رابطه بورس با قیمت دلار ضعیف شد؟ محدوده پر خطر بازار ارز
معامله گران می گویند کانال ۳۲ و ۳۳ هزار تومانی خط قرمز بازارساز است که با نزدیکی دلار به این محدوده خریداران از بازار ارز فاصله می گیرند و جرات خرید کاهش پیدا میکند به همین دلیل انتظار ادامه پرقدرت روند صعودی دلار در هفته پیش رو ضعیف است مگر آنکه بازار تحت فشار نیروی افزایشی جدیدی قرار بگیرد.
کاهش ارزش اونس جهانی طلا به پیشروی قیمت ها در بازار سکه پاتک زد و مطابق با بررسی های پیشین اکوایران مانع از افزایش قیمت ها در این بازارها شد.
بسیاری تصور می کنند با افزایش نرخ دلار بازار سرمایه باید با استقبال مواجه شود ولی چرا این چنین نشده است؟
اکوایران در دیدبان هر روز صبح به مرور رویدادهای بازارهای معاملاتی می پردازد، عملکرد گذشته بازار سرمایه و معاملات بازار سکه و ارز را بررسی می کند. در دیده بان اخبار موثر بر بازارها مدنظر قرار می گیرد و هدف توصیف عوامل اثر گذار بر سمت و سوی بازارها است.
زنگ خطر خروج نوسانگیران بازار ارز
قیمت دلار در اولین روز کاری هفته بر اساس پیش بینی ها افزایش یافت قیمت دلاری درهم و قیمت دلار سلیمانیه وارد کانال ۳۲ هزار تومان شد. اما معامله گران می گویند کانال ۳۲ و ۳۳ هزار تومانی خط قرمز بازارساز است که با نزدیکی دلار به این محدوده خریداران از بازار ارز فاصله می گیرند.
به همین دلیل انتظار ادامه پرقدرت روند صعودی دلار در هفته پیش رو ضعیف است مگر آنکه بازار تحت فشار نیروی افزایشی جدیدی قرار بگیرد.
اکوایران نرخ ارزهای مختلف بازار ارز را با دلار تهران مقایسه کرده و حباب به دست آمده را روی نمودار رسم کرده است.
بر اساس داده های اکوایران ، حباب یورو و حباب درهم بیشتر از معمول اثر حباب منفی دلار در بازار ارز بازار است که با توجه به روند صعودی اخیر بازار دور از انتظار نیست. تحلیلگران در مواجهه با این شرایط دو دیدگاه دارند برخی انتظار افزایش قیمت ارز را در ادامه هفته دارند ولی تعدادی از تحلیلگران هم افزایش حباب درهم و یورو را نشانه خروج معامله گران در این بازارها و خروج نوسانگیران میدانند.
پاتک اونس طلا به بازار سکه
کاهش ارزش اونس جهانی طلا به پیشروی قیمت ها در بازار سکه پاتک زد و مطابق با بررسی های پیشین اکوایران مانع از افزایش قیمت ها در این بازارها شد. بازار سکه در گذشته غالبا بازدهی بیشتر از بازار ارز داشته اند ولی افت اونس جهانی طلا باعث شده بازدهی هفتگی سکه کمتر از بازدهی دلار در روند صعودی اخیر بازار ارز و سکه باشد. اونس جهانی طلا حمایت مهم محدوده ۱۶۸۰ دلار را از دست داده است و از نظر تکنیکالی شرایط مناسبی ندارد، به همین دلیل با شرایط فعلی انتظار بهبود وضعیت سکه تحت تاثیر بهبود عملکرد اونس وجود ندارد.
ساز ناکوک سکه در مقابل درهم
اکوایران قیمت پایانی دلار را در بازار های مختلف به صورت روزانه محاسبه میکند و با بررسی نرخ های پایانی، نموداری از اولین ،کمترین، بالاترین و آخرین نرخ دلار در هفته منتهی به روز معاملاتی را بررسی می کند.
نرخ دلاری درهم در شرایطی در روز یکشنبه بیست و هفتم شهریور در بالاترین سطح خود از ابتدای تیرماه قرار گرفته که نرخ دلار در بازار سکه و ربع سکه از این افزایش پیروی نکرده و از سقف ماهانه خود هم کمتر هستند با توجه به نزدیک شدن نرخ دلار آزاد به خط قرمز بازارساز، احتمال دارد بازار ارز، با احتیاط معامله گران و انتشار اخبار مثبت، پشت درهم را خالی کند و درهم کاهش پیدا کند.
کارشناسان بازار سرمایه کم حرف شدهاند
برآیند نظرات تعدادی از تحلیلگران بازار سرمایه که توسط اکوایران بررسی شده نشان می دهد انتظارات کاهشی از حرکت شاخص کل در این هفته غالب است.
شاخص کل دیروز به محدوده حمایتی یک میلیون و ۳۷۸ هزار واحدی مورد بررسی اکو ایران، در هفته های قبل نفوذ کرد و کماکان حرکات بازار حرفی برای گفتن ندارد. کمبود نقدینگی، کم تحرکی شاخص ها و بلاتکلیفی بازار موجب کم حرفی فعالان بازار سرمایه هم شده است و کمتر سهام و گروهی برای سناریوی نزولی و یا افزایشی بررسی می شود.
در این شرایط سهام دلاری هم به دو دلیل مورد استقبال بازار قرار نمی گیرد اول آنکه نرخ دلار با اهمیت برای بازار سرمایه نرخ نیمایی است که فاصله زیادی با نرخ دلار آزاد دارد و دوم آنکه بلاتکلیفی برجام هم تردید میان سهامداران را تشدید کرده است زیرا تحلیل گران میگویند که اگر برجام امضا نشود و دسترسی دولت به دارایی های ارزی تسهیل نگردد احتمال مشکل آفرینی دولت برای نرخ خوراک،عوارض صادراتی و. شرکت های سهامی برای تامین منابع بودجه افزایش می یابد که درآمد های شرکت های سهامی را تهدید خواهد کرد، به همین دلیل سهام دلاری هم به خاطر ترس از کاهش بیشتر سودآوری مورد استقبال قرار نگرفته اند.
حباب قیمت چیست و چرا شکل می گیرد؟
شاید علت را باید در نبودن یک روش یکسان در برآورد ارزش ذاتی دانست!
دیر یا زود حبابها میترکند و اثر حباب منفی دلار در بازار ارز قیمتها به ارزش ذاتی خود باز میگردند، اما نکته این است که ما زمانی متوجه میشویم واقعا حبابی وجود داشته که بترکد! بخصوص مالی رفتاری توضیحات بهتری برای این بخش از صحبتهای ما خواهد داشت.
نکته آن است که وقتی بازارها وارد حباب مثبت میشوند، فعالین آن بازارها نیز وارد سرخوشی محضی میشوند، که مداما به دنبال توجیه ارزش ذاتی به دنبال قیمتهای معالاتی هستند و به همین دلیل است که میگوییم تا حبابی نترکد متوجه آن نمیشویم، در واقع هیجان و طمع سرمایه گذاران نیز در این مواقع پر رنگ تر میشود.
چرا حباب قیمت شکل می گیرد؟
دلیل شکل گیری حباب ها دلائل بنیادی نیستند، در شرایطی که تقاضای یک کالا به دلائل غیربنیادی بالا برود و عرضه آن ثابت باشد، منجر به بالاتر رفتن قیمتها و شکل گیری حباب میگردد.
ترکیدن حبابها بسیار آسان تر از شکل گیری آن است، کافی است زمان آن فرا برسد، کوچک ترین خبر، رویدادی و… که به طور مستقیم یا غیرمسقیم اثرگذار باشد، منجر به ترکیدن حباب میشود.
حباب در هر بازاری ممکن است شکل بگیرد، کافی است ارزش ذاتی و قیمت که ماحصل عرضه و تقاضاست در آن بازار معنی دار باشد.
اقتصاد حبابی چگونه است؟
در اقتصاد حبابی، قیمتها شدیدا نوسانی هستند و بر اساس عرضه و تقاضا (بدون توجه به ارزش ذاتی) تعیین میگردند. در شرایطی که قیمتها در حال بالا رفتن است، سرمایه گذاران برای خرید هجوم میبرند و در شرایط که قیمتها در حال کاهش است، سرمایه گذاران برای فروش هجوم میبرد، شکل گیری حباب و سپس ترکیدن حباب به سادگی همین دو بخش است.
توجه کنید که هر کاهش قیمتی معادل ترکیدن حباب نیست، ترکیدن حبابها، بسته به میزان، طول زمان و شدت متناسب با آن بازار است که معنی پیدا میکند، منظور این که کاهش ۲۰% قیمت ممکن است در یک بازار ترکیدن حباب معنی داشته باشد و در جائی دیگر خیر و نمیتوان ماهیت حرکتی همه انواع دارایی را یکسان دانست.
نقدینگی را باید مهمترین دلیل شکل گرفتن حباب دانست، البته نقدینگی علتی است که خود معلول فاکتورهای کلان تر در اقتصاد است و باید به دنبال آن دلائل کلان تر بود. تقاضا جز با فراهم بودن نقدینگی ایجاد نمیشود.
تئوری احمق بزرگتر
تئوری مهمی به نام تئوری احمق بزرگتر نیز در این باره مطرح میشود، بدین معنی که فرد دیگری پیدا خواهد شد تا دارایی خاصی را با قیمت بالاتری که عملا به آن میزان ارزندگی ذاتی ندارد خرید کند. چرخه تئوری احمق بزرگتر است که منجر به شکل گیری حباب ها میشود.
ضمن این که همین موضوع بحث رفتار گله وار یا تودهای را به همراه خود دارد، اشاره کردیم که وقتی قیمت ها درحال بالا رفتن است برای خرید هجوم برده میشود، یعنی بدون آن که به دنبال چرائی خریدن دارایی باشند، تنها به این دلیل که سایرین در حال خرید هستند، آنان نیز اقدام به خرید میکنند.
انواع حباب قیمت
حباب انواع مختلفی دارد، مانند حبابی که در بازارهای سرمایه گذاری اتفاق میافتد، در بازارهای کالایی و حبابهای اقتصادی که به جهشهای اقتصادی از بابت رشد نیز میگویند که این رشدهای سریع و مقطعی باعث تورم میشود.
حبابها در فرآیند شکل گیری خود ابتدا یک فاز پنهان دارند، سپس وارد فاز آگاهی میشوند، در این مرحله ممکن است بازارها با یک موج فروش کوچک روبرو شوند، در مرحله سوم وارد فاز هیجان میشوند که با توجه رسانهها و حس طمع در سرمایه گذاران همراه است.
در هنگام ترکیدن نیز با انکار روبرو میشویم و در ابتدا امید به برگشت وجود دارد و ممکن است بازار با یک برگشت موقتی نیز روبرو شود، سپس ادامه پیدا کند تا تئوری بازگشت به میانگین در ادامه مسیر معنی پیدا کند و تا حباب به صورت کامل تخلیه شود.
دو حباب معروف
حباب گل لاله، یکی از معروف ترین حبابها در طول تاریخ است، شاید عجیب باشد اما این حباب روی قیمت پیاز گل لاله شکل گرفته است.
این حباب در هلند شکل گرفته و گل لاله که از آسیا به هلند وارد میشده است به دلیل کمیاب بودن رشد قیمتی زیادی را تجربه کرده است، این حباب تا جائی ادامه پیدا کرده است که بذر گل لاله تکثیر شده و تقاضا از بین رفته و حباب نیز از ترکیده است.
حباب معروف دیگری که میتوان به آن اشاره کرد، حباب دات کام بوده است که در دهه ۹۰ میلادی رخ داده و ناشی از رشد بیش از ارزش شرکتهای مرتبط با اینترنت و فناوریهای کامپیوتری بوده است.
با ترکیدن حباب دات کام، بازارهای سهام نیز در سال ۲۰۰۰ سقوط کردند. در ادامه این حباب در سالهای بعد بازار مسکن با همراهی سیاست های غلط فدرال رزرو، با حباب روبرو شد.
از یک رویکرد دیگر میتوان این گونه نیز توصیف کرد که حباب مثبت در چند حالت ممکن است به وجود بیاید، مثلا افراد انتظار افزایش قیمتها را داشته باشند، تقاضای سفته بازی وجود داشته باشد یا عرضه کاهش پیدا کند.
انواع حباب قیمت در بازارهای مختلف
در ادامه به بررسی دقیق تر مفاهیم حباب در بازارهای مختلف خواهیم پرداخت:
۱- حباب بورس
در بازار بورس، دارایی مورد معامله سهام شرکتها است. شرکتها یک عملیات اصلی دارند که از محل آن فروش یا درآمد اصلی ایجاد میکنند، هزینههای مربوط به این فروش یا به بیان دقیق تر بهای تمام شده محصول اصلی و سایر هزینهها و درآمدهای عملیاتی و غیرعملیاتی نیز باید در نظر گرفته شوند.
عملا برای دست یافتن به ارزش ذاتی شرکت لازم است جریان نقدی در آن کاملا پیگیری شود که از کجا آمده و به کجا میرود، جریانات نقدی همچون خون در رگهای یک شرکت در جریان است، این جریان و تمام موانع سر راهش آنالیز میشود تا برای چند سال آینده تخمین زده شود.
ارزش از محل تنزیل جریانات نقدی آتی به وجود میآید، این جریانات نقدی آتی میتواند سود تقسیمی، جریانات نقدی شرکت یا جریانات نقدی مربوط به سهامداران باشد، همچنین روشهای دیگری چون مقایسهای و نسبی نیز در برآورد ارزش شرکت کمک میکنند.
بسته به چرائی ارزش گذاری سهام و ماهیت شرکت، روش ارزش جایگزینی نیز میتواند کمک کننده باشد، لذا برآورد ارزش یک شرکت نیازمند مدلسازی دقیق مالی و تسلط به چگونگی جریان یافتن این خون در رگهای شرکت است.
۲- حباب مسکن
مسکن نیز مانند هر دارایی دیگری، یک عرضه و تقاضا دارد، عرضه را بیش از هر عاملی میتوان به بهای تمام شده هر متر مربع ساخت و زمین و تقاضا را با قدرت خرید خریداران مرتبط دانست.
لذا اگر فاصله زیادی بین بهای ساخت و قیمت فروش (با در نظر گرفتن حاشیه سود سازندگان) وجود داشته باشد، حباب مثبت وجود دارد که باعث اختلاف زیاد بین قیمتهایی که در توان خرید مردم است و قیمتهای عرضه است، میگردد. در این زمینه یکی از مهمترین شاخص ها نسبت قیمت به اجاره است.
به صورت کلی نوعی نسبت و میزان متعارفی همواره در شرایط عادی در بازار مسکن بین قیمت مسکن و سطح اجاره بها وجود دارد که از آن میزان، با عنوان نسبت P به R یا (P/R) یاد میشود. این نسبت به طور متداول بین ۱۵ تا ۲۵ است، زمانی که از این محدوده خارج میشود، نشان از نوسانات حباب گونه در بازار دارد.
۳- حباب خودرو
اشاره کردیم که عرضه و تقاضا نقش محوری در شکل گیری حبابها دارند، تشخیص ارزش ذاتی خودرو آن هم در ایران که عملا با محدودیت در واردات روبرو است، بسیار مشکل است، اما در این کالا ارزش ذاتی باید تابع بهای تمام شده کالا به علاوه حاشیه سود تولید کننده و هزینههای رساندن کالا به دست مشتریان باشد، که عملا فراتر از آن است و هزینه های دلالی و واسطه گری نقش پر رنگی را در این بین بازی میکند.
در حال حاضر بازار خودرو سازوکار شفافی برای اثر حباب منفی دلار در بازار ارز تعیین قیمت ندارد و این مسئله به شکل گیری حبابهای قیمتی دامن میزند. تعیین ارزش ذاتی یک خودرو فرمول ساده بالا را دارد، ولی نبود ساز و کار و نظارت دقیق، انتظارات تورمی و دست پر رنگ واسطه گری در این بازار، شکل گیری نوسانات حباب گونه را سرعت میبخشد.
۴- حباب سکه
اگر قیمت معاملاتی در بازار از این رقم بالاتر باشد حباب مثبت داشته و نباید در آن سرمایه گذاری کرد و اثر حباب منفی دلار در بازار ارز اگر پایین تر از آن باشد حباب منفی دارد و اما سوال این است که دراین حالت باید سرمایه گذاری کرد؟
فرض کنیم در یک نقطه زمانی سکه حباب منفی داشته باشد، آیا باید در آن سرمایه گذاری کنیم؟ پاسخ خیر است.
این نکته را در نظر داشته باشید که شاید در آن نقطه زمانی شما دلار را ۲۰ هزار تومان و انس را ۲۰۰۰ دلار قرار داده باشید ولی برای هردوی این فاکتورها اثر حباب منفی دلار در بازار ارز در آینده انتظار کاهش قیمت داشته باشیم، لذا آن چیزی که در محاسبه هر ارزشی چه سکه چه هر کالای دیگری اهمیت دارد این است که اگر جائی از متغیری استفاده میکنیم که قیمت آن را در نظر میگیریم (ماهیت قیمتی دارد و بازاری دارد که قیمت می خورد)، دقت داشته باشیم که آن قیمت خود یک ارزشی دارد و آن ارزش است که در بلند مدت اهمیت دارد و این نکته بسیار مهمی است که افرادی که به صورت هیجانی اقدام به خرید و فروش میکنند در نظر نمیگیرند.
برای مثال در محاسبه ارزش دارایی های یک شرکت از روش NAV یا خالص ارزش دارایی ها نیز این موضوع اهمیت دارد.
فرض کنید یک شرکت سرمایه گذاری در شرکت های بورسی و فرابورسی سرمایه گذاری میکند که قیمت میخورند، آیا باید از قیمت این شرکت ها استفاده کنیم تا ارزش شرکت سرمایه گذاری اصلی را به دست بیاوریم؟ قطعا جواب خیر است، گرچه حتی تحلیل گران نیز دیده شده که غلط عمل میکنند و قیمت ها را در نظر میگیرند و نه ارزشها را، اما باید توجه کرد که قیمتها ممکن است حول ارزش نباشند و بسیار پایین تر یا بالاتر باشند و لذا در تخمین ارزش شرکت سرمایه گذاری با اشتباه روبرو خواهیم شد.
۵- حباب ارز
برای برآورد ارزش ذاتی دلار روش های مختلف وجود دارد، همچون تئوری برابری قدرت خرید، قدرت خرید تعدیل شده، رویکرد دارایی محور و رویکرد پولی.
در رویکرد پولی تولید ناخالص داخلی پشتوانه نرخ ارز مد نظر قرار میگیرد و اختلاف نرخ رشد نقدینگی و نرخ رشد GDP به نسبت سال پایه، عامل رشد نرخ ارز است. در روش برابری قدرت خرید ضمن اینکه متغیرهای اقتصاد کلان مانند تولید، تورم و تراز پرداخت ها دیده میشود، دو متغیر اصلی تورم داخلی و تورم آمریکا ملاک محاسبه است.
در رویکرد دارایی محور نیز ارز به عنوان یک دارایی در نظر گرفته میشود و عواملی که بر بازدهی داراییها اثر میگذارند، تقاضای آن دارایی ها را تعیین میکنند.
نکته مهم آن است که موضوع عرضه و تقاضا روی ارزش دلار تاثیر زیادی دارد، عملا هرگونه واردات و صادرات است که اهرم مهمی در ارزش ذاتی و واقعی ارز محسوب میشود را باید لحاظ کرد.
عرضه ناشی از صادرات نفت و میعانات گازی، صادرات محصولات پتروشیمی ،صادرات غیرنفتی چون فولاد، مس و… و صادرات خدمات و تقاضای ارز نیز ناشی از واردات اقلام مصرفی و کالاهای سرمایهای و واردات غیررسمی است.
پس از محاسبه ارز از طریق این روش ها، اگر قیمت معاملاتی در بازار بالاتر از آن باشد حباب مثبت دارد.
حباب سکه و طلا به چه معناست و نحوه محاسبه آن چگونه است؟
اخیرا حباب های زیادی در بازارهای مالی دیده میشود که یکی از آن ها حباب سکه و طلا به شمار می رود. منظور از حباب در بازار طلا و سکه کشور، همان اختلاف بین قیمت طلای به کار رفته در سکه با قیمت معاملات و یا در واقع همان قیمت روز سکه است، به عنوان مثال قیمت طلای استفاده شده در سکه تمام ۱۰ میلیون است ولی قیمتی که طلا خرید و فروش می شود، ۱۰ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان است و این ۵۰۰ هزار تومان حباب سکه و طلا می باشد که اغلب بر اثر تقاضای بالای بازار سکه و طلا در قیمت طلا و سکه ایجاد می شود. در این مطلب آموزشی با زبان ساده خواهیم گفت که حباب سکه و طلا به چه معناست و نحوه محاسبه حباب سکه چگونه است و مهم تر این که چگونه در خرید و فروش و نوسانگیری در بازار سکه میتوان از حباب ایجاد شده در این بازار برای سودآوری خود، بهره برد.
حباب سکه و طلا
به منظور سرمایه گذاری اغلب چند بازار موازی در دسترس است و افراد بنا به دانش، توانایی و علم خود در این بازارها سرمایه خود را تزریق می کنند و برای کسب سود، فرآیند سرمایه گذاری خود را آغاز می کنند. همان طور که میدانید، یکی از این بازارهای سرمایه گذاری بازار طلا یا سکه به حساب می آید که در سال های اخیر از بازارهای اثر حباب منفی دلار در بازار ارز پر رونقی بوده است. بعضا از فعالین بازار یا کانال های خبری این عنوان را شنیده ایم که قیمت طلا یا سکه حباب است و احتمال ترکیدن دارد! ما در این مطلب راهنما بنا داریم تا تعریف جامعی از اصطلاح حباب طلا و سکه داشته باشیم و حالت های مثبت و منفی این وضعیت و دلایل ایجاد حباب مثبت و منفی را در بازار طلا و سکه کشور بررسی کنیم.
منظور از اصطلاح حباب چیست؟
چنانچه اصطلاح حباب را از زبان سرمایه گذاران یا فعالین سرمایه گذاری شنیده باشید، احتمالا این سؤال برایتان پیش آمده است که چرا حباب؟ منظور از حباب چیست؟ در جواب باید گفت زمانی که محصول موردنظر برای سرمایه گذاری در قیمت فعلی ماندگار نخواهد بود و براثر برخی عوامل دستخوش تغییرات قیمتی خواهد شد، حباب قیمتی شکل خواهد گرفت. این امر دیر یا زود به انجام می رسد تا محصول موردنظر به قیمت اصلی خود باز گردد و در اصطلاح حباب آن ترکیده شود.
پس تا اینجا متوجه شدیم که از ماهیت اصلی حباب که بسیار زودگذر است و ماندگار نیست و در حوزه سرمایه گذاری روی محصول خاص که قیمت کاذب دارد، مورد استفاده قرار می گیرد. به شکل کلی میتوان گفت که حباب زمانی معنی پیدا می کند که روزی قصد داشته باشد بترکد، اما در کشور ما اکثرا حباب ها با تورم پر خواهند شد و بعد از مدتی هم قیمت های نامتعارف جدید برای مردم جا خواهد افتاد.
حباب طلا و سکه چیست؟
به منظور تعیین قیمت واقعی یک محصول فرمول های ریاضی و عوامل زیادی دخیل هستند، لذا تشخیص حباب داشتن قیمت یک محصول خاص کار یا تخصص هر فردی نمی تواند باشد و تنها فعالین این عرصه راجع به این موضوع می توانند اظهارنظر نمایند. برعکس دیگر محصولات موجود در بازار که طبق توضیح ارائه شده دارای فرآیند سختی برای تعیین قیمت دارند، طلا و سکه دارای فرمول ساده برای تعیین قیمت هستند.
در نظر داشته باشید که به اختلاف قیمت طلا و سکه ای که در بازار مورد معامله قرار می گیرد با ارزش واقعی طلا و سکه، حباب طلا و سکه می گویند. جالب است بدانید که حباب طلا شامل دو حالت حباب مثبت و حباب منفی است. عوامل متعددی در ایجاد حباب مثبت و منفی موثرند که در ادامه به توضیح این عامل ها می پردازیم.
منظور از حباب مثبت و حباب منفی چیست؟
برای درک بهتر حباب مثبت و منفی بهتر است در ابتدا با برخی از تعاریف آشنا شویم :
- قیمت تقاضا : قیمتی که خریداران تمایل دارند تا محصول را در آن قیمت بخرند را قیمت تقاضا می گویند.
- قیمت عرضه : قیمتی که فروشندگان تمایل دارند تا محصول خود را در آن قیمت بفروشند را قیمت عرضه اثر حباب منفی دلار در بازار ارز می گویند.
- قیمت و نقطه تعادل : وقتی که قیمت عرضه و تقاضا در بازار یکسان باشد، کالا از لحاظ قیمتی در نقطه تعادل قرار دارد.
نکته : چنانچه قیمت عرضه یک محصول از قیمت تقاضای آن بیشتر باشد، حباب قیمتی ایجاد شده از نوع مثبت است و چنانچه قیمت تقاضای یک محصول از قیمت عرضه آن بیشتر باشد با حباب قیمتی منفی روبرو هستیم که اغلب این نوع از حباب بسیار کم در بازار اتفاق می افتد.
حباب مثبت و منفی در قیمت طلا و سکه
چنانچه قیمت مثقالی که طلافروشان در تابلوی قیمت های خود نشان می دهند، از قیمت مثقال جهانی کمتر بود، قیمت طلا حباب منفی دارد. در این حالت یعنی قیمت طلا در ایران ارزش کم تری نسبت به نقاط دیگر دنیا دارد و این امکان وجود دارد که در آینده گران شود، در این شرایط بسیاری از افراد برای سرمایه گذاری در این حوزه اقدام می کنند.
ولی چنانچه قیمت هر مثقال طلای، طلافروشان از قیمت مثقال جهانی بیشتر باشد، در اصطلاح حباب طلا مثبت است و این امکان وجود دارد که در آینده قیمت طلا در ایران ارزان شود تا به ارزش واقعی خود برسد. طبیعی است که حباب منفی کم تر در ایران اتفاق می افتد و به صورت کلی هر اندازه حباب مثبت طلا کمتر و نزدیک تر به صفر باشد، سرمایه گذاری در طلا گزینه مناسب تری به حساب خواهد آمد.
حباب قیمتی در سکه نسبت به شمش طلا یا مصنوعات طلا بیشتر است، به خاطر این که سکه مسکوک است و سالانه به تعداد مشخصی تحت نظارت بانک مرکزی ضرب می شود، لذا بعضی اوقات در بازار کمیاب می شود و علت جذابیت سکه ریسک کم و سود خوب آن است.
حباب سکه هم مثل حباب طلا از اختلاف قیمت معاملاتی سکه با ارزش واقعی آن ایجاد می شود که بر اثر عرضه و تقاضا و عوامل روانی به وجود می آید. فرض کنید چنانچه ارزش واقعی سکه ۵ میلیون تومان باشد، ولی در بازار به قیمت ۷ میلیون تومان معامله شود، در این جا سکه حباب مثبت دارد و اگر بالعکس این اتفاق بیفتد، سکه حبابی منفی خواهد داشت.
این نکته را در خاطر داشته باشید که بهترین زمان برای خرید سکه زمانی است که حباب سکه وجود نداشته باشد یا بسیار کم باشد.
عوامل موثر در ایجاد حباب مثبت
- زیاد شدن سرمایه در بازار؛ این مورد همان افزایش بیش از اندازه نقدینگی است. دولت و بانک مرکزی با سیاست هایی که در دستور کار دارند، باعث این افزایش نقدینگی می شوند. این پول بدون پشتوانه، باعث افزایش تقاضای کالای مورد نظر خواهد شد و تعادل عرضه و تقاضا را بر هم خواهد زد و طبیعی است که شاهد اثر حباب منفی دلار در بازار ارز افزایش قیمت ها باشیم.
- مورد دیگر کمبود طلا و سکه است که این کمبود به علت های گوناگون مثل سیاست های اشتباه، تحریم، خشکسالی، احتکار کردن، بلایای طبیعی مثل سیل و زلزله است.
- امید داشتن مردم و سرمایه گزاران به افزایش قیمت آن کالا در آینده که در واقع همان انتظار تورمی است که مردم ایران با توجه به اجرای سیاست های اشتباه دولت، در حال حاضر زیاد دارند. این همان تئوری احمق بزرگ تر است. در این تئوری بسیاری افراد با اینکه می دانند قیمت فعلی بیش از حد واقعی نیست، به این خاطر که احتمال می دهند که فرد دیگری را پیدا خواهند کرد که او کالای مورد نظر را با قیمت بیشتر خریداری کند اقدام به سرمایه گذاری در آن زمینه خواهند کرد. در این تئوری حباب ها تا وقتی ادامه پیدا خواهند کرد که احمق هایی وجود داشته باشند که حاضر باشند کالای مورد نظر را با قیمت بیش از حد واقعی بخرند.
عوامل موثر در ایجاد حباب منفی
- رفتن سرمایه گذاران به سمت کالاهای دیگر، برای مثال سرمایه گذاران سرمایه خود را به هر دلیلی از دلار خارج می کنند و وارد بازار خودرو می کنند. درست هست بازار دلار با کاهش روبرو می شود، ولی بازار خودرو با افزایش تقاضا روبرو خواهد شد و حباب شکل خواهد گرفت.
- تولید و عرضه بیش از حد آن کالا در بازار و همچنین واردات قاچاق آن کالا.
- امید مردم و سرمایه گزاران به کاهش قیمت آن کالا در آینده
عوامل ایجاد حباب قیمتی چیست؟
در حقیقت عامل های متفاوتی برای حباب قیمتی مثبت و منفی در بازار وجود دارد که در ادامه آن ها را عنوان خواهیم کرد :
عوامل ایجاد حباب قیمتی مثبت :
- وجود نقدینگی در بازار موجب فراوانی تقاضا و در آخر افزایش قیمت محصول خواهد شد
- کمیاب شدن یک محصول خاص در بازار
- اتکا به هیجانات بازار بر روی یک محصول خاص و دپو کردن آن محصول به امید افزایش قیمت در آینده (انتظار تورمی)
عوامل ایجاد حباب قیمتی منفی :
- تغییر جهت سرمایه گذاران به سمت سایر محصولات و کاهش تقاضا بر روی آن محصول
- تولید بیش از تقاضای یک محصول در بازار (اشباع خرید)
علت ایجاد حباب سکه چیست؟
برخی از سکه ها نسبت به دیگر سکه ها متقاضی بیشتری دارند، برای مثال تفاوت قیمتی بین سکه امامی با طرح قدیم به علت عرضه و تقاضای متفاوت آن ها است و به این خاطر که تقاضا برای سکه امامی نسبت به سکه طرح قدیم بیشتر است، حباب قیمتی سکه امامی هم بیشتر از سکه های طرح قدیم است. یا در رابطه با نیم سکه و ربع سکه هم همین موضوع صدق می کند.
به این خاطر که در بیشتر مراسمات به عنوان کادو یا پس انداز از نیم سکه و ربع سکه مورد استفاده و خریداری قرار می گیرد، در نتیجه تقاضا برای خرید آن ها بیشتر از سکه تمام بهار آزادی است و حباب قیمتی بیشتری نسبت به نصف تمام سکه یا ربع تمام سکه، دارند. جالب است بدانید که وزن نیم سکه دقیقا برابر نصف تمام سکه و وزن ربع سکه دقیقا یک چهارم تمام سکه است، ولی با این حال قیمت نیم سکه و ربع سکه در بازار بیشتر از نصف و ربع قیمت یک سکه تمام بهار آزادی است!
فرآیند حباب قیمتی مثبت و منفی در بازار طلا و سکه
تحت شرایطی که شما برای خرید طلا به بازار طلافروشی بروید، قیمت هر مثقال طلا را در تابلوها نصب شده بر روی دیوار می نویسند و هر لحظه امکان دارد این قیمت در حال تغییر باشد، با این وجود چنانچه قیمت هر مثقالی که طلافروش اعلام می کند از قیمت مثقال جهانی به نوعی کمتر باشد، قیمت طلا دارای حباب منفی است که این حالت بسیار نادر است. این حالت بدین معنی است که ارزش طلا در ایران نسبت به نقاط دیگر در جهان پایین تر است و این پتانسیل را دارد که در آینده با افزایش قیمت روبرو شود.
اما در نقطه مقابل به این صورت است که چنانچه قیمت اعلام شده هر مثقال طلا از جانب طلافروش بیشتر از قیمت مثقال جهانی باشد، حباب قیمتی مثبت خواهد بود و امکان دارد که در روزهای آتی قیمت طلا در ایران با کاهش روبرو شود تا به ارزش واقعی خود نزدیک شود.
با توجه به موارد عنوان شده در این بخش به این اصل می رسیم که هر مقدار حباب مثبت طلا کمتر و به صفر نزدیک شود، فرآیند سرمایه گذاری در بازار طلا و سکه بهتر می شود. چنانچه در بازار طلا و سکه سرمایه گذاری کرده باشید یا اخبار مربوط به آن را دنبال کنید، متوجه می شوید که حباب قیمتی در سکه نسبت به شمش طلا بیشتر است و این امر به خاطر این است که سکه مسکوک است و در سال به اندازه مشخص و تعریف شده ای تحت نظارت بانک مرکزی ضرب می شود.
بنابراین با توجه به این توضیحات گاهی اوقات در بازار کمیاب می شود و همین موضوع سرمایه گذاری در بازار سکه را برای مردم جذاب تر می کند. حباب ایجاد شده در سکه هم مثل توضیحات قبلی از حباب طلا پیروی می کند که در نهایت این فرآیند در اثر میزان عرضه و تقاضا و هیجانات ایجاد می شود. برای مثال چنانچه ارزش واقعی سکه در بازار ۹ میلیون تومان باشد، ولی با قیمت ۱۱ میلیون تومان معامله شود، در اینجا سکه حباب مثبت دارد و اگر همین فرآیند بالعکس باشد سکه دچار حباب منفی می شود.
نحوه محاسبه حباب طلا و سکه
عیار تمام سکه های بهار آزادی که به وسیله بانک مرکزی ضرب می شوند، ۹۰۰ از ۱۰۰۰ یا همان ۲۲ عیار است. از لحاظ وزنی سکه های بهار آزادی ۸٫۱۳۳ گرم، نیم سکه ۴.۰۶۶ گرم و ربع سکه ۲.۰۳۳ است. به منظور محاسبه حباب سکه می توان از فرمول زیر بهره گرفت :
- عددی که حاصل می شود را باید در وزن سکه ضرب کنیم. در نظر داشته باشید که بانک مرکزی برای حق ضرب عددی حدود ۵ تا ۷ هزار تومان لحاظ کرده است، این رقم را نیز به عدد بدست آمده خواهیم افزود.
- عدد حاصل شده از مرحله قبلی را از قیمت اعلام شده از جانب فروشنده کم می کنیم و در نهایت عددی که به عنوان جواب حاصل می شود، همان حباب قیمتی سکه و طلا خواهد بود.
نتیجه گیری و کلام آخر
احتمالا این روزها بیشتر افراد حباب قیمتی را احساس کرده اند، لذا درک و تعریف حباب قیمتی کار بسیار ساده ایست. به زبان ساده، به اختلاف قیمت ذاتی یک کالا با قیمت عرضه آن کالا در بازار حباب قیمتی می گویند و در اینجا هم منظور از حباب سکه و طلا همان اختلاف قیمت طلای استفاده شده در سکه با قیمتی است که در حال معامله هستش و در اثر نوسانات بازارهای موازی، افزایش نقدینگی موجود، تنش های سیاسی، هیجانات، افزایش تقاضای بازار و بیشتر به دلیل دستکاری های قیمتی دیده می شود.
بهتر است پیش از اینکه قصد خرید طلا داشته باشید، حباب آن را حساب کنید و یا آن را در سایت های قیمت گذاری طلا و سکه مشاهده کنید و در نظر داشته باشید که هرچه حباب طلا و سکه کم و یا منفی باشد، خرید آن توصیه می شود.
به صورت کلی باید در نظر داشت که معنی واقعی حباب وقتی قابل درک خواهد بود که تورم بسیاز جزئی داشته باشیم یا با اصول به صورت منطقی افزایش قیمت ها را شاهد باشیم، در این صورت حباب احساس خواهد شد و در فرصت کمی از بین خواهد رفت، اما امروزه هیچ گونه سیاست بنیادی و مناسبی برای جلوگیری از افزایش قیمت ها اتخاذ نشده است و بلکه سیاست های دولت در جهت افزایش نقدینگی و تورم موجب اثر حباب منفی دلار در بازار ارز شده است تا بر این افزایش نابهنجار قیمت ها دامن زده شود، پس میتوان گفت که با توجه به اقتصاد مریض ایران، قیمت حال حاضر سکه، طلا، خودرو و تمامی اجناس دیگر حبابی ندارد و هیچ فاکتور اقتصادی قوی نشان از منطقی نبودن قیمت ها با توجه به وضع موجود ندارد.
در این مقاله بیشتر تلاش داشتیم به مفهوم حباب قیمتی طلا و سکه بپردازیم و عامل های مختلف به وجود آورنده آن را شرح دادیم. پیشنهاد داریم برای شروع فرآیند سرمایه گذاری در این بازار، در گام اول شناخت اولیه ای از نوسانات بازار سکه و طلا به دست آورید و قیمت حبابی کالای مدنظر را محاسبه کنید و با تکیه بر مهارت و علم کافی، در این حوزه اقدام به سرمایه گذاری کنید تا کم ترین ضرر و بیشترین سود شامل حال سرمایه اولیه شما شود.
درباره سکه و طلا به این نکته توجه داشته باشید که اصولا حباب زمانی مصداق دارد که بر بستر اقتصاد سالم، وقایع و روندهای غیرعادی و غیرطبیعی رخ دهد. در اقتصادی که زیرساخت اصولی وجود ندارد حباب بی معناست. به تعبیر عامیانه، اقتصاد بیمار، خود حباب است؛ پس اقلام عرضه و تقاضا، حبابی بودن با نبودنشان مطرح نیست.
امیدوارم از این مطلب آموزشی نهایت استفاده رو برده باشید. هر سوال و یا ابهامی در خصوص حباب سکه و طلا در ایران داشتید، کافیست تا از بخش ارسال نظرات با ما در ارتباط باشید.
زنگ خطر در بازار ارز/قیمت دلار در بازار موازی
محدودیت های اینترنتی بر سرمایه گذاری و ایجاد کسب و کار اثر منفی می گذارد و پول های راکد را افزایش می دهد تصور می شود این اتفاق می تواند برای بازار ارز در این شرایط یک هشدار باشد.
اخبار برجامی همواره سوخت و جهت حرکت را در بازار سرمایه مشخص کرده است.اعلام بن بست مذاکرات برجام توسط مقامات آمریکایی طبق روال گذشته جرقه نوسان صعودی را در بازار ارز زد در این شرایط تحریم محمدجواد ظریف و علی لاریجانی به بهانه حقوق بشر که در دوره کنونی مسؤلیت خود را از دست داده اند نیز سیگنال خوبی نبود.
در شرایط کنونی جامعه که ریسک های غیر سیستماتیک و اجتماعی افزایش پیدا کرده این ریسک ها در کنار محدودیت های اینترنتی بر سرمایه گذاری و ایجاد کسب و کار اثر حباب منفی دلار در بازار ارز اثر منفی می گذارد و پول های راکد را افزایش می دهد که می تواند برای بازار ارز در این شرایط یک هشدار باشد.
آتشی که به جان بازار ارز افتاد
اخبار برجامی همواره سوخت و جهت حرکت را در بازار سرمایه مشخص کرده است.اعلام بن بست مذاکرات برجام توسط مقامات آمریکایی طبق روال گذشته جرقه نوسان صعودی را در بازار ارز زد در این شرایط تحریم محمدجواد ظریف و علی لاریجانی به بهانه حقوق بشر که در دوره کنونی مسؤلیت خود را از دست داده اند نیز سیگنال خوبی نبود، این دو نفر عاملان اصلی ایجاد برجام و حصول توافق در سال ۲۰۱۵ بوده اند که تحریم آن ها برای بازار ارز خوشایند نبود.
شدت گرفتن اخبار تحریم های مختلف به صورت آبشاری نیز چیزی نیست که بازار ارز نسبت به آن بی تفاوت باشد. شرایط موجود در جامعه نیز نگرانی را در بازار ارز تشدید می کند، با وجودی که معامله گران بیان می کنند که محدودیت های اینترنت موجب کاهش نوسان و کاهش معاملات در بازار ارز شده ولی گفته میشود با محدودیت اینترنت، کسب و کارهای اینترنتی از رونق افتاده اند. در شرایط کنونی جامعه که ریسک های غیر سیستماتیک و اجتماعی افزایش پیدا کرده این ریسک ها در کنار محدودیت های اینترنتی بر سرمایه گذاری و ایجاد کسب و کار اثر منفی می گذارد و پول های راکد را افزایش می دهد.
در این موقعیت حال ناخوش بازار سرمایه در چند ماه گذشته هم چنین،باعث خروج سرمایه از این بازار شده و پذیرای خوبی برای نقدینگی نیست.
در این وضعیت پول راکد موجود وقتی نسبت به بازدهی در بازارها خوش بین نباشد و برای حضور در بازارهای مولد تشویق نشده و به سمت این بازار ها هدایت نشود نگرانی افزایش می یابد. نقدینگی راکد با نوسان مثبت کم در بازار ارز ممکن است در جهت کسب بازدهی به این بازار وارد شود و تقاضا در این بازار را تشدید کند، تقاضایی که در نزدیکی سقف تاریخی قیمت دلار می تواند برای بازار خطرناک باشد.
مقاومت در بازار سکه
علیرغم مسیر نزولی اونس طلا، قیمت سکه امامی نسبت به اصلاح قیمتی مقاومت می کند، مقاومت سکه امامی در برابر کاهش قیمت باعث شده تا حباب سکه امامی در دو روز متوالی بالای ۱۵ درصد قرار اثر حباب منفی دلار در بازار ارز بگیرد.
در این شرایط سکه رفاه هم با فاصله صد هزار تومانی از بازار آزاد با حجمی بالاتر از میانگین ماهانه معامله شد که نشان میدهد خریداران هنوز از حضور در این بازار ناامید نشده اند.
با این حال رشد سکه امامی ربع سکه در روز قبل حرکتی نکرد، ربع سکه معمولا دیرتر از سکه امامی نوسان می کند به همین دلیل کاهش و افزایش قیمت سکه امامی در دوروز گذشته در قیمت خرید متقاضیان ربع سکه اثر نگذاشته است.
خروج دلار آزاد از محدوده رنج قیمتی
دلار آزاد که هشت روزی در محدوده۳۲ هزار و ۵۰۰ تا ۳۲ هزار و ۷۰۰ تومان رنج شده بود روز یکشنبه نتوانست در این محدوده محصور بماند و خود را به نزدیکی کانال ۳۳ هزار تومانی رساند.
اکوایران قیمت پایانی دلار در بازارهای مختلف را در هر روز محاسبه میکند و در نموداری اولین، کمترین،بالاترین و آخرین قیمت هفته منتهی به آن روز را قرار می دهد.
درهم امارات نیز روز قبل با افزایش قیمت مواجه شد، با افزایش نرخ دلاری درهم تا محدوده ۳۳هزار و ۴۹۳تومان در روز یکشنبه حباب درهم برای دومین روز متوالی در بالای محدوده ۵۰۰ تومانی قرار گرفت.
آتشی که به جان بازار سرمایه افتاد
آتش اوین روز یکشنبه به بازار سرمایه رسید و یکشنبه بازار سرمایه در آتش کاهش قیمت ها سرخ پوش شد.ارزش معاملات خرد نیز چراغ امید را در بازار سرمایه روشن نکرد، با توجه به شرایط تکنیکالی که شاخص کل تجربه می کند حرکت منفی روز قبل شاخص کل، امید تکنیکالیست ها را از تشکیل روند صعودی کمرنگ کرد و بازار سرمایه منتظر است که ببیند آیا شاخص کل محدوده حمایتی را که از آن برگشته را از دست می دهد یا خیر؟
خطر شکل گیری حباب منفی در بورس
شاخص کل بازار سرمایه که تا مرداد ماه از مرز دو میلیون واحد نیز گذر کرده بود از میانههای تابستان و با ورود به فاز اصلاحی ریزش خود را آغاز کرد؛ ریزشی که ابتدا گفته میشد در نتیجه اصلاح و تعدیل قیمت سهمها و طی یک فرآیند طبیعی در بازار سرمایه رخ میدهد اما روند آن بسیار طولانی شده است. با این حال برخی از کارشناسان اقتصادی با حباب دانستن رشد گذشته بازار سرمایه از این روند نزولی با عنوان ترکیدن حباب بازار یاد کردند. حالا با گذشت بیش از ۵/۳ ماه از آغاز دوره اصلاح، بازار سرمایه به جز در مقاطع کوتاهمدت، همچنان روند کاهشی را تجربه میکند. اکنون نیز فرضیه دیگری در بازار با عنوان حباب منفی شکل گرفته است؛ حبابی که با توجه به فروشهای هیجانی و عرضههای سنگین روزانه در نمادهای ارزنده بازار در حال تعمیق است و فعلا شاخص کل را به توقف در کانال ۲/۱ میلیون واحدی وادار کرده است.
به گزارش اقتصادبازار و به نقل از دنیای اقتصاد؛از زمان شتاب گرفتن اصلاح بازار که دیگر نام ریزش را به خود گرفته بود هر بار دلیل و علتی برای آن برشمرده میشد. زمانی نام اصلاح داشت و زمانی دیگر هیجان معاملهگران خرد. از ابتدای پاییز نیز گفته میشد که بازار سرمایه به تب انتخابات آمریکا گرفتار شده و با روشن شدن نتایج راه خود را پیدا خواهد کرد. اغلب تحلیلگران بازار سرمایه ضمن تاکید بر بیشواکنشی معاملهگران نسبت به انتخابات آمریکا بر این باور بودند که بازار سرمایه اثرگذاری مثبت یا منفی نتایج این انتخابات را پیشخور کرده است. با این حال طی دو روز آغازین هفته و پس از قطعیت پیروزی بایدن، بازار مجددا نزولی شده است؛ حال آنکه روز چهارشنبه را در مدار صعودی به پایان رسانده بود. اکنون نیز عامل دلار به عنوان مسبب اصلی این روند کاهشی معرفی میشود. با کاهش نرخ ارز در روز گذشته تا کانال ۲۲ هزار تومان (در لحظه تنظیم این گزارش) نهتنها سهام شرکتهای صادراتمحور به طور طبیعی به محدوده منفی رانده شدند بلکه بالا گرفتن هیجان دلاری موجب شد حتی سهام گروههای خودرویی و بانکی نیز که باید طبق انتظار مثبت میشدند در محدوده منفی معامله شوند. اکنون بیم آن میرود که با ادامهدار شدن روند نزولی بازار سرمایه، فرضیه حباب منفی درست از کار درآید و زیان شرکتها و سهامداران را چند اثر حباب منفی دلار در بازار ارز برابر کند.
تاثیر نوسانات دلاری بر بورس
یک کارشناس بازار سرمایه در گفتوگو با «جهانصنعت» با بیان اینکه بازار سرمایه طی دو سال گذشته به ویژه سه ماهه نخست سال جاری رشد عجیبی را تجربه کرده است اظهار میکند: همواره افزایش نرخ ارز به عنوان یکی از اصلیترین دلایل این روند صعودی معرفی میشد و در تمامی محافل تحلیلی هم صحبت از افزایش نرخ دلار بود. امین رنجبر میافزاید: معمولا این گزینه مطرح میشد که ارزش جایگزینی شرکتها بالا رفته یا نرخ فروش یا حاشیه سود شرکتهایی که فروش صادراتی دارند به واسطه افزایش نرخ ارز تغییر کرده است. او ادامه میدهد: رشد بازار سرمایه در آن زمان به میزان زیادی به افزایش نرخ دلار وابسته شده بود. اما حالا این فرضیه دارد تغییر میکند و بازار شکل نزولی و ریزشی به خود گرفته است. رنجبر تاکید میکند: با این حال نمیتوان از این روند چنین برداشت کرد که کاهش نرخ دلار به بازار سرمایه آسیب میزند؛ من فکر میکنم که در میانمدت و بلندمدت کاهش نرخ دلار میتواند منافع خیلی زیادی را در پی داشته باشد. او توضیح میدهد: کاهش نرخ ارز در ادامه این مسیر باعث میشود از قاچاق جلوگیری شود، تولید بهبود پیدا کند و تقاضای کل در سطح جامعه افزایش یابد؛ زیرا قدرت خرید مردم بهتر میشود. این کارشناس بازار سرمایه اضافه میکند: در همین حال با افزایش تقاضا مجددا بخش تولید و خدمات میتوانند شرایط بهتری را تجربه کنند. او تصریح میکند: در نتیجه انتظار میرود در میانمدت وضعیت برای صنایع تولیدمحور و شرکتهای خدماتی بهتر شود؛ اما چون رشد قیمتها در ماههای گذشته به واسطه افزایش نرخ ارز بوده اکنون که نرخ کاهشی شده بازار برای مدتی فکر میکند که باید قیمتها را هم تعدیل کند.
بازار حبابی نیست
این کارشناس بازار سرمایه همچنین با اشاره به فرضیههای شکلگیری حباب مثبت و منفی در بورس میگوید: واقعیت همیشه صادق این است که سه گروه سهم همواره در بازار وجود دارند. یک گروه سهم هستند که نزدیک ارزش ذاتی خود معامله میشوند، یک گروه هستند که بالاتر از ارزش ذاتی هستند و یک گروه هم پایینتر از ارزش ذاتی معامله میشوند. رنجبر تصریح میکند: این سه گروه همیشه وجود دارند اما لزوما نسبتهای آنها برابر نیست. یک زمانی برابرند، یا گاهی وزنه به سمت سهامی با بالاتر از ارزش ذاتی سنگینی میکند یا زمانی هم به سمت سهامی با ارزش ذاتی کمتر میرود. او تاکید میکند: در تابستان که عدهای عنوان میکردند بازار حباب دارد من موافق نبودم، زیرا همان زمان هم این سه گروه در بازار وجود داشتند. اکنون هم اعتقادی به حباب منفی در بازار ندارم زیرا نمیشود راجع به کلیت بازار اینگونه قضاوت کرد. رنجبر میافزاید: واقعیت این است که مفهوم ارزش ذاتی در بازار سرمایه با یکسری از مفروضات به دست میآید. اتفاقی که در حال حاضر رخ داده این است که با انتخاب آقای بایدن سناریوهایی مطرح میشود که ممکن است مفروضات کلی اقتصاد ما را تغییر دهد. این کارشناس بازار سرمایه ادامه میدهد: طی سه سال اخیر به دلیل فشار سنگینی که آمریکا روی اقتصاد ما آورد نتوانستیم نفت بفروشیم یا به راحتی جابهجایی مالی انجام دهیم و در واقع اگر هم کاری انجام میدهیم با هزینههای بالا و سرسامآور صورت میگیرد. او اضافه میکند: در حال حاضر خوشبینیهایی مبنی بر شکلگیری برجام دوم و توافقهای جدیدی ایجاد شده است. بر همین مبنا کلیات فضای اقتصادی ما دچار تغییر میشود و همه اینها روی ارزش ذاتی این شرکتها اثر میگذارد. رنجبر تصریح میکند: به همین دلیل شاید برخی از سرمایهگذاران ترجیح میدهند که در این شرایط از موقعیتهای سرمایهگذاری خارج شوند تا موضعگیریها تا حدی مشخص شود. مثلا بایدن گفته است که من به برجام برمیگردم اما با یکسری از شروط. باید ببینیم که این شروط چیست؟ واکنش مقامات کشور ما نسبت به آن، چه خواهد بود؟ آیا واقعا برجام دومی در کار خواهد بود یا خیر؟ او تاکید میکند: مفروضات مبهم و پیچیده زیادی پیشروی بازار است و بنابراین شاید بسیاری از افراد ترجیح میدهند که فعلا کمی صبر کنند و ببینند که سمت و سوی فضای سیاست خارجی چگونه خواهد بود و بعد برای سرمایهگذاری در بازارها تصمیمگیری کنند.
بازیگران آماتور
این کارشناس بازار سرمایه در ادامه میافزاید: نکته دیگر اینکه ما امروز با فعالانی در بازار مواجه هستیم که هیچگاه این وضعیت را در بازار ندیدهاند و هیچوقت هم تا این حد در روند بازار سرمایه تاثیرگذار نبودهاند. رنجبر ادامه میدهد: امروز شرایط طوری است که تعداد زیادی شخص حقیقی پای سیستمهای معاملاتی نشستهاند و بدون هیچ تحلیل و اطلاعات مدونی اقدام به معامله میکنند. همچنین شرایط عجیبی که در سه ماه گذشته رخ داده باعث شده بخش زیادی از این عزیزان در زندگی شخصی خود دچار مشکل شوند. خیلیها خانه و مسکن خود را فروخته و به بازار ورود کردهاند. حتی افرادی که در صندوقها و سبدها سرمایهگذاری کرده و به طور مستقیم هم ورود نکردهاند دچار مشکل شدهاند. او تصریح میکند: به همین دلیل باید گفت مبنای بسیاری از این تصمیمگیریهایی که دارد اتفاق میافتد از جانب سهامداران لزوما بر مبنای مفروضات اقتصادی نیست و دلایل دیگری دارد. این کارشناس بازار سرمایه اظهار میکند: از طرفی هم مدیران بازار و کلیت بازار سرمایه تجربه حضور این میزان بازیگر که غالبا هم آماتور هستند را نداشته است. همه اینها دست به دست هم داده و شرایط غیرقابل پیشبینی و عجیبی را ایجاد کرده است. رنجبر میافزاید: مثلا بحث ما در حال حاضر این است که آیا باید دامنه نوسان را حذف کنیم یا خیر؟ کارشناسان سناریوهایی را مطرح میکنند که هم مخالفان و هم موافقان آن نظرات کاملا درستی را بیان میکنند. به همین علت باید گفت که شرایط واقعا پیچیده شده و من فکر میکنم نمیتوان مستقیما گفت که حباب منفی داریم. او میافزاید: شاید هم واقعا بسیاری از سهامی که طی دو روز گذشته فروخته شده است را بشود در هفتههای آینده به قیمت پایین خرید. بنابراین شاید هم برخی دارند تصمیمات درستی میگیرند.
دیدگاه شما