بررسی رشد نقدینگی در دولتهای هاشمی، خاتمی، احمدینژاد و روحانی
کمترین میزان رشد نقدینگی در دوره ریاست جمهوری سیدمحمدخاتمی رخ داد زیرا تعامل با جهان با بهترین شکل بود و امید رشد نقدینگی در سالهای گذشته و تحولات دموکراتیک داخلی هم بیشتر بود اما بیشترین میزان رشد نقدینگی بدوون درنطر گرفتن تحریم های مخرب ترامپ و کرونا و با احتساب بهترین درآمد نفتی بعد از انقلاب ، مربوط به دولت محمود احمدی نژاد است رشد نقدینگی در سالهای گذشته و بدون این شرایط متعلق به دولت روحانی است. دولت روحانی سخت ترین شرایط تحریمی و اقتصادی را تحمل کرد که حتی دوره جنگ تحمیلی این چنین نبود.
پرسش: بررسیها نشان میدهد افزایش نقدینگی در دهه نخست انقلاب در بازه زمانی سال های ۱۳۵۷ تا پایان ۱۳۶۷ بالغ بر یک هزار و ۳۱۰ میلیارد تومان بوده است. درصد رشد این متغیر پولی در دهه نخست انقلاب ۵۰۷ درصد برآورد می شود.
کل حجم نقدینگی موجود در اقتصاد ایران در پایان سال ۵۷ حدود ۲۵۸ میلیارد تومان بوده است. بر اساس آخرین آمار منتشر شده از نقدینگی، حجم این متغیر تورم ساز در پایان خرداد ۱۴۰۰ به بالغ بر ۳ هزار و ۷۰۵ هزار میلارد تومان رسیده است. بر این اساس حجم نقدینگی در طول ۴۲ سال گذشته بالغ بر ۱۴ هزار برابر شده است.
بررسیها نشان میدهد افزایش نقدینگی در دهه نخست انقلاب در بازه زمانی سال های ۱۳۵۷ تا پایان ۱۳۶۷ بالغ بر یک هزار و ۳۱۰ میلیارد تومان بوده است. درصد رشد این متغیر پولی در دهه نخست انقلاب ۵۰۷ درصد برآورد می شود.
حجم نقدینگی در انتهای دولت روحانی نسبت به ابتدای دولت وی 8 برابر شده است. رشد بالغ بر 700 درصدی نقدینگی در هشت سال رئیس جمهوری حسن روحانی بیشترین رشد این متغیر پولی در تمامی دولتهای پس از انقلاب است. کمترین رشد نقدینگی نیز به دولت سید محمد خاتمی تعلق دارد. همچنین کل حجم نقدینگی موجود در اقتصاد ایران در 42 سال گذشته بالغ بر 14 هزار برابر شده است.
حجم نقدینگی در 42 سال گذشته
کل حجم نقدینگی موجود در اقتصاد ایران در پایان سال 57 حدود 258 میلیارد تومان بوده است. بر اساس آخرین آمار منتشر شده از نقدینگی، حجم این متغیر تورم ساز در پایان خرداد 1400 به بالغ بر 3 هزار و 705 هزار میلارد تومان رسیده است. بر این اساس حجم نقدینگی در طول 42 سال گذشته بالغ بر 14 هزار برابر شده است.
بررسیها نشان میدهد افزایش نقدینگی در دهه نخست انقلاب در بازه زمانی سال های 1357 تا پایان 1367 بالغ بر یک هزار و 310 میلیارد تومان بوده است. درصد رشد این متغیر پولی در دهه نخست انقلاب 507 درصد برآورد می شود.
کم ترین افزایش نقدینگی؛ سید محمد خاتمی
حجم نقدینگی موجود در کل اقتصاد ایران در ابتدای دولت هفتم بالغ بر 11 هزار میلیارد تومان بوده است، حجم این متغیر تورم ساز در پایان تیر ماه 1384 همزمان با اتمام کار دولت هشتم به حجم 67 هزار میلیارد تومان رسیده بود. در این بازه هشت ساله رشد حجم نقدینگی 488 درصد برآورد می شود، بر این اساس در میان تمامی دولت ها و رؤسای جمهور پس از انقلاب، دولت سید محمد خاتمی پایین ترین درصد رشد نقدینگی را به خود اختصاص داده است.
رشد نقدینگی در دوره هشت ساله هاشمی رفسنجانی و محمود احمدی نژاد به ترتیب 643 و 609 درصد به ثبت رسیده است. عمده ترین دلیل رشد بالای نقدینگی در دولت هاشمی رفسنجانی را میتوان سازندگیها و مخارج مربوط به بازسازیهای پس از جنگ دانست.
رکورد شکنی روحانی در رشد نقدینگی البته با توجه به شرایط تجریم های شدید ترامپ و کرونا
کل حجم نقدینگی موجود در اقتصاد کشور در زمانی که حسن روحانی دولت یازدهم را آغاز کرد، بالغ بر 460 هزار میلیارد تومان بوده است. بر اساس آخرین آمار منتشر شده، حجم نقدینگی اقتصاد ایران در پایان خرداد ماه 1400 به حدود 3 هزار و 705 هزار میلیارد تومان رسیده است. در هشت سال دولت حسن روحانی این متغیر تورم ساز حدود 704 درصد رشد داشته است. بر این اساس رکورد بیشترین افزایش حجم نقدینگی در میان تمامی دولت ها و رؤسای جمهور پس از انقلاب، به حسن روحانی تعلق دارد. کسری شدید بودجه دولت در سال های پایانی و همچنین اعطای اعتبارات حمایتی در بحران کرونا، از دلایل رشد شدید نقدینگی در این بازه هشت ساله است.
این نکته بسیار حائز اهمیت است که در سالهای 1392 و 1393 آمار بانکها و موسسات مالی جدید طی دو مرحله در محاسبات نقدینگی توسط بانک مرکزی لحاظ شده است. به بیان دیگر قسمتی از نقدینگی که پنهان بوده و در محاسبات این متغیر آورده نمیشده در سالهای ابتدایی دولت یازدهم در محاسبات رشد نقدینگی در سالهای گذشته نقدینگی وارد شده است. بنابر این قسمتی از افزایش نقدینگی در دوره ریاست جمهوری حسن روحانی به علت انجام این عملیات بوده است.
در اکوایران ببینید : پیشبینی تورمی وزارت کار
راه کنترل نرخ ارز
همزمان با ورود نرخ ارز به کانال ۳۵ هزارتومانی، تحلیلهای مختلفی از دلایل این افزایش و چشمانداز بازار ارز ارائه میشود. در این یادداشت کوتاه به دنبال تبیین مهمترین عوامل مؤثر بر افزایش نرخ ارز در روزهای اخیر هستیم.
به طور کلی دو دسته عامل بر نرخ ارز مؤثر هستند: عوامل بنیادی اقتصادی که در حفظ رقابتپذیری اقتصاد ملی مؤثرند و ایجاد کننده اصلی روند نرخ ارز در بلندمدت اقتصاد هستند و عوامل غیربنیادی که موجب بروز نوسانها در کوتاهمدت میشوند. عوامل بنیادی اقتصادی شامل تفاوت نرخ تورم داخلی از خارجی، میزان صادرات و واردات کشور، میزان سرمایه ورودی و خروجی از کشور است. عوامل غیربنیادی شامل عملکرد بانک مرکزی و همچنین وجود محدودیت در دسترسی به منابع و مبادلات بینالمللی ناشی از وجود تحریمهای اقتصادی و ایجاد تهدید برای نظام ارزی از طریق هجوم سفته بازان داخلی به نظام ارزی و یا هجوم عموم مردم کشور به نظام ارزی به دلیل تضعیف شدید پول ملی است. در اقتصاد ایران تلفیقی از عوامل بنیادی و غیربنیادی در شکل گیری نرخ ارز کنونی مؤثر بودهاند. از طرفی براساس آمار گمرک ایران، تراز تجاری کشور در ۶ ماهه نخست سال جاری ۱/۷۸ میلیارد دلار منفی شد که نشان از فزونی واردات بر صادرات است؛ اما بر اساس پیشبینی صندوق بینالمللی با توجه به گسترش روابط تجاری ایران با کشورهای همسایه و عضویت ایران در پیمانهای منطقهای پیشبینی میشود صادرات ایران در سال ۲۰۲۲؛ ۱۳/۷ درصد رشد کند، اما واردات تنها ۶/۵ درصد رشد خواهد کرد که نشان از بهبود تراز تجاری کشور در آینده نزدیک است. عامل دیگر مؤثر بر نرخ ارز، تفاوت تورم داخلی و خارجی است که عمدهترین دلیل آن رشد نقدینگی است، در حالی که آمارها نشان از کاهش سرعت نقدینگی و کاهش رشد نقدینگی کشور از ۴۰/۵ درصد در پایان شهریور ۱۴۰۰ به ۳۷/۵ درصد در پایان شهریور ۱۴۰۱ حکایت دارد، بر اساس آخرین اطلاعات مرکز آمار، نرخ تورم کل کشور در مهرماه ۱۴۰۱، ۴۲/۹ درصد بوده است که سیاستهای انقباضی دولت نشان از عزم جدیاش برای کنترل نرخ تورم تا پایان سال دارد. به نظر میرسد دو دسته عامل غیربنیادی و روانی موجب بروز اختلالها در بازار ارز و افزایش نرخ آن شده است: اولی ناشی از اثر روانی سخنان رابرت مالی، نماینده آمریکا در امور ایران است که با دخالت در امور داخلی ایران و ادعای حمایت از معترضان داخلی کشورمان، تلویحاً از به بنبست رسیدن مذاکرات خبر داد. در حالی که در شهریورماه خبرها حاکی از نزدیک شدن مذاکرات به نتیجه نهایی بود، اما اغتشاشات دو ماهه اخیر به نتیجه رسیدن مذاکرات را به تأخیر انداخت و به نظر میرسد این اغتشاشات مشابه سال ۱۳۸۸، میتواند بهانههایی برای اعمال تحریمها علیه ایران باشد. عامل روانی دیگر خبر روزهای گذشته مبنی بر آغاز واردات خودروهای خارجی به کشور است که براساس برآوردها رقمی بین یک تا ۴ میلیارد دلار بار ارزی بر دوش کشور میگذارد. هجوم تقاضاهای سفتهبازانه به بازار ارز و سکه که میتواند ناشی از خروج سرمایه قابل توجه از بازار بورس باشد نیز در این روند تأثیرگذار بوده است. در پایان باید گفت دولت برای کنترل و اصلاح بازار ارز باید بر دو عامل ایجابی و سلبی بیش از پیش تأکید و اهتمام ورزد؛ تقویت بخش حقیقی اقتصاد و تقویت تراز تجاری کشور به منظور تقویت بنیانهای اقتصادی کشور از طریق افزایش نرخ رشد بخشهای صنعت، معدن و کشاورزی و کاهش وابستگی به واردات کالاهای اساسی و به نتیجه رساندن پیمانهای منطقهای و تقویت خطوط ترانزیتی کشور. از سوی دیگر پرهیز از سیاستهای ارزی اشتباه دولتهای قبل از قبیل حراج سرمایههای ملی و ذخایر ارز و طلای کشور و نیز تجدیدنظر و یا تأخیر در اجرای مصوبه واردات خودروهای خارجی تا به سامان رسیدن شرایط ارزی کشور و همچنین تسریع در روند تصویب مالیات بر عائدی سرمایه، میتواند تقاضاهای سفتهبازانه در بازار ارز و سکه را کاهش دهد.
آینده ارز تورچین (RUNE)؛ بررسی و پیش بینی قیمت این ارز
با افزایش تعداد ارزهای دیجیتال و آلت کوینها، نیاز به ارسال و تبدیل آنها نیز بین کاربران افزایش پیدا کرد. در گذشته، این تبادلات در صرافیهای سنتی و متمرکز انجام میشد که با هدف اصلی ارزهای دیجیتال که تمرکززدایی بود، مخالفت داشت.
به همین دلیل، پلتفرم دیجیتال غیر متمرکز به نام تورچین راه اندازی شد. با توجه به دسترسی به نقدینگی زیاد این پلتفرم، هر کسی میتواند به آن متصل شده و تبادلات خود را به سرعت انجام دهد. قبل از بررسی آینده تورچین، بهتر است که مقاله ارز تورچین چیست؟ را مطالعه کنید و سپس به بررسی آینده آن میپردازیم.
آشنایی با پروژه تورچین (THORChain) و توکن “RUNE”
پروژه تورچین در واقع یک صرافی غیر متمرکز است که از طریق یک معماری “Cross-chain” به کاربران امکان مبادله ارز دیجیتال را میدهد. به عنوان مثال، شما میتوانید از طریق تورچین، ارز دیجیتال بیت کوین را با اتریوم را که به یک شبکه مشترک تعلق ندارند، مبادله کنید.
پروژه تورچین با هدف اصلی فراهم سازی نقدینگی بیشتر، از همه ارزهای دیجیتال پشتیبانی میکند. همچنین، کاربران امکان سپرده گذاری ارز دیجیتال در استخرهای نقدینگی تورچین را دارند و میتوانند از این راه، کسب درآمد کنند. با کمک پروژه تورچین، امکان دریافت ارز دیجیتال برای کاربران در عرض چند دقیقه فراهم میشود و به همین منظور آینده تورچین بسیار موفقیت آمیز است.
توکن ران (RUNE)، همان توکن بومی تورچین است که برای فعالیتهای کاربردی داخل شبکه استفاده میشود. برخی از کاربردهای توکن “RUNE”، پرداخت کارمزد استیکینگ، مبادله و پرداخت پاداش به فعالان در شبکه است. این توکن در سال ۲۰۱۹ راه اندازی و بر روی صرافی بایننس با استاندارد “BEP2” قرار گرفت. سپس، یک توکن دیگر با همین نام در سال ۲۰۲۱ با استاندارد “ERC-20” در شبکه اتریوم راه اندازی شد. نحوه خرید تورچین یا توکن بومی آن از طریق صرافیهای معتبر خارجی انجام میشود.
تاریخچه تورچین
تورچین برای اولین بار در سال ۲۰۱۸ توسط برخی از توسعه دهندگان بایننس، راه اندازی شد. البته، همچنان تیم تورچین ناشناس است و کاربران آنها را با نام شرکت بایننس میشناسند. تورچین در سال ۲۰۱۹، در پی عرضه اولیه (ICO) توانست ۱/۵ میلیون دلار برای پروژه خود جمع آوری کند. تورچین در این مرحله، صرافی بپ سواپ (BEPSwap) را به عنوان اولین پلتفرم و یک صرافی غیرمتمرکز به بازار معرفی کرد.
در نهایت، در اکتبر ۲۰۲۱، توسعه دهندگان تورچین تصمیم بر تقویت شبکه و بهبود عملکرد آن گرفتند. آنها با فروش توکن “RUNE” طی یک ماه به درآمد ۳٫۷۵ میلیون دلار رسیدند. آنها با بهبود امنیت شبکه، آینده تورچین را برای کاربرانشان ایمن کردند.
تحلیل فاندامنتال تورچین
توکن “RUNE” که در پروژه تورچین مورد استفاده قرار میگیرد، بسیار قدرتمند است. پلتفرم تورچین یک صرافی غیرمتمرکز، ارزان و سریع برای ارزهای دیجیتال است. از طرف دیگر، کاربران این شبکه میتوانند داراییهای دیجیتال بلا استفاده خود را به عنوان نقدینگی ارائه داده و از آن درآمد کسب کنند.
همچنین، در شبکه تورچین، مبادلهها بدون نیاز به شخص ثالث یا شبکه متمرکز انجام میشود. البته، پیش بینی میشود که توسعه دهندگان، برنامههای بسیار مهمی برای آینده تورچین نیز داشته باشند.
همانطور که بالاتر اشاره کردیم، پروژه تورچین در صرافی بایننس، در سال ۲۰۱۹ به کمک عرضه اولیه صرافی غیرمتمرکز (IDO) راه اندازی شد. اما این شبکه، شبکه اصلی نبود و شبکه اصلی تورچین در سال ۲۰۲۱ فعالیت خود را آغاز کرد. توسعه دهندگان این پروژه همچنان ناشناس هستند. تورچین به عنوان یک صرافی غیرمتمرکز، مبادله کاربرانش را از طریق استخرهای نقدینگی (Liquidity pools) انجام میدهد.
توکن بومی تورچین یعنی “RUNE” اهداف بسیار زیادی دارد. یکی از این اهداف، بهبود در انجام مبادلات “Cross-chain” است که در نهایت، توکن ران به استخرهای نقدینگی عرضه میشود. پروتکل شبکه تورچین، “Proof-of-Bond” است و طبق این پروتکل، نودهای (Nodes) شبکه از توکن “RUNE” به عنوان یک راه حل برای جلوگیری از حملات استفاده میکنند. از دیگر موارد استفاده توکن “RUNE”، ارائه پاداش به کاربران فعال در شبکه، تامین امنیت دارایی و اداره شبکه است که باعث بهبود آینده ارز دیجیتال تورچین میشود.
عملکرد تورچین
تورچین برای انجام مبادلات “cross-chain” با توکنهای غیر بومی، از پروتکلی مانند صرافی “Bancor” استفاده میکند که به آن، استخرهای وامدهی یا استخرهای نقدینگی گفته میشود. تمامی ارزهای دیجیتال پشتیبانی شده توسط تورچین به همراه توکن بومی آن یعنی “RUNE” به استخرهای نقدینگی واریز میشود و در آینده تورچین مورد استفاده قرار میگیرند.
عملکرد شبکه در انجام معاملات به این شکل است که دارایی اول، ابتدا به توکن “RUNE” تبدیل شده و سپس، با توکن مورد نظر مبادله میشود. همچنین، کاربران با ارائه داراییهای دیجیتال خود به استخرهای نقدینگی، میتوانند به وامدهی کاربران دیگر کمک کرده یا حتی با توجه به میزان دارایی سپرده، از آن کسب درآمد کنند. این استخرهای نقدینگی توسط نودها به وجود میآیند و همین نودها، مسئول اعتبارسنجی سوآپهای (Swap) انجام شده، هستند. پروتکل تورچین بر اساس مکانیزم اجتماع اثبات سهام (POS) است که با استیکینگ توکنهای بومی “RUNE” فعالیت میکند. شما میتوانید این ارز را در کیف پول های Rune نگهداری کنید.
ویژگیهای مثبت ارز تورچین
از آن جایی که تورچین کارمزد مبادلات شبکه خود را با توکن بومی “RUNE” محاسبه میکند، تمام کارمزدهای دریافتی از کاربران به استخرهای نقدینگی واریز میشود. این موضوع، شانس از دست رفتن نقدینگی شبکه را کاهش داده و از ضرر به شبکه جلوگیری میکند. ویژگی مثبت دیگر تورچین، رابط کاربری بسیار جذابی است که دارد. به کارگیری فناوری پیچیده به همراه امکان استفاده آسان برای کاربران، مبادلات ارزهای دیجیتال را به سادگی انجام میدهد.
تیم توسعه دهنده ناشناس تورچین، از توکن بومی “RUNE” برای پرداخت کارمزدها استفاده میکند. توکنهای دریافت شده از کاربران، مجددا به شرکت کنندگان شبکه توزیع به عنوان پاداش پرداخت میشود. همچنین، کاربران میتوانند توکن “RUNE” را فوری با ارزهای دیجیتال دیگر مانند اتریوم، بیت کوین، لایت کوین و بایننس مبادله کنند.
از دیگر ویژگیهای مثبت تورچین که کاربران را به خود جذب میکند، عناصر فنی، ظرفیت فنی، فناوری، به روزرسانی و توسعههای نقشه راه آن است. همانطور که در بالاتر گفتیم، تورچین شبکه اصلی خود را در سال ۲۰۲۱ طی یک به روزرسانی، مجددا راه اندازی کرد که ارزش تورچین را افزایش داد.
توکن بومی “RUNE” به دلیل نوسانات موجود در بازار، دستخوش جهشها و افتهای غیر قابل پیش بینی است. پس، ممکن است قیمت این ارز دیجیتال در یک بازه زمانی به شدت افت کرده یا کاهش یابد.
پیشبینی قیمت آینده تورچین
در ادامه مطمئنترین پیش بینی قیمت ارز تورچین در آینده را بررسی خواهیم کرد.
پیش بینی قیمت آینده تورچین تا پایان سال ۲۰۲۲
طبق پیش بینی “WalletInvestor” از آینده تورچین، این توکن تا پایان سال ۲۰۲۲، ۱٫۶۵۴۴۵۵ دلار رشد خواهد کرد.
طبق پیش بینی “TradingBeast” نیز تورچین تا پایان سال ۲۰۲۲، ۱٫۸۳۰۹۷ دلار افزایش خواهد داشت.
“PricePrediction.net” نسبت به رشد تورچین تا پایان سال ۲۰۲۲ بدبین است و پیش بینی میکند که به ۰٫۶۹۸۲۱ دلار برسد.
پیش بینی قیمت آینده تورچین در سال ۲۰۲۳
طبق پیش بینی “TradingBeast” تورچین تا پایان سال ۲۰۲۳، به بالای ۱٫۹۷۹۵۴ دلار خواهد رسید.
طبق پیش بینی “WalletInvestor”، رشد تورچین بسیار بیشتر خواهد بود و میگوید که ممکن است تورچین به ۲٫۰۶۴۲۷۴ دلار برسد.
“PricePrediction.net” همچنان به پیش بینی منفی خود ادامه میدهد و معتقد است که تورچین در این سال به ۰٫۱۶۶۹۶۳ دلار خواهد رسید.
پیش بینی قیمت آینده تورچین در سال ۲۰۲۴
به طور کلی، پیش بینی قیمت تورچین در سال ۲۰۲۴ بسیار مثبت است و “TradingBeast” و “PricePrediction.net” معتقد هستند که تورچین به محدود ۲٫۲۳۱۲۳۷ تا ۲٫۵۵۲۲۹ دلار در این سال میرسد. در پیش بینی قیمت آینده تورچین سال ۲۰۲۴، “WalletInvestor” دیدگاه منفی دارد و احتمال رسیدن قیمت تورچین به ۱٫۲۴۲۴ دلار را پیش بینی میکند.
پیش بینی قیمت آینده تورچین در سال ۲۰۲۵
طبق پیش بینی “PricePrediction.net” از آینده تورچین، این توکن در سال ۲۰۲۵ به قیمت ۲٫۰۳۳۹۱۷ دلار خواهد رسید.
طبق پیش بینی “TradingBeast”، تورچین به رشد بالایی خواهید رسید و احتمال میرود که تا پایان سال به ۳٫۱۴۷۴۳ دلار برسد.
پیش بینی “WalletInvestor” همچنان منفی است و قیمت تورچین را تا پایان سال ۲۰۲۵، ۱٫۰۶۲۴۹۴ دلار پیش بینی میکند.
پیش بینی قیمت آینده تورچین در سال ۲۰۳۰
در پیش بینی بلند مدت آینده تورچین، دو رویکرد وجود دارد که یکی کاملا منفی و دیگری بسیار مثبت است. طبق پیش بینی “WalletInvestor”، تورچین در پایان دهه به ۱٫۵۶۳۳۸۴ دلار خواهد رسید. پیش بینی “TradingBeast” خیلی مثبت است و معتقد است که این ارز در پایان سال ۲۰۳۰ به ۵٫۱۶۱۷۸۵ دلار میرسد.
ولی پیش بینی “PricePrediction.net” اصلا مثبت نیست و رویکرد کاملا منفی دارد. او پیش بینی میکند که تورچین در پایان این سال با کاهش قیمت، به ۰٫۹۷۱۴۲۳ دلار خواهد رسید.
خرید توکن تورچین “RUNE”
بهترین شیوه برای خرید ارز دیجیتال تورچین “RUNE” در ایران، مبادله ریال به تتر یا هر ارز دیجیتال دیگر پشتیبانی شده در صرافیهای ایرانی است. پس از تبدیل، تتر یا ارز دیجیتال تبدیل شده را به حساب یکی از صرافیهای معتبر خارجی مانند بایننس یا کوکوین منتقل کنید. حالا، میتوانید در آن جا تتر یا ارز دیجیتال خود را به “RUNE” تبدیل کرده و توکن تورچین خریداری کنید. ما به شما صرافی والکس را پیشنهاد میکنیم که برترین رمز ارزهای بازار را نیز در اختیارتان میگذارد.
روایت روزنامه همدلی از دلار ۳۵ هزار تومانی | دولت رییسی چه کرد؟
همدلی نوشت: دلار یکبار دیگر رکورد زد تا چهارراه استانبول و میرداماد بار دیگر صفهای طویلی از خریداران ارز را در مقابل صرافیها تجربه کنند؛ در آخرین روزهای هفته گذشته در حالی قیمت هر قطعه اسکناس آمریکایی به ۳۵ هزار تومان رسید و حتی در برخی از ساعات معاملاتی از این مرز عبور هم کرد که در روزگاری که رئیس دولت سیزدهم هنوز بر صندلی ریاست پاستور تکیه نزده بود، یکبار در واکنش به افزایش قیمت ارز و در پاسخ به این سوال که خبرنگار پرسیده بود: «اگر رئیسجمهور میشدید، وضع کشور بهتر از این بود؟»، اینطور پاسخ داد: «خدا رحم کرد که رئیسجمهور نشدم که دلار پنج هزار تومان شود!»؛ آن روزها اما قیمت دلار حتی دو رقمی هم نبود؛ اما حالا برخی پیشبینیها حکایت از رسیدن قیمت هر قطعه اسکناس آمریکایی به ۴۰ هزار تومان را هم دارد. این یعنی دلار از آن زمان تاکنون تقریبا هفت برابر گرانتر شده است.
بر اساس مشاهدات میدانی، نرخ هر دلار در آخرین روز هفته به ۳۵ هزار و ۲۴۵ تومان رسید. این رکورد رشد نقدینگی در سالهای گذشته قابلتوجه در حالی است که در سالهای گذشته که هنوز این اسکناس وارد مرز ۳۰ هزار تومان هم نشده بود، سکانداران اقتصادی بارها وعده رسیدن دلار به نصف قیمت را داده بودند؛ مثلا یکبار حجتاله عبدالملکی، وزیر سابق دولت رئیسی در زمان دولت روحانی گفته بود: «دولت با ارزپاشی به میزان ۳۰۰ میلیون دلار میتواند قیمت دلار را به کمتر از ۱۵ هزار تومان برساند و دو ماه در همان سطح نگه دارد؛ تامین این مبلغ برای بانک مرکزی از آب خوردن آسانتر است». یا حتی بارها وقتی قیمت دلار رو به بالا بوده، خبرگزاریهای رسمی، از آزاد شدن دلارهای بلوکه شده ایران در کرهجنوبی یا سایر کشورهای خریدار نفت از ایران، گزارش دادهاند؛ اتفاقی که انگار تا به همین امروز قرار نبوده بیفتد تا جلوی رها شدن فنر ارز را بگیرد. برای درک بهتر تغییرات نرخ دلار در دولتهای گذشته در مقایسه با حالا بد نیست نگاهی به روزی بیندازیم که دولت ابراهیم رئیسی روی کار آمد. مرداد یکسال پیش بود که دولت سیزدهم روی کار آمد؛ آنروزها آمار بانک مرکزی میزان نقدینگی در پایان سال ۹۹ را رقم سه هزار و ۴۷۶ هزار و ۱۷۰ میلیارد تومان عنوان کرد. بر اساس گزارش منتشر شده توسط بانک مرکزی، حجم نقدینگی در شهریورماه سال ۱۴۰۱ معادل ۳٫۶درصد افزایش یافت و در پایان این ماه به ۵,۵۹۵ هزار میلیارد تومان رسید؛ رقمی که تا پایان امسال در صورتی که با همین سیاستها پیش برود، میتواند فاجعه دیگری را رقم بزند. پس از نقدینگی، نوبت به نرخ دلار میرسد. دلار یکی از مهمترین ارزها در کشور ماست که تغییر قیمت آن، اغلب بازارهای داخلی را در اثر شوک تغییر قیمتی، به تلاطم میاندازد. دولت یازدهم در شرایطی مسئولیت اجرایی کشور را در دست گرفت که نرخ دلار سه هزار و ۲۰۰ تومان بود، اما در آخرین معاملات روزی که صندلی پاستور تقدیم دولت سیزدهم شد، به حدود ۲۵ هزار و ۲۳۹ تومان رسید؛ این تغییر قیمت دلار از ابتدای دولت یازدهم تا پایان دولت دوازدهم، حکایت از افزایش حدود ۶۰۰ درصدی نرخ ارز دارد؛ یعنی در طول هشت سال، قیمت ارز ۶۰۰ درصد گرانتر شد. حالا اما یک سال و چند ماه بعد از روی کار آمدن دولت رئیسی، قیمت دلار از حدود ۲۵ هزار تومان به ۳۵ هزار تومان و حتی فراتر هم رفته؛ یعنی در طول حدود ۱۵ ماه، رشد حدود ۴۰ درصدی؛ معلوم نیست با چنین روندی، قیمت دلار بعد از چهار سال چه نرخی را به خود خواهد دید؟. افزایش قیمت دلار در دولت رئیسی یکی از موضوعاتی است که در دولتهای قبل هم بوده و یکی از انتقادبرانگیزترین مواردی بود که بارها مخصوصا در دولت یازدهم و دوازدهم مطرح شد، تا جایی که وقتی رئیسی روی کار آمد، رسانهها به این موضوع بسیار توجه کرده و امیدها به این دولت برای کاهش نرخ گره خورد. چندی پیش بود که سایت اصولگرای مشرق در اینباره نوشت:«در شرایطی که سال گذشته عدهای جوسازی میکردند که با رای آوردن آقای رئیسی نرخ دلار افسار پاره میکند اما اتفاقات بازار ارز در ۱۲ماه اخیر نشان داد که در بدترین شرایط در یک سال اخیر هم نرخ دلار از سقف تاریخی خود یعنی ۳۲ هزار تومان که در دولت قبل زده شده بود هیچگاه فراتر نرفت.»
حالا اما نرخ ارز از ۳۵ هزار تومان هم فراتر رفته و به نظر میرسد سیاستهای افزایش درآمدهای ارزی همچنان معیوب است. حتی گفته میشد که اگر ارز ۴۲۰۰ تومانی هم حذف شده بود و عدهای خیال میکردند با این اقدام نرخ دلار بالا میرود اما با تدابیر دولت این اتفاق رخ نداد. هر چه هست نرخ دلار در دولت قبل از حدود سه هزار تومان در سال ۹۲ به حدود ۳۲ هزار تومان در سال ۹۹ رسید. هرچند در پایان دولت قبل به کانال ۲۶هزار تومان برگشت و حتی التهابات بازار ارز در دولت قبل موجب شد تا رئیس دولت مجبور به برکناری رئیس بانک مرکزی شود؛ حالا اما دلار از حدود ۲۵ هزار تومان یکسال و چند ماه پیش به ۳۵ هزار تومان رسیده. یک حساب سرانگشتی نشان میدهد در صورتی که دلار با همین روند پیش برود، طی مدت هشت سال آینده، قیمت ارز حدود ۲۰۰ درصد رشد خواهد کرد.
دیدگاه شما