جدال سرمایه‌گذاران بورسی
اگر روندی را که بازار سرمایه همواره در زمان ریزش طی می‌کند مرور کنیم، تجربه‌های قبلی به‌خوبی یادآور این نکته است که بازار همواره پس از ریزش تمام‌عیار و خروج پول سنگین با تردید سرمایه‌گذاران مواجه می‌شود. این در حالی است که طی گذر از شرایطی که در آن فضای تردید در معاملات شکل گرفته و همزمان با پایان اصلاح و ریزش بازار، روند معاملات به ثبات نسبی دست می‌یابد. در ادامه به ثبات رسیدن بازار سهام، جریان برگشت پول به بازار سرعت می‌گیرد؛ این دقیقا همان جایی است که میان کسانی که در بازار حضور دارند و کسانی که بیرون از بازار و صرفا تماشاچی هستند، وضعیت متفاوتی شکل می‌گیرد. برآیند اظهارنظرهای کارشناسان بازار یادشده حاکی از آن است که تداوم روند کنونی همچنان با تردید‌هایی مواجه است. این در حالی است بررسی‌های کارشناسان نشان می‌دهد، مهمترین ریسک خارجی پیش‌روی بورس تهران، نوسانات بازارهای جهانی و تحولات و تحرکات سیاسی است. مهمترین ریسک داخلی بازار در مقطع کنونی را هم می‌توان تبعات کسری بودجه فعلی و آتی و به تبع آن تداوم شرایط تورمی و نرخ بهره بدون ریسک در کنار تصمیمات و مواضع دولت و اثرات بودجه‌ای برشمرد. انگیزه سرمایه‌گذاران احسان رضاپور نیکرو، کارشناس بازار سرمایه، در این باره می‌گوید: «در بازار سرمایه طی روند کاهشی و استراحت طولانی‌مدت به‌رغم رشد بااهمیت ارزش دارایی‌های شرکت‌ها اعم از زمین، املاک، ماشین‌آلات و تجهیزات و در موارد زیادی سودآوری شرکت‌ها طی ماه‌ها و سال‌های اخیر بیش از دو سال و دو ماه روزهای منفی کسالت‌باری بر بازار سهام حاکم شده بود، اما از دهه دوم آبان‌ماه به دلیل مشاهده علائم حمایتی ناشی از بخشنامه ۱۰بندی و پیدایش روند افزایشی در بازار با پشتوانه‌هایی نظیر حرکت دلار در بازار آزاد و به دنبال آن دلار نیمایی و همچنین پالس‌های مثبت از بازارهای جهانی، با توجه به جذابیت‌های بنیادین و تکنیکال بازار با تغییر روند، این وضعیت جای خود را به روند افزایشی پرشتاب چندروزه داد؛ به طوری که تعداد خریداران حقیقی بازار که عمدتا به کمتر از ۱۰۰هزار کد حقیقی فعال کاهش یافته بود، مجددا به بیش از ۲۰۰هزار کد فعال رسیده و متوسط ارزش معاملات روزانه کمتر از ۲هزار میلیارد تومانی مجددا به بیش از ۴هزار میلیارد تومان بازگشته است که تداوم رشد و حتی تثبیت آن می‌تواند افزایش انگیزه سرمایه‌گذاران را در بازار تقویت کند.» او چشم‌اندازی کوتاه‌مدت از بورس تهران ارائه و تشریح کرد: «افزایش قابل‌توجه دلار در بازار آزاد و رشد نسبی دلار نیمایی، کاهش محدودیت‌های کووید در چین و برگشت واحدها به چرخه تولید و تقاضا و همچنین کاهش شاخص دلار که به رشد و بهبود بازار کامودیتی‌ها منجر شد، مهمترین فاکتورهای بنیادی اثرگذار بر تغییر و تداوم این روند خواهند بود. البته اظهارنظر در خصوص تداوم روند بهبود و رشد بازار سرمایه زود است و شرایط و شواهد فعلی نمی‌تواند به طور قدرتمند از این موضوع پشتیبانی کند؛ چرا که هنوز اما و اگرهای زیادی در درون و پیرامون بازار وجود دارد که موجبات نگرانی سرمایه‌گذاران و فعالان اقتصادی را در پی دارد و سنگینی سایه آن بر بازار احساس می‌شود. شرایط پیرامونی می‌تواند موجب نوسانی‌شدن شاخص‌ها و نمادها با رسیدن به نقاط مقاومتی شود؛ هرچند در معدود شرکت‌هایی که انتشار اخبار یا گزارش‌های مثبت از تقویت سودآوری و بهبود وضعیت پشتیبانی می‌کند، می‌توان به عبور از مقاومت‌ها پس از اندکی استراحت امیدوار بود. تجربه سال‌های اخیر نشان داده است که بازار به روند دلار وزن مهمی می‌دهد و چشم‌انداز دلار نیز با توجه به شرایط تورمی کشور و همچنین تقویت شاخص دلار طی یکسال گذشته انتظارات رشد قیمت دلار نیما را که اکنون بیشترین فاصله را با نرخ دلار آزاد دارد تقویت کرده و به‌عنوان محرک اصلی و اثرگذار بر سود شرکت‌ها می‌تواند نقش مهمی در روند آتی بازار ایفا کند.» رضاپور به ریسک‌های موثر بر بازار اشاره کرد و گفت: «توجه به فاکتورها و عوامل موثر بر ریسک بازار هم برای سرمایه‌گذاران و فعالان بازارها بسیار مهم است. می‌توان مهمترین ریسک خارجی را نوسانات بازارهای جهانی، تحولات و تحرکات سیاسی، تضعیف یا تقویت جایگاه و تعاملات و تبادلات اقتصادی با شرکا و رقبای منطقه‌ای و بین‌الملل و مهمترین ریسک داخلی بازار در این مقطع زمانی را تبعات کسری بودجه فعلی و آتی و به تبع آن تداوم شرایط تورمی و نرخ بهره بدون ریسک در کنار تصمیمات و مواضع دولت و اثرات بودجه‌ای برشمرد. این عوامل در کنار تحولات و نارضایتی‌های اجتماعی متاسفانه باعث می‌شوند تا روند و فضای چندان مثبت و امیدوار‌کننده‌ای بر بازار حاکم نباشد و شدت گرفتن حواشی و اخبار مثبت و منفی مربوطه می‌تواند بازارهای مختلف از جمله بازار سرمایه، ارز و طلا را با نوسانات کوتاه‌مدتی مواجه کند. از آنجا که برای هر سناریو، احتمالات متفاوتی می‌توان متصور بود و اختلاف‌نظرها نیز در باب مسائل سیاسی و اقتصادی و تحرکات اجتماعی تاثیرگذار زیاد است، سرمایه‌گذاران با محتمل دانستن هر گزینه، می‌توانند ترکیب متفاوتی از ابزارهای بازار سرمایه را در سبد دارایی خود به کار گیرند. بنابراین بهتر است سرمایه‌گذاران با ارزیابی و مطالعات نظرات کارشناسی، وزن و احتمال هر سناریو را از منظر خود تخمین بزنند و با پذیرش مسوولیت و اطلاع از ابعاد مختلف عواقب تصمیم‌‌‌ها، به ترکیب بهینه با شرایط خود دست یابند.» وی می‌گوید: «این ترکیب می‌تواند به‌جز ترکیب‌‌‌‌های مختلف، اعم از سهام شرکت‌ها یا گواهی‌های سکه و. صندوق‌های دولتی نظیر پالایش و دارا، صندوق‌های سهامی برتر یا تضمینی یا اهرمی، صندوق‌های طلایی و حتی درآمد ثابت‌ها را در مقاطع تغییر ریسک‌ها و احتمال رخ‌دادن سناریوها شامل شود. این رویکرد با پویایی بیشتر در بازه زمانی یکساله یا کمتر به دلیل تحولات احتمالی و ریسک‌های پیرامونی، مناسب‌تر از خرید و نگهداری یک یا چند سهم خاص به‌نظر می‌رسد. همچنین در این بین سرمایه‌گذاران با دید کوتاه‌مدت باید توجه بیشتری به سطوح حمایت مقاومتی و مهم داشته باشند و به این افراد توصیه می‌شود، در صورت داشتن دیدگاه کوتاه‌مدت به‌آسانی وارد بازارها یا نمادهایی که رشدهای جذابی را طی هفته‌ها یا ماه‌های اخیر تجربه کرده‌اند، نشوند.» پایان روند نزولی بورس؟ سارا فلاح، دیگر کارشناس بازار سرمایه نیز به تحلیل وضعیت موجود بورس تهران پرداخت و گفت: «قطعا بازار با رشدی که داشته و رسیدن به ناحیه یک‌میلیون و ۴۲۰هزار واحد تا یک‌میلیون و ۴۵۰هزار واحد که محدوده مقاومتی معتبری برای بازار است، روند متفاوت‌تری نسبت به آنچه در ۱۱روز اخیر تجربه کردیم خواهد داشت. عده‌ای از افراد حاضر در بازار که نوسان‌گیر هستند، شروع به شناسایی سود می‌کنند. از طرفی افراد دیگری که در ورود به بازار تردید داشتند، احساس می‌کنند که از بازار عقب مانده‌اند. این افراد به دلیل احساس عقب‌ماندگی از روند سوددهی معلاملات، وارد بازار می‌شوند و تقابل دیدگاه‌ها خودش را به صورت حجم نشان می‌دهد و اصطلاحا محدودیت‌های معاملاتی در بازار سهام محدودیت‌های معاملاتی در بازار سهام بازار در این ناحیه دست به دست می‌شود و سهامداران تازه‌نفس وارد بازار می‌شوند. ارزش زیاد معاملات خرد سهام به ما این نوید را می‌دهد که روند نزولی به اتمام رسیده ولی انتظار رشد بازار با همین سرعت که در ۱۱روز گذشته تجربه کردیم، انتظار درستی نیست و بازار رشد خواهد داشت؛ اما این رشد احتمالا با شیب و سرعت معقول‌تری خواهد بود.» او ادامه داد: «به نظر می‌رسد در معاملات روزهای آینده باید دو فاکتور مدنظر سهامداران قرار گیرد: یکی میزان افتی که سهم‌های مختلف از سقف تاریخی خود داشته‌اند؛ دوم نکات بنیادی مهم سهم‌ها. به عبارت دیگر، سهامداران باید به گزارش‌ها توجه بیشتری داشته باشند و اخبار بودجه مربوط به صنایع مختلف را دنبال کنند تا بتوانند پرتفویی با ریسک و بازده درست برای خود بچینند. البته نباید از تحولات بازارهای جهانی غافل شد؛ چرا که شاخص دلار در آخر هفته گذشته با کاهش شدیدی روبه‌رو شد که این موضوع به نفع بازار کامودیتی‌هاست و می‌تواند بر بازار ما هم که تقریبا ۷۰درصد ارزش آن وابسته به سهم‌های کامودیتی‌محور است، اثر بسزایی داشته باشد. علاوه بر این، در مورد عدد شاخص به نظر می‌رسد رسیدن به یک میلیون و ۶۰۰هزار واحد دور از ذهن نیست و دست‌یافتنی است.»
محدودیت‌های معاملاتی در بازار سهام
آییننامه سرمایه‌گذاری خارجی در بورس‌ها و بازارهای خارج از بورس
تصویب نامه شماره 17793/42459 مورخ 1389/01/29 هیأت وزیران
" با صلوات بر محمد و آل محمد "
وزارت امور اقتصادی و دارایی- وزارت امورخارجه
هیأت وزیران در جلسه مورخ 1389/01/29 بنا به پیشنهاد شماره 221159 مورخ 1387/01/22 وزارت امور اقتصادی و دارایی و به استناد بند (3) ماده (4) قانون بازار اوراق بهادار جمهوری اسلامی ایران - مصوب 1384 – آییننامه سرمایه‌گذاری خارجی در بورس‌ها و بازارهای خارج از بورس را به شرح زیر موافقت نمود:
ماده 1 - اصطلاحات و واژه‌های اختصاری تعریف شده در این آییننامه دارای معانی زیر است:
- قانون: قانون بازار اوراق بهادار جمهوری اسلامی ایران- مصوب -1384 - .
- شورا: شورای عالی بورس و اوراق بهادار.
- بورس: بورس اوراق بهادار دارای مجوز از شورا.
- بازار خارج از بورس: بازار خارج از بورس دارای مجوز از شورا.
- سازمان: سازمان بورس و اوراق بهادار، موضوع ماده (5) قانون.
- شخص خارجی: هر یك از اشخاص زیر شخص خارجی محسوب می‌شود:
الف) شخص حقیقی كه تابعیت ایران را نداشته باشد.
ب) هر شخص حقوقی كه در كشوری غیر از ایران به ثبت رسیده باشد.
ج) هر شخص حقوقی ثبت شده در ایران كه مجموع سهام اشخاص موضوع قسمت‌های (الف) و (ب) در سرمایه آن بیش از پنجاه درصد (50%) باشد.در صورتی كه صندوق سرمایه گذاری با سرمایه متغیر، شخص خارجی قلمداد شود، تا زمانی كه سهم اشخاص موضوع قسمت‌های (الف) و (ب) در سرمایة آن به چهل درصد (40%) تنزل نیابد، همچنان خارجی تلقی خواهد شد.
- متقاضی: شخص خارجی یا شخص ایرانی با سرمایه منشأ خارجی كه طبق ماده (4 ) تقاضای دریافت مجوز معامله را به سازمان ارائه داده است.
- مجوز معامله: مجوزی كه براساس این آییننامه به منظور خرید، فروش یا خرید و فروش اوراق بهادار در هر بورس یا بازار خارج از بورس از سوی سازمان به متقاضی اعطا می‌شود.
- سرمایه‌گذار خارجی: شخص خارجی كه مجوز معامله را از سازمان دریافت نموده باشد.
- سرمایه‌گذار خارجی راهبردی : سرمایه‌گذار خارجی كه قصد تملك بیش از ده درصد(10 %) سهام یك شركت پذیرفته شده در بورس یا بازار خارج از بورس را دارد، یا پس از تملك سهام یك شركت پذیرفته شده در بورس یا بازار خارج از بورس یك كرسی هیأت مدیره آن شركت را در اختیار بگیرد.
- وجوه قابل انتقال: مبلغی است به ریال كه بر اساس تبصره (1) ماده (10) محاسبه و اعلام می‌شود.
- عایدات سرمایه‌ای: تفاوت قیمت فروش اوراق بهادار با قیمت خرید آن است.
ماده 2 - اشخاص خارجی با رعایت این آییننامه و پس از دریافت مجوز معامله، مجاز به معامله اوراق بهادار در بورس یا بازار خارج از بورس در حدود قید شده در مجوز معامله می‌باشند. سایر مقررات حاكم بر معامله و فعالیت اشخاص خارجی در بورس یا بازار خارج از بورس، همان مقررات حاكم بر اشخاص ایرانی خواهد بود.
ماده 3 – سرمایه‌گذار خارجی مجاز است تا سقف‌های تعیین شده در قانون تشویق و حمایت سرمایه‌گذاری خارجی –مصوب 1380- در بورس یا بازار خارج از بورس سرمایه‌گذاری كند، مگر اینكه شورا در برخی موارد محدودیت‌هایی را در نظر بگیرد.
ماده 4 - اشخاص خارجی برای دریافت مجوز معامله اوراق بهادار در هر بورس یا بازار خارج از بورس باید اطلاعات و مدارك لازم را به همراه تقاضانامه‌ای بر اساس فرم‌های سازمان به سازمان ارائه نمایند.
تبصره 1 - اشخاص ایرانی می‌توانند به‌‌منظور استفاده از تسهیلات و مزایای پیش بینی شده در مادة (10) این آییننامه، برای سرمایه‌گذاری آن بخش از سرمایه‌های خود كه منشأ خارجی دارد، در بورس یا بازار خارج از بورس، با ارایه اطلاعات، مدارك و تقاضانامه موضوع این ماده به سازمان، مجوز معامله دریافت نمایند.
تبصره 2 - متقاضی مكلف است هرگونه تغییر در اطلاعات ارائه شده را به سازمان منعكس نماید.
تبصره 3 - مدارك موضوع این ماده باید به زبان فارسی یا انگلیسی ارائه شوند و به ترتیبی كه سازمان تعیین می‌كند به تائید مراجع صلاحیت‌دار برسند.
ماده 5 - سازمان موظف است ظرف هفت روز كاری پس از دریافت اطلاعات و مدارك كامل موضوع ماده(4)، مجوز معامله را صادر و به متقاضی یا نماینده وی اعلام كند.
ماده 6 - شخصی كه مجوز معامله دریافت می‌كند موظف است به درخواست سازمان اطلاعات، اسناد و مدارك لازم را به سازمان، بورس یا بازار خارج از بورس یا مراجع دیگر ارائه نماید.در صورتی كه وی اطلاعات و مدارك مربوط را به موقع به اشخاص تعیین شده تسلیم نكند، سازمان می‌تواند مجوز معامله سرمایه‌گذار خارجی را در خصوص خرید اوراق بهادار، تعلیق یا لغو نماید.در آن صورت سرمایه‌گذار خارجی در دوران تعلیق یاد شده پس از لغو مجوز خرید فقط دارای حق فروش اوراق بهاداری كه به نام خود خریده است، می باشد.
ماده 7 - محدودیت تملك سهام توسط سرمایه‌گذاران خارجی غیر راهبردی در هر بورس یا بازار خارج از بورس، به شرح زیر است:
- تعداد سهام در مالكیت مجموع سرمایه‌گذاران خارجی نباید از بیست درصد (20% ) مجموع تعداد سهام شركت‌های پذیرفته شده در بورس یا بازار خارج از بورس یا بیست درصد (20%) تعداد سهام هر شركت پذیرفته شده در بورس یا بازار خارج از بورس بیشتر باشد.
- تعداد سهام در مالكیت هر سرمایه‌گذار خارجی در هر شركت پذیرفته شده در بورس یا بازار خارج از بورس نمی‌تواند از ده درصد (10%) تعداد سهام آن شركت بیشتر باشد.
تبصره 1 - بورس یا بازار خارج از بورس ضمن اطلاع رسانی موظف است ابزارهای لازم به منظور اجرای این ماده را فراهم نماید.
تبصره 2 - در صورتی كه سازمان پس از بررسی، تشخیص دهد كه نصاب بند (2) این ماده در اثر فعل سرمایه‌گذار خارجی غیر‌راهبردی نقض شده است، سرمایه‌گذار خارجی به عنوان سرمایه‌گذار راهبردی تلقی می‌شود.
تبصره 3 – محدودیت‌های اعمال شده برای تملك سهام بانك‌ها و نهادها و واسطه‌های پولی، موضوع ماده (5) قانون اجرای سیاست‌های كلی اصل چهل وچهارم (44) قانون اساسی- مصوب 1387- در این آییننامه نیز لازم الرعایه است.
ماده 8 - سرمایه‌گذار خارجی راهبردی پس از خرید سهام نمی‌تواند تا دو سال بدون مجوز سازمان، اصل سهام خریداری شده را بفروشد.فروش این گونه سهام مستلزم رعایت مقررات معاملات عمده سهام در بورس یا بازار خارج از بورس می‌باشد.
تبصره 1 - در صورتی‌كه به علت افزایش سرمایه شركت مربوط، درصد مالكیت سرمایه‌گذار خارجی راهبردی به گونه‌ای كاهش یابد كه وی از شمول تعریف بند (9) ماده (1) خارج گردد، مقررات سرمایه‌گذار خارجی غیر راهبردی بر وی حاكم خواهد شد.
تبصره 2 - فروش حق تقدم سهام از محدودیت‌های این ماده مستثنی است.
ماده 9 - معامله سهام شركت‌های پذیرفته شده در بورس یا بازار خارج از بورس توسط نهاد مالی كه شخص خارجی محسوب می‌شود، مشمول محدودیت‌های این آییننامه نیست و مشمول همان محدودیت‌هایی است كه نهادهای مالی مشابه ایرانی دارند، مشروط به اینكه:
- نهاد مالی یادشده مجوز تأسیس یا فعالیت خود را طبق قانون و مقررات مربوط به آن، از سازمان دریافت كرده باشد.
- معاملات یادشده به تشخیص سازمان و به منظور ارایه خدمات تخصصی نهاد مالی از قبیل تعهد خرید سهام صورت پذیرد.
ماده 10 - اشخاص خارجی یا ایرانی با دریافت مجوز معامله، مجاز به افتتاح حساب‌های ارزی و ریالی، انتقال ارز به داخل ایران و تبدیل آن به ریال و بالعكس در بانك‌های ایرانی برای انجام عملیات بانكی و سرمایه‌گذاری خود هستند. انتقال اصل سرمایه، عایدات سرمایه‌ای و سودهای نقدی دریافتی توسط اشخاص دارای مجوز معامله، به خارج از ایران با رعایت مقررات ارزی كشور و سایر ضوابط و مقررات مربوط مجاز خواهد بود.بانك مركزی جمهوری اسلامی ایران موظف است، معادل ارزی وجوه قابل انتقال را كه به شرح تبصره (1) محاسبه و اعلام می‌شود، در صورت تك‌نرخی بودن ارز به نرخ رایج در شبكه رسمی كشور و در غیر این صورت به نرخ بازار آزاد، در اختیار سرمایه‌گذار خارجی یا سرمایه‌گذار ایرانی دارای مجوز قرار دهد. در شرایط خاص به تشخیص بانك مركزی جمهوری اسلامی ایران مبلغ یادشده طی یكسال و به فاصله چهار ماه و در اقساط برابر قابل پرداخت است. دستورالعمل لازم برای اجرای این ماده ظرف سه ماه از تاریخ ابلاغ این آییننامه، به تصویب وزارت امور اقتصادی و دارایی و بانك مركزی جمهوری اسلامی ایران خواهد رسید.
تبصره1 - وجوه قابل انتقال به درخواست سرمایه‌گذار خارجی یا سرمایه‌گذار ایرانی دارای مجوز معامله، توسط سازمان محاسبه و به بانك مركزی اعلام می‌گردد. ضوابط مربوط به چگونگی تعیین منشأ خارجی سرمایه و چگونگی محاسبه وجوه قابل انتقال به پیشنهاد سازمان به تصویب شورا می‌رسد.
تبصره2 - هرگونه ممنوعیت انتقال ارز از كشور محدودیت‌های معاملاتی در بازار سهام كه در مقررات وضع شده یا می‌شود، شامل وجوه قابل انتقال نمی گردد.
تبصره3 - در صورتی كه شخصی ایرانی دارای سرمایه با منشأ خارجی یا سرمایه‌گذار خارجی مجوز سرمایه‌گذاری خارجی موضوع قانون تشویق و حمایت سرمایه‌گذاری خارجی – مصوب 1380 - را دریافت نموده باشد، علاوه بر تسهیلات موضوع این ماده، از مزایا و تسهیلات پیش بینی شده در قانون یادشده از جمله تسهیلات پیش بینی شده برای نقل و انتقال سرمایه خود به داخل یا خارج از ایران نیز برخوردار است.
ماده 11 - موارد زیر از شمول مواد (7) و (8) خارج است و مقررات لازم در مورد آنها براساس بندهای (13)، (14) و (15) ماده(4) قانون بازار اوراق بهادار، به تصویب شورا می‌رسد:
- سهام ناشران ایرانی پذیرفته شده در بورس یا بازار خارج از بورس كه همزمان در بورس یا بازار خارج از بورس كشور دیگری پذیرفته شده‌اند.
- آن بخش از سهام ناشران ایرانی پذیرفته شده در بورس یا بازار خارج از بورس كه برای معامله اشخاص خارجی در كشور دیگر به هر طریق اختصاص یابد.
- اوراق بهادار صادره توسط ناشر خارجی كه در بورس یا بازار خارج از بورس ایرانی پذیرفته شده باشند.
- آن بخش از سهام ناشران ایرانی پذیرفته شده در بورس یا بازار خارج از بورس كه بصورت ارزی معامله می‌شوند.
ماده 12 - تملك سایر اوراق بهادار از قبیل اوراق مشاركت برای سرمایه‌گذار خارجی تابع سقف‌های تعیین شده توسط شورا خواهد بود.
ماده 13- دستورالعمل اجرایی این آییننامه به تصویب شورا می‌رسد، در دستورالعمل اجرایی این آییننامه، تمام یا برخی از وظایف و اختیارات سازمان، قابل تفویض به بورس‌ها، بازارهای خارج از بورس، كانون‌ها، شركت‌های سپرده‌گذاری مركزی اوراق بهادار و تسویه وجوه و كارگزاران می‌باشد. در صورت تفویض، سازمان موظف است بر عملكرد اشخاص یادشده نظارت نماید.
ماده 14 - از تاریخ ابلاغ این آییننامه، آییننامه اجرایی بند (ج) ماده (15) قانون برنامه چهارم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران -مصوب 1383 - موضوع تصویب نامه شماره 15619/ت 33070هـ مورخ 1384/03/16 لغو می‌گردد .
قیمت نفت پس از کاهش محدودیت کرونایی چین ۳ درصد افزایش یافت
پس از اینکه مقامات بهداشت چین، برخی از محدودیت‌های شدید کرونایی در این کشور را کاهش دادند، قیمت نفت در معاملات امروز حدود ۳ درصد افزایش یافته است.
به گزارش ایراسین به نقل از فارس، پس از اینکه مقامات بهداشت چین، برخی از محدودیت‌های شدید کرونایی در این کشور را کاهش دادند، قیمت نفت در معاملات امروز حدود ۳ درصد افزایش یافته است.
چین بزرگ ترین واردکننده نفت خام است که با کاهش محدودیت‌های کرونایی در این کشور، تقاضا برای نفت در آن افزایش می‌یابد.
هر بشکه نفت برنت با ۲ دلار و ۷۱ سنت افزایش ۹۶.۳۸ دلار فروخته شد. نفت برنت روز گذشته نیز ۱.۱ درصد افزایش ارزش را ثبت کرده بود.
هر بشکه نفت خام آمریکا با ۲ دلار و ۸۲ سنت افزایش ۸۹.۲۹ دلار معامله شد. نفت آمریکا WTI نیز روز گذشته ۰.۸ درصد افزایش ارزش را ثبت کرده بود.
کاهش محدودیت‌های کرونایی در چین شامل کوتاه کردن زمان قرنطینه به دو روز برای افرادی که از نزدیک با مبتلایان در تماس بودند و همچنین مسافران تازه ورود به این کشور و همچنین حذف جریمه برای خطوط هوایی برای ورود مسافران آلوده از این جمله‌اند.
کامرزبانک اعلام کرد: «نخستین گام های کوچک برای تهسیل مقرارت که صبح امروز از سوی دولت چین اعلام شد، بار دیگر سبب افزایش قیمت نفت شد هرچند که از دیدگاه ما، این اقدامات به منزله کنار گذاشتن مقررات های سختگیرانه این کشور برای مقابله با کرونا نیست.»
همچنین پس از انتشار آمار تورم ملایم تر از انتظار آمریکا در روز جمعه که امید برای اینکه فدرال رزرو روند افزایش نرخ بهره را آرام کند، تقویت کرد، قیمت نفت افزایش یافت.
هر چه دلار تضعیف شود، قیمت نفت برای مالکان ارزهای دیگر ارزان تر می شود. افزایش نرخ بهره از عوامل تقویت کننده دلار است.
با این حال، به علت افزایش ذخایر نفت آمریکا، قیمت نفت در مسیر ثبت هفته کاهشی است.
بورس برای سهامداران خرد بی‌خطر می‌شود
فروش اوراق بیمه سهام در قالب نماد سهام‌یار از روز شنبه ۲۱ آبان شروع شده محدودیت‌های معاملاتی در بازار سهام و به‌مدت یک‌هفته ادامه پیدا دارد. دولت به خریدارانی این برگه که سهامدارانی با سبد زیر ۱۰۰ میلیون هستند، در موعد سررسید سود تضمین شده پرداخت می‌کند.
فرارو- بیمه سهام بورس، از روز شنبه ۲۱ آبان ۱۴۰۱، به‌شکل رسمی با عرضه با نماد سهام یار کلید خورد. بیمه سهام یکی از مفاد بسته ۱۰ بندی حمایت از بازار سرمایه به‌حساب می‌آید که قرار است فروش آنها به‌مدت یک‌هفته، تا روز شنبه ۲۸ آبان ادامه داشته باشد. قیمت اوراق اختیار فروش تبعی، در نماد سهام یار، یک ریال است و تنها دارندگان پرتفوی کمتر از ۱۰۰ میلیون تومان می‌توانند آن را خریداری کنند.
به گزارش فرارو، افراد با خرید اوراق سهام یار، بازدهی حداقل ۲۰ درصدی سبد سهام خود را تضمین می‌کنند البته به این شرط که ظرف مدت یک سال آینده و تا زمان سررسید اوراق، سبد سهام بیمه شده را نفروشند. با وجود این محدودیت همچنان می‌توان سهم‌های جدید خرید و فروش کرد. اگر یکسال بعد، ارزش سهام به جای ۲۰ درصد، ۳۰ درصد افزایش پیدا کند، استفاده از امکان اوراق اختیار تبعی به عهده سهامدار است. طبعیتا اگر ارزش سهام شما بیش از ۲۰ درصد رشد کند، اوراق سهام‌یار دیگر ارزش استفاده ندارد، چون سود بیشتری کسب کرده‌اید.
بیمه سهام بورس یعنی چی؟
سازمان بورس، در هفتم آبان ۱۴۰۱، از اجرای بسته جامع حمایتی بازار سرمایه خبر داد. مهمترین بند این طرح، امکان بیمه کردن سبد دارایی سهامداران خرد است. طبق قانون، بیمه کردن سهام حاضر در پورتفوی اشخاص حقیقی تا سقف ۱۰۰ میلیون تومان برای هر نفر، از طریق انتشار عمومی اوراق تبعی و خرید توسط سرمایه‌گذاران صورت می‌گیرد. بیمه سهام بورس به زبان ساده، یعنی اگر شما در انتهای روز معاملاتی چهارم آبان ۱۴۰۱، تا سقف ۱۰۰ میلیون تومان پرتفو (سبد سهام تشکیل شده از سهم‌های بازار بورس و فرابورس به جز بازار پایه) داشته باشید و تا یکسال دیگر آن را نفروشید، دولت تضمین می‌کند که سال آینده اختلاف قیمت پرتفوی شما را با ۲۰ درصد بالاتر از ارزش روز چهارم آبان ۱۴۰۱ به صورت نقد پرداخت کند؛ حتی اگر ارزش سهام شما تا یکسال بعد کاهش پیدا کرده باشد.
مثلا اگر ۹۰ میلیون تومان سهام بورس و فرابورس و ۲۰ میلیون تومان سهام بازار پایه داشته باشید، اگرچه ارزش پورتفوی شما ۱۱۰ میلیون تومان است، اما پورتفو بورسی و فرابورسی به جز پایه شما زیر ۱۰۰ میلیون تومان است و مشمول این طرح می‌شوید. پس باید یک عدد ورق اختیار تبعی (به قیمت یک ریال) خریداری کنید تا همان ۹۰ میلیون تومان انواع سهم برای شما تضمین شود. سال بعد می‌توانید اختلاف ارزش روز سهامتان تا عدد ۱۰۸ میلیون تومان را به‌صورت نقدی از دولت دریافت کنید.
هفت نکته درباره بیمه سهام
خرید بیمه سهام باعث می‌شود، سهامداران تا زمان سررسید ارواق حداقل از سود تضمین شده ۲۰ درصد برخوردار باشند. حتی اگر ارزش سهام آنها تا یکسال بعد کاهش پیدا کرده باشد. اوراق اختیار را نمی‌توان به دیگران منتقل کرد و فقط خود سهامدار می‌تواند در صورت تمایل در تاریخ سررسید از آن استفاده کند.
شماره یک | بر اساس این طرح، سهام حاضر در سبد سرمایه‌گذاری اشخاص حقیقی تا سقف ۱۰۰ میلیون تومان برای هر شخص از طریق انتشار عمومی اوراق تبعی بیمه می‌شود. این اوراق یکی از این ابزارهای بورس است که ریسک سرمایه‌گذاری را برای اشخاص حقیقی کاهش می‌دهد.
شماره دو | مطابق آمار‌ها در حال حاضر ارزش دارایی ۹۶ درصد از سهامداران حقیقی فعال در بازار حدود ۱۰۰ میلیون تومان برآورد می‌شود، بنابراین اجرای طرح بیمه سهام می‌تواند از رفتار هیجانی این گروه سرمایه‌گذاران جلوگیری کند و به‌آن‌ها اطمینان بدهد ظرف یکسال حداقل سود ۲۰ درصدی خواهند داشت.
شماره سه | ۲۰ درصد سود تضمین شده در طرح بیمه سهام، از سود سپرده‌گذاری یکساله در بانک بیشتر است و حداقل کاری که می‌تواند انجام دهد، جلوگیری از فروش سبد دارایی توسط سهامداران حقیقی خواهد بود.
شماره چهار | سررسید این اوراق یک ساله بوده و مبلغ تعهد خرید ۲۰ درصد بالاتر از ارزش ترکیب سبد افراد در آخرین روز معاملاتی چهارشنبه، چهارم آبان ۱۴۰۱ خواهد بود و بر اساس ترتیباتی که سازمان بورس اعلام خواهد کرد، اعمال خواهد شد.
شماره پنج | سهامداران می‌توانند با خرید اوراق اختیار فروش تبعی، سهم خود را در برابر کاهش قیمت بیمه کنند. اگر سبد سهام خود را تا چهارم آبان سال بعد حفظ کرده باشید، دولت تضمین می‌کند سال آینده اختلاف قیمت آن را ۲۰ درصد بالاتر از ارزش روز عقد قرارداد به‌صورت نقد پرداخت کند، حتی اگر ارزش سبد کاهش پیدا کرده باشد. اگر سبد بیش از ۲۰ درصد رشد کرده باشد، چه بهتر! اگر یکسال بعد، ارزش سهام به جای ۲۰ درصد، ۳۰ درصد افزایش پیدا کند، استفاده از امکان اوراق اختیار تبعی به عهده سهامدار است. اگر ارزش سهام شما بیش از ۲۰ درصد رشد داشته، طبیعتا این اوراق دیگر ارزش استفاده ندارد، چون شما سود بیشتری کردید.
اگر تا سال آینده ارزش سهام خریداران بیش از ۲۰ درصد رشد کند، اوراق سهام‌یار دیگر ارزش استفاده ندارند
شماره شش | در مهرماه امسال هم صندوق سرمایه‌گذاری مشترک توسعه بازار با هدف تامین مالی، عرضه اوراق اختیار فروش تبعی روی سهام شرکت‌های ایران‌خودرو، سایپا، پالایش نفت بندرعباس، پتروشیمی پارس، مخابرات ایران، پالایش نفت اصفهان، پالایش نفت تهران، سرمایه‌گذاری تامین اجتماعی، ملی صنایع مس، فولاد مبارکه، بانک تجارت، بانک ملت، بانک صادرات، بانک پارسیان و ارتباطات سیار ایران را آغاز کرده بود.
شماره هفت | بسته حمایتی سازمان بورس و طرح بیمه سهام، در بهترین حالت به‌عنوان یکی از ابزارهای کوتاه‌مدت جهت حمایت از بازار سرمایه به‌حساب می‌آید، اما حمایت‌های بلندمدت نیاز به کاهش ریسک‌های دیگر و اتخاذ تصمیمات بلندمدت حمایتی دیگر، توسط نهادهای تصمیم‌گیرنده همچون وزارت صمت و بانک مرکزی دارد.
سوالات پرتکرار درباره بیمه سهام بورس
رشد بورس در ۱۰ روز کاری متوالی را در هفته قبل به بسته حمایت از بورس ربط می‌دهند. البته در این مدت قیمت دلار هم رشد داشته و به‌شکل منصفانه باید سایر عوامل را هم دخیل دانست. در جریان معاملات بازار سرمایه در هفته گذشته ظرف پنج روز معاملاتی تعداد ۵۲ میلیارد و ۲۹۰ میلیون انواع اوراق بهادار مورد معامله قرار گرفت و شاخص بورس با ۱۳۰ هزار و ۸۰۷ واحد افزایش، معادل ۱۰ درصد رشد کرد تا به ارتفاع یک میلیون و ۴۱۴ هزارو ۳۴۸ واحد برسد. روز شنبه ۲۱ آبان نیز عرضه اوراق اختیار فروش تبعی در نماد سهام‌یار با قیمت یک ریال برای دارندگان پرتفوی کمتر از ۱۰۰ میلیون تومان آغاز شد. این اوراق به تعداد ۱۰ میلیون ورقه عرضه شده است. اگر هنوز برای خرید این اوراق شک‌وتردید دارید یا سوالی ذهن‌تان را درگیر کرده، احتمالا می‌توانید پاسخ آن را در یکی از موارد زیر پیدا کنید.
سوال | آیا برای اینکه پرتفوی من شامل این طرح شود، باید کاری انجام دهم یا به‌جایی مراجعه حضوری یا الکترونیک داشته باشم؟
جواب: بله شما باید برای سهام خود، یک عدد اوراق اختیار تبعی بخرید. مثل همان شیوه‌ای که سهام می‌خرید.
سوال | آیا سهم‌های جدیدی که از امروز در بورس می‌خرم، شامل این طرح می‌شود؟
جواب: خیر. اما اگر ارزش پورتفوی شما در چهارم آبان ۱۴۰۱ زیر ۱۰۰ محدودیت‌های معاملاتی در بازار سهام میلیون تومان بوده و بعد از آن سهام جدید بخرید و فقط همان اندازه از سهم جدیدی که خریده‌اید را بفروشید، اشکالی ندارد و از شمولیت طرح بیمه سهام خارج نمی‌شوید. مثلا اگر در تاریخ چهارم آبان ۱۴۰۱، هزار عدد نماد خودرو به همراه سهم‌های دیگری داشته‌اید و برگه اختیار تبعی را هم خریده‌اید، اگر در آینده ۵۰۰ عدد دیگر انواع سهام را بخرید، فقط همان هزار عدد شامل بیمه سهام می‌شود، ولی آن ۵۰۰ سهم شامل بیمه سهم نمی‌شود. توجه کنید که اگر می‌خواهید از این طرح استفاده کنید، به هیچ عنوان نباید هزار سهمی که در تاریخ چهارم آبان ۱۴۰۱ داشته اید را بفروشید.
سوال | من الان زیر ۱۰۰ میلیون تومان سهام دارم. اگر سهام جدید بخرم و ارزش پرتفوی من بیش از ۱۰۰ میلیون شود، از شمول این طرح خارج می‌شوم؟
جواب: نه از شمولیت طرح خارج نمی‌شوید. آنچه بیمه می‌شود، ارزش پرتفوی شما در روز ۴ آبان ۱۴۰۱ است. به ترکیب پرتفوی خود در آن تاریخ دست نزنید؛ البته اگر اوراق اختیار تبعی برای آن خریده‌اید و می‌خواهید از آن استفاده کنید.
سوال | اگر تا قبل از سررسید، بخشی از سهامی که در تاریخ چهارم آبان ۱۴۰۱ داشته‌ام را بفروشم، تمام پرتفوی من از شمول این طرح خارج می‌شود؟
جواب: بله. اگر می‌خواهید اوراق اختیاری که برای پرتفوی خود خریده‌اید، کارآمد باشد و از فواید آن بهره‌مند شوید، نباید به ترکیب آن بخش از پرتفویی که در پایان روز چهارم آبان ۱۴۰۱ داشته اید دست بزنید. البته به راحتی می‌توانید سهم‌های جدید خرید و فروش کنید و مشکلی هم برای بیمه سهم شما پیش نمی‌آید.
سوال محدودیت‌های معاملاتی در بازار سهام | آیا سهامی که با اعتبار کارگزاری خریده‌ام، شامل این طرح می‌شود؟ مثلا اگر پرتفوی من بدون احتساب اعتبار کارگزاری زیر ۱۰۰ میلیون تومان شود، شامل این طرح می‌شوم؟
جواب: در این طرح مهم نیست که سهامی که دارید از پول خودتان باشد یا اعتبار کارگزاری. یعنی این قید مهم نیست. ملاک ارزش تا ۱۰۰ میلیون تومان است.
سوال | اگر یکسال بعد، ارزش سهام من به جای ۲۰ درصد، ۳۰ درصد افزایش پیدا کند، با ورق اختیار تبعی که خریده‌ام چه کار باید بکنم؟
جواب: استفاده از امکان اوراق اختیار تبعی به‌عهده خودتان است. اگر ارزش سهام شما بیش از ۲۰ درصد رشد داشته، طبیعتا این اوراق دیگر ارزش استفاده ندارد، چون شما سود بیشتری کردید. ضمنا اوراق اختیار را در این مدت نمی‌توانید به دیگران منتقل کنید. فقط خودتان می‌توانید در صورت تمایل در تاریخ سررسید از آن استفاده کنید.
شرایط و نحوه خرید اوراق سکه در بورس
معاون اداری و اعتبارات بانک مرکزی در خصوص شرایط خرید این اوراق گفت: بازار بورس ما بازار شفافی است؛ هر شخصی که در بازار بورس کد بورسی و امکان معامله را داشته باشد، می‌تواند نسبت به خرید این اوراق اقدام کند. محدودیتی برای اشخاص حقیقی لحاظ نکردیم.
معاون اداری و اعتبارات بانک مرکزی گفت: هر شخصی که در بازار بورس دارای کد بورسی و امکان معامله را داشته باشد می‌تواند نسبت به خرید این اوراق اقدام کند.
عمرانی معاون اداری و اعتبارات بانک مرکزی در خصوص اهداف عرضه اوراق سکه در بورس کالا گفت: یکی از اهداف اصلی انتشار این اوراق بابت تنوع بخشی و سرمایه گذاری مردم هست و اشخاص حقیقی و صندوق‌های سرمایه گذاری طلا می‌توانند نسبت به خرید این اوراق اقدام کنند.
عمرانی افزود: هر شخص حقیقی می‌تواند نسبت به خرید ۱۰۰ سکه و صندوق‌های طلا هم بدون محدودیت نسبت به خرید این اوراق اقدام کنند.
معاون اداری و اعتبارات بانک مرکزی در خصوص شرایط خرید این اوراق گفت: بازار بورس ما بازار شفافی است؛ هر شخصی که در بازار بورس کد بورسی و امکان معامله را داشته باشد، می‌تواند نسبت به خرید این اوراق اقدام کند. محدودیتی برای اشخاص حقیقی لحاظ نکردیم.
وی تصریح کرد: ۱۷ اردیبهشت ۱۴۰۲ سررسید این اوراق خواهد بود و خریداران این اوراق ۲ روش پیش رو دارند یا می‌توانند تا سرسید منتظر بمانند به دلیل این که خرید فیزیکی سکه مشکلاتی دارد و امکان سرقت دارد این اوراق می‌تواند تا سررسید نگهداری شود و یا در معاملات ثانویه این اوراق که بعد از عرضه اولیه امکانش فراهم خواهد شد به قیمت بازار آن را نسبت به فروش اقدام کنند./ مهر
دیدگاه شما