حجم مبنا حاکی از حداقل تعداد سهامی است که در طول یک روز معاملاتی باید انجام شود تا قیمت پایانی آن سهم بتواند نوسان مثبت یا منفی داشته باشد.
معرفی ۲۰ مورد از پرکاربردترین اصطلاحات و مفاهیم بورس
بانک اول - آشنایی با اصطلاحات و مفاهیم پرکاربرد بورس یکی از ضروریترین مواردی است که هر سرمایهگذاری باید انجام دهد.
به اشتراک بگذارید:
بانک اول - اینکه صندوق سرمایهگذاری شاخصی چه تعریفی دارند یا توجه به شاخص کل چه کمکی به سرمایهگذار یا معاملهگران بورس میکند، از جمله مواردی هستند که باید برای سرمایهگذاری مستقیم یا غیرمستقیم در بورس با آنها آشنا باشید. در ادامه این مطلب بهطور اجمالی ۲۰ مورد از پرکاربردترین اصطلاحات و مفاهیم بورس را با هم مفاهیم و اصطلاحات خاص بورسی مرور میکنیم.
در بورس تهران شاخص بازدهی یا همان شاخص قیمت و بازده نقدی با نام TEDPIX شناخته میشود. این شاخص همان شاخصی است که همیشه در اخبار و رسانهها از آن بهعنوان شاخص بورس تهران صحبت میشود. شاخص کل در بین فعالان بازار و سرمایهگذاران یکی از پرکاربردترین شاخصهاست. این شاخص بیانگر سطح عمومی قیمت و سود سهام شرکتهای پذیرفته شده در بورس است، بهعبارتدیگر تغییرات شاخص کل بیانگر میانگین بازدهی سرمایهگذاران در بورس است. برای درک سادهتر مفهوم شاخص کل، فرض کنید که شما از تمام شرکتهای بورسی به تعداد مساوی خریداری کنید. در این صورت تغییرات شاخص کل بورس برابر با میزان بازدهی سبد سهام شما خواهد بود. در واقع شاخص کل تغییرات قیمت سهام و سودهای سالیانهای را که شرکتها به شما پرداخت میکنند، محاسبه میکند.
۲- صندوقهای سرمایهگذاری قابل معامله در بورس(ETF)
صندوقهای سرمایهگذاری قابل معامله در بورس ETF یا Exchange Tradable Found نوعی از صندوقهای سرمایهگذاری است که از داراییهای متنوع تشکیل شده و واحدهای آن در طول روز همانند سهام در بازار معامله میشود و ساختاری شبیه صندوقهای سرمایهگذاری مشترک دارند؛ یعنی شما در طول ساعات و روزهایی که بازار معاملات سهام باز است، میتوانید یک یا چند واحد از یک صندوق ETF را بخرید، یا چند واحد از آن را بفروشید. شما با خرید واحدهایETF، پول خود را در صندوقی سرمایهگذاری میکنید که با استفاده از یک تیم مدیریت حرفهای سعی میکند تا با تشکیل پرتفویی از سهام و انواع اوراق بهادار سود کسب کند.
۳- صندوقهای سرمایهگذاری مشترک
صندوقهای سرمایهگذاری مشترک(Mutual Funds) یکی از مهمترین سازوکارهای سرمایهگذاری در بازارهای مالی هستند که شرایط بازار را ازنظر ریسک و بازده برای سرمایهگذاران مختلف بهویژه برای سرمایهگذاران مبتدی مساعدتر میکنند. لازم است بدانید در کشورهای پیشرفته معمولا افراد اوراق بهادار را مستقیما معامله نکرده و در عوض پولهای خود را در صندوقهای سرمایهگذاری مشترک سرمایهگذاری میکنند. ایده اصلی این صندوقها یککاسه کردن پولهای کوچک و سرمایهگذاری آنها توسط یک گروه از مدیران با تجربه و حرفهای است.
۴- صندوق سرمایهگذاری شاخصی
هدف صندوق سرمایهگذاری مبتنی بر شاخص(Index fund) انطباق پرتفوی سرمایهگذاری با شاخص بازار سهام است. یک صندوق سرمایهگذاری مبتنی بر شاخص، الزاماً منابع خود را براساس الگوی تعیین شده برای یکی از شاخصهای موجود در بازار، سرمایهگذاری میکند. شاخص مذکور میتواند شاخص کل یا یکی دیگر از شاخصهای بازار سهام باشد. در این صندوقها تنها زمانی خریدوفروش سهام ضرورت مییابد که وجهی بهواسطه ورود سرمایهگذار جدید اضافه یا به دلیل خروج یک سرمایهگذار کم شود. مزیت اصلی صندوقهای سرمایهگذاری مبتنی بر شاخص، هزینههای نسبتاً پایین آن و حذف ریسک مدیریت صندوق است.
۵- سبدگردانی (Separately managed account)
سبدگردانی، همانطور که از نامش پیداست، چیدمان صحیح داراییها در قالب یک سبد مشخص است که مالکیت آن کاملاً متعلق به سرمایهگذار بوده و میزان هر یک از داراییها و زمان خریدوفروش آنها نیز بهدقت توسط سبدگردان تعیین و پایش میشود. ارائه این خدمت مالی به سرمایهگذاران در جهان قدمتی بیش از نیمقرن دارد، اما در بازار نوپای ایران پس از تجربه ایجاد صندوقهای سرمایهگذاری مشترک، اخیرا «سبدگردانی» مورد توجه قرار گرفته است؛ هرچند تا پیشازاین نیز تجربه سبدگردانی بهطور غیررسمی در یک دهه اخیر در بورس تهران وجود داشته است. سبدگردانی فرآیندی است که طی آن فرد خبره در امر سرمایهگذاری با همکاری تیمی از تحلیلگران حرفهای و براساس خصوصیات، سطح ریسکپذیری و سرمایه هر سرمایهگذار، سبدی مناسب از داراییهای سهام، اوراق مشارکت و سکه طلا برای او تشکیل داده و بهصورت مستمر بر آن نظارت و اعمال مدیریت میکند.
همچنین، با توجه به تغییر عوامل اثرگذار بر محیط سرمایهگذاری، تصمیمات لازم در جهت رسیدن به اهداف سبد و افزایش ارزش آن از طرف مدیر اتخاذ میشود.
۶- تحلیل تکنیکال و بنیادی
تحلیل بنیادی (Fundamental Analysis) به دنبال محاسبه ارزش ذاتی هر سهم است و به این منظور به مطالعه هر چیزی، از وضعیت کلی اقتصاد و صنعت تا وضعیت مالی شرکت و مدیریت آن میپردازد؛ اما تحلیل تکنیکال(Technical Analysis) از طریق مطالعه آمارهای فعالیت بازار مانند قیمت و حجم معاملات، به دنبال شناسایی الگوها و روندهایی است که نشاندهنده حرکت آینده یک سهم به آنسو هستند. تحلیلگران بنیادی در جستوجوی این هستند که ارزش ذاتی سهام چقدر است و براساس دانستههای بنیادی اقدام به خرید و فروش و کسب سود میکنند؛ درحالیکه تحلیلگران تکنیکال بر این باورند که کلیه اطلاعات در قیمت سهام نهفته است و با تشخیص روندها و الگوها میتوان به سود رسید.
اوراق بدهی مانند اوراق قرضه دولتی و شرکتی، گواهی سپرده نوعی ابزارهای بدهی هستند که با شرایط معین بین دو طرف معامله میشوند. بهبیاندیگر اوراق بدهی اسناد یا اوراق بهاداری هستند که بهموجب آن شرکت انتشاردهنده متعهد میشود مبالغ مشخصی(بهره سالانه) را در زمانهایی خاص به دارنده آن پرداخت کند و در زمان مشخص(سررسید) اصل مبلغ را بازپرداخت کند. دارنده اوراق بهعنوان بستانکار حق دریافت اصل و بهره آن را دارد، ولی هیچ مالکیتی در شرکت ندارد. خریدار این نوع اوراق در واقع به شرکتهای بزرگ و دولت وام میدهد و با کمک آن سود ثابتی را به دست میآورد.
۸- پرتفوی (Portfolio)
پرتفوی یک واژه فرانسوی و بهظاهر خیلی پیچیده است، اما مفهوم کاملاً واضحی در بورس داشته و به مجموعه یا سبدی از داراییهای مالی گفته میشود. بهبیاندیگر پرتفوی ترکیبی مناسب از سهام یا سایر داراییهاست که یک سرمایهگذار آنها را خریداری کرده است. هدف از تشکیل پرتفوی سهام یا سبد سهام، کاهش ریسک غیرسیستماتیک سرمایهگذاری است؛ بدین ترتیب، سود یک سهم میتواند ضرر سهام دیگر را جبران کند. پرتفوی بهصورت مستقیم توسط سرمایهگذاران نگهداری شده یا بهوسیله سبدگردانهای حرفهای مدیریت میشود. بازده سرمایهگذاری در پرتفوی معادل بازده متوسط آن پرتفوی خواهد بود؛ اما ریسک پرتفوی بهدلیل کاهش ریسک غیرسیستماتیک در غالب موارد کمتر از متوسط ریسک سهام داخل سبد است.
صندوقهای سرمایهگذاری مشترک و شرکتهای سرمایهگذاری نمونههایی هستند که بهصورت پرتفوی سرمایهگذاری میکنند و برای قیمتگذاری آنها مهمترین عامل ارزش خالص پرتفوی این شرکتهاست.
۹- دارایی تحت مدیریت (AUM)
دارایی تحت مدیریت (Asset Under Management)، نشاندهنده ارزش بازار همه داراییهای مالی است که یکنهاد مالی مانند صندوق سرمایهگذاری، شرکت سرمایه جسورانه یا یک کارگزاری، از طرف مشتریانش به مدیریت آن مشغول است. دارایی تحت مدیریت معمولا معیاری از اندازه و موفقیت شرکت مدیریت سرمایهگذاری است. شرکتهای مدیریت سرمایهگذاری معمولا کارمزدهای خود را بهتناسب دارایی تحت مدیریت تعیین میکنند، بنابراین داراییهای تحت مدیریت همراه با متوسط نرخهای کارمزد تعیینکننده اصلی درآمدهای یک شرکت مدیریت سرمایهگذاری هستند.
۱۰- ارزش خالص دارایی NAV
مفهوم ارزش خالص دارایی (Net Asset Value)در واقع ارزش روز همه داراییها شامل سهام، مطالبات سود سهام، ملک، اوراق با درآمد ثابت و. پس از کسر ارزش روز بدهیها میباشد. اصطلاح NAV معمولا درباره ارزش خالص دارایی شرکتهای سرمایهگذاری، صندوقهای سرمایهگذاری مشترک، صندوقهای شاخصی، ETFها و سبدهای اختصاصی بهکار میرود.
عرضه اولیه(IPO) به زمانی گفته میشود که سهام یک شرکت خصوصی برای اولین بار به عموم مردم عرضه میشود. عرضههای اولیه معمولاً توسط شرکتهای کوچک و جوان که به دنبال سرمایه برای گسترش هستند انجام میشود، همچنین شرکتهای بزرگ خصوصی نیز که به دنبال تبدیلشدن به سهامی عام هستند، عرضه عمومی اولیه انجام میدهند. جزئیات سهامی که عرضه میشود، در امیدنامه به اطلاع سرمایهگذاران بالقوه میرسد. از مزایای عرضه اولیه در بورس دستیابی ارزانتر به سرمایه، افزایش سرمایه، شفافیت اطلاعاتی و معافیت مالیاتی را میتوان نام برد. از معایب این کار هزینههای قانونی، حقوقی و بازاریابی عرضه اولیه، الزام به افشای اطلاعات مالی، کاهش کنترل و افزایش ریسک دعاوی حقوقی است.
در بازار گاوی(Bull market) تقاضا بسیار زیاد است و عرضه بهندرت صورت میگیرد. بهعبارتدیگر، سرمایهگذاران با امید به آینده رو به رشد بازار، اقدام به خرید سهام جدید میکنند و فروشندگان نیز تمایلی برای فروش ندارند. بازار گاوی به دورهای گفته میشود که قیمتها در حال افزایش است. ویژگی اصلی بازار گاوی، خوشبینی، اعتماد سرمایهگذاران و انتظار ادامه روند افزایشی است. بازار گاوی در مقابل بازار خرسی قرار دارد. بازارهای گاوی و خرسی معمولاً با چرخههای تجاری همزمان هستند. شروع بازار گاوی معمولاً نشاندهنده گشایش اقتصادی است، زیرا عقاید عمومی درباره وضعیت اقتصادی آینده، قیمت سهام را تغییر میدهد. همچنین بازارهای خرسی قبل از رکود اقتصادی شروع میشوند.
بازار خرسی(Bear market) موقعیتی است که در آن قیمت اوراق بهادار کاهشیافته و خوشبینی سرمایهگذاران تبدیل به ترس و بدبینی میشود. بهبیاندیگر در بازار خرسی، جوی منفی بر بازار حاکم است و همین امر رمقی برای سرمایهگذاران بهمنظور خرید سهام جدید باقی نمیگذارد. بازار خرسی نباید با اصلاح قیمتها اشتباه گرفته شود، اصلاح قیمتها روند کوتاهمدت دارد و کمتر از دو ماه طول میکشد. در اصلاح قیمت سرمایهگذاران میتوانند یک نقطه ورود پیدا کرده سهام را بخرند، درحالیکه در بازار خرسی نقطه ورود وجود ندارد.
ارزش ذاتی(Intrinsic value) در علوم مالی به ارزش واقعی سهام یک شرکت یا یک دارایی اطلاق میشود که بر پایه بررسی تمامی ابعاد کسبوکار مورد نظر، از جمله صورتهای مالی ، پتانسیل رشد سودآوری شرکت در سالهای آینده و لحاظ داراییهای مشهود و نامشهود انجام گرفته است.
با این تفاسیر شاید برای شما این سؤال بهوجود آید که چه تفاوتی بین قیمت بازار و قیمت یا ارزش ذاتی یک سهم وجود دارد؟ بگذارید با یک مثال توضیح دهیم. فرض کنید قیمت بازار سهم شرکت الف، هم اکنون ۲۰۰ تومان است. بهبیاندیگر، سهام شرکت الف هماکنون با قیمت ۲۰۰ تومان در بورس در حال خریدوفروش است؛ اما سرمایهگذاران زیادی همچنان متقاضی خرید این سهم هستند. اگر از سرمایهگذاران خریدار سهم سؤال کنید که چرا قصد دارید سهام این شرکت را خریداری کنید؟ پاسخ همه آنها این خواهد بود که «به نظر ما، این سهم بیشتر از ۲۰۰ تومان ارزش دارد.» معنی این جمله این است که ارزش واقعی سهام شرکت الف، از نگاه آنها بیشتر از قیمت بازار این سهم است. بنابراین، در یک تعریف ساده، ارزش ذاتی یک سهم، بیانگر قیمتی است که سرمایهگذاران برای سهم قائل هستند. طبیعتا اگر از دید سرمایهگذاران، ارزش ذاتی یک سهم پایینتر از ارزش بازار آن سهم باشد، این سهم گزینه مناسبی برای فروش خواهد بود.
گفتنی است ارزش ذاتی یکی از پارامترهای کلیدی در تحلیل بنیادی محسوب میشود. تحلیلگران با در نظر گرفتن داراییهای مشهود و نامشهود و محاسبه سودآوری شرکت در سالهای آتی، ارزش ذاتی شرکت را بهدست میآورند و آن را با ارزش روز سهم مذکور مقایسه میکنند. تصمیم درباره خرید یا فروش سهم توسط تحلیلگران بهتفاوت قیمت ارزش ذاتی و ارزش روز بازار آن بستگی دارد.
ضریب بتا(β) معیاری است که براساس دادههای تاریخی معاملات سهام بدست آمده و معرف میزان ریسک سیستماتیکی است که سرمایهگذار با تصاحب آن سهم نسبت بهکل بازار متحمل میشود. بتای یک سرمایهگذاری نشاندهنده میزان نوسان آن سرمایهگذاری نسبت به بازار است. اگر بتا کوچکتر از یک باشد، آن سرمایهگذاری نسبت به بازار نوسان کمتر و اگر بتا بیشتر از یک باشد آن سرمایهگذاری نسبت به بازار نوسان بیشتری دارد. بتای بازار که شامل همه داراییهای قابل سرمایهگذاری است، برابر با یک است.
آربیتراژ (Arbitrage) به معنی سود بردن از تفاوت قیمتی میان دو یا چند بازار است، از دیدگاه علمی، آربیتراژ احتمال سود بدون ریسک پس از کسر هزینههای انجام معامله است. بهبیاندیگر آربیتراژ به معنای بهره گرفتن از تفاوت قیمت بین دو یا چند بازار برای کسب سود است؛ مثلا تفاوت قیمت فلز مس در بورس لندن و بورس شانگهای چین میتواند باعث آربیتراژ معاملهگران مس بین این دو بازار شود.
سود آربیتراژی زمانی ایجاد میشود که یک کالای مشابه در دو بازار مختلف یا در مواردی خاص در دو قالب متفاوت عرضه میشود، اما قیمتهای یکسانی ندارد. آربیتراژ این امکان را به وجود میآورد که در بلندمدت قیمتها به میزان زیادی از ارزش منصفانه فاصله نگیرند. با فاصله گرفتن قیمتها در یک بازار از قیمت منصفانه، آربیتراژگران فعال شده و با خرید این کالا از بازارهای دیگر قیمت را به قیمت منصفانه نزدیک میکنند. در انجام آربیتراژ توصیه میشود که خرید در یک بازار و فروش در بازار دیگر بهصورت همزمان انجام بگیرد تا از ریسک تغییر قیمت در یکی از بازارها جلوگیری شود.
۱۷- سهام شناور آزاد
سهام شناور آزاد(Free Float) بخشی از سهام یک شرکت است که دارندگان آن، آماده عرضه و فروش آن سهام هستند و قصد ندارند با حفظ آن قسمت از سهام، در مدیریت شرکت مشارکت کنند و انتظار میرود، در آینده نزدیک، قابل معامله باشد. برای محاسبه سهام شناور آزاد باید ترکیب سهامداران بررسی شده و سهامداران راهبردی را مشخص کرد. سهامدار راهبردی، سهامدارانی هستند که در کوتاهمدت، قصد واگذاری سهام خود را نداشته و معمولاً میخواهند برای اعمال مدیریت خود، این سهام را حفظ کنند.
۱۸- سود هر سهم و سود پرداختی سهام
سود هر سهم یا EPS عبارت است از مقدار سود خالص شرکت به ازای هر سهم. سود سهام پرداختی به ازای هر سهم یا DPS عبارت است از بخشی از سود هر سهم که در مجمع بین سهامداران تقسیم میشود و نشانگر مقدار سود نقدی توزیعشده توسط شرکت است.
نماد عبارت است از کد یا نام اختصاری شرکتها که برای سهولت شناسایی و دستهبندی آنها در بورس مورد استفاده قرار میگیرد. بهعنوانمثال شرکت ملی مس ایران با نماد «فملی» یا پالایشگاه نفت بندرعباس با نماد «شبندر» در بازار بورس و تالارهای معاملاتی معرفی میشوند. بد نیست بدانید معمولا حرف اول در یک «نماد» نشاندهنده صنعت مربوطه و بخش دوم خلاصهای از نام شرکت است.
بهعنوانمثال تمام شرکتهای بورس اوراق بهادار تهران که در گروه بانکها، مؤسسات اعتباری و سایر نهادهای پولی فعالیت میکنند نمادشان با حرف «و» شروع میشود.
۲۰- بازار خارج از بورس(OTC)
بازار خارج از بورس(Over The Counter) یک بازار غیرمتمرکز و بدون مکان فیزیکی است که معامله بهطور مستقیم بین دو نفر انجام میشود و قیمت معامله لزوماً بهصورت عمومی منتشر نمیشود. در این بازار قیمتها براساس مذاکره تعیین میشوند و معاملات از طریق شبکههای کامپیوتری، تلفن و ایمیل صورت میگیرد. محصولات معامله شده در بورس باید استاندارد باشند، درحالیکه این محدودیت در بازار خارج از بورس وجود ندارد و طبق قرارداد دو طرف، ویژگیهای مورد معامله مشخص میشود.
تابلوخوانی در بورس چیست؟ آشنایی با مفاهیم مهم تابلوخوانی
با توجه تمایل افراد به ورود به عرصه بورس و فعالیت در بازار بورس و فرابورس باید این نکته را خاطر نشان کنیم که برای کسب سود و سرمایه گذاری در بورس باید در مورد تمامی اصطلاحات بازار بورس اطلاعات کامل داشته باشید. یکی از مهمترین دانش هایی که باید در بازار بورس داشته باشید، تابلوخوانی و بازارخوانی است که همین موضوع باعث فرق بین سرمایه گذار حرفه ای و تازه کار میشود. به هر میزان که یک سرمایه گذار و سهامدار به تابلوخوانی تسلط داشته باشد از سود بیشتری برخوردار میشود و ضرر کمتری هم میکند. در این پست قرار است به سوال تابلوخوانی در بورس چیست؟ بپردازیم و با مفهوم و اجزای تابلوخوانی آشنا شویم.
در یان نوشته قصد داریم مفاهیم تابلوخوانی که هر سرمایه گذاری باید با آن ها آشنایی داشته باشد را مورد بررسی قرار دهیم. مباحثی که در این پست مورد بررسی قرار میگیرند:
- تابلوخوانی در بورس چیست؟
- چگونه تابلو خوانی در بورس را آغاز کنیم؟
- قیمت در تابلوخوانی
- بازه قیمتی در تابلوخوانی (بازه روز، بازه مجاز، بازه هفته، بازه سال)
- خرید و فروش حقیقی و حقوقی در تابلوخوانی
- معاملات در تابلوخوانی
- حجم مبنا در تابلوخوانی
- EPS و P/E در تابلوخوانی
- خرید و فروش در تابلوخوانی
- نمودار قیمت و حجم در تابلوخوانی
تابلوخوانی در بورس یعنی چه؟
اولین سوالی که برای هر فردی که با اصطلاح تابلوخوانی روبه رو میشود این است که، تابلوخوانی در بورس چیست؟
به طور خلاصه، تابلو خوانی یعنی بررسی هر نماد، میزان خرید و فروش، نوسانهای قیمت، میزان عرضه و تقاضای سهامداران حقیقی و حقوقی و…که باعث شناخت وضعیت کوتاهمدت و میانمدت سهم میگردد و این عوامل برای انجام معاملات آینده به منظور خرید و فروش سهام و داد و ستد بسیار بارزش هستند. به عبارتی سرمایه گذاران و صاحبان سهام با دانستن و بررسی میزان خرید و فروش، نوسان قیمت و عرضه و تقاضای یک سهام خاص معاملات خود را انجام میدهند و برای تصمیم گیری های مهم برای دارایی و سرمایه خود این اطلاعات بسیار میتواند مفید و کارآمد باشد. برای مشاهده این اطلاعات و بررسی آن ها باید فرد سرمایه گذار از دانش تابلوخوانی بهره مند باشد تا بتواند سود خوبی کسب کند. با استفاده از تابلوخوانی و اطلاعاتی که تابلوخوانی در اختیار سرمایه گذاران و سهامداران میگذارد میتوان روند بازار را متوجه شد و از ضررهای احتمالی جلوگیری کرد.
چگونه تابلو خوانی در بورس را آغاز کنیم؟
حال که با اهمیت تابلوخوانی آشنا شده اید بهتر است که به سوال چگونه تابلو خوانی در بورس را آغاز کنیم؟ پاسخ دهیم و شما را با اصطلاحات تابلو خوانی بورس آشنا کنیم.
در مرحله اول که فرد سرمایه گذار یا سهامدار باید اطلاعات کاملی از تابلوخوانی داشته باشد و بعد از آن با جستجوی نام نماد در موتورهای جستوجو و کلیک روی اولین پیوندی که به نمایش درآمده است، یا با وارد شدن به سایت «tsetmc.com» و استفاده از بخش جستجوی آن، میتوانید دومین مرحله از تابلوخوانی را پشت سر بگذارید. اما اگر در مورد تابلوخوانی آگاهی ندارید نگران نباشید زیرا در این قسمت قصد داریم به شما تابلوخوانی را با جزئیات بیشتری توضیح دهیم تا با اطلاعات بیشتری سرمایه گذاری کنید و بتوانید در بورس سود بسیار بدست آورده و در عین حال کمتر ضرر کنید. در ادامه شما را با مفاهیم مهم تابلوخوانی در بورس آشنا می کنیم.
قیمت در تابلوخوانی
با وارد شدن به سایت tsetmc.com و جستجو نماد شرکت مد نظر چنین صفحه ای از اطلاعات کلی شرکت مذبور در اختیارتان گذاشته میشود.
یکی از اطلاعات بسیار مهمی که در تابلوخوان می توانید به دست آورید قیمت است. در مستطیل اول سمت راست اطلاعات کاملی از قیمت سهام مورد نظر در اختیارتان گذاشته میشود.
قیمت خرید: نشان دهنده بهترین سفارش است که در سطر اول سفارشات وجود دارد.
قیمت معاملات: نشان دهنده قیمت آخرین معامله ای است که در آن روز انجام شده است.
قیمت پایانی: بیان کننده قیمتی است که در آن روز سهام بسته میشود البته این قیمت، میانگینی از قیمتهای معامله شده همان روز سهام با توجه به حجم معاملات است. اگر تعداد سهام معامله شده در یک روز بسیار کمتر از حجم مبنا باشد قیمت پایانی نزدیک صفر خواهد بود. اگر عدد آخرین قیمت معامله از قیمت پایانی بیشتر باشد، باینگر این است که در روز بعدی کار روند این سهام مثبت است.
بازه قیمتی در تابلوخوانی ( بازه روز، بازه مجاز، بازه هفته، بازه سال)
اطلاعات دیگری که تابلوخوانی در اختیار سرمایه گذاران میگذارد بازه قیمتی است که به صورت روزانه، هفنگی و سالانه است و هرکدام عدد خاصی را نشان میدهند که در ذیل به آن ها میپردازیم.
بازه روز در اصل حداقل و حداکثر قیمتی که سهم در طی یک روز معامله میشود را نشان میدهد و تغییرات قیمت سهم را در همان روز معاملاتی نشان میدهد.
به قیمتی که سهم میتواند در طول روز معاملاتی نوسان کند بازه مجاز میگویند پس باید سفارش خرید و فروش سهام باید در این محدوده باشد.
همانطور که از عنوانش پیداست، بازه هفته تغییرات قیمت سهام در یک هفته جاری را نشان میدهد و اگر سرمایه گذاری تلاش در نوسانگیری دارد و یا قصد خرید و فروش کوتاه مدت دارد این بازه هفته بسیار میتواند کمک کند.
بازه سال، بیانگر تغییرات قیمت سهام در یک سال گذشته است.
خرید و فروش حقیقی و حقوقی در تابلوخوانی
در قسمتی از تابلوخوانی بورس و فرابورسی کمی باهم تفاوت دارند. این قسمت از خرید و فروش حقیقی و حقوقی در تابلوخوانی بورس وجود دارد و به شکل زیر در چارت تابلوخوانی به شما نمایش داده میشود.
همانطور که مشاهده میکند در این قسمت از تابلوخوانی خرید و فروش حقیقی و حقوقی ها، تعداد خریداران و فروشندگان، میزان خرید و فروش حقیقی ها و حقوقی ها و حجم معاملات آنها را نشان میدهد و با دانستن و بررسی این اطلاعات سرمایه گذاران میتوانند درمورد سهامی که قصد خرید یا فروش آن را دارند آگاهانه تر تصمیم بگیرند.
معاملات در تابلوخوانی
به منظور پاسخگویی به سوال ” تابلوخوانی در بورس چیست؟ ” باید بگوییم که یکی از اصلی ترین قسمت مفاهیم و اصطلاحات خاص بورسی های تابلوخوانی مشاهده حجم، ارزش و تعداد معاملات مربوط به هر نماد است. باید اطلاعات داخل تابلو را خوب بررسی کنیم.
شاید سوال باشد که در تابلوخوانی، معاملات چه چیزی را نشان میدهد؟
- همانطور که در تصویر مشاهده می کنید، تعداد معاملات حاکی از تعداد معامله هایی که در یک سهم انجام شده و این تعداد معاملات به حجم مبنا ارتباطی ندارد.
- حجم معاملات نشان دهنده تعداد سهام شرکت که در طی روز بین خریدار و فروشنده معامله میشود است.
- ارزش معاملات هم بیانگر مجموع ارزش کلیه معاملاتی که در طول روز در یک سهم انجام میشود است.
- و منظور از ارزش بازار، حاصلضرب تعداد سهام کل شرکت در قیمت پایانی سهم است و سرمایه گذاران حرفه ای اگر به دنبال سیگنال هستند باید گفت که با مقایسه میزان حجم معاملات با میانگین حجم ماه از تابلوخوانی میتوانیم استفاده کنیم و تصمیم درست برای معاملات خود بگیریم.
حجم مبنا در تابلوخوانی
در پست های گذشته در مورد حجم مبنا صحبت کرده ایم اما در تابلو خوانی چه؟ تابلوخوانی در بورس چیست و حجم مبنا در تابلوخوانی نشانه چیست؟
در این قسمت از حجم مبنا مشاهده می کنید که عناوینی مانند تعداد سهام، حجم مبنا، سهام شناور و میانگین حجم ماه وجود دارد.
همانطور که از نامش پیداست، تعداد سهام نشان دهنده تعداد سهم هایی است که مورد معامله قرار گرفته شده اند.
حجم مبنا حاکی از حداقل تعداد سهامی است که در طول یک روز معاملاتی باید انجام شود تا قیمت پایانی آن سهم بتواند نوسان مثبت یا منفی داشته باشد.
سهام شناور نشان دهنده درصدی از سهام شرکت است که در اختیار عموم قرار دارد و اگر شرکتی سهم شناور بیشتری داشته باشد کنترل قیمت سهام و سفته بازی ها در این شرکت به حداقل میرسد زیرا سهام این شرکت بر اساس عرضه و تقاضای واقعیتر قیمتگذاری شده است.
میانگین حجم ماه هم بیانگر، میانگین تعداد سهامی است که در یک ماه اخیر معامله شده است.
EPS و P/E در تابلوخوانی
در پست های گذشته به صورت تخصصی به EPS و P/E پرداخته ایم و هر کدام را در پستی جداگانه توضیح داده ایم. اما در ادامه به صورت خلاصه اشاره ای به این مفاهیم می کنیم:
- EPS به صورت اختصار نشان دهنده سود پیش بینی شده شرکت و سود هر سهم است و اگر در تابلوخوانی با EPS منفی روبه رو شده اید باید گفت که این EPS منفی نشان دهنده زیان ده بودن شرکت است.
- P/E هم از تقسیم قیمت جاری سهم بر سود هر سهم به دست میآید.
خرید و فروش در تابلوخوانی
در این قسمت از تابلوخوانی با روند های بازار بورس آشنا میشوید که یا در صف خرید است یا صف فروش و یا این صف خرید و فروش به صورت متعادل است. خرید و فروش سهامداران حقیقی و حقوقی از دلایل خاصی تبعیت می کند و میتواند هر کدام از این خرید ها و فروش ها دلیل خاصی داشته باشد که در روزهای آتی معاملات تاثیر بسیار زیادی بر بازار بورس بگذارد.
نمودار قیمت و حجم در تابلوخوانی
با استفاده از نموادر تابلوخوانی که متشکل از دو متغیر قیمت و زمان است، میتوانیم دامنه نوسان روز جاری، مقدار حجم و قیمت معاملات را متوجه بشویم.
مفاهیم: بورس چیست؟
بازار پولی که عمدتا توسط نظام بانکی یک کشور اداره میشود که مهمترین کارکرد آن تامین اعتبارات کوتاه مدت است و بازار سرمایه که کارکرد اصلی آن تامین مالی بلند مدت مورد نیاز در فعالیتهای تولیدی و خدماتی مولد میباشد.
بورس (Bourse) کلمهای فرانسوی است که معنای آن در زبان فرانسه کیف پول میباشد.
بورس، نهاد سازمان یافتهای است که از جمله نهادهای عمده و اساسی در بازار سرمایه محسوب میشود و در کنار سایر موسسات و سازمانها، وظایف چندگانهای را برعهده دارد.
کارکردهای اساسی بورس مدیریت انتقال ریسک و توزیع آن، شفافیت اطلاعات، کشف قیمت، ایجاد بازار رقابتی و همچنین یکی از کارکردهای مهم آن جمع آوری سرمایهها و پس اندازهای کوچک برای تامین سرمایه مورد نیاز فعالیتهای اقتصادی است.
تاریخچه تاسیس اولین بورس به اواخر قرن چهارده و اوایل قرن پانزده در کشور هلند بر میگردد. اما بورس به صورت مدون از دو قرن پیش شروع به فعالیت کرده است در حال حاضر با پیشرفت تکنولوژی و استفاده از ابزارهای الکترونیکی بیشتر معاملات در بورس از طریق رایانه صورت میگیرد.
بورس زیر نظر نهاد واحد نظارتی که معمولا سیاستهای آن توسط بالاترین مراجع ذیربط دولتی در هر کشور اعمال میگردد که با حضور و مشارکت فعال بخش خصوصی ایجاد میشود و اتاق پایاپای که تضمین و تسویه قراردادها را بر عهده دارد از جمله مهمترین بخشهای آن محسوب میشود. فعالیت میکند. علاوه برآن واحد نظارت داخلی (در داخل بورس) هیات بازرسین و داوری ارکان اصلی ساختار بورس را تشکیل میدهند.
بورس کالا (Commodity Exchange) یک بازار متشکل و سازمان یافتهای است که مفاهیم و اصطلاحات خاص بورسی بطور منظم کالای معینی با ساز و کاری خاص مورد معامله قرار میگیرند.
امروزه طبقهبندیهای متعددی برای یک بورس کالایی وجود دارد. اما گسترش بازارهای بخش مالی و حقیقی اقتصاد سبب شده چندین نوع از بررسیها در قالب یک تشکل متمرکز قرار داشته باشند.
عموما بورسهای کالایی را در مقابل بورسهای اوراق بهادار تعریف میکنند. به عبارتی هر آن چیزی مفاهیم و اصطلاحات خاص بورسی مفاهیم و اصطلاحات خاص بورسی که در زمینه، فلزات و مواد معدنی (کانی ها)، انرژی و محصولات کشاورزی مورد مبادله قرار میگیرد در زمره بورس کالایی میگنجد.
مهمترین مامویت بورس کالایی بر اساس گزارشات آنکتاد کمک به ساماندهی و اصلاح ساختار بازار محصولات بخش کشاورزی از طریق شفافیت اطلاعات، کشف قیمت، توزیع ریسک و سیالیت در معاملات و همچنین تامین منابع مالی مورد نیاز فعالان بخش کشاورزی از طریق توسعه بازار سرمایه است که اولی در کشورهای درحال توسعه و دومی در کشورهای پیشرفته و صنعتی ملاک عمل قرار میگیرد.
بازار بورس چیست؟
بازار بورس مکانی است که درآن سهام شرکتهای گوناگون تولیدی خدماتی و سرمایه گذاری داد و ستد می شود. مردم به بازاربورس بازارسهام هم می گویند. اما نام رسمی و قانونی آن "بورس اوراق بهادار" می باشد که منظوراز اوراق بهادار همان برگههای سهام شرکتهاست. به مکانی که در آن عمل داد و ستد انجام می گیرد "تالار معاملات بورس" گفته میشود.
بازاربورس چه منافعی برای جامعه دارد ؟
کنترل نقدینگی درجامعه. بازار بورس یک فرصت سرمایه گذاری مطلوب برای سرمایه گذاران با سرمایههای اندک ایجاد میکند و زمینه توزیع عادلانه ثروت را مهیا میکند.
مزیت های کلان بازار بورس برای جامعه:
- رشد تولید نا خالص ملی و مهار تورم
- استفاده از پس اندازهای خرد وکوچک مردم
- هدایت سرمایه های سرگردان
- کمک به رشد صنعتی شدن کشور
وظیفه کارگزاریها چیست؟
از دیگرسوالات و پرسشهایی که مردم معمولی جامعه از فعالان بازارمی پرسند این است که چرا باید به کارگزاریها مراجعه کنیم؟
آیا میتوانیم خودمان مستقیما به تالاربورس برویم و سهام خریداری کنیم؟
کارگزاریها وکیل و نماینده تام الاختیار برای خرید و فروش سهام هستند و بدون واسطه آنها هیچ کس نمی تواند در تالار بورس خرید و فروش کند.
حضورمردم در تالار بورس الزامی نیست بلکه آنها جهت مشاهده تابلوی قیمتهای تالار بورس و مشورت کردن با سایر سهامداران و دلگرمی دادن به یکدیگر در هنگام افت قیمتها در تالار معاملات بورس حضورمی یابند.
اما حضوردر دفتر کارگزاری الزامی است و باید شخصا با به همراه داشتن شناسنامه و یک برگه فتوکپی شناسنامه و کارت ملی جهت خرید سهام شرکت دلخواه خود به کارگزاری مورد نظرمراجعه نموده و فرم مخصوص دستورخرید سهام را تکمیل نمود تا کد عملیاتی صادر شود و درمراجعات بعدی با ارایه کد کارهایمان سریع ترانجام شود.
هرشرکت سهامی به قسمتهایی مساوی تقسیم میشود که به هر یک از این قسمتها یک سهم گفته میشود و معمولا قیمت اسمی سهم در ایران ۱۰۰۰ ریال است. اگربخواهیم سهام را براساس حقوق دارنده سهم طبقه بندی کنیم دو نوع سهم داریم:
سهامداران عادی که در واقع مالکان اصلی شرکت هستند دارای حقوق و مزایایی میباشند که عبارتند از:
- حق دریافت سود سهام(EPS)
- حق رای دادن درمجامع عمومی عادی و فوق العاده
- حق تقدم درخرید سهام جد ید
- حق باقیمانده دارایی پس ازانحلال شرکت
- حق اطلاع ازفعالیت های شرکت
دارندگان سهام ممتازعلاوه برمزایای فوق الذکر در هنگام انحلال شرکت نسبت به دارندگان سهام عادی در دریافت ارزش اسمی سهام خود اولویت دارند.
چه سهمی بخریم؟
باید سهام مورد نظر را پس از مشورت با افراد مورد اعتماد و با مطالعه و تحلیل انتخاب کرد. سرمایه گذاران در بازار سهام علاقمندند به یکی از سه شکل زیر سرمایه گذاری کنند:
- سرمایه گذاری کوتاه مدت یعنی سهام خاصی را می خرند و پس از ۳ الی ۴ ماه می فروشند.
- سرمایه گذاری میان مدت که سهام خود را به مدت یکسال نگه می دارند و بعد تصمیم می گیرند که کدام را بفروشند و کدام را نگه دارند.
- سرمایه گذاران بلند مدت که بیش ازیکسال سهام خود را نگه می دارند.
البته گروهی هم هستند که هرهفته سهام قبلی را میفروشند وسهام جدیدی میخرند که اصطلاحا به نوسان گیر مشهورند.
بازار سرمایه یکی از ارکان مهم اقتصاد در جامعه است که از آن به عنوان دماسنج اقتصاد یاد میشود. شما تا به حال تا چه حد با این بازار آشنایی داشتید؟ آیا در این بازار سرمایه گذاری کردهاید؟
ما برای اینکه شما را بیشتر با این بازار آشنا کنیم شماری از اصطلاحات رایج و واژههای مصطلح در بورس را گردآوری کردهایم:
🎥 ای پی مفاهیم و اصطلاحات خاص بورسی مفاهیم و اصطلاحات خاص بورسی اس (EPS) چیست؟
هنگام خرید و فروش سهام، همواره با مفاهیم و اصطلاحات متفاوت و متنوعی رو به رو هستیم. معاملهگران برای داشتن یک سرمایهگذاری موفق، باید با این مفاهیم و کاربرد آنها آشنا باشند. یکی از این اصطلاحات پرکاربرد بازار سرمایه، مفهوم «سود هر سهم» یا EPS است که میتواند برای سهامداران یک راهنمای سرمایهگذاری در بورس باشد.
سود هر سهم(EPS) چیست؟
اصطلاح EPS، کوتاهشده عبارت Earnings Per Share و به معنی سود بهدست آمده از هر سهم است. در واقع EPS، میزان سودی است که به ازای هر سهم شرکت محقق آمده است.
EPS چگونه محاسبه میشود؟
برای محاسبه EPS باید از صورت سود و زیان شرکت کمک گرفت. در صورت سود و زیان میزان درآمدها و مخارج شرکت در یک بازه زمانی خاص محاسبه میشود. اگر مخارج شرکت را از درآمدهای آن کمک کنیم به «سود ناخالص» شرکت میرسیم. از آنجاییکه شرکتها در انتهای سال مالی باید درصدی از سود خود را در قالب مالیات به دولت پرداخت کنند، این سود عموماً شامل مالیات میشود و باید میزان مالیاتی که شرکت باید پرداخت کند نیز از آن کسر شود. پس از آنکه مالیات از سود کسر شود، به «سود خالص» شرکت میرسیم. حال اگر میزان سود خالص را بر تعداد کل سهام شرکت، که از تقسیم سرمایه ثبتی به مبلغ اسمی سهام(100 تومان) قابل محاسبه است، «سود خالص هر سهم» یا همان EPS بهدست میآید.
سود خالص هر سهم یا eps یکی از مهمترین فاکتورها برای شناسایی ارزشمندی و خرید و فروش سهام یک شرکت است. معمولا برای ارزیابی ارزندگی یک شرکت کارشناسان سود محققشده شرکت(EPS) شرکت بررسی میکنند و با بررسی سودآوری شرکت در آینده، که به آن «سود پیشبینی شده» یا Forward EPS میگویند، پی به ارزندگی سهام آن شرکت میبرند.
آیا با مفهوم مجمع آشنایی دارید ؟ پیشنهاد می کنیم تا ویدئوی آموزشی کوتاه آموزش مجمع چیست را در این لینک مشاهده نمایید :
گره معاملاتی چیست و چگونه آن را رفع کنیم؟
یکی از گامهای اولیه برای شروع فعالیت در هر بازار مالی، کسب مهارت و آشنایی با مفاهیم رایج در آن بازار است. بازار بورس یکی از بهترین بسترهای سرمایهگذاری در کشور است و تقریبا تمام افراد جامعه میتوانند به راحتی در آن فعالیت مفاهیم و اصطلاحات خاص بورسی داشته باشند.
به گزارش ایسنا، بنابر اعلام کارگزاری آگاه، اصطلاحات و مفاهیم زیادی در این بازار سرمایهگذاری وجود دارد که یکی از این مفاهیم، «گره معاملاتی» است. در این مقاله قصد داریم به صورت کامل به گره معاملاتی بپردازیم و در ادامه، به نحوه رفع گره معاملاتی در روند معاملات بازار هم اشاره کنیم. با ما همراه باشید.
گره معاملاتی چیست؟
سهام شرکتهای پذیرفته شده در بازار بورس، دارای یک دامنه نوسان مشخص هستند. سهام این شرکتها بر اساس میزان عرضه و تقاضا ممکن است درگیر حالت صف خرید یا صف فروش شوند. در میان نمادهای بورسی، برخی از سهمها نقدینگی پایینتری دارند که به دلیلی عرضه و تقاضای پایین در روند معاملاتشان، قیمت پایانی سهم نسبت به روز قبل تغییری نمیکند. اگر این روند ادامه داشته باشد ممکن است سهام چند روز متوالی در حالت صف خرید یا صف فروش قرار بگیرد، به این حالت خاص در روند معاملات سهام، «گره معاملاتی» گفته میشود.
گره معاملاتی در سهمهای بازار بورس به وجود میآید و نمادهای فرابورس به دلیل «1» بودن حجم مبنا، از این مورد استثنا هستند. سهمهای بازار بورس تحت شرایط خاص درگیر گره معاملاتی میشوند که در ادامه به بعضی از این موارد اشاره خواهیم کرد.
نماد بورسی تحت چه شرایطی شامل گره معاملاتی میشود؟
نمادهای بازار بورس بر اساس بعضی از شرایط، ممکن است شامل گره معاملاتی شوند. این شرایط عبارتاند از:
زمانی که یک سهم تحت شرایط زیر در پایان جلسه معاملاتی در حالت صف خرید و فروش باشد:
1-حداقل معادل یک برابر حجم مبنا برای شرکتهایی با ۳ میلیارد سهم یا بیشتر و دو برابر حجم مبنا برای سایر شرکتها
2-عدم تقارن قیمتهای درخواست خرید و فروش یا متوسط معاملات روزانه آن در این دوره (به استثنای معاملات در بازار معاملات عمده)، کمتر از ۵ درصد حجم مبنا است.
زمانی که یک نماد بورسی در 5 جلسه معاملاتی به صورت متوالی، در سقف قیمتی دامنه نوسان روزانه معامله شود.
هنگامی که یک نماد بورسی در 5 جلسه معاملاتی به صورت متوالی، در کف قیمتی دامنه نوسان روزانه معامله شود.
موارد بالا جزو دلایل اصلی ایجاد گره معاملاتی در بعضی از سهمهای بازار بورس است، هنگامی که سهام یک شرکت شامل گره معاملاتی شود، لازم است طبق قوانین و چارچوبهای تعریف شده، سهام شرکت مشمول رفع گره معاملاتی شود. در ادامه به نحوه رفع گره معاملاتی در روند معاملات بازار اشاره میکنیم.
شرکتهایی که مشمول دستورالعمل رفع گره معاملاتی میشوند
فهرست تمام شرکتهایی که شامل دستورالعمل رفع گره معاملاتی هستند در سایت مدیریت فناوری بورس تهران به نشانی TSETMC.com قابل مشاهده و بررسی است. برای دسترسی به این فهرست، باید بعد از ورود به سایت TSE، گزینه «پیام ناظر» را انتخاب کنید. تمام اطلاعات مربوط به شرکتهایی که مشمول دستورالعمل رفع گره معاملاتی هستند، حداکثر تا قبل از شروع روز معاملاتی در اختیار معاملهگران قرار میگیرد. دقت داشته باشید که در بعضی شرایط خاص ممکن است که قوانین مربوط به دستورالعمل رفع گره معاملاتی بنا به صلاح دید مدیر عامل بورس، در برخی از سهمها اعمال نشود. دلیل این فرآیند، مطابق با تبصره قانونی سازمان بورس، با جزئیات زیر است:
در صورت قرار گرفتن شرکتهایی با سرمایه کمتر از ۱۵۰ (یکصد و پنجاه) میلیارد ریال در گره معاملاتی، رفع گره و عدم اعمال حجم مبنا با پیشنهاد مدیریت بازار بورس تهران همراه با ذکر دلایل مربوطه و تأیید مدیرعامل شرکت بورس صورت میپذیرد.
دامنه نوسان چه نقشی در ایجاد گره معاملاتی دارد؟
همانطور که در بخشهای قبلی اشاره کردیم، اگر سهام یک شرکت بورسی شامل گره معاملاتی شود، لازم است طبق قوانین و تبصرههای سازمان بورس، نماد مورد نظر مشمول دستور رفع گره معاملاتی شود. در این فرایند سهام مورد نظر در روز معاملاتی بعد با دو برابر دامنه نوسان مجاز بازگشایی شده و بعد از کشف قیمت، معاملات آن به صورت عادی در بازار بورس ادامه پیدا میکند. به مثال زیر توجه کنید:
مثال: اگر معاملات یک نماد بورسی به اندازه 10 جلسه معاملات متوالی در سقف قیمتی دامنه نوسان مجاز روز (10 روز مداوم صف خرید) انجام شود، این نماد بورسی مشول قوانین دستورالعمل رفع گره معاملاتی خواهد شد. بعد از این مرحله سهم مورد نظر در روز معاملاتی بعد با دامنه نوسان دو برابری یعنی 10 درصد، بازگشایی میشود، بعد از کشف قیمت، معاملات این سهم به صورت عادی ادامه پیدا میکند.
کلام آخر
بازار بورس یکی از بهترین بسترهای سرمایهگذاری در کشور است. یکی از ارکان مهم برای فعالیت در این بازار، کسب مهارت و یادگیری مفاهیم بورسی است. در این مقاله سعی کردیم به «گره معاملاتی» بپردازیم. بعضی از سهمهای بازار بورس، ممکن است بر اساس میزان عرضه و تقاضا درگیر صف خرید و فروش شوند. اگر این این روند در چند روز متوالی ادامه داشته باشد، سهم شامل گره معاملاتی میشود. در ادامه مقاله به نحوه رفع گره معاملاتی در بازار بورس هم اشاره شد.
دیدگاه شما