تفاوت توکن قابل معاوضه با توکن NFT

سازوکار پلتفرم Fractional.art

NFT به زبان ساده

توکن‌های معاوضه‌ناپذیر (یا توکن غیرقابل معاوضه) را می‌توان یکی از بزرگ‌ترین دستاوردهای تکنولوژی امروز نامید. این توکن‌ها در واقع سندی بر مالکیت دارایی‌‌های شما هستند و بالا رفتن ارزش آن به همراه ارزهای دیجیتال را تقریبا می‌توان به حباب اقتصادی گل لاله تشبیه کرد.

این روزها هر چیزی که به آن فکرکنید از طریق ارزهای دیجیتال خریده یا فروخته می‌شود؛ از قطعات موسیقی گرفته تا لوازم منزل! به همین منظور جهش آکادمی با توجه به اهمیت این امر، یک راهنمای جامع NFT را برای شما تدارک دیده است؛ که در بازار خرید و فروش ارزهای دیجیتال قطعا به دردتان خواهد خورد.

اما این‌که NFT چیست و چه کاربردی دارد را به ادامه‌ی مقاله می‌سپاریم.

NFT چیست؟

توکن غیرقابل معاوضه یا همان NFT که در حقیقت کوتاه‌شده‌ی عبارت Non-Fungible Tokens می‌باشد؛ نماد اجسام درون دنیای واقعی هستند، مانند یک اثر هنری، موسیقی، لوازم و تجهیزات بازی و حتی ویدیوها!

از این توکن‌ها در بازار تراکنش‌ها و معاملات آنلاین استفاده می‌گردد و تقریبا شباهت زیادی به ارزهای دیجیتال (کریپتوکرنسی) دارد. حال کدگذاری بر روی این توکن‌ها از طریق نرم‌افزارهای بخصوصی به انجام می‌رسد؛ که در واقع ارزش و اعتبار هر توکن را در دنیای دیجیتال به اثبات می‌رساند.

به بیان ساده‌تر، یک توکن معاوضه‌پذیر موجب می‌شود که بتوانید آن را با توکن دیگری از نوع مشابه خودش عوض کنید. در دنیای دیجیتال، یک توکن معاوضه‌پذیر می‌تواند به عنوان مثال یک کوین باشد.

اما توکن‌های معاوضه ناپذیر در حقیقت یک نوع توکن منحصر به فرد هستند که می‌توان صحتِ مالکیت آن را از طریق بسترهای معادله‌ی آنلاین (مانند اتریوم) دنبال کرد. معمولا هم این نوع توکن‌ها توسط صاحبان کمپانی‌های بزرگ بلاک‌چین مورد استفاده قرار می‌گیرد.

نگاهی به تصویر بالا بیندازید. توکن‌ها به دو دسته‌ی معاوضه‌پذیر و معاوضه‌ناپذیر تقسیم می‌شوند. که در دنیای واقعی، یک توکن معاوضه‌پذیر می‌تواند اسکناس پول باشد.

اما اگر بخواهیم در دنیای واقعی به صورت کاملا فیزیکی یک توکن معاوضه‌ناپذیر را مشاهده کنیم، می‌بینید که می‌تواند یک اثر هنری مانند مونالیزای داوینچی باشد.

حال پا به دنیای دیجیتال می‌گذاریم و توکن‌ها را در این دنیا بررسی می‌کنیم. وقتی توکن دیجیتالی معاوضه‌پذیر باشد، می‌توان آن را مشابه بیت‌کوین متصور شد. حال اگر همین توکن دیجیتال، به شکل معاوضه‌ناپذیر باشد؛ NFT یا توکن معاوضه‌ناپذیر نامیده می‌شود.

تفاوتی که بین هر توکن معاوضه‌ناپدیر وجود دارد، این است که هر کدام پتانسیل کاربردیِ مخصوص به خود را دارند.

به عنوان مثال برخی از آن‌ها برابر با قیمت یک اتومبیل در دنیای واقعی هستند؛ برخی دیگر سایر لوازم فیزیکی را به طور دیجیتالی قابل فروش قرار می‌دهند، مانند ساختمان و یا یک اثر هنری.

از آن‌جایی‌که این توکن‌ها بر اساس بلاک‌چین ساخته می‌شوند؛ گاهی می‌توان جهت برداشتن عوامل میانجی در یک معامله از آن‌ها استفاده نمود. در دنیای امروزه، بازار جدید و پررونقی پیرامون این توکن‌ها شکل گرفته است و معاملات بسیاری بر پایه‌ی آن‌ها به انجام می‌رسد.

و اما سوالی که بسیاری از کاربران از ما می‌پرسند این است که اصلا توکن چیست و چه تفاوتی با کوین دارد؟ در این راهنمای جامع NFT به آن نیز خواهیم پرداخت.

توکن چیست و چه تفاوتی با کوین دارد؟

توکن در حقیقت به وسیله‌ای گفته می‌شود که نمادی از چیز دیگری باشد. به بیان ساده‌تر، تصور کنید که شما برای تولد دوست خود کادو خریده‌اید. این کادو در حقیقت نمادی از عشق و تبریکات شما برای تولد دوست‌تان است.

در دنیای دیجیتال هم وقتی وسیله‌ای یا چیزی، نماد و نشانی از وسیله‌ی دیگر باشد؛ توکن یا Token نامیده می‌شود. در دنیای کامپیوتری ما انواع مختلفی از توکن‌ها را داریم که از بحث راهنمای جامع NFT خارج است.

قبل از این‌که برگردیم به بحث اصلی‌مان، نگاهی به تفاوت یک توکن با کوین هم می‌اندازیم. یک کریپتو کوین که به عنوان ارز دیجیتال از آن یاد می‌شود، به منظور اجرای معاملات ارزی، از بلاک‌چین اصلی خود استفاده می‌کند.

هرچند که توکن استفاده‌ی تقریبا مشابهی با کوین دارد، در حین اجرای معامله، از بلاک‌چینِ کوین دیگری استفاده می‌کند. به همین دلیل است که ما توکن را نماینده و نماد وسیله یا چیز دیگری می‌دانیم.

راهنمای جامع NFT

در این بخش از راهنمای جامع NFT، قصد داریم به منظور درک بهتر توکن‌های معاوضه ناپذیر، آن‌ها را در بازار معاملات تصور کنیم. ارزهای دیجیتال درست مانند پول، معاوضه‌پذیر هستند. یعنی می‌توان آن‌ها را در معاملات به کار برد و یا با چیز دیگری تعویض نمود.

شما در معاملات ارزی دیجیتال خود، یک بیت‌کوین را می‌توانید با یک بیت‌کوین دیگر مبادله کنید، درست است؟ دلیل آن هم این است که یک بیت‌کوین ارزشی برابر با بیت‌کوین دیگر دارد.

درست به همان شکلی که می‌توان یک اتر را برابر با واحد مشابه دیگر اتر دانست. همین هم باعث می‌شود که بتوان ارزهای دیجیتال را در معاملات و تراکنش‌های دیجیتال به کار برد.

در عوض توکن‌های NFT، کاملا منحصر به فرد و غیر قابل جابجایی هستند. همین باعث می‌شود که هرگز نتوان یک توکن NFT را برابر با دیگری دانست. اما شما می‌توانید یک NFT را با دیگری جمع ببندید و از ترکیب آن‌ها برای ایجاد یک NFT منحصر به فرد دیگر استفاده کرد.

چرا توکن‌های معاوضه‌ناپذیر تا این حد مهم هستند؟

در این بخش از راهنمای جامع NFT، پا به تجارت مدرن می‌گذاریم. تجارت مدرن بر پایه‌ی تکنولوژی بنا شده است. به این معنا که به منظور مبادله و معامله‌ی پول یا دارایی‌های باارزش، روش‌های گوناگونی وجود دارد.

توکن‌ها در این میان انقلابی به پا کردند و باعث شدند که زیرساخت‌های تجارت الکترونیک کاملا تغییر کند. به این شکل توکن‌های NFT می‌توانند نماینده‌ای از دارایی‌ها و سرمایه‌های فیزیکی باشند و معاملات آنلاین را تسهیل نمایند.

اگرچه این تفکر که یک توکن دیجیتال بتواند نماینده‌ای برای لوازم و دارایی‌های واقعی باشد، یک ایده‌ی ناب و جدید نیست؛ و بارها توسط اقتصاددانان مطرح شده است. اما این‌که این ایده را با فناوری هوشمند ترکیب کنیم و آن را به دنیای بلاک‌چین بکشانیم، کاملا تازه و ناب است. این ترکیب فناوری می‌تواند تا حد زیادی سیستم تجارت الکترونیک و دیجیتالی را تغییر دهد.

بهتر است حال که به راهنمای جامع NFT می‌پردازیم، نظری هم به مزایای این سیستم بیفکنیم.

اولین مزیت این سیستم این است که موجب بهبود سرعت معاملات در بازار می‌گردد و تراکنش‌ها را سهولت می‌بخشد. تبدیل املاک، دارایی‌ها و سرمایه‌ی فیزیکی به یک توکن دیجیتالی موجب می‌شود که بتوان دلالان را از میان برداشت و به این طریق، پولی که صرف میانجی‌ها می‌شود در دست کاربران بماند.

به این شکل، از آن‌جایی‌که توکن به شبکه‌ی بلاک‌چین مرتبط است؛ به طریق آن، هنرمند می‌تواند به طور مستقیم با مخاطبین خود مرتبط گردد و دخالت آژانس‌ها و نماینده‌های مختلف در این بین زدوده خواهد شد.

این توکن‌ها به طرز شگفت‌انگیزی، موجب تفکیک هویت تک تک تجهیزات و لوازم می‌گردند، به این شکل سرمایه‌گذاری بر دارایی‌های خاصی، بخصوص املاک و آثار هنری آسان‌تر می‌گردد.

nft چیست

در این مقاله به این سؤالی که بسیاری از دانش پژوهان از تیم راهبران فردا پرسیده بودند پاسخ می‌دهیم. تا انتهای این مقالۀ وب‌سایت راهبران فردا همراه ما باشید تا پاسخ به سؤال «NFT چیست؟» را بدانید.

«NFT» مخفف واژۀ «Nonfungible Token» و به معنای توکن غیر قابل معاوضه است. برای اینکه بهتر این مفهوم را درک کنید ابتدا به معنای توکن می‌پردازیم و سپس تفاوت توکن غیرقابل معاوضه و قابل معاوضه را برای شما بیان تفاوت توکن قابل معاوضه با توکن NFT می‌کنیم.

توکن «Token» چیست؟

توکن «Token» واژه‌ای است که امروزه زیاد می‌شنویم، توکن در فنّاوری بلاک چین یک واحد رمز ارز را گویند؛ البته باید به این نکته توجه داشته باشید که توکن با مفهوم ارز دیجیتال متفاوت است. شاید برایتان جالب است امّا پیشینۀ این کلمه در زبان انگلیسی به قرن دوازدهم برمی‌گردد. در دیکشنری معانی «نشانه، علامت، ژتون، واحد رمزارز و…» برای این واژه ذکر شده است.

با این تفاسیر این واژه فقط برای بلاک چین مورد استفاده نمی‌باشد بلکه در سایر حوزه‌ها از جمله حوزه‌های کامپیوتر، اقتصاد، سرگرمی و هنر نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد. برای مثال در کازینوها افراد بجای اینکه پول نقد پرداخت کنند، ژتون‌هایی با ارزش‌های مختلفی می‌خرند و به‌جای پول از آن توکن‌ها استفاده می‌کنند.

همچنین در دنیای رایانه نیز، توکن امری بوده که از زمان بسیار قبل وجود داشته است. برای مثال، «Access Token» که درواقع نوعی مجوز رمزنگاری‌شده‌ برای دسترسی به یک شبکه است؛ در نمونه‌ای دیگر، می‌توان به پیام «Token Has Expired» در وب‌سایت‌هایی اشاره کرد که برای ورود به رمزعبور نیاز دارند و از توکن به‌عنوان «Session ID» استفاده می‌کند. بنابراین، توکن پیش از بلاک چین بوده؛ اما این واژه اکنون در دنیای بلاک چین مفهوم جدیدی پیدا کرده است.

توکن غیر قابل معاوضه چیست؟

توکن غیر قابل تعویض (NFT) یک واحد منحصر به فرد و غیر قابل تعویض از داده های ذخیره شده در دفتر کل دیجیتال (بلاک چین) است.«NFT» ها می‌توانند با مواردی که به راحتی قابل تکرار هستند مانند عکس ها، فیلم ها، صدا و انواع دیگر فایل‌های دیجیتال به عنوان آیتم های منحصر به فرد (مشابه با گواهی اصالت) مرتبط شوند و از فنّاوری بلاک چین برای ارائه مدرک تایید شده و عمومی به NFT استفاده کنند.

کپی‌های فایل اصلی محدود به مالک NFT نیست و می‌تواند مانند هر فایل دیگری کپی و به اشتراک گذاشته شود. قابلیت عدم تعویض «NFT»ها را از ارزهای رمزنگاری شده بلاک چین، مانند بیت کوین متمایز می‌کند.

اولین پروژه «NFT» در سال 2015 بر روی بلاک چین اتریوم راه اندازی شد و با افزایش علاقه به ارزهای دیجیتال، علاقه به«NFT»ها هم افزایش یافت. بهره و ارزش پولی کل NFTها در سال 2021 به‌طور قابل توجهی رشد کرد و فروش NFTها در سه ماهه اول سال از 2 میلیارد دلار فراتر رفت.

تفاوت توکن غیرقابل معاوضه و قابل معاوضه چیست؟

برای اینکه این تفاوت را بهتر درک کنید آن را با مثالی ساده برای شما بیان می‌کنم. فرض کنید شما یک اسکناس ده دلاری از دوستتان قرض گرفته‌اید. شما هر اسکناس ده دلاری می‌توانید به دوست خود پس دهید تا قرض او را داده باشید. حتی می‌توانید دو اسکناس پنج دلاری به او بدهید. امّا اگر شما از دوستتان بلیط هواپیمای او را قرض گرفته باشید علاوه بر اینکه نمی‌توانید از آن استفاده کنید چون انحصاری و فقط به اسم دوست شما است همچنین نمی‌توانید بجای آن بلیط، بلیط فرد دیگری را به او پس دهید زیرا اون فقط با بلیط خود می‌تواند وارد هواپیما شود و سایر بلیط‌ها منحصر به دیگران است.

توکن‌های غیر قابل معاوضه نیز بدین صورت هستند.

این توکن‌ها با استاندارد «ERC-721» سازگار هستند و می‌توان آن‌ها را با کارت‌های بازیکنان فوتبال مقایسه کرد که هرکدام اطلاعات متفاوتی داشته و سطح متفاوتی از کمیابی را دارند. اگر به طور تصادفی یکی از این توکن‌ها را به فردی بفرستید و یک توکن ERC-721 دیگر پس بگیرید، خیلی اوضاعتان بهم می‌ریزد!

یک تفاوت حیاتی و مهم دیگر نیز وجود دارد که باید آن را به خاطر بسپارید.

توکن‌های قابل معاوضه تقسیم پذیر هستند؛ یعنی می‌توانید کسری از یک توکن «ERC-20» را جابجا کنید؛ مانند پول نقد که می‌توان به جای یک اسکناس 50 هزار تومانی، از 5 اسکناس 10 هزار تومانی استفاده کرد.

توکن‌های «721 token» را نمی‌توان تقسیم کرد و کسری از آن را فروخت؛ بلکه باید به طور کامل خرید و فروش شود؛ در مثال کارت بازیکنان فوتبال هم هیچکس در دنیا نمی‌خواهد کارت بازی را به ده تکه تبدیل کرده و یک تکه آن را بخرد!

بهترین توکن NFT برای سرمایه گذاری

اگر می خواهید که با بهترین توکن NFT برای سرمایه گذاری آشنا شوید با ما در وب سایت توکن باز همراه باشید تا معنا و مفهوم این واژه ها را برای شما بیان کنیم.

به صورت کلی منظور از توکن، دارایی هایی در بلاک چین است که قابل معامله باشند و امکان انتقال دیجیتالی آن بین اعضا وجود داشته باشد. به عبارت دیگر می توان گفت که توکن باعث ایجاد ارزشی می شود که یک سازمان آن را ارائه می دهد.

توکن ها در شبکه بلاک چین ایجاد می گردند و در آن نیز پشتیبانی می شوند و از دسته بندی ها و کاربرد های متفاوتی برخوردار هستند.

NFT نیز که مخفف عبارت (NON-FUNGIBLE TOKEN) است، به معنای آن دسته از توکن هایی می باشد که غیر قابل معاوضه باشند. توکن های NFT می توانند گواهی های دیجیتالی برای دارایی های دیجیتالی صادر کنند و به صورت آنلاین نیز خرید و فروش می شوند. توکن NFT با کمک گرفتن از ارز های رمز نگاری شده و توسط نرم افزار های زیر بنایی مانند رمز ارز ها کد گذاری می گردد.

بهترین توکن NFT برای سرمایه گذاری چیست؟

حال که با مفهوم توکن و NFT آشنا شدید، وقت آن رسیده که در رابطه با بهترین توکن NFT برای سرمایه گذاری صحبت کنیم. در این رابطه باید به توکن هایی به شرح زیر به عنوان بهترین توکن NFT برای سرمایه گذاری اشاره کرد:

کریپتوپانک ها:

از بهترین توکن هایی که در سال 2022 معرفی شدند، توکن کریپتوپانک است. این توکن ها مجموعه ای متشکل از ده هزار کاراکتر به سبک پانک هستند و برای اولین بار در سال 2017 ایجاد شدند. پانک ها از شخصیت و ویژگی های متفاوتی برخوردار هستند و پایه و اساس بازار NFT را تشکیل می دهند.

آرت بلاکس:

یکی دیگر از بهترین توکن NFT برای سرمایه گذاری را می توان توکن آرت بلاکس معرفی کرد. این نوع از توکن ها به وسیله هنرمندان و از طریق قرارداد های هوشمند بر روی تفاوت توکن قابل معاوضه با توکن NFT بلاکچین اتریوم ساخته شدند.

توکن آرت بلاکس برای اولین بار در سال 2020 اولین فروش بالای یک میلیارد خود را تجربه کرد و در حال حاضر نیز بیش از 41 آرت بلاک فروخته شده اند.

ان بی ای تاپ شات:

توکن NFT ان بی ای تاپ شات از دیگر توکن های تفاوت توکن قابل معاوضه با توکن NFT NFT برگزیده است که در سال 2022 معرفی شد. توکن های ان بی ای تاپ شات با بیش از ده میلیون تراکنش در بین پروژه های NFT پیشگام هستند.

راریبل:

راریبل از بازار های بزرگ مبتی بر اتریوم است و در آن کاربران و سرمایه گذاران می توانند آیتم های کلکسیونی و دارایی های دیجیتالی خود را خرید و فروش کنند. توکن اختصاصی راریبل را RARI می نامند که از آن برای رای دادن به پیشنهادات و … استفاده می شود.

یکی از مهم ترین قابلیت های راریبل این است که این توکن باعث ایجاد یک روش جدید برای ضرب توکن های NFT شد که در آن NFT ها نه تنها در هنگام ایجاد بلکه در هنگام خرید نیز بر روی بلاکچین ساخته می شوند.

انجین:

پروژه انجین یک پلتفرم بلاک چینی و بین زنجیره ای را برای توسعه دهندگان ارائه می دهد که از طریق آن می توان بازی ها را توسعه داد. این پلتفرم باعث تبدیل دارایی های درون بازی به NFT برای توسعه دهندگان شده است.

زمانی که یک توکن NFT در انجین ضرب می شود، مقدار مشخصی از توکن انجین به آن اختصاص پیدا می کند و از چرخه خارج می شود. اما از طرف دیگر دارندگان NFT ها می توانند دارایی های خود را از بین ببرند و با ذوب کردن آنها ارزش برابر آن را در قالب توکن های انجین دریافت کنند.

کلام پایانی:

بهترین توکن NFT برای سرمایه گذاری را در این مقاله شرح دادیم. اما امکان مطرح کردن همه این توکن ها در این مقاله وجود نداشت. پس به یاد داشته باشید که علاوه بر این توکن ها، انواع دیگری از توکن نیز وجود دارند که به عنوان بهترین توکن ها شناخته می شوند.

به عنوان مثال: شیبوشیز، میبیتس، دیسنترالند، بورد ایپ یاچ کلاپ، اکسی اینفینیتی و … نیز در لیست بهترین توکن NFT برای سرمایه گذاری قرار دارند.

مفهوم توکن، انواع تفاوت توکن قابل معاوضه با توکن NFT و کاربردهای آن

امروزه با پیشرفت تکنولوژی، در طول روز کلماتی جدید به گوشتان می‌خورد که ممکن است مفهوم آنها را ندانید. یکی از این کلمات، توکن است که بیشتر در حوزه بازار ارز مورد استفاده قرار می‌گیرد. در صورتی که وارد بحثی در این زمینه شوید، بهتر است مطالبی در مورد دنیای دیجیتال خوانده باشید.

در سیستم بلاک‌چین، به هر نوع دارایی‌ که قابلیت مبادله و انتقال دیجیتالی بین افراد را داشته باشد، توکن گفته می‌شود. در واقع توکن ارزشی را به ‌وجود می‌آورد که یک سازمان به عموم مردم ارائه می‌دهد. توکن‌ها بر روی بلاک‌چین ایجاد و بر اساس خصوصیاتشان تعریف و دسته‌بندی‌ تفاوت توکن قابل معاوضه با توکن NFT می‌شوند و هر کدام کاربردهای متفاوتی دارند. امروزه، اتریوم میزبان توکن‌های بسیاری با ویژگی‌های متنوع است که باعث تمایز آن از دیگر کوین‌ها شده است. به این صورت که یک کوین می‌تواند توکن قلمداد شود، اما هر توکنی نمی‌تواند به ‌عنوان کوین در نظر گرفته شود. بیشتر توکن‌ها ارزش کوین را ندارند و فقط در اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز dApps به کار می‌روند. با رشد اتریوم کاربرد توکن‌ها افزایش یافت که در این مقاله به بخشی از این موضوع می‌پردازیم.

کاربردهای توکن

توکن‌ها بر پایه خصوصیات و عملکردهایشان متمایز می‌شوند. اکثر شرکت‌ها بنا به بیشترین کاربرد توکن، سعی در ارائه و سرمایه‌گذاری در این زمینه را دارند. سازمان‌ها و استارتاپ‌ها هم توکن را در چهارچوب استراتژی کسب‌ و کار خود ایجاد می‌کنند تا بتوانند تعامل کاربران را افزایش دهند. می‌توان گفت این فناوری نوپا هر روز راه‌های جدیدی را برای رشد در پیش می‌گیرد. توکن‌ها به روش‌های مختلفی از جمله مالکیت دارایی دیجیتال، حسابداری، اطمینان از امنیت شبکه و پرداخت قابل استفاده هستند. در این میان مشارکت‌کنندگان یک شبکه می‌توانند پاداش خود را دریافت کنند.

انواع توکن

برای جذب سرمایه‌گذار، استارتاپ‌ها و سازمان‌ توکن عرضه می‌کنند تا سرمایه لازم برای اجرای پروژه را از این میان جمع‌آوری کنند. در مجموع توکن‌ها را بنا به راهنمای FINMA، مؤسسه قانون‌گذاران مالی سوئیس، می‌توان در چهار نوع دسته‌بندی کرد:

توکن بهادار Security Token

در توصیف توکن بهادار می توان آن را به سهام شباهت داد. چرا که ارزش آن از دارایی‌های غیر از خودش حاصل می‌شود و زیرنظر سازمان‌های دولتی فعالیت و از قوانین مشخصی پیروی می‌کند. توکن‌ بهادار برای سرمایه‌گذاری حاشیه امن بیشتری دارند.

توکن کاربردی Utility Token

در توکن‌های کاربردی مالک به همان مقدار توکن‌هایی که در اختیار دارد، از خدمات و محصولات شرکت بهره‌مند می‌شود. در این نوع از توکن‌ها، قوانین نقش کمتری دارد و بنا به طراحی آنها می‌توانند در پیروی از قوانین معاف باشند. به گونه‌ای می‌توان توکن‌های کاربردی را به فرایند پیش فروش محصولات تشبیه کرد.

توکن پرداخت Payment Token

همان طور که از اسمش پیداست، توکن پرداخت برای خرید محصولات و خدمات کاربرد دارد.

توکن سهامی Equity Token

توکن سهامی اگرچه با توکن بهادار شباهت دارد، اما فقط در شرکت ارائه‌دهنده آن اعتبار داشته و پیرو قوانین نیست. در مجموع این نوع توکن نشان‌دهنده سهام در همان شرکتی است که توکن را ارائه می‌دهد.

توکن غیر قابل معاوضه Non-fungible token

توکن غیرمثلی NFT نوعی دارایی دیجیتال منحصر به ‌فرد محسوب می شود. به این صورت که هر واحد NFT ویژگی‌های خاصی دارد که آن را از واحدهای دیگر متمایز می‌کند. تفاوت یک توکن غیر مثلثی با یک توکن مثلی مانند ارزهای دیجیتال در این است که به طور مثال هر یک بیت‌کوین با یک بیت‌کوین دیگر و یک اتر با یک اتر دیگر ارزشی برابر دارد، در صورتی که در توکن غیر مثلثی این طور نیست و قیمت آنها با هر خرید تعیین می‌شود. دارایی‌های دیجیتال شما وقتی به صورت یک NFT باشد، بر روی یک پایگاه داده غیر قابل تغییر بلاک‌چین ثبت می‌شود و هیچ‌کس نمی‌تواند مالکیتتان را نقض کند. امروز از توکن‌های غیر قابل معاوضه برای تبدیل آثار هنری، موسیقی و میم‌ها استفاده می‌شود و بیشترین کاربرد آن برای خرید و فروش آثار هنری است که در سال‌های اخیر با مبالغ بسیار بالایی به حراج گذاشته می‌شوند. یک NFT‌ هم مثل ارزهای دیجیتال قابلیت ذخیره روی کیف پول مالک را دارند و انتقال آنها با یک تراکنش ساده در مدت کوتاهی انجام می‌پذیرد.

آشنایی با توکن بی‌همتای Fractional؛ NFT تقسیم شده چیست؟

توکن غیرمثلی یا NFT با ثبت مالکیت دیجیتالی، نقش به‌سزایی در پیشرفت و مقبولیت اقتصاد دیجیتال ایفا می‌کند؛ اما شاید تا به اینجا مسائلی مانند قیمت بالا، نقدینگی کم و همچنین مالکیت انفرادی، مانع از شکوفایی توکن‌های یکتا شده بود. برای مثال در اقتصاد سنتی ممکن است چندین نفر مالک یک خانه یا دارایی باشند، اما چنین چیزی در دنیای توکن‌های غیرمثلی قابل معاوضه مغفول مانده بود. این مشکل با پیدایش پدیده‌ای به‌نام NFT تقسیم پذیر یا Fractional NFT قابل حل شده است. در این مقاله از میهن بلاکچین، درباره موضوع NFT تقسیم شده صحبت خواهیم کرد. با میهن بلاکچین همراه باشید.

• برای خوانش بهتر، در مقاله از عبارت F-NFT که مخفف Fractional NFT است، استفاده می‌کنیم.

توکن NFT تقسیم شده یا Fractional NFT چیست؟

توکن‌های یکتا مانند هر دارایی دیجیتالی دیگری که در بستر بلاک چین وجود دارند، قابل خریدوفروش و معامله هستند؛ با این تفاوت که منحصربه‌فرد بوده و در یک زمان تنها می‌توانند یک مالک داشته باشند. مفهوم F-NFT به این‌خاطر به‌وجود آمد که به صاحبان NFT اجازه دهد توکن‌های خود را به قسمت‌های مختلف تقسیم کنند و با ساخت یا ضرب قسمت‌های مختلف از یک توکن غیرمثلی، مالکیت آن را با دیگران شریک شوند.

با استفاده از توکن‌های غیرمثلی بخش‌پذیر، هر کسی می‌تواند یک دارایی را که ارزش بسیار بالایی دارد، در ازای هزینه به‌مراتب کمتر، داشته باشد. به‌عنوان یکی از آثار مجموعه NFTهای کریپتوپانک را در نظر بگیرید که قیمت‌های بالایی نیز دارند. شاید کاربران معدودی تمایل به پرداخت و تصاحب چنین اثری داشته باشند. پس از خرید NFT مورد نظر، مالک می‌تواند آن را به قسمت‌های مختلف تقسیم و با فروشش دیگران را در مالکیت آن توکن یکتا شریک کند.

یکی از معروف‌ترین F-NFTها میم دوج، همان سگ معروف الهام‌بخش رمزارز دوج کوین است. توکن غیرمثلی Doge در ژوئن ۲۰۲۱ (خرداد ۱۴۰۰) توسط گروه PleasrDAO، مجموعه‌ای از کلکسیون‌دارهای حوزه DeFi، به قیمت چهار میلیون دلار خریداری شد.

توکن یکتای دوج میم

در حال حاضر قیمت هر قسمت از این NFT برابر با ۰.۰۰۴۳۵۸ دلار و این F-NFT به ۱۶ میلیارد و ۹۶۹ میلیون عدد تقسیم شده است. البته فعلا حدود ۱.۴ میلیارد از آن برای عرضه موجود است که با این حساب، قیمت فعلی NFT تقسیم‌پذیر دوج میم، برابر با ۶٬۳۸۸٬۷۳۲ دلار است. با توجه به حدود ۱۷ میلیارد قسمت از این NFT، ارزش آن به بیش ۲۰۰ میلیون دلار می‌رسد. اطلاعات لازم درباره NFTهای تقسیم‌شده را می‌توانید از سایت‌هایی مانند DappRadar دنبال کنید.

آیا اشتراک مالکیت NFT منطقی است؟

ممکن است این سوال نیز در ذهن شما پیش بیاید که چرا کسی باید توکن غیرمثلی منحصربه‌فرد تفاوت توکن قابل معاوضه با توکن NFT خود را با دیگران شریک شود؟

تصور کنید اولین گروهی بودید که NFT کریپتو پانک را تنها در ازای پرداخت هزینه گس شبکه اتریوم دریافت کرده‌اید. اکنون که قیمت آن به چندین میلیون دلار رسیده است، آیا شریک شدنش با دیگران منطقی به‌نظر می‌رسد؟ حتی سوالات دیگری نظیر «اگر بخواهید آن را به پول نقد تبدیل کنید، آیا به سرعت این کار امکان‌پذیر است؟» یا «اگر آن را نگه دارید، احتمال این وجود دارد که باز هم سود کنید؟» در ذهنتان ایجاد می‌شود.

با استفاده از سیستم تقسیم‌پذیری توکن بی‌همتا، صاحبان این نوع از دارایی می‌توانند در ازای واگذاری بخشی از مالکیت به‌صورت F-NFT، نقدینگی لازم را به‌دست آورند و با نگهداری NFT از افزایش قیمت آتی می‌تواند کسب سود کند.

توکن‌های غیرمثلی چگونه تقسیم می‌شوند؟

در Fractional NFT، تنها مالکیت توکن‌های غیرمثلی تقسیم می‌شود. F-NFT به همان روشی کار می‌کند که تقسیم مالکیت یک خانه کار می‌کند. زمانی که مالکیت یک خانه بین چند نفر تقسیم می‌شود، به این معنا نیست که خانه را به‌طور فیزیکی به چند بخش تقسیم می‌کنند. مثال دیگر، سهام یک شرکت است. شاید خرید یک شرکت برای یک نفر کار سختی باشد؛ اما با خرید سهام آن، در سود و زیان شرکت سهیم می‌شود و مالک بخشی از آن است. در این حالت نیز، کارخانه دست نخورده سر جای خود باقی می‌ماند و خبری از تقسیم فیزیکی نیست.

روش متداول و مرسومی که در حال حاضر برای تقسیم کردن NFTها استفاده می‌شود، تبدیل توکن‌های ERC721 به ERC20 است. همان‌طور که می‌دانید، برای ساخت NFT روی شبکه اتریوم، باید از استاندارد ERC-721 استفاده کرد.

استاندارد ساخت توکن نیز در شبکه اتریوم، ERC20 است. حال چرا به استاندارد ساخت توکن اشاره کردیم؟ از آن‌جایی که یک توکن غیرمثلی غیرقابل تقسیم است، تنها از راه ایجاد ارتباط میان توکن‌های ERC20 و ERC721، می‌توان یک NFT را تقسیم‌بندی کرد. مالک NFT می‌تواند توکن ERC721 خود را به قسمت‌های مختلف تقسیم و در قرارداد هوشمند و به‌شکل توکن ERC20 نگهداری کند. این ویژگی در هر شبکه بلاک چینی که از قرارداد هوشمند و NFT پشتیبانی می‌کند، قابلیت پیاده‌سازی دارد.

مزایای NFT تقسیم شده چیست؟

پس از اینکه دریافتیم NFT تقسیم شده یا Fractional NFT چیست، بد نیست درباره مزایا و معایب این نوع از NFTها صحبت کنیم. ابتدا به جنبه‌های مثبت آن اشاره می‌کنیم، سپس به مشکلات احتمالی این دسته از توکن‌های یکتا می‌پردازیم.

افزایش نقدینگی و نقدشوندگی دارایی‌ها

خب همان‌طور که در ابتدای این مقاله اشاره کردیم و حتما در مطالب دیگر نیز به آن برخوردید، شاید اصلی‌ترین مساله‌ای که در حوزه NFT وجود دارد، کمبود نقدینگی است. کمبود نقدینگی به این معناست که جریان پول در این بازار کم است. باتوجه‌به قیمت بالای توکن‌های غیرمثلی، افراد معدودی اقدام به خرید و فروش آن می‌کنند و به‌همین خاطر نقدشوندگی دارایی‌های دیجیتال پایین است.

تقسیم شدن یا اشتراکی‌شدن NFT، این امکان را به کاربران می‌دهد که با سرمایه اندک وارد حوزه توکن‌های بی‌همتا شوند و سرمایه‌گذاری کنند. این اتفاق برای هنرمندان و خالقان آثار نیز مزیت به‌حساب می‌آید؛ زیرا آن‌ها قدر خواهند بود با فروش آثار خود به طرفدارانشان، سرمایه لازم جهت ساخت اثر را تامین و سریع‌تر به درآمد برسند.

کشف قیمت واقعی

زمانی که مالکیت یک NFT‌ از انحصار فردی خارج شود، قیمت‌گذاری آن واقعی‌تر و منصفانه‌تر می‌شود. بازار سهام را تصور کنید؛ هرچه سهام‌داران یک سهم بیشتر باشد، قیمت براساس عرضه و تقاضای واقعی تعیین می‌شود. اگر تقاضا برای یک سهم بیشتر شود، قیمت آن نیز افزایش می‌یابد و برای معامله‌گران جذاب می‌شود. توکن‌های غیرمثلی تقسیم‌شده نیز به همین صورت عمل می‌کنند.

پذیرش بیشتر و افزایش کاربرد

با استفاده از NFT تقسیم‌شده، افراد بیشتری در این حوزه وارد می‌شوند و فعالیت می‌کنند. زمانی که افراد بیشتری به حوزه توکن‌های غیرمثلی پا بگذارند، این حوزه بیشتر شناخته می‌شود. هرچه مشارکت‌کنندگان بیشتر شود، نواقص آن در گذر زمان رفع می‌شود و پیشرفت می‌کند.

با پذیرش هرچه بیشتر صنعت NFT، امکان ورود به حوزه‌های بیشتری مانند املاک فراهم خواهد شد و توکن‌های بی‌همتا کاربردهای بیشتر و بهتری پیدا می‌کنند. تمام این موارد کمک خواهند کرد که تجربه افراد از دنیای واقعی به دنیای کریپتو و در آینده به متاورس منتقل شود.

چه مشکلاتی ممکن است بر سر راه NFT تقسیم شده وجود داشته باشد؟

تا به اینجا درباره محاسن و مزایای توکن‌های غیرمثلی تقسیم‌شده صحبت کردیم و به‌نظر می‌رسد که ایده خوبی باشد. برای اینکه از انصاف دور نشویم بهتر است نیمه خالی یا مشکلات احتمالی آن را هم بیان کنیم.

حقوق مالکیت

با توجه به جدید بودن موضوع و عدم تحقیق و توسعه کافی درباره توکن‌های تقسیم‌شده، به‌طور کامل مشخص نیست افرادی که قسمت‌هایی از یک NFT را دارند، به چی میزان می‌توانند از انتشار یا استفاده از اثر، بهره ببرند. آیا مانند فردی که تمام NFT را در اختیار دارد، مالکان دیگر نیز از حقوق معنوی آن برخوردار هستند؟

کمبود نقدینگی در استخرهای نقدینگی

جبران نقدینگی همان‌طور که یک مزیت برای F-NFT ها محسوب می‌شود، می‌تواند یک نقطه ضعف نیز به‌حساب بیاید. اگر حجم نقدینگی موجود در استخرهای نقدینگی یا صندوق توکن‌های تقسیم‌شده به‌اندازه کافی بزرگ نباشد، درصد مالکیت یا مقدار توکن ERC20 تصاحب‌شده می‌تواند به یک چالش تبدیل شود. به‌عبارت دیگر، اگر NFT به تعداد کمی تقسیم‌شده باشد، می‌تواند در مالکیت یا نقدشوندگی F-NFT اثر بگذارد.

کاربرد

توکن‌های غیرمثلی انواع مختلفی دارند و برخی از آن‌ها علاوه بر جنبه کلکسیونی، در دنیای متاورس، دیفای و بازی‌های بلاکچینی استفاده می‌شوند. باید دید آیا توکن‌های تقسیم شده، کارایی و کاربرد یک NFT کامل را دارند و مالکان کوچک‌ترمی‌توانند از آن در پلتفرم‌های مورد نظر استفاده کنند یا خیر.

هزینه گس بالا

هر زمان که صحبت از مبادله روی شبکه اتریوم می‌شود، نمی‌توان از هزینه گس بالای آن چشم‌پوشی کرد. تبادل توکن‌های غیرمثلی تقسیم‌شده نیز مشمول هزینه گس می‌شوند. شاید مشارکت در برخی از پروژه‌هایی که ارزش بسیار زیادی دارند توجیه‌پذیر و اجرایی باشد.

البته برخی از F-NFT ها مانند Doge Meme را که در سوشی سواپ استخر نقدینگی دارد، می‌توان روی لایه دوم‌هایی مانند آربیتروم مبادله کرد.

توکن‌های غیر مثلی تقسیم شده را از کجا می‌توان خرید؟

در این بخش به سه پلتفرم که امکان خرید NFT تقسیم شده در آن‌ها وجود دارد، اشاره می‌کنیم. همان‌طور که مفهوم F-NFT جدید است، هنوز پلتفرم‌های زیادی برای این کار راه‌اندازی نشده است.

پلتفرم Fractional.art

پلتفرم Fractional.art یک پروتکل غیرمتمرکز است که صاحبان NFT می‌توانند دارایی‌های غیرقابل معاوضه‌شان را توکنیزه کنند. این پلتفرم از دو استاندارد ERC721 و ERC1155 پشتیبانی می‌کند.

کاربران و مالکان NFT در پلتفرم Fractional.art یک صندوق NFT می‌سازند و حضانت توکن خود را به آن واگذار می‌کنند. در ازای این کار، توکن‌های تقسیم‌شده و ERC20‌ را در اختیار مالک توکن غیرمثلی قرار می‌دهد.

سازوکار پلتفرم Fractional.art

دارنده F-NFT می‌تواند آن‌ها را در یک حراج هلندی به‌فروش برساند یا به‌عنوان نقدینگی در استخرهای پلتفرم‌های دیفای اضافه کند. منظور از حراج هلندی، نوعی سیستم فروش است که از یک قیمت بالا که مورد نظر فروشنده است شروع و به‌تدریج از آن کم می‌شود.

پلتفرم NFT20

پلتفرم NFT20 یک صرافی و پروتکل غیرمتمرکز برای توکنیزه کردن NFTها به توکن‌های ERC20 است. کاربران می‌توانند مانند پلتفرم Fractional.art توکن‌های خود را وارد استخرهای یونی سواپ یا سوشی سواپ کنند.

کاربران برای اینکه بتوانند در ازای NFT خود توکن ERC20 دریافت کنند، باید توکن یکتای خود را به استخر مربوطه روی دکس NFT20، وارد کنند. این پلتفرم سه راه حل برای توکن‌های تقسیم‌شده در نظر می‌گیرد.

راه حل اول: فردی یک NFT به نام X دارد و قصد فروش آن را دارد، اما نمی‌تواند آن را بفروشد. او باید به صفحه مربوط به دارایی X و NFT خود را در آنجا واریز کند. پس از این کار او توکن‌های ERC20 دریافت خواهد کرد و قادر خواهد بود در پلتفرم‌های معاملاتی آن را مبادله یا در ازای تامین نقدینگی، کارمزد دریافت کند.

راه حل دوم: شخصی صاحب یک توکن بی‌همتا است و به‌نظرش ارزش آن بیشتر از قیمت فعلی آن است. این شخص با برگزاری یک حراج هلندی، قیمت منصفانه ‌NFT را کشف خواهد کرد. در صورت انجام نشدن حراجی، مالک می‌تواند در هر زمان آن را لغو کند.

راه حل سوم: کاربری دارای یک توکن یکتا است. در استخر همان پروژه یک NFT دیگر وجود دارد که کاربر به آن علاقه دارد. این فرد NFT خود را توکنیزه می‌کند و برای بازخرید دارایی مورد نظر، توکن‌ها را بازخرید (Redeem) می‌کند.

پلتفرم PartyBid

پلتفرم PartyBid سرمایه افراد را در قالب یک تیم تجمیع و برای خرید یک NFT استفاده می‌کند. هر کسی می‌تواند یک تیم ایجاد کند یا به تیم‌های موجود بپیوندد. این پلتفرم توکن‌های غیرمثلی موجود در بازارهای Zora ،Foundation ،OpenSea ، Nouns و Catalog را پشتیبانی می‌کند.

برای شرکت در حراجی‌ها، هر تیم باید حداقل اتر مورد نیاز را تامین کرده باشد. در این صورت می‌تواند پیشنهاد خرید دهد. پس از اینکه یک تیم در حراجی موفق شد،‌ به اعضای تیم باتوجه به میزان سهمشان توکن ERC-20 مربوط به آن NFT داده می‌شود

جمع‌بندی

در این مقاله با NFT تقسیم شده یا Fractional NFT آشنا شدیم و برای اینکه بهتر بدانیم که این مفهوم چیست، به کارکرد، مزایا و مشکلات پیش‌روی آن اشاره کردیم. حوزه NFT از مدت‌ها قبل وجود داشته است؛ اما با رونق گرفتن بازار کریپتو در سال ۲۰۲۱، توکن‌های غیرمثلی مورد توجه زیادی قرار گرفتند و بر سر زبان‌ها افتادند. قیمت بالا یکی از مسائلی است که باعث کند شدن سرعت پیشرفت توکن‌های یکتا شده است. تقسیم کردن این نوع از توکن‌ها، یکی از راه‌های برطرف ساختن مشکلات حال حاضر است.

به نظر شما آیا مبحث Fractional NFT به پذیرش هرچه بیشتر توکن های غیرقابل معاوضه کمک خواهد کرد؟ چه مشکلات دیگری به نظر شما در سیستم توکن های تقسیم‌شده وجود دارد؟