیست. معمولا نشت اطلاعاتی در بورس زیاد اتفاق می افتد و گاهی برخی از سرمایه گذاران از این محل سود کسب می کنند و برخی هم زیان.
حفظ سرمایه در مقابل تورم
از ديگر مزاياي سرمايه گذاري در بورس حفظ سرمايه در مقابل تورم مي باشد. با سرمایه گذاری در بورس اوراق بهادار تهران عملا سرمایه خود را در برابر تورم پوشش داده و میتوان اثرات آن را خنثی کرد. گاهی اوقات ممکن است شخصی پول نقد در حساب خود داشته باشد و ناگهان نرخ ارز افزایش یابد و همراه با آن ارزش سایر دارایی ها مانند سکه، مسکن و .. افزایش یابد. در این حالت داشتن پول نقد در حساب یعنی کاهش یافتن ارزش دارایی. در کشورهایی که دارای تورم می باشند سرمایه گذاری در بانک موجب کاهش ارزش پول می شود و به همین دلیل بدترین کار ممکن نکه داشتن پول در بانک می باشد. اگر بدانیم که چه زمانی سرمایه گذاری کنیم میتوانیم اثرات تورم را خنثی کنیم و ارزش پولمان را حفظ کنیم. معمولا زمانی که افزایش ارزش دلار در برابر ریال را داریم در بازارهای دیگر هم شاهد افزایش قیمت البته با یک گپ زمانی هستیم. بازار سرمایه هم یکی از این بازارهاست که همگام با افزایش قیمت دلار از محدوده 800 تومان تا 3500 تومان، از محدوده 3500 تومان تا 11000 تومان و از محدوده 11000 تومان تا 24000 تومان ، توانست رشد خوبی را تجربه کند و افرادی که در این بازار هم سرمایه گذاری کردند سود خوبی نصیبشان شد.
شکل زیر ارزش تقریبی یک میلیون تومان سرمایهگذاری در ۵ سال اخیر ( انتهای سال 99) را مشاهده می کنید.
قابلیت نقدشوندگی بالا
یکی از ویژگیهای دارایی خوب این است که سریعا به پول نقد تبدیل شود. به عنوان شما ماشین دارید و به هر دلیلی قصد فروش آن را دارید، پیدا کردن مشتری، توافق برای معامله، سند زدن و … از کلیه مشکلاتی هست که فروشنده ماشین دارد. اما افرادی که در بازار سرمایه فعالیت میکنند و قصد فروش سهم خود را دارند کافی است تقاضای فروش خود را وارد سامانه معاملاتی کنند تا در کوتاه ترین زمان ممکن سهم خود را بفروشند. امروزه با افزایش عمق بازار و از طرفی گسترش آن و افزایش فعالان بازار سرمایه در کم ترین زمان ممکن میتوان سهم را فروخت. همین موضوع سبب شده است تا درجه نقدشوندگی اوراق بهادار نسبت به سایر بازارها بالاتر باشد. البته گاهی اوقات به دلیل شرایط سیاسی اتفاقاتی می افتد که بازار را از تعادل خارج میکند و به همین دلیل برخی از سهام کوچک تر بازار قدرت نقدشوندگی خود را از دست میدهد. گاهی اوقات هم به دلیل رشد های بی رویه قیمت و اصطلاحا حبابی شدن قیمت بعد از رشد های چند صد درصدی شاهد ریزش قیمت سهم و عدم نقدشوندگی ان هستیم. پس اگر فعال بازار سرمایه شدید به دنبال خرید سهامی باشید که دارای نقدشوندگی مناسبی باشند. در این خصوص بهتر است مقاله سهام شناور ازاد را مطالعه کنید.
متنوع کردن سرمایه گذاریها
با توجه به تنوع اوراق بهاداری که در بورس عرضه میشود، این امکان به سرمایهگذاران داده میشود که ترکیب متنوعی از مجموع سهام را تشکیل داده و مجموع ریسک سرمایهگذاری خود در بازارهای دیگر، نظیر املاک و مستغلات، تجارت و.. را کاهش دهند. با توجه به مزایای تعریف شده سرمایه گذاری در بورس با دیدگاه میان مدت می تواند به یکی از اولویت های هر فردی انتخاب شود اما در كنار همه مزايايي كه دارد يك سرمايه گذار يا ميتواند يا شخصا اقدام به سرمايه گذاري كند و يا با خريد صندوق های سرمایه گذاری مشترک اقدام به سرمايه گذاري در بورس كند. البته اگر ابتدای راه هستید و آموزش لازم در بازار را کسب نکرده اید پیشنهاد میکنم که اقدام به خرید صندوق های سهامی کنید چرا که این صندوق ها توسط تیم های حرفه ای بازار مدیریت می شود و به همین ترتیب ریسک سرمایه گذاری خود را به میزان زیادی کاهش می دهید. پس پیشنهاد میکنم که برای سرمایه گذاری در بورس ابتدا با بخش کمی از پول خود خرید و فروش بررسی انواع ریسکهای سرمایه گذاری را شروع کنید و بخش دیگر ان را صندوق های درآمد ثابت و صندوق های سهامی خریداری کنید.
مختصری از کتاب ” به بورس خوش آمدید “
تالیف” مهدی افضلیان
اطلاعات بیشتر در مورد کتاب در لینک
خرید کتاب به بورس خوش آمدید به صورت آنلاین
قبل از شروع هر گونه سرمایه گذاری در بورس باید کد بورسی دریافت کنید.
دیدگاه شما