ریسک نقدشوندگی چیست؟
منظور از ریسک نقدینگی یا نقدشوندگی، قابلیت تبدیل‌شدن سرمایه به پول نقد است. زمانی که تقاضای خرید کم باشد و مالک نتواند سهام خود را در زمان مد نظر و با قیمت مناسب به فروش برساند، با ریسک نقدشوندگی مواجه شده است.
اختصاصی آگاه پرس – در ادامه سلسله یادداشت های «سواد بورسی»، در این یادداشت به معرفی «ریسک نقدشوندگی چیست؟» می پردازیم.
زمانی که قصد داشته باشید در بازار سرمایه فعالیت کنید و پروسه معاملات خود در بازار بورس را شروع کنید، با مفهوم جدید و مهمی تحت عنوان ریسک سرمایه‌گذاری آشنا خواهید شد. سرمایه‌گذاری در هر بازاری با ریسک‌های متنوعی همراه است. یکی از ریسک‌های سرمایه‌گذاری در بازار بورس، ریسک نقدشوندگی است. این ریسک از درجه اهمیت بالایی برخوردار است. لازم است تمامی سرمایه‌گذاران با این مفهوم آشنا باشند و آن را در تصمیم‌گیری‌های خود لحاظ کنند.
شما تصور کنید که سهامدار یک شرکت هستید و بنا به هر دلیلی الان به وجه نقد نیاز دارید در این راستا تصمیم به فروش دارایی سهام خود می‌گیرد. حال تاثیر ریسک نقدینگی بر بازار سهام در بازار روی این سهام سفارش خریدی وجود ندارد و خریداری برای این سهم پیدا نمی‌شود، درست همین جا است که ریسک نقدشوندگی سهام دارای اهمیت زیادی می‌شود.
پس به زبان ساده اگر دارایی سهام شما در بازار از نظر سرعت خریدوفروش و نقدشوندگی کند باشد، به اصطلاح ریسک نقدشوندگی شما بالا است و در نقطه مقابل اگر سرعت خریدوفروش دارایی سهام شما بالا باشد، در اصل ریسک نقدشوندگی سرمایه‌گذاری شما پایین است و این حالت دوم برای فرایند سرمایه‌گذاری بسیار مناسب و خوب است.
ریسک نقدشوندگی به صورت کلی به دو دسته تقسیم‌بندی می‌شود:
- ریسک نقدینگی در بودجه: این نوع از ریسک نقدینگی در اصل به خود شرکت مربوط است. یعنی زمانی که شرکت با توجه به دارایی و بودجه خود توان تسویه بدهی‌هایش را نداشته باشد ریسک نقدینگی در بودجه به وجود خواهد آمد.
- ریسک نقدینگی در بازار: زمان‌هایی در بازار هست که شما هنگام فروش یک محصول حس می‌کنید ارزش آن کاسته خواهد شد و درست همین موقع است که ریسک نقدینگی در بازار رخ می‌دهد. این مشکل زمانی شکل می‌گیرد که شرکت با توجه به برنامه‌ریزی‌های که کرده توان خروج از این بحران و شرایط را ندارد.
در فرآیند ایجاد ریسک نقدشوندگی در بازارهای مالی و امور شرکت‌ها عوامل متعددی تاثیرگذارند. در این بخشی به برخی از این عوامل اشاره می‌کنیم:
عمق بازار: وقتی تعداد خریداران وفروشندگان در بازار زیاد باشد، صف خریدوفروش تشکیل نشده در نهایت ریسک نقدشوندگی پایین است.
افق زمانی فروشندگان: اگر شما به عنوان سهامدار برای فروش سهام خود عجله‌ای نداشته باشید، به نوعی ریسک نقدشوندگی سهام خود را کاهش می‌دهید.
حجم معاملات: حجم معاملات در بازار نیز به صورت کلی به عنوان یکی از فاکتورهای تاثیرگذار روی ریسک نقدشوندگی است.
تصمیمات احساسی: تصمیمات احساسی از آن دسته مواردی هستند که به صورت مستقیم در بازار بورس یک سهم را از نظر ریسک نقدشوندگی مورد تاثیر قرار می‌دهد.
به عنوان یک جمع‌بندی تاثیر ریسک نقدینگی بر بازار سهام می‌توان گفت ریسک نقدشوندگی یکی از مهمترین انواع ریسک سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه محسوب می‌شود. توجه کنید زمانی که شما قصد فروش دارایی سهام خود را داشته باشید اما در بازار تقاضایی وجود نداشته باشد ریسک نقدشوندگی دارایی شما بسیار بالا است و در نقطه مقابل اگر سرعت خریدوفروش در بازار برای سهام شما بالا باشد یا به اصطلاح میزان تقاضا زیاد باشد، ریسک نقدشوندگی سهام شما پایین است
ارتباط بین ریسک سقوط قیمت سهام و سرمایه گذاری نهادی با بازده سهام با تأکید بر نقش تعدیلی تاثیر ریسک نقدینگی بر بازار سهام نسبت نقدینگی در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران
هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی ارتباط بین ریسک سقوط قیمت سهام و سرمایه گذاری نهادی با بازده سهام با تأکید بر نقش تعدیلی نسبت نقدینگی در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی سال‌های 1390 تا 1398 می باشد که در این راستا ریسک سقوط قیمت سهام و سرمایه گذاری نهادی به عنوان متغیرهای مستقل؛ بازده سهام به عنوان متغیر وابسته و نقدینگی شرکت به عنوان متغیر تعدیلگر می باشد. متغیرهای اهرم مالی، اندازه شرکت، بازده داراییها و نسبت ارزش بازار به ارزش دفتری به عنوان متغیرهای کنترل در نظر گرفته شده اند. نمونه آماری پژوهش 159 شرکت می باشد. روش پژوهش از نوع توصیفی- همبستگی با رویکرد کاربردی می باشد. روش گردآوری اطلاعات در بخش مبانی نظری از روش کتابخانه ای و در بخش آزمون فرضیات از روش اسنادکاوی صورتهای مالی می باشد. به طور کلی روش آزمون فرضیات از روش همبستگی و رگرسیون چندگانه است. نتایج پژوهش نشان داد بین ریسک سقوط قیمت سهام و بازده سهام ارتباط معکوس و معناداری وجود دارد. بین سرمایه گذاری نهادی و بازده سهام ارتباط مستقیم و معناداری وجود دارد. همچنین نقدینگی شرکت موجب تضعیف ارتباط معکوس بین ریسک سقوط قیمت تاثیر ریسک نقدینگی بر بازار سهام سهام با بازده سهام و تقویت ارتباط مستقیم بین سرمایه گذاری نهادی با بازده سهام می گردد. نتایج مربوط به متغیرهای کنترلی نشان داد که بین اندازه شرکت، بازده داراییها و نسبت ارزش بازار به ارزش دفتریبا بازده سهام ارتباط مستقیم و معناداری وجود دارد و اهرم مالی ارتباط معکوس و معناداری با بازده سهام دارد.
تأثیر شوک نقدینگی بر رابطه بین ریسک بازار و بازده سهام
نقدشوندگی سهام یکی از مزیتهای اصلی بورس اوراق بهادار است و سرمایه گذاران همواره خواستار سهامی هستندکه بتوانند با کمترین هزینه در سریعترین زمان ممکن آن را معامله کنند. سرمایه گذاران به دلیل ریسک جدا نشدنی سرمایه گذاری انتظار بازده دارند. لذا برای سرمایه گذاران، آگاهی از ریسک و بازده سرمایه گذاری از اهمیت ویژه ای برخوردار است. عدم نقدشوندگی یک دارایی مالی در واقع نوعی ریسک آن دارایی محسوب می شود که انتظار می رود سرمایه گذاران به ازای تقبل ریسک، بازده کسب کنند. از طرفی سرمایه گذاران تنها در ازای بازده بیشتر، ریسک بیشتر را قبول می کنند. پژوهش حاضر از نظر هدف از نوع تاثیر ریسک نقدینگی بر بازار سهام کاربردی و از نظر ماهیت و روش توصیفی، تحلیلی و از نوع همبستگی می‌باشد. در مرحله جمع آوری، طبقه بندی و پردازش اولیه داده ها از نرم‌افزار 2013 excel استفاده شده و آزمون فرضیه ها به کمک نرم افزار eviews 10 صورت گرفته است. با مطالعه نمونه ای از شرکت های فعال در بورس اوراق بهادار تهران طی سال های 1391 تا 1396 دریافتیم با توجه به نتایج به دست آمده بین ریسک بازار و بازده سهام و نیز بین شوک نقدینگی و بازده سهام رابطه مثبت تاثیر ریسک نقدینگی بر بازار سهام و معناداری وجود دارد. فرضیه سوم تاثیر منفی و معنادار شوک نقدینگی سهام بر رابطه بین ریسک بازار و بازده سهام را نشان می دهد. در واقع با افزایش نقدشوندگی سهام، رابطه ریسک بازار و بازده سهام کمتر می شود .
سوال خود را در مورد این مقاله مطرح نمایید :
بررسی مولفه عشق در اشعار فریدون مشیری
نقش روانشناسی یادگیری در آموزش زبان عربی
آسیب شناسی آموزش مهارت شنیداری گروه زبان و ادبیات عرب
مقایسه ی تطبیقی فعالیت زنان در دوران پهلوی ( پهلوی اول / پهلوی دوم )
مدیریت ریسک خشکسالی به استفاده از برنامه ده مرحله ای مقابله با خشکسالی (مطالعه موردی حوضه آبریز سیستان)
مشکلات کلیدی فراروی پیمانکاران در طرحهای عمرانی کشور
بررسی سنگ ها و فلزات در دیوان خاقانی
آگاهی خانم های باردار نسبت به مصرف دارو در دوره حاملگی
review on the salaman and absal commentaries of hunayn ibn isha
studies on mechanical properties of dispersing intercalated silane montmorillonite in low density polyethylene matrix
مقایسه تمرینات مقاومتی، با وزنه و باند الاستیک بر برخی از فاکتورهای آمادگی جسمانی در دختران کمیته کار
مقایسه سلامت عمومی در سالمندان ورزشکار و غیر ورزشکار در دوره همه گیری کرونا
بررسی و مقایسه سواد روابط عمومی دانشجویان رسانه ورزشی با دیگر رشته های دانشگاهی (مطالعه موردی: دانشگاه پیام نور استان تهران)
بررسی اثربخشی تصویرسازی ذهنی بر کسب مهارت شوت ایستگاهی فوتبال
تدوین برنامه استراتژیک مدیریت استعدادهای ورزشی دانش آموزان ایران
بررسی تاثیر جنسیت متهم در رسیدگی های کیفری در نظام جزایی ایران
تاثیر بازاریابی نوآورانه بر وفاداری به برند با نقش واسطه ای رضایت مشتری (مورد مطالعه: مشتریان برند اپل)
کارآفرینی با محوریت زنان (مرور سیستماتیک)
تأثیر آموزش مهارت های حرکتی بر توانمندی های شناختی و کارکردهای اجرایی کودکان مبتلا اختلالات یادگیری خاص
the relationship between audit tenure and audit opinion in tehran stock exchange
- شنبه تا پنج شنبه ، 9 الی 17
- [email protected]
- 071 - 32363652
درباره تی پی بین
ما با همکاری دبیرخانه ی کنفرانس ها و همایش ها، تمام ابزار محققان را كه تنها و تنها منابع علمی است را یكجا جمع آوری كرده ایم تا با كمترین دردسر ، در كمترین زمان ممكن و بصورت کاملا رایگان منابع علمی مورد نظرشان را تهیه نمایند.
تی پی بین با پشتیبانی از كنفرانس ها و ژورنال های معتبر داخلی و سپس انتشار رایگان مقالات آنها، كوتاه ترین مسیر، برای رسیدن به منابع علمی داخلی را در اختیار شما محققین قرار داده است.
روزهای خوش پیش روی معاملات بازار سهام/ پیش‌بینی ورود نقدینگی به بورس در روزهای آینده
تهران- ایرنا- یک کارشناس بازار سرمایه گفت: در وضعیت فعلی، معاملات بورس با توجه به ارزش معاملات آن روند بسیار خوبی را در پیش گرفته است و به نظر می‌رسد که در روزهای آینده شاهد جذب نقدینگی به این بازار باشیم.
به گزارش ایرنا، شاخص کل بورس اوراق بهادار تهران در معاملات هفته‌ای گذشت (منتهی به چهارشنبه، روز ٧ اردیبهشت‌ماه) روند مثبت داشت و با ۹ هزار واحد افزایش نسبت به تاثیر ریسک نقدینگی بر بازار سهام هفته قبل از آن، در ارتفاع یک‌میلیون و ۵۲۱ هزار واحد ایستاد و کمتر از یک درصد رشد را در پرونده معاملات خود ثبت کرد.
شاخص کل بورس تهران در پایان روز چهارشنبه (۳۱ فروردین‌ماه) در حالی در ایستگاه یک‌میلیون و ۵۱۲ هزار واحد به کار خود پایان داد که این رقم در روز چهارشنبه و در آخرین روز کاری هفته گذشته (روز ۷ اردیبهشت‌ماه) به یک‌میلیون و ۵۲۱ هزار واحد رسید.
شاخص کل (هم‌وزن) در پایان هفته گذشته ۴۰۱ هزار و ۴۳۰ واحد بود که در هفته جاری این عدد به ۴۱۱ هزار و ۶۹۲ واحد و شاخص قیمت (هم‌وزن) از ۲۴۹ هزار و ۹۳۴ واحد به عدد ۲۵۶ هزار و ۲۲۱ واحد رسید.
در چهار روز معاملاتی این هفته بورس، نمادهای شرکت سرمایه‌گذاری تامین اجتماعی (شستا)، ایران‌خودرو (خودرو)، سایپا (خساپا)، شرکت سرمایه‌گذاری تأمین اجتماعی (شستا)، ایران‌خودرو (خودرو) و پالایش نفت اصفهان (شپنا) در گروه نمادهای پُر تراکنش قرار داشتند.
افزایش خوش‌بینی‌ها به معاملات بورس
معاملات بازار سهام در هفته جاری تحت تأثیر تزریق اخبار خوش به این بازار به روند صعودی خود ادامه داد و توانست روزهای مثبتی را در معاملات خود پیش‌روی سهامداران قرار دهد.
آغاز انجام عرضه‌های اولیه برای سال جدید ازجمله اقداماتی بود که سازمان بورس اجرای آن را در دستور کار خود قرار داد و این اقدام را زمانی به مرحله اجرا رساند که بازار در موقعیت خوبی برای سرمایه‌گذاری قرار گرفت و دیگر خبری از نوسان و هیجانات کاذب ایجاد شده در این بازار نیست.
در ادامه تلاش‌های انجام‌شده برای تغییر روند معاملات بورس و نیز بهبود وضعیت این بازار، سازمان بورس توانست بعد از مدت‌ها تلاش بالاخره تکلیف سودهای رسوب شده سهامداران را که پیگیری‌های زیادی در خصوص آن انجام‌شده بود را مشخص کند و این سازمان در آخرین روز معاملاتی هفته جاری از اجرایی شدن فرآیند پرداخت مطالبات سنواتی سهامداران (سودهای رسوب‌شده) هم‌زمان با عید سعید فطر خبر داد.
در اطلاعیه منتشر شده از سوی سازمان بورس آمده بود: شرکت سپرده‌گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه (سمات) از طریق شرکت‌ها و استفاده از اطلاعات سجامی سهامداران، امکان پرداخت مطالبات سنوات قبل سهامداران را از تاریخ ۱۴ اردیبهشت‌ماه امسال مقارن با عید سعید فطر مقرر فراهم کند.
وجود روند مثبت در معاملات بورس
در این زمینه و نیز دیگر اقدامات انجام‌شده برای بهبود روند معاملات بورس، «احسان عسگری» در گفت‌وگو با خبرنگار ایرنا به روند معاملات بورس در چند وقت گذشته اشاره کرد و افزود: برخی از ریسک‌های مترتب بر بازار سرمایه به‌صورت هفتگی در حال ورود به این بازار هستند.
وی اظهار داشت: مساله مربوط به عوارض صادراتی برای برخی از شرکت‌ها ازجمله مسایلی است که روند بورس را تحت تأثیر قرار داد و معاملات این بازار را دچار مشکل کرد.
عسگری خاطرنشان کرد: با توجه به وجود چنین مساله ای در بازار اما حجم معاملات به میزانی است که کمتر بتواند از این اتفاقات تأثیر بپذیرد و دچار چالش شود.
این کارشناس بازار سرمایه ادامه داد: در وضعیت فعلی، معاملات بورس با توجه به ارزش معاملات آن روند بسیار خوبی را در پیش گرفته است و به نظر می‌رسد که در روزهای آینده شاهد جذب نقدینگی به این بازار باشیم.
روند معاملات بورس در هفته نخست اردیبهشت‌ماه
وی تاثیر ریسک نقدینگی بر بازار سهام در مورد روند معاملات بورس در هفته‌ای که گذشت، گفت: صنعت خودرو در هفته‌ای که گذشت؛ تحت تأثیر اخبار واگذاری سهام دولت در خودروسازی‌ها روند مثبتی را در پیش گرفت و به‌نوعی بازار را تحت تأثیر خود قرار داد.
عسگری خاطرنشان کرد: با توجه به تغییر قیمت نفت، افزایش آن به بیش از ١٠٠ دلار و تأثیر آن بر سود شرکت‌های پالایشگاهی می‌توان گفت که سهام این شرکت‌ها مورد استقبال سهامداران قرار بگیرد و در کل باید اعلام کرد که روند بازار در ماه‌های اخیر قابل تاثیر ریسک نقدینگی بر بازار سهام قبول بوده است.
علت افت شاخص بورس در آخرین روز معاملاتی
وی به علت افت شاخص بورس در آخرین روز معاملاتی هفته جاری اشاره و بیان کرد: این اتفاق ناشی از اتفاق خاصی نبود و ریسکی تهدیدکننده معاملات بازار نیست اما بخشی از افت شاخص بورس ناشی از تعطیلات پیش رو و نیز انجام معاملات در بازارهای جهانی بود و سهامداران قادر به پذیرش ریسک‌های محتملی نیستند که بر بازار وارد می‌شود.
این فعال بازار سهام معتقد است که شاخص بورس در آخرین روز معاملاتی هفته جاری افت چندانی را تجربه نکرد و روند متعادلی را در این بازار در پیش گرفت.
پیش‌بینی روند معاملات بورس تا پایان اردیبهشت‌ماه
این کارشناس بازار سرمایه روند معاملات بورس تا پایان اردیبهشت‌ماه را مورد ارزیابی قرار داد و افزود: بر اساس پیش‌بینی‌های انجام‌شده، روند بازار تا پایان اردیبهشت‌ماه به مساله مربوط به برجام گره خورده است.
وی به وضعیت بازارهای جهانی اشاره کرد و گفت: با توجه به تنش مابین روسیه و اوکراین و نیز تحریم روسیه اما به نظر می‌رسد که قیمت کامودیتی‌ها و نیز نرخ دلار تاثیر ریسک نقدینگی بر بازار سهام روند با ثباتی را در پیش بگیرد و بازار نتواند از این ریسک ایجاد شده تأثیر چندانی را بپذیرد.
عسگری خاطرنشان کرد: در صورت ایجاد توافق در برجام، نرخ دلار به‌صورت هیجانی کاهش پیدا می‌کند اما پیش‌بینی می‌شود که معاملات بورس در اردیبهشت‌ماه بتواند روند باثباتی را تجربه کند.
افزایش دامنه نوسان و تأثیر آن بر معاملات بورس
عسگری به افزایش دامنه نوسان و تأثیر آن بر معاملات بورس اشاره کرد و گفت: حذف و کاهش محدودیت‌ها می‌توان زمینه‌ساز افزایش کارایی بازار باشد؛ درنتیجه حذف حجم‌مبنا و نیز افزایش دامنه نوسان می‌تواند بهبود کارایی بازار شود.
این کارشناس بازار سرمایه اظهار داشت: با توجه به سطح پایین آموزشی برخی از سهامداران؛ بنابراین ممکن است برای مدت تاثیر ریسک نقدینگی بر بازار سهام کوتاهی، افزایش دامنه نوسان منجر به ضرر و زیان سهامداران شود اما در بلندمدت به نفع بازار خواهد بود و سبب افزایش کارایی بازار و نیز سرعت بخشیدن در افزایش قیمت‌ها می‌شود.
نرخ بهره چه تاثیری بر بورس دارد؟
نرخ بهره بین بانکی به‌عنوان نرخی بازده بدون ریسک مبنای ارزیابی سرمایه‌گذاری‌ها بوده و سرمایه‌گذار با مقایسه بازده مورد انتظار در بین بازارهای مختلف وارد و خارج می‌شود.
بهره به‌عنوان عاملی مسلط قیمت‌گذاری داراییها و فاکتوری اندازه‌گیری مطلوبیت مصرف آنی و آتی کالاهاست و نمی‌توان اثر آن بر بازار داراییها را نادیده گرفت؛ همانطور که می‌دانیم نرخ بهره ترکیبی از سیاست‌های پولی مالی و ریسک‌های مختلف و تورم است. با افزایش ریسک و محدودیت‌ها در دارایی‌های فیزیکی، مطلوبیت مورد انتظار صاحبان دارایی نیز افزایش می‌یابد.
نرخ بهره بین بانکی به‌عنوان نرخی بازده بدون ریسک مبنای ارزیابی سرمایه‌گذاری‌ها بوده و سرمایه‌گذار با مقایسه بازده مورد انتظار در بین بازارهای مختلف وارد و خارج می‌شود. در ۵۰ سال اخیر که اقتصاد ایران دارای متوسط تورم ۲۰ درصدی و سود سپرده در همین سطوح بوده است، مقام ناظر بازار پول با هدف قرار دادن اهدافی همچون کنترل نرخ تورم، نرخ بهره را دستخوش سیاست‌های مدیریتی خود کرده و در برخی برهه‌های زمانی همچون بازه سال‌های ۹۲ تا ۹۶ با قیمت‌گذاری دستوری نرخ بهره و حبس نقدینگی در نظام بانکی با افزایش ضریب فزاینده منجر به افزایش افسار گسیخته نرخ تورم در سال‌های ۹۷ تاکنون شد در حالی که اگر هدف بانک مرکزی بهبود نرخ رشد اقتصادی اشتغال و تسهیل تشکیل سرمایه بود تورم، نقدینگی و نرخ بهره به شکل مناسب‌تری مدیریت می‌شد.
این سیاست مخرب همچنان ادامه دارد و دولت‌ها با رشد پایه پولی و یا ضریب فزاینده همچنان در حال خلق نقدینگی و به تبع آن رشد قیمت‌ها و در نتیجه افزایش بازده اسمی مورد انتظار و نرخ تورم هستند و گویا این تسلسل سیاستی همچنان تداوم داشته باشد. بازار سرمایه نیز به‌عنوان یک بازار مالی دربرگیرنده حقوق مالی دارایی‌های فیزیکی متأثر از نرخ بهره است و با افزایش آن عامل تنزیل عدد بزرگتری خواهد بود و در نتیجه ارزش دارایی‌های مالی عدد کوچکتر اما موضوعی که در خصوص نرخ بهره باید به آن توجه داشت کشش تقاضا و سطح بهینه آن است در حالی که شرکت‌های کوچک و متوسط در دسترسی به منابع مالی در تنگنا هستند و عمده منابع بانک‌ها به دولت و شرکت‌های بزرگ تخصیص داده شده است افزایش نرخ صرفا به تشدید رکود و تکرار تجربه تلخ بازی پانزی بانک‌ها در دهه ۹۰ می‌انجامید بنابراین بازار سرمایه حساسیت چندانی به سطوح بالاتر نخواهد داشت و صرفا اثر تورم ناشی از افزایش نرخ بهره را جذب می‌کند اما همانطور که در اواخر دهه ۹۰ شاهد کاهش محسوس نرخ بهره بین بانکی بودیم سپرده‌های بانکی می‌تواند در پروژه‌های شرکت‌های بورسی با نرخ بازده معقول جذب و رشد منطقی بازار سرمایه را در برداشته باشد و با افزایش سرمایه‌گذاری‌ها شاهد بهبود تولید ملی نیز باشیم در غیر اینصورت نسخه افزایش نرخ بهره طبق آنچه گفته شد صرفا موجب رکود و تورم گسترده‌تر خواهد شد.
دیدگاه شما