سندروم FOMO یا (Fear Of Missing Out) چیست؟
. در فرهنگ لغت اکسفورد، سندروم فومو FOMO دارای معانی متنوع ایست: نوعی اضطراب اجتماعی – نوعی نگرانی اجباری به علت ترس از از دست دادن یک فرصت یا رویداد لذت بخش!
. سندروم فومو یا FOMO در واقع یک وضعیت روانی است که ناشی از ترس و اظطراب فرد به جهت از دست دادن فرصت هایی در جایی ، در شرایطی ویا در بازاری ( کسب و کار) وجود دارد.این سندرم، نوعی نگرانی شدید و دلهره درونی نسبت به جا ماندن و بی خبر ماندن از تغییرات بویژه امروزه در فضای مجازی و شبکه های اجتمایی است.
. تاثیر سندروم فومو FOMO در یک معامله گر بازار بورس
. در دنیای تجارت بویژه معامله گری در بازارهای سرمایه ( بازار بورس )، سندروم فومو FOMO در واقع یک وضعیت روانی است که ناشی از ترس فرد به جهت از دست دادن فرصت های سود آوری است که در بازار وجود دارد. در این وضعیت ممکن است سرمایه گذار فکر کند که بقیه در حال بردن سودهای بسیار زیاد هستند و وی از قافله جا مانده است. یک نمونه کاربردی در بورس ایران، خیلی از معامله گران تاره کار و عموما جوان، با باز شدن یک نماد ( بویژه اگر اخبار و شنیده های مثبتی از آن دست به دست شده باشد ! )، سهام موجود را فروخته ( حتی اگر مثبت و در حال سود باشد !) و برای خرید سهام باز شده ( بدون مطالعه و تحلیل و برسی ارزندگی آن و بدون هیچگونه طرحی ) هجوم می برند ! و گاها در صفهای خرید چند میلیونی می ایستد، با وجودیکه می داند امکان خرید سهم با این حجم از صف در آنروز ممکن نمی باشد ! اما همچنان سرمایه و وقت خود را هدر می دهند ! این همان تاثیر سندروم فومو می باشد.
. با این توضیحات و مثال کاربردی، حالا می دانیم که فومو FOMO، چگونه می تواند منشا برخی از تصمیمات نادرست و هیجانی در سرمایه گذاری و آینده کسب و کار ما باشد ( خرید هر سهم دم دستی بدون تحلیلی قبلی ). در فرآیند سرمایه گذاری ( در بازار ارز، بورس، بازارهای مالی و … ) تعقل و دوری از هیجانات یکی از اصول سرمایه گذاری به شمار می رود.
. ترس از دست دادن ( فرصت، سود، لذت ، یک تجربه بکر. . . ) ممکن است منجر به اتخاذ تصمیمات غیر منطقی در فرد شود. ترس و طمع (Fear and Greed) یکی از فرآیندهای احساسی رایج در سرمایه گذاران است که ممکن است منجر به خطاهای سرمایه گذاری فرد شود.
برای ورود به بازار ارزهای دیجیتال تقریبا هیچ محدودیتی وجود ندارد. این یعنی هر کسی با اتصال اینترنت، یک تلفن هوشمند یا کامپیوتر و اندکی سرمایه برای شروع می تواند به خرید و فروش ارزهای دیجیتال بپردازد. متاسفانه بیشتر این افراد تازه کار درس بسیار سختی را می گیرند و ورشکسته می شوند. در ادامه 10 اشتباه رایج که تازه کار ها مرتکب می شوند و شما باید از آن ها آگاه باشید را برای شما عنوان می کنیم.
1. شروع کار با پول واقعی به جای ترید روی کاغذ
وقتی که منابع و پلتفرم های بسیار زیادی برای معامله روی کاغذ (معامله تمرینی) وجود دارند، هیچ دلیلی ندارد که یک فرد تازه کار، کار خود را با پول واقعی شروع کند. هر کسی که تمایل دارد یک معامله گر حرفه ای شود، باید ابتدا سیستمی برای مدیریت ورودی، خروجی و ریسک ها بچیند. این کار نباید با پول واقعی صورت گیرد. ابتدا باید برای مدت زمان زیادی معامله تمرینی انجام دهید. وقتی که از این کار خسته شدید، چند بار دیگر هم معامله تمرینی داشته باشید!
روانشناسی بازار چیست و چه تاثیری در معامله گری دارد؟
موضوع روانشناسی، مطالعه رفتار انسان و فرآیندهای روانی و اهداف قابل پیش بینی، توصیف، تبیین و کنترل است. با توجه به این دو تعریف، وقتی صحبت از روانشناسی بازار می شود، منظور بررسی و تحلیل مکانیسم ها و رفتارهای معامله گران و فعالان بازار مالی است. در روانشناسی بازار ابتدا الگوهای رفتاری معامله گران را بیان می کنیم و سپس براساس توضیحات، رفتار معامله گران را در زمان های مختلف پیش بینی می کنیم.
بسیاری از اعمال نادرست معامله گران که باعث می شود تصمیمات آنها به جای سود منجر به زیان شود، ریشه در شیوه زندگی آنها از کودکی تا نوجوانی دارد. جایگزینی این الگوهای رفتاری نادرست با الگوهای رفتاری جدید و صحیح، مستلزم دانش، آموزش، پایبندی به اصول و نظم و انضباط زیاد از سوی معامله گر است. در این مقاله می خواهیم در مورد روانشناسی بازار و اهمیت آن و همچنین انواع رفتارهای معامله گران بیشتر بدانیم. تا پایان این مقاله با ما همراه باشید.
روانشناسی بازار چیست؟
فرآیندها و موقعیت های ذهنی مختلف، احساسات و انگیزه های متفاوتی را ایجاد می کنند. به عنوان مثال، این واقعیت که یک فرد، سهامی را برای مدت طولانی نگه می دارد، نشان می دهد که او می خواهد از ضرر جلوگیری کند. یکی از تاثیرگذارترین عوامل بازار، رفتار معامله گران است. ورود به روانشناسی بازار و درک رفتار معامله گران تاثیر بسزایی در موفقیت افراد در بازارهای مالی خواهد داشت. در واقع می توان گفت یکی از سه رکن اصلی موفقیت در بازارهای مالی، روانشناسی بازار است. یک معامله گر موفق باید علاوه بر استراتژی های معاملاتی و مدیریت سرمایه، به روانشناسی بازار نیز تسلط داشته باشد.
برای تعریف روانشناسی بازار از اصطلاحات و توضیحات مختلفی استفاده می شود. این تعاریف شامل موارد زیر است:
1. یک احساس عمومی است که بازار در هر لحظه آن را تجربه می کند. عواملی که بر طرز فکر سرمایه گذاری افراد تأثیر می گذارد عبارتند از ترس از امید، طمع، انتظارات و شرایط.
2. یکی از موضوعات اصلی اقتصاد رفتاری است و به این ایده اشاره دارد که موضوع مورد مطالعه، تأثیر متقابل بین حرکات و وضعیت عاطفی اعضای بازار است.
3. یک موضوع بین رشته ای بین اقتصاد و روانشناسی است که به بررسی عوامل موثر بر تصمیمات اقتصادی می پردازد. به عقیده بسیاری از کارشناسان، محرک اصلی حرکت بازارهای مالی، احساسات و نوسانات هیجانی سرمایه گذاران است که چرخه های روانی بازار را ایجاد می کند.
4. به احساساتی اطلاق می شود که بین خریداران و فروشندگان در یک بازار مالی در یک دوره زمانی مشخص حاکم است، همچنین یک نیروی بسیار قدرتمند است که توسط اصول یا رویدادهای خاص تعریف می شود.
تفاوت بین روانشناسی بازار و روانشناسی معامله گری
ما در بالا به تعاریف رایج روانشناسی بازار پرداختیم و بیان کردیم که یک احساس عمومی در بین فعالان بازار است که باعث خرید یا فروش آنها می شود. اما تفاوت روانشناسی بازار و روانشناسی معامله گری چیست؟
همانطور که گفتیم روانشناسی بازار به رفتارها و احساسات غالب فعالان بازار در هر زمان اشاره دارد. این اصطلاح اغلب توسط رسانه های مالی و تحلیلگران برای توصیف حرکات بازار استفاده می شود.
گفتیم که روانشناسی بازار در مورد توصیف رفتار کلی یک بازار تحت تأثیر عوامل عاطفی و شناختی است. اما در روانشناسی معاملهگر ضمن اشاره به همین عوامل عاطفی و شناختی، تنها به یک فرد نگاه میکنیم. به عبارت دیگر، روانشناسی معامله به رفتارها و جنبههای مختلف شخصیت افراد که بر فعالیتهای معامله گری او تأثیر میگذارد، نگاه میکند.
چرا روانشناسی بازار مهم است؟
گاهی اوقات وقتی از نظر فنی به بازار نگاه می کنید، تصحیح اشتباهات آسان است. به عنوان مثال، هنگام بررسی معامله ای که به سرعت از آن خارج شده اید، به سادگی عوامل فنی که شما را متقاعد به خروج از معامله کرده اند، مجددا تحلیل کنید. سپس به سراغ اندیکاتورها و نوسانگرهای مختلف رفته و به مرور زمان نقطه خروج را در مکان بهتری انتخاب کنید. این زمانی است که ما صرفاً از منظر فنی به بازار نگاه می کنیم. اگرچه اغلب حتی داشتن بهترین استراتژی های مالی به موفقیت ما منجر نمی شود و معاملات ما را به معاملات سودآور تبدیل نمی کند. اینجاست که روانشناسی بازار وارد می شود.
روانشناسی بازار به ما می آموزد که هر روند خاص بازار ممکن است منعکس کننده احساسات فعلی بازار باشد تا سود یا زیان قابل توجهی در ارزش سهام. روانشناسی بازار همچنین به ما کمک می کند تا دانش کافی در مورد خود به عنوان سرمایه گذار به احساسات رایج در معاملات فومو دست آوریم. شناخت روانشناسی بازار و شناخت خود به عنوان یک سرمایه گذار به ما این امکان را می دهد تا بررسی کنیم که آیا در مدیریت سرمایه خود به صورت حرفه ای عمل می کنیم یا سرمایه گذار احساسی هستیم.
حل مسائل ذهنی و روانی که مانع موفقیت استراتژی های معاملاتی ما می شوند، آسان نیست. در واقع عمده مشکلات روانی در پشت تعصبات و موارد آشکار پنهان شده و در موقعیت های مهم آسیب زیادی به افراد وارد می کند.
نکته دیگری که باید در نظر داشت این است که احساسات افراد بر روان آنها اثر می گذارد. بین عواطف، روان افراد و الگوهای رفتاری آنها رابطه نزدیک و مستقیم وجود دارد. پس بدیهی است که اگر انسان احساسات خود را کنترل کند، معامله بهتری نسبت به قبل انجام خواهد داد. به عبارت دیگر می توان گفت که کنترل احساسات نقش موثری در موفقیت معامله گران خواهد داشت.
رفتار سرمایه گذار
سرمایه گذاران مختلف همه می توانند به این سوال که چرا وارد بازارهای مالی شده اند و برای سرمایه گذاری آمده اند، پاسخ یکسانی بدهند: کسب سود بیشتر. اما این تمام پاسخ نیست. دلایل زیادی وجود دارد که افراد را به سمت فعالیت های مختلف سوق می دهد. همین امر در مورد سرمایه گذاری ها و معاملات در بازارهای مالی نیز صدق می کند. خواسته هایی در درون ما وجود دارد که گاهی نه تنها آنها را بیان نمی کنیم بلکه حتی از آنها هم آگاه نیستیم. فعالیتهای ما همیشه معطوف به اهدافمان نیستند، بلکه گاهی در جهت رفع نیازها و احساسات درونی ما هستند.
عدم آگاهی و اشراف به این خواسته ها و خواسته های درونی می تواند ما را دچار اشتباهات مختلفی کند. اگر این اشتباهات روی احساسات ما تأثیر نگذارد، مطمئناً بر وضعیت مالی ما تأثیر می گذارد. به عنوان مثال، ادامه معاملات ضررده و مشاهده احساسات رایج در معاملات فومو سرمایه گذاری به عنوان یک بازی جذاب. اینکه سهامی را که کاهش قیمت دارند نفروشیم و همچنان امیدواریم قیمت ها بالا برود، اینکه از ترس از دست دادن سرمایه وارد معاملاتی نشویم که ریسک های معقولی دارند و مواردی از این قبیل همگی تصمیمات احساسی هستند.
به طور کلی، رفتارهای سرمایه گذار را می توان به 6 احساس مهم نسبت داد. احساساتی که معامله گر را به اشتباه در تصمیمات و رفتارهای خود سوق می دهد. ترس، طمع، هیجان و اضطراب، امید، ناامیدی و خستگی مجموعه ای از احساسات است که معامله گران را به اشتباه در تصمیم گیری ها و رفتارهای خود در موقعیت های مختلف سوق می دهد. به عنوان مثال، ترس از ضرر بیشتر ممکن است باعث شود معامله گر پس از متحمل شدن زیان، اقدامات غیرقابل پیش بینی، سریع و احساسی انجام دهد که باعث می شود ضرر دیگری متحمل شود. یا در مثالی دیگر می توان به هیجان و اضطراب اشاره کرد که معمولاً بیانگر این است که فرد در موقعیت بدی قرار دارد یا معامله ای را انجام می دهد که به ضرر او است.
روش استفاده سرمایه گذاران از روانشناسی بازار
آگاهی از رفتارهای مختلف و ریشه های عاطفی آنها به فرد این توانایی را می دهد که رفتارهای خود را بهتر تحلیل کند. این تجزیه و تحلیل رفتار شخصی به فرد اجازه می دهد تا تصمیمات بهتری بگیرد و وارد موقعیت های سودآور شود یا در زمان های بهتر از موقعیت های ضررده خارج شود. آگاهی از رفتارهای مختلف و ریشه های عاطفی آنها به فرد این توانایی را می دهد که رفتارهای خود را بهتر تحلیل کند. این تجزیه و تحلیل رفتار شخصی به فرد اجازه می دهد تا تصمیمات بهتری بگیرد و وارد موقعیت های سودآور شود یا در زمان های بهتر از موقعیت های کمبود خارج شود.
یک نگرش کلی در بازار وجود دارد که دقیقا برعکس است. براساس این دیدگاه بهترین فرصت برای خرید زمانی است که اکثر مردم ناامید و در بازار دچار رکود شده اند و برعکس بیشترین ریسک زمانی است که اکثر فعالان بازار بیش از حد خوشبین باشند. چنین نگرش ها و قوانینی است که سرمایه گذاران را تشویق می کند تا احساسات بازار را بهتر درک کنند. اگرچه در عمل شناسایی موقعیتهای بهینه آسان نیست اما در نهایت خواندن و درک احساسات بازار به معاملهگران کمک میکند تا مراحل مختلف چرخههای روانشناختی بازار را راحتتر شناسایی کنند و در درون آنها معامله کنند.
مطالعات روانشناسی بازار
روانشناسی معامله گری ما را با ابعاد مختلف و گسترده ذهن و افکار روبرو می کند. اگر می خواهیم ساختار ذهنی مناسبی برای معامله گر شدن داشته باشیم، باید ابعاد مختلف این سوال را مدام مطالعه و تمرین کنیم. مسائلی مانند زمان مناسب برای معامله و زمان نامناسب آن، زمان مناسب برای ماندن در معامله و زمان مناسب برای خروج از آن و سایر مشکلاتی که معامله گران و فعالان بازار مالی دائما با آن مواجه هستند. همگی موضوعاتی هستند که روانشناسی معاملات به بررسی آنها می پردازد.
اما چگونه و توسط چه کسی نظریه های روانشناسی بازار و روانشناسی معامله گری برای اولین بار مطرح شد؟ اولین کسانی که نظریه بازار متعارف را به چالش کشیدند و مفروضات زمان خود را رد کردند آموس توورسکی (اقتصاددان) و دانیل کانمن (روانشناس) بودند. این دو برنده جایزه نوبل شدند، اولین کسانی بودند که نظریه های رایج را رد کردند که تصمیمات انسانی در بازار همیشه براساس اطلاعات عمومی و اطلاعات قیمت است و توانستند در اقتصاد رفتاری پیشگام باشند.
تئوری های تورسکی و کانمن بر خطاهای سیستماتیکی تمرکز دارند که از سوگیری های شناختی ناشی می شوند. در تعریف سوگیری شناختی می توان گفت که این یک الگوی فکری رایج است که منجر به تصمیم گیری غیرمنطقی انسان می شود. از جمله این خطاهای شناختی، سوگیری تایید است. افراد دارای این خطا بر اطلاعاتی که از باورهای آنها پشتیبانی می کند بیش از حد تأکید می کنند و اطلاعاتی را که با باورهای آنها در تضاد است نادیده می گیرند یا رد می کنند. مطالعات تورسکی و کانمن و نظریههای آنها که بر شناسایی خطاهای سیستماتیک و سوگیریهای شناختی تمرکز دارند، به طور گسترده پذیرفته شدهاند. این تئوری ها برای سرمایه گذاری، کسب و کار و استراتژی های مدیریت پورتفولیو استفاده می شود.
سوالات متداول
روانشناسی بازار به ما چه می آموزد؟
روانشناسی بازار به ما می آموزد که یکی از سه رکن اصلی موفقیت در بازارهای مالی، روانشناسی بازار است. یک معامله گر برای موفقیت باید علاوه بر روش های معاملاتی و مدیریت سرمایه، بر روانشناسی بازار نیز تسلط داشته باشد. زیرا براساس مطالعات روانشناسی بازار، نقش احساسات در تعیین جریان های بازار و همچنین اهمیت کنترل احساسات در موفقیت فعالیت های مالی افراد غیر قابل انکار است.
روانشناسی بازار چگونه می تواند برای معامله گران مفید باشد؟
شناخت روانشناسی بازار و شناخت خود به عنوان یک سرمایه گذار به ما این امکان را می دهد تا بررسی کنیم که آیا در مدیریت سرمایه خود به صورت حرفه ای عمل می کنیم یا سرمایه گذار احساسی هستیم. این به ما به عنوان معاملهگر کمک میکند تا خطاهای شناختی و رفتارهای نادرست خود را اصلاح کنیم و همچنین با درک احساسات فعلی بازار، در مورد فعالیتهای مالی احساسات رایج در معاملات فومو خود تصمیمات بهتری بگیریم.
روانشناسی بازار در کدام بازارها کاربرد دارد؟
روانشناسی بازار برای همه انواع دارایی ها، از سهام و اوراق بهادار گرفته تا فارکس، ارزهای دیجیتال و موارد دیگر کاربرد دارد. می توان گفت از آنجایی که موضوع اصلی روانشناسی مطالعه رفتار و فرآیندهای روانی انسان است و بازیگر اصلی همه بازارها انسان هستند، روانشناسی بازار در همه بازارها مورد استفاده قرار می گیرد.
کلام آخر
برای سرمایه گذاران و معامله گران رایج است که احساسات بر قیمت ها و چرخه های بازار تأثیر می گذارد و هر معامله گر می داند که دانش روانشناسی بازار و همچنین آشنایی با روش های معاملاتی و مدیریت سرمایه راه موفقیت را باز می کند. تأثیر مستقیم و تنبیهی روانشناسی بازار بر سرمایه گذاری افراد در بازارهای مختلف مالی غیرقابل انکار است. به همین دلیل است که تسلط بر روانشناسی بازار می تواند به معامله گران کمک کند تا با مطالعه کتاب ها و آموزش های مرتبط بهترین تصمیم ها را بگیرند.
اشتباهات رایج معامله گران تازه کار
برخی از معامله گران تازه کار ممکن است مرتکب اشتباهاتی شوند که منجر به ضرر های مالی فراوانی شود. آگاهی از اشتباهات رایج تریدر های تازه کار از مهمترین اقدامات قبل از انجام معاملات می باشد که به افراد برای جلوگیری از بروز شکست و متحمل شدن ضرر های مالی کمک می کند.
اشتباهات رایج معامله گران تازه کار
برخی از معامله گران تازه کار ممکن است مرتکب اشتباهاتی شوند که منجر به ضرر های مالی فراوانی شود. با توجه به این مسئله آموزش ارز دیجیتال و معامله گری از مهمترین اقدامات لازم پیش از شروع به انجام معاملات برای پیشگیری از انجام اشتباهات رایج معامله گران تازه کار ارز دیجیتال می باشد.
زمانی که تریدر ها یا معامله گران تازه کار درباره اشتباهات رایج آگاهی پیدا کنند، می توانند از بروز شکست و ضرر مالی پیشگیری کنند. ترس و طمع احساستی هستند که در بازار های مالی مانند سوخت عمل می کنند و این احساسات در تریدر ها پررنگ تر می باشد و در صورتی که به اندازه کافی به آن پرداخته نشود، منجر به فجایع مالی می شود.
اشتباهات معامله گران تازه کار
از رایج ترین اشتباهات معامله گران تازه کار می توان به موارد زیر اشاره احساسات رایج در معاملات فومو کرد:
1_ اقدامات بدون فکر و آگاهی: اولین و شایع ترین اشتباه میان تریدر های تازه کار، دنبال کردن هر چیزی در اینترنت بدون دانش و اطلاعات کافی می باشد. معامله در مبادلات ارز دیجیتال نیازمند آگاهی کامل درباره شرایط بازار و واقعیت ها می باشد.
معمولا تریدر هایی که بدون آگاهی اقدام به انجام معاملات ارز دیجیتال می کنند احساسات رایج در معاملات فومو طبق نظر و پیشنهادات مردم در گروه های خصوصی و عمومی، تلگرام و گوگل به خرید ارز دیجیتال از طریق اینترنت پرداخته اند. اما باید توجه داشته باشید که حتی در برابر توصیه های افراد مشهور نیز باید بسیار هوشیار بود زیرا تمامی این توصیه ها می تواند تنها یک بازارگرمی برای سرمایه شخصی خود فرد باشد.
2_ علاقه زیاد به فومو (Fomo): خرید در مبالغ بالا و فروش در مبالغ پایین تر از سری تجربیات ناگواری است که معمولا تریدر های تازه کار با آن مواجه می شوند. فومو به معنای ترس از جا ماندن می باشد و موجب پررنگ تر کردن احساساتی مانند: خشم ناگهانی و دید بسته می شود؛ این احساسات برای یک معامله گر تازه کار بسیار درد آور می باشد.
بر اساس استراتژی خرید در مبالغ بالا و فروش در مبالغ پایین تر، فومو در اکثر مواقع باعث می شود که فرد کوین خریداری شده را به مدت طولانی نگه دارد و پس از متحمل شدن ضرر زیادی آن را به فروش برساند. همچنین فومو در شرایطی که بازار روند نزولی پیدا می کند باعث می شود که فرد بدون هیچ فکری، فروش هیجانی داشته باشد، در این صورت پس از اینکه دوباره به روند قبلی خود باز گردد، دیگر فرصتی برای بازگشت نخواهد داشت و یک زیان غیر ضروری را تجربه کرده است.
3_ عدم توجه به مدیریت ریسک: آشنایی با مدیریت ریسک برای تمامی معامله گران تازه کار ضروری می باشد. در صورتی که تریدر هیچگونه استراتژی مبنی بر مدیریت ریسک نداشته باشد، ترکیبی از خطرات بسیار بزرگ، کم پیدا بودن شانس موفقیت ها و موفقیت های بسیار کوچک در انتظار او خواهد بود.
4_ غریبه بودن با واژه های تحلیل تکنیکال: کسب دانش پایه درباره تحلیل تکنیکال، از ضروری ترین امور قبل از ورود به بازار مالی می باشد. غنی ترین منبع برای یاد گیری تحلیل تکنیکال، اینترنت می باشد. تحلیل تکنیکال به این دلیل که می تواند در برابر برخی فجایع از شما محافظت کند، بسیار اهمیت دارد.
5_ از یاد بردن روند بیت کوین، هنگام خرید و فروش آلت کوین ها: امروزه بزرگترین و مهمترین ارز دیجیتال در سراسر دنیا بیت کوین می باشد که پیش بینی می شود تا سال های زیادی در این مقام بماند. در این نتیجه این موضوع هر چرخه ای که در بازار شکل بگیرد از بیت کوین ناشی شده است. با وجود این مسئله برخی از معامله گران تازه کار هنگام معامله آلت کوین ها قیمت بیت کوین و روند های مربوط به آن را در نظر نمی گیرند.
زمانی که ارزش دلاری بیت کوین افزایش پیدا می کند، آلت کوین ها نیز به دلیل همبستگی بالای خود با بیت کوین ها دچار افزایش ارزی دلاری می شوند. اما توجه داشته باشید که زمانی بیت کوین روند صعودی دارد در اغلب مواقع آلت کوین ها ارزش ساتوشی خود را از دست می دهند؛ در نتیجه این اتفاق تریدر هایی که روی بیت کوین سرمایه گذاری کرده احساسات رایج در معاملات فومو احساسات رایج در معاملات فومو بودند موفق تر از تریدر هایی خواهند بود که روی آلت کوین ها سرمایه گذاری کرده اند.
6_ ترید بیش از حد: بحث های اینترنتی، فومو، ترس، طمع و نداشتن استراتژی مدیریت ریسک از مهمترین عواملی هستند که باعث ترید بیش از حد تریدر می شوند. معمولا اگر معاملات فرد پراکنده باشد منجر به ترید بیش از حد می شود.
7_ گوناگونی شدید در ثبت سهام: با اینکه برای پوشش دهی مناسب سرمایه تنوع داشتن چیز خوبی است، اما گوناگونی بالا از مالک ارز ها قابلیت پیگیری را می گیرد. با این وجود نداشتن تنوع هم به نوبه خود خطرناک می باشد.
8_ سرمایه گذاری روی آلت کوین هایی بدون آینده: آخرین ویژگی مشترک بین معامله گران تازه کار علاقه شدید آن ها به سرمایه گذاری روی آلت کوین های بدون آینده و استفاده از روش متوسط هزینه دلاری می باشد. در روش متوسط هزینه دلاری سرمایه گذار تلاش می کند که طی یک زمانبندی مشخص اقدام به خرید نمایند.
اشتباهات رایج تریدرهای تازه کار
جذابیت ارزهای دیجیتال، روزبهروز در حال افزایش است. از یک سو، بالارفتن آگاهی عمومی و افزایش پذیرش این نوع ارزها، باعث شده قیمت آنها هم افزایش پیدا کند. از سوی دیگر اما، این حوزه همچنان برای تازهواردان، دلهرهآور و ترسناک است؛ چراکه بیشتر فرایندها و اصطلاحات، ملموس و واضح نیستند. بهطور خلاصه دستهگل به آب دادن در این حوزه بسیار راحت است؛ بنابراین برای کمک به کسانی که نمیخواهند تجربههای گرانقیمت را از مسیری سخت به دست آورند، در این مقاله، اشتباهات رایج و پرهزینهای را که معمولاً تازهواردان حوزه ارزهای دیجیتال مرتکب آن میشوندرا برایتان خیلی شفاف توضیح دادهایم.
درگیر فومو نشوید
ترس از جا ماندن یافومو (FOMO) ، از سرواژههای عبارت انگلیسی fear of missing out تشکیل شده و اصطلاحی رایج در حوزه ارزهای دیجیتال است. این اصطلاح انگیزه خرید ارزهای دیجیتال را احساسات رایج در معاملات فومو هنگامی که بازارها در حال پامپ شدن هستند، توصیف میکند.
این درصورتی است که عقل سلیم میگوید افزایش قیمتها به نقطهای رسیده که بسیاری در پی کسب سود و خروج از بازار هستند و منطقی است برای ورود به بازار، منتظر کاهش قیمتها ماند. بسیاری از تازهواردان نمیتوانند با این احساس خود مبارزه کنند که از این ضیافت جا ماندهاند. ظاهراً تا بخواهید خود را به این قافله برسانید، دیگر خیلی دیر شده است.
به خاطر باشیدکه هرچقدر روند صعودی شدیدتر و قابلتوجهتر باشد، احتمال بازگشت و اصلاح مجدد قیمت بیشتر است؛ اما اگر تسلیم احساسات خود شدید و خرید کردید، لطفاً از فروش هیجانی خودداری کنید و اشتباه دوم را مرتکب نشوید.
هیچ چیز را هیجانی نفروشید
زمان معامله در بازار بیثباتی مانند ارزهای دیجیتال، باید قلب بزرگی داشته باشید. اغلب مبتدیان با دیدن اولین کندل قرمز بزرگ، دستپاچه میشوند و دکمه فروش را میزنند.
شما با استفاده از حد ضرر یا همان استاپ لاس (Stop Loss)، میتوانید جلوی ضرر بیشتر خود را بگیرید. برای این کار شما باید قبلاً در مورد آن تصمیم گرفته و استراتژی خود را تعیین کرده باشید؛ نه اینکه وقتی در حال تماشای آبرفتن سرمایهتان هستید، واکنشی نسنجیده و بیملاحظه از خود نشان دهید.
واضح است که ارزهای دیجیتال بیثبات هستند و اگر نمیتوانید با این مسئله کنار بیایید، نباید در این حوزه سرمایهگذاری کنید. هیچ تضمینی وجود ندارد که روند نزولی معکوس شود، اما بیت کوین در طول تاریخ کوتاه خود با سقوطهای قیمتی متعددی مواجه شده و پس از آن اوج تاریخی جدیدی را ثبت کرده است.
وحشت نکنید؛ هر موقع احساس کردید زمان مناسبی برای کسب سود یا متوقفکردن ضرر است، بفروشید؛ اما اقدام ناشی از ترس و چککردن مداوم قیمتها اشتباه است.
نوسانات را دستکم نگیرید
هر چیز درخشانی، طلا نیست. اغلب ارزهای دیجیتال بیثبات هستند و حتی احساسات رایج در معاملات فومو محبوبترین ارزها مانند بیت کوین و اتر هم از این قاعده مستثنی نیستند. تغییر قیمت ۵ تا ۱۰ درصدی طی یک روز، اتفاقی کاملاً معمولی در بازار ارزهای دیجیتال است. بیت کوین در ماه مارس سال ۲۰۲۰ (اسفند ۱۳۹۸)، فقط طی چند روز ۵۰ درصد ارزش خود را از دست داد.
بازار همیشه چه به سمت بالا و چه به سمت پایین در حال حرکت است. این احتمال وجود دارد که بازار ارزهای دیجیتال برای ماهها و سالها نزولی باقی بماند؛ بنابراین اگر در حال ورود به صنعت ارزهای دیجیتال هستید، برای نوسانات شدید و بازارهای خرسی آماده باشید.
به قول یکی از کاراکترهای سریال تلویزیونی مندلورین (Mandalorian)، «رسم روزگار اینه»! پس آماده باشید؛ چون بهیکباره همه چیز ترسناک و زشت میشود و در عین حال، یادتان باشد:
تاریکترین ساعت شب، درست قبل از سپیدهدم است.
به اعصاب خود رحم کنید و هر ۵ دقیقه یکبار قیمتها را چک نکنید
سرمایهگذاری در بازار ارزهای دیجیتال، برخی مواقع و بهویژه هنگامی که قیمتها بالا میرود و ثروت خالص شما هم افزایش پیدا میکند، میتواند بسیار هیجانانگیز باشد. اولین باری که چنین چیزی را تجربه میکنید، سطح دوپامین مغزتان بهشدت بالا میرود و احساس سرخوشی زیادی به شما دست میدهد و حتی بدون اینکه خودتان متوجه شوید، هر ۵ دقیقه یکبار قیمتها را بررسی میکنید تا چنین احساسی مجدداً به سراغتان بیاید.
زمانی که روی دیگر سکه نشان داده شود، احتمالاً ناامید خواهید شد و بدتر از آن احساس درماندگی و یأس میکنید. ارزهای دیجیتال نوسانی هستند و چککردن قیمتها در فواصل زمانی کوتاه، مثل این است که خود را مجبور به سوارشدن در یک ترن هوایی کنید! پس بهتر است که این موضوع را در پسزمینه ذهن خود قرار دهید و در فواصل طولانیتری قیمتها را چک کنید (اگر یک تریدر روزانه هستید، این توصیه را جدی نگیرید).
این کار مانند مراقبتکردن از یک گیاه است؛ با این تفاوت که بیت کوین به آبیاری منظم احتیاجی ندارد و فقط برای ایمن نگهداشتن آن باید حواستان به آن باشد.
از کلیدهای خصوصی خود محافظت کنید
کاربران ارزهای دیجیتال برای محافظت از سرمایههایشان، باید از امنیت کلید خصوصی خود اطمینان حاصل کنند. کلید خصوصی یک رشته طولانی و منحصربهفرد از کاراکترهاست که دسترسی به وجوه را امکانپذیر میکند. کلید خصوصی میتواند در یک عبارت بازیابی (Seed Phrase) خلاصه شود. عبارت بازیابی، کلمات منحصربهفردی هستند که کلید دسترسی به گنجینه ارزهای دیجیتال شما به حساب میآیند. این عبارات معمولاً بیت ۱۲ تا ۲۴ کلمه هستند.
کلید خصوصی و عبارت بازیابی، سرمایه شما را از گزند کلاهبرداران و هکرها مصون نگه میدارد؛ بنابراین نباید هرگز آن را با کسی به اشتراک بگذارید. برای دریافت هیچ خدمتی، نیازی به فاشکردن این دو مورد نیست، پس فریب نخورید.
اغلب تازهواردان فکر میکنند اگر بخواهند وارد فضای ارزهای دیجیتال شوند، باید هزاران دلار برای خرید یک بیت کوین هزینه کنند. این موضوع نهتنها یک سوءبرداشت است، بلکه یک مانع روانی برای پذیرش ارزهای دیجیتال محسوب میشود. در احساسات رایج در معاملات فومو هر حال چنین چیزی صحت ندارد.
بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال تعویضپذیر، قابلتبدیل به واحدهای کوچکتر هستند (دقت کنید؛ این ویژگی شامل توکنهای غیرمثلی نمیشود). برای مثال یک بیت کوین را میتوان به ۱۰۰ میلیون ساتوشی (کوچکترین واحد بیت کوین) تقسیم کرد. کاربران میتوانند با خرید چند صد ساتوشی، به دنیای ارزهای دیجیتال پا بگذارند.
کدهای بازیابی دوعاملی خود را ذخیره کنید
استفاده از تأیید هویت دو عاملی (2FA) برای محافظت از خدمات حسابهای متمرکز (نظیر برنامهها و یا صرافیهای امانی) و همچنین امنیت شخصی ضروری است. با این حال کاربران ارزهای دیجیتال معمولاً فراموش میکنند که از اطلاعات موردنیاز خود نسخه پشتیبان تهیه کنند تا اگر به هر دلیلی (مثل گمکردن گوشی، سرقت و یا ارتقای نرمافزاری) دسترسیشان به تلفن همراه خود مسدود شد، مشکلی برایشان به وجود نیاید.
شما بدون داشتن این اطلاعات، برای اثبات اینکه صاحب حقیقی یک حساب هستید، با مشکلات فراوانی مواجه خواهید شد. باید انتظار این را داشته باشید که یک ویدیو ضبط کنید، تاریخ آن روز را بگویید، گذرنامه خود و یک متن دستنویس را در دست داشته باشید و احتمالاً شجرهنامه خانوادگیتان را هم تهیه کنید (این مورد آخر شوخی بود!) تا بتوانید احراز هویت خود را مجدداً انجام دهید. پس همیشه از کدهای بازیابی خود نسخه پشتیبان تهیه کنید.
حواستان باشد؛ وجوه را به آدرس اشتباه نفرستید
تراکنشهای بلاک چین برگشتناپذیر هستند. اگر تراکنشی انجام دهید و کاشف به عمل بیاید که اشتباهی رخ داده است، هیچ راهی برای اینکه بتوانید ارزهای دیجیتال خود را پس بگیرید، وجود ندارد. علاوه بر این هیچ قانونی وجود ندارد که نفر سوم را موظف به بازگرداندن وجوه کند.
بنابراین باید دقت زیادی در ارسال ارزهای دیجیتال به آدرسهای صحیح و همچنین ارائه آدرس صحیح به دیگران برای دریافت وجوه، به خرج دهید.
از برچسبهای آدرس برای به حداقل رساندن خطاها استفاده کنید و همچنین خود را به استفاده از تگهای آدرس (Memo) برای تشخیص دقیق آدرسهای مقصد، عادت دهید؛ چراکه ارزهای دیجیتالی نظیر ایکسآرپی، استلار و ایاس برای تشخیص هویت گیرنده تراکنش به آن نیاز دارند. برای انتقال هر یک از این ارزهای دیجیتال، شما مجبور هستید یک برچسب مقصد وارد کنید؛ در غیر این صورت، تراکنش ممکن است با مشکل مواجه شده و یا بهطور کلی از دست برود.
بدون دانش وارد بازار ارزهای دیجیتال نشوید
بازار ارزهای دیجیتال تفاوت قابل ملاحظهای با بازارهای مالی سنتی دارد. این صنعت بهسرعت پیشرفت میکند و بهروزرسانیها بهطور مداوم قوانین بازی را تغییر میدهند. ضروری است خود را با دنیای ارزهای دیجیتال آشنا کنید تا بدانید در کجا سرمایهگذاری میکنید.
وقتی این فناوری را درک کردید، میتوانید قبل از سرمایهگذاری در ارز یا پروژهای، وایت پیپر (Whitepaper) آن را مطالعه کرده، موارد کاربرد آن را شناخته و از این موضوع اطمینان حاصل کنید که بهصورت تصادفی بر روی ارزی سرمایهگذاری نمیکنید. افراد زیادی بدون رعایت کردن قانون DYOR که یکی از مهمترین قوانین در دنیای ارزهای دیجیتال است، وارد این حوزه میشوند.
DYOR مخفف عبارت Do Your Own Research است و یعنی: «خودت راجع بهش تحقیق کن».
مراقب باشیددر دام کلاهبرداران نیفتید
ارزش کل بازار ارزهای دیجیتال هماکنون از دو تریلیون دلار عبور کرده و طبیعی است در جایی که ثروت زیادی وجود دارد، افرادی بخواهند برای به دست آوردن آن دست به کلاهبرداری بزنند. فضای ارزهای دیجیتال مملو از اسکمرها و احساسات رایج در معاملات فومو اسپمرهاست. این موضوع هنگامی اهمیت پیدا میکند که بدانید در دنیای غیرمتمرکز، چیزی تحت عنوان پشتیبانی از مشتری وجود ندارد. با یک اشتباه ممکن است تمام ارزهای دیجیتال خود را از دست بدهید. در ادامه برخی از رایجترین کلاهبرداریها در این حوزه معرفی شدهاند:
کلاهبرداریهای سرمایهگذاری:
کلاهبرداران در این روش وعده سود بالا با ریسک اندک میدهند. نمونههای شاخص چنین کلاهبرداریهایی طرحهای پانزی و هرمی است. حتی برخی از عرضههای اولیه سکه (ICO) هم کلاهبرداری هستند. در برخی موارد، اینفلوئنسرهای شبکههای اجتماعی نیز در تبلیغ این کلاهبرداریها مشارکت میکنند؛ بنابراین، خودتان راجع به هر پروژه یا طرحی تحقیق کنید، وایت پیپرها را مطالعه کنید و با جامعه ارز دیجیتال ارتباط برقرار کنید تا بتوانید شک و تردیدهای خود را برطرف کنید.
کلاهبرداری اهدای رایگان:
در این روش کلاهبرداران وعده میدهند که اگر مقدار مشخصی ارز دیجیتال به کیف پولی که آنها اعلام میکنند، واریز کنید، در ازای آن ارز دیجیتال رایگان (اغلب دو برابر میزانی که کاربر ارسال کرده) به شما میدهند. چنین روشهایی که تحت عنوان «کلاهبرداریهای اهدایی» از آنها یاد میشود، در شبکههای اجتماعی مانند فیسبوک، توییتر و تلگرام بسیار رایج هستند. کلاهبرداران میتوانند حسابهای جعلی ایجاد کرده یا حساب افراد مشهور را هک کنند تا همچنان چنین کلاهبرداریهایی را ادامه دهند.
کلاهبرداری فیشینگ:
این نوع کلاهبرداری صرفاً به دنیای ارزهای دیجیتال محدود نیست. کلاهبرداران از تکنیکهای فیشینگ برای گرفتن حساب ایمیل افراد، حساب شبکه اجتماعی و دیگر حسابهایی که با رمز عبور از آنها محافظت شده است، بهره میبرند. در دنیای ارزهای دیجیتال هدف کلاهبرداران دسترسی به داراییهای دیجیتال شماست. روش رایج این است که کاربران را فریب داده و از یک وبسایت جعلی بهجای وبسایت اصلی استفاده کنند. کاربر اطلاعات خود را در وبسایت جعلی وارد کرده و در واقع در اختیار کلاهبردار قرار میدهد؛ بنابراین بهتر است قبل از وارد کردن اطلاعات شخصی، آدرس وبسایت را دوباره بررسی کنید.
کلاهبرداریهای مرتبط با عرضه اولیه سکه:
ICO مخفف عبارت Initial Coin Offering است. ICO یک طرح جمعآوری سرمایه برای ایجاد یک پروژه مرتبط با ارزهای دیجیتال است. در کلاهبرداریهای مرتبط با ICO صاحبان پروژه افراد را متقاعد میکنند تا توکنهای جدیدی را از طریق ICO خریداری کنند. بهمحض آنکه مقدار قابلتوجهی توکن فروخته شد، کلاهبرداران به همراه پولهای جمعآوریشده، ناپدید میشوند. هیچ روش خاصی برای تشخیص کلاهبرداری ICO وجود ندارد؛ بنابراین پیشنهاد میشود قبل از سرمایهگذاری بر روی توکنها، آنها را بهطور کامل بررسی کنید.
مراقب سوگیری واحد کامل باشید
منظور از سوگیری واحد کامل (Unit Bias) در حوزه ارزهای دیجیتال این است که سرمایهگذار ارزش بیشتری برای داشتن کل یک واحد از ارز دیجیتال قائل شود تا اینکه بخواهد کسری از آن را داشته باشد.
همیشه کارمزدها و هزینههای گس را مدنظر قرار دهید
کارمزد تراکنشها، بخش جداییناپذیری از استفاده از ارزهای دیجیتال است. برای انجام هر معامله، شما باید مبلغ کمی را به عنوان کارمزد، به پلتفرمهای تبادل و همچنین شبکه بلاک چینی که از آن استفاده میکنید پرداخت کنید. بهطور کلی کارمزدها در صنعت ارزهای دیجیتال در مقایسه با کارمزدهایی که در جهان مالی سنتی دریافت میشود، نسبتاً پایینتر است.
با این حال ظهور دیفای و همچنین تقاضای زیاد برای استفاده از قراردادهای هوشمند، کارمزدها را بسیار افزایش داده است. اگر به کارمزدها و هزینههای گس بیتوجه باشید، بعید نیست که گاهی کارمزد پرداختی از ارزش معاملهتان بیشتر شود.
درگیر فاد (FUD) نشوید
اصطلاح FUD از سرواژههای کلمههای لاتین fear (ترس)، uncertainty (بلاتکلیفی) و doubt (تردید) ایجاد شده و برای توصیف گزارشها و اخبار منفی کماهمیتی استفاده میشود که پیرامون صنعت ارزهای دیجیتال منتشر میشوند.
تا زمانی که بهطور قطعی از موضوعی اطلاع پیدا نکردهاید، یا در مورد اخبار تحقیق کافی به عمل نیاوردهاید، به فاد واکنش نشان ندهید.
در حال حاضر اثرات زیستمحیطی استخراج بیت کوین و پشتوانه عرضه تتر، دو موضوعی هستند که میتوان در دسته فاد قرار دارد.
به ورطه پامپ و دامپ نیفتید
گروههایی که در شبکههای اجتماعی وجود دارند، سیگنالهایی برای خریدوفروش ارزهای دیجیتال ارائه میدهند. اما آیا این سیگنالها مفید هستند؟ پاسخ یک نه بزرگ است. این گروهها اغلب ناکارآمد و بهدردنخور هستند؛ زیرا هیچ راهی برای پیشبینی دقیق بازار و بهویژه بازار ارزهای دیجیتال وجود ندارد.
بیایید نحوه عملکرد این گروهها را بررسی کنیم. بهعنوان مثال یک گروه تلگرامی با ۵۰ هزار عضو، تصمیم میگیرد یک کوین را پامپ کند. آنها توافق میکنند که در زمانی معین پولهای خود را بر روی یک کوین خاص سرمایهگذاری کنند. این اقدام هماهنگ به ورود حجم عظیمی از پول به بازار منجر میشود. تا خریداران جدید به خودشان بیایند و متوجه شوند که بازی در حال تمام شدن است، بازیگران و نهنگهای هوشمند با سود زیاد از بازار خارج شدهاند و تازهواردان را با کوینهایی که بیش از حد ارزشگذاری شده و در حباب قیمتی فرو رفته، تنها میگذارند.
این نکته را احساسات رایج در معاملات فومو به یاد داشته باشید که قیمتها از طریق پلهها بالا میروند ولی با آسانسور پایین میآیند.
نترسید
اگرچه هدف این مقاله برجسته کردن مواردی است که میتواند تازهواردان دنیای ارزهای دیجیتال را به اشتباه وا دارد، مهم است که همه موارد مثبتی را که ورود به دنیای ارزهای دیجیتال برای ما به ارمغان میآورد در نظر بگیریم.
مهمترین انتقال ثروت طول تاریخ در حال رخ دادن است، بنابراین نترسید؛ هرچند کمی ترسناک به نظر میرسد. فقط از این موضوع مطمئن شوید که تحقیقات زیادی انجام دادهاید و پس از آن در این حوزه فعالیت بیشتر و بیشتری انجام دهید.
اشتباهات رایجی که در این مقاله مطرح شد، منعکسکننده تصورات غلط درباره ارزهای دیجیتال و یا کاری است که آنها انجام میدهند. کلاهبرداران نسبت به عموم مردم آگاهی بیشتری از سازوکار این نوع ارزها دارند و به همین دلیل است که آنها سعی میکنند افراد تازهکار را هدف قرار دهند.
از سوی دیگر جامعه ارزهای دیجیتال حمایتگر و یاریرسان است و کاربرانی که در شبکههای اجتماعی ردیت و یا توییتر هستند، اشتیاق زیادی دارند که به سرمایهگذارانی که تازه به دنیای ارزهای دیجیتال وارد میشوند، کمک کرده یا آنها را تشویق کنند.
بهتر است یک سؤال به ظاهر احمقانه بپرسید تا اینکه یک اشتباه پرهزینه انجام دهید. جامعه ارزهای دیجیتال بیش از آنچه تصور میکنید، سخاوتمند است. فقط کافی است گامهایتان را با دقت بردارید و از اشتباهات پیشگامان شجاعی که قبل از شما در این مسیر قدم گذاشتهاند، درس بگیرید.
دیدگاه شما