ارکان بازار سرمایه را بیشتر بشناسید

مزایای تأمین مالی از طریق بازار سرمایه نسبت به بانک‌ها
امکان تأمین مالی مبالغ بالاتر از طریق بازار سرمایه: بانک‌ها معمولاً از ریسک‌پذیری پایینی برخوردار هستند و سقف وام اعطایی آن‌ها محدود بوده و به رتبه اعتباری شخص متقاضی تسهیلات بستگی دارد.
تأمین مالی توسط بانک‌ها عمدتاً برای دوره‌های زمانی کوتاه‌مدت تعریف شده، در حالی‌که تأمین مالی از طریق بازار سرمایه در جهت تأمین مالی میان‌مدت و بلندمدت می باشد.
تنوع بیشتر ابزارهای تأمین مالی در بازار سرمایه نسبت به بازار پول.
امکان شناور بودن نرخ سود اوراق بدهی در بازار سرمایه.
امکان بازپرداخت اصل اوراق در سررسید (در بازار سرمایه عموماً سود اوراق در مواعد سه ماهه، شش ماهه و . پرداخت شده و اصل مبلغ تأمین مالی در سررسید اوراق پرداخت می گردد.)
تأمین مالی از طریق انتشار انواع اوراق بدهی به‌ ارکان بازار سرمایه را بیشتر بشناسید شرح زیر انجام می‌پذیرد: نقش شرکت تأمین سرمایه سپهر در بازار تأمین مالی ایران
خدمات مشاوره تأمین مالی از ارائه مشاوره‌های لازم در خصوص ویژگی‌ها و الزامات روش‌های تأمین مالی از طریق انتشار اوراق بهادار آغاز می‌شود.
شركت تأمين سرمايه سپهر پس از بررسي وضعیت مالی و اعتباری شرکت‌ها ، توجیه‌پذیری اقتصادی و مالی طرح‌های توسعه و پروژه‌های جدید آن‌ها، اقدام به تهيه بسته تأمين مالي متناسب با شرایط متقاضی نموده و ضمن انجام اقدامات اجرایی لازم و تهیه مستندات مورد نیاز سازمان بورس و اوراق بهادار، نسبت به اخذ مجوز انتشار و عرضه عمومی اقدام می‌نماید.
تأمین سرمایه سپهر، علاوه بر ارائه مشاوره تأمین مالی و انجام اقدامات لازم به منظور انتشار انواع اوراق بدهی، ایفای سمت‌های تعهد پذیره‌نویسی و بازارگردانی اوراق بهادار را نیز بر عهده می‌‌گیرد.

ارکان بازار سرمایه را بیشتر بشناسید

شورای عالی بورس، سازمان بورس و اوراق بهادار، شرکت بورس اوراق بهادار تهران، فرابورس، بورس کالا، بورس انرژی، شرکت مدیریت فناوری بورس تهران، شرکت سپرده ‌گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه، کانون کارگزاران بورس و اوراق بهادار و کانون نهادهای سرمایه‌گذاری ارکان بورس در ارکان بازار سرمایه را بیشتر بشناسید ایران را شکل می‌دهند (سنا)

در هفته گذشته در خصوص شاخص‌های بازار سرمایه مطالبی عنوان شد. در این هفته مطالبی در خصوص ارکان مهم بازار سرمایه، کارکردهای آن‌ها و نحوه ارتباط آن‌ها با سایر ارکان مطرح می شود.

ارکان بازار سرمایه ایران عبارتند از:

شورای عالی بورس و اوراق بهادار، سازمان بورس و اوراق بهادار، شرکت بورس اوراق بهادار تهران، شرکت فرابورس ایران، شرکت بورس کالای ایران، شرکت بورس انرژی ایران، شرکت مدیریت فناوری بورس تهران، شرکت رایان بورس، شرکت سپرده‌گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه، کانون کارگزاران بورس و اوراق بهادار، کانون نهادهای سرمایه‌گذاری ایران، شرکت اطلاع رسانی و خدمات بورس

شورای عالی بازار سرمایه، بالاترین رکن بازار اوراق بهادار است که تصویب سیاست کلان و خط مشی بازار در قالب سیاست‌های کلی نظام و قوانین و مقررات مربوط و همچنین اتخاذ تدابیر لازم برای ساماندهی و توسعه بازار اوراق بهادار و اعمال نظارت عالیه بر اجرای قانون بازار اوراق بهادار از مهمترین وظایف آن است.

سازمان بورس و اوراق بهادار، بر اساس تعریف قانون بازار اوراق بهادار، مؤسسه عمومی غیردولتی است که دارای شخصیت حقوقی و مالی مستقل بوده و از محل کارمزدهای دریافتی و سهمی از حق پذیرش شرکت‌ها در بورس‌ها و سایر درآمدها اداره می‌شود .

شرکت بورس اوراق بهادار تهران، در بهمن ماه سال 1346 بر پایه قانون مصوب اردیبهشت ماه 1345 تأسیس شد. مأموریت اصلی این شرکت، ایجاد بازاری منصفانه، کارآ و شفاف با ابزارهای متنوع و دسترسی آسان به‌منظور ایجاد ارزش افزوده برای ذی‌نفعان است. بر پایه قانون بازار اوراق بهادار مصوب سال 1384، بورس اوراق بهادار تهران نیز از سازمان عمومی غیرانتفاعی به شرکت سهامی عام انتفاعی تبدیل شد و عملیات اجرایی را بر عهده گرفت. تشکیل، سازمان‌دهی و ادارۀ بورس اوراق بهادار؛ پذیرش اوراق بهادار؛ وضع و اجرای ضوابط حرفه‌ای و انضباطی برای اعضا، تعیین وظایف و مسئولیت‌های اعضا و نظارت بر فعالیت آنها؛ نظارت بر حسن انجام معاملات اوراق بهادار پذیرفته شده؛ تهیه، جمع‌آوری، پردازش و انتشار اطلاعات و نظارت بر فعالیت ناشران اوراق بهادار پذیرفته شده، از مهم‌ترین وظایف مربوط به آن است .

شرکت فرابورس ایران، بر اساس بند ۸از ماده یک قانون بازار اوراق بهادار، بازار خارج از بورس، بازاری در قالب شبکۀ ارتباط الکترونیک یا غیر الکترونیک برای معاملات اوراق بهادار بر پایه مذاکره عنوان‌شده است. باهدف ایفای نقش بازار خارج از بورس، شرکت فرابورس ایران در تاریخ ۲۲ آبان۸۷ به ثبت رسید و در مهرماه ۸۸به‌طور رسمی فعالیت خود را آغاز کرد.

فرابورس ایران با ساختار و جایگاه قانونی مشابه بورس اما با شرایط پذیرش و معامله ساده‌تر ایجاد شد، تا حوزه شمول بازار سرمایه کشور را گسترش دهد.

مهم‌ترین وظیفه فرابورس ایران، ساماندهی و هدایت بخشی از بازار سرمایه است که شرایط ورود به بورس اوراق بهادار را ندارند. از سویی بسیاری از شرکت ها تمایل دارند هر چه سریعتر به بازار وارد شوند که از این رو به دلیل قوانین آسانتر فرابورس ، از این مسیر به بازار سرمایه وارد می شوند.

لذا رویه‌های پذیرش شرکت‌ها و تنوع شرایط پذیرش به گونه ایست که شرکت‌ها با احراز حداقل شرایط و در سریع‌ترین زمان ممکن، امکان ورود به بازار را داشته و از کلیه مزایای شرکت‌های پذیرفته‌شده در بازار اوراق بهادار استفاده کنند .

شرکت بورس کالای ایران، با تصویب بند (ج) ماده (95) قانون برنامه سوم و بند (الف) قانون برنامه چهارم، شورای عالی بورس موظف به تشکیل و گسترش بورس‌های کالایی در ایران شد.

بورس کالای ایران، بازاری است که در آن خرید و فروش کالاهای معین صورت می‌گیرد و به‌طور منظم و دائم فعال است. در بورس کالا معمولاً مواد خام و مواد اولیه مورد معامله قرار می‌گیرد. هر بازار کالایی زیرمجموعه بورس کالا را بانام همان کالایی که مورد معامله قرار می‌گیرد نام‌گذاری می‌کنند .

شرکت بورس انرژی ایران، در پیدرخواست‌های جداگانه‌ای که برای راه‌اندازی بورس نفت و برق در شورای عالی بورس و اوراق بهادار ایران مطرح شد سرانجام در جلسه 30 خرداد1390، تجمیع این درخواست‌ها به راه‌اندازی بورس انرژی منجر شد.

بر این اساس، بورس انرژی به‌ عنوان چهارمین بورس کشور جهت عرضۀ محصولات نفت و مشتقات نفتی، برق، گاز طبیعی، زغال‌سنگ، حق آلودگی و سایر حامل‌های انرژی شکل گرفت.

متعاقب صدور مجوز فعالیت بورس انرژی و برای تعیین گروه‌های سهامداری این بورس، سازمان بورس و اوراق بهادار، فراخوانی را در تاریخ 5 تیر1390 جهت مشارکت نهادهای مالی و فعالان صنعت نفت، گاز و فراورده‌های نفتی و برق منتشر کرد و نهایتاً نخستین معاملات این بورس روی کالاهای برق، قطران و زغال‌سنگ در تاریخ 19 اسفند 1391 رقم خورد .

شرکت سپرده‌گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه (CSDI) ، به‌موجب ماده یک و ماده 55 قانون بازار اوراق بهادار جمهوری اسلامی ایران مصوب آذرماه ۱۳۸۴، جهت انجام امور پس از معاملات بازارهای سهام یا خارج از بورس در تاریخ دی‌ماه 1384 تشکیل شد.

پس از معاملات بازارهای مالی، وظیفه این شرکت شامل سپرده‌گذاری و ثبت، نگهداری و انتقال اوراق بهادار و پایاپای و تسویه معاملات انجام‌شده است. شرکت سپرده‌گذاری دارای یک سیستم الکترونیکی است که بر اساس آن مالکیت اوراق بهادار، بدون نیاز به مبادله فیزیکی گواهی سهام یا هر سند کاغذی دیگر، هم‌زمان با انتقال اوراق از یک حساب به‌حساب دیگر تغییر می‌کند. ازاین‌رو عملکرد آن بسیار شبیه عملکرد بانک است. سیستم سپرده‌گذاری به‌عنوان یک‌نهاد امین، وظیفۀ نگهداری و نقل‌وانتقال اوراق بهادار سرمایه‌گذاران را بر عهده دارد. این اوراق به نام سرمایه‌گذاران در سیستم ثبت می‌شود و همه حقوق و عواید اوراق ازجمله سود تقسیم‌شده، سهام جایزه، حق تقدم‌های خرید و حق رأی همچنان در اختیار مالکان اصلی اوراق بهادار قرار دارد .

شرکت مدیریت فناوری بورس تهران،به‌عنوان یکی از شرکت‌های زیرساخت برای ارائه‌ خدمات به چرخه‌ کامل «معاملات الکترونیکی» ابزارهای مالی به ارکان بازار سرمایه، تحت نظارت مستقیم سازمان بورس و اوراق بهادار فعالیت می‌کند. مدیریت سیستم معاملات، محاسبه شاخص‌های مختلف بازار و انتشار لحظه‌ای اطلاعات مربوط به معاملات ازجمله وظایف مهم این شرکت است .

شرکت رایان بورس، وابسته به سازمان بورس و اوراق بهادار و متولی سیستم موسوم به کدال (CODAL) باهدف ارائه راهکارهای نوین فناوری اطلاعات و نگهداری و توسعۀ سامانه‌های اطلاعاتی بازار سرمایه تأسیس‌شده است. طبق ماده 2 قانون بازار اوراق بهادار جمهوری اسلامی ایران (مصوب آذرماه 1384)، سازمان بورس و اوراق بهادار در راستای حمایت از حقوق سرمایه‌گذاران و باهدف ساماندهی، حفظ و توسعه بازار شفاف، منصفانه و کارای اوراق بهادار و به‌منظور نظارت بر حسن اجرای قانون و بر اساس ماده 7 همان قانون، اتخاذ تدابیر لازم جهت پیشگیری از وقوع تخلفات در بازار اوراق بهادار و نیز نظارت بر افشای اطلاعات بااهمیت توسط شرکت‌های ثبت‌شده نزد سازمان بر عهده هیئت‌مدیره این سازمان است. در این خصوص سامانۀ یکپارچه گردآوری، نظارت و انتشار الکترونیکی اطلاعات به نشانی www.codal.ir به‌منظور مکانیزه کردن جمع‌آوری، بررسی و انتشار اطلاعات مالی شرکت‌های ثبت‌شده نزد سازمان و سایر اشخاصی که طبق قانون بازار اوراق بهادار ملزم به گزارش اطلاعات خود هستند، طراحی‌شده است .

کانون کارگزاران بورس و اوراق بهادار، در اجرای بند 5 ماده یک و ماده 53 قانون بازار اوراق بهادار جمهوری اسلامی ایران مصوب آذرماه 1384 و پس از تصویب «دستورالعمل تشکیل و ثبت کانون‌های فعال در بازار اوراق بهادار» توسط هیئت‌مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار، «اساسنامه کانون کارگزاران بورس و اوراق بهادار» در تاریخ 20 اسفند 1385 به‌عنوان یک مؤسسه غیردولتی، غیرتجاری و غیرانتفاعی به تصویب هیئت‌مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار رسید. این نهاد در مهرماه 1386 فعالیت خود را به‌عنوان یک تشکل خود انتظام در راستای اجرای وظایف قانونی به‌طور رسمی آغاز کرد . برخی از موضوعات فعالیت کانون عبارت‌اند از:

پیشنهاد مقررات پذیرش، تعلیق یا لغو عضویت اعضای کانون و اشخاص وابسته به اعضاء به سازمان و اجرای آن‌ها.

نظارت بر عملکرد اعضاء کانون و اشخاص وابسته به اعضاء و ارزیابی عملکرد آنان در چارچوب مقررات به‌منظور: اطلاع‌رسانی، حصول اطمینان از اجرای قوانین و مقررات و حصول اطمینان از حفظ و تداوم شرایط پذیرش و کسب شرایط جدید در مهلت‌های زمانی تعیین‌شده؛

نظارت بر برنامه‌های تبلیغاتی اعضاء کانون به‌منظور جلوگیری یا پیش‌گیری از ارائه اطلاعات ناقص و گمراه‌کننده. وضع و اجرای ضوابط و استانداردهای حرفه‌ای و انضباطی برای اعضاء کانون در چارچوب قوانین و مقررات،

کانون نهادهای سرمایه‌گذاری ایران، تشکلی خود انتظام به شکل غیردولتی، غیرتجاری، غیرانتفاعی، غیرسیاسی و دارای شخصیت حقوقی و استقلال مالی است که در اجرای ماده ۳۵ قانون بازار اوراق بهادار و بر اساس «دستورالعمل تشکیل و ثبت کانون‌های فعال در بازار اوراق بهادار» برای مدت نامحدود تشکیل می‌شود و از مصادیق کانون‌های تعریف‌شده دربند ۵ ماده یک قانون بازار اوراق بهادار محسوب می‌شود.

منابع مالی کانون از طریق حق عضویت اولیه، حق عضویت سالانه، سپرده‌های اعضا، کمک‌های بلاعوض، درآمد دوره‌های آموزشی و فعالیت‌های پژوهشی، درآمدهای سپرده بانکی، اوراق مشارکت و گواهی سپرده و یا منابع دیگر تأمین می‌شود. اعضای کانون عبارت‌اند از: نهادهای مالی مشمول ثبت نزد سازمان بورس و اوراق بهادار شامل: شرکت‌های سرمایه‌گذاری، انواع صندوق‌های سرمایه‌گذاری ازجمله صندوق‌های بازنشستگی، شرکت‌های هلدینگ، شرکت‌های تأمین سرمایه و سایر نهادهای سرمایه‌گذاری.

شرکت اطلاع‌رسانی و خدمات بورس، وابسته به سازمان بورس و اوراق بهادار، در مردادماه 1383 با شعار “با ما بورس را بشناسید” تأسیس شد.

مهم‌ترین هدف این شرکت:

ایجاد پایگاه اطلاع‌رسانی بازار سرمایه

گسترش فرهنگ سرمایه‌گذاری در دارایی‌های مالی است که در قالب برنامه‌های متعددی ازجمله طراحی، پیاده‌سازی و راه‌اندازی سازوکارهای مناسب و متعدد اطلاع‌رسانی در بازار سرمایه.

انتشار کتب، مجلات، نشریات الکترونیک، لوح‌های فشرده و سایر انواع بسته‌های آموزشی مکتوب، الکترونیک، دیداری و شنیداری.

بازار بدهی

گاه شرکت‌ها تمایل دارند به جای به کارگیری منابع مالکان یا شرکای جدید، از طریق استقراض، نیازهای مالی خود را تأمین کنند. در این صورت بنگاه‌های اقتصادی می‌توانند به جای استفاده از واسطه‌های مالی نظیر بانک، با انتشار اوراق بدهی مستقیماً از بازارهای مالی، منابع مورد نیاز خود را تجهیز نمایند.
تأمین مالی به وسیله بدهی زمانی اتفاق می‌افتد که شرکت، منابع مالی مورد نیاز خود جهت تأمین مخارج طرح‌های سرمایه‌گذاری و یا سرمایه در گردش را با فروش ابزارهای بدهی به افراد و یا سرمایه‌گذاران نهادی جذب نماید. در این روش، افراد یا مؤسسات نیز به‌عنوان اعتباردهندگان شناخته شده و اصل و سود اوراق را در مواعد تعیین شده دریافت می‌نمایند.

مزایای تأمین مالی از طریق بازار سرمایه نسبت به بانک‌ها
امکان تأمین مالی مبالغ بالاتر از طریق بازار سرمایه: بانک‌ها معمولاً از ریسک‌پذیری پایینی برخوردار هستند و سقف وام اعطایی آن‌ها محدود بوده و به رتبه اعتباری شخص متقاضی تسهیلات بستگی دارد.
تأمین مالی توسط بانک‌ها عمدتاً برای دوره‌های زمانی کوتاه‌مدت تعریف شده، در حالی‌که تأمین مالی از طریق بازار سرمایه در جهت تأمین مالی میان‌مدت و بلندمدت می باشد.
تنوع بیشتر ابزارهای تأمین مالی در بازار سرمایه نسبت به بازار پول.
امکان شناور بودن نرخ سود اوراق بدهی در بازار سرمایه.
امکان بازپرداخت اصل اوراق در سررسید (در بازار سرمایه عموماً سود اوراق در مواعد سه ماهه، شش ماهه و . پرداخت شده و اصل مبلغ تأمین مالی در سررسید اوراق پرداخت می گردد.)
تأمین مالی از طریق انتشار انواع اوراق بدهی به‌ شرح زیر انجام می‌پذیرد: نقش شرکت تأمین سرمایه سپهر در بازار تأمین مالی ایران
خدمات مشاوره تأمین مالی از ارائه مشاوره‌های لازم در خصوص ویژگی‌ها و الزامات روش‌های تأمین مالی از طریق انتشار اوراق بهادار آغاز می‌شود.
شركت تأمين سرمايه سپهر پس از بررسي وضعیت مالی و اعتباری شرکت‌ها ، توجیه‌پذیری اقتصادی و مالی طرح‌های توسعه و پروژه‌های جدید آن‌ها، اقدام به تهيه بسته تأمين مالي متناسب با شرایط متقاضی نموده و ضمن انجام اقدامات اجرایی لازم و تهیه مستندات مورد نیاز سازمان بورس و اوراق بهادار، نسبت به اخذ مجوز انتشار و عرضه عمومی اقدام می‌نماید.
تأمین سرمایه سپهر، علاوه بر ارائه مشاوره تأمین مالی و انجام اقدامات لازم به منظور انتشار انواع اوراق بدهی، ایفای سمت‌های تعهد پذیره‌نویسی و بازارگردانی اوراق بهادار را نیز بر عهده می‌‌گیرد.

تجارب شرکت تأمین سرمایه سپهر در ارکان بازار سرمایه را بیشتر بشناسید تعهد پذیره‌نویسی اوراق بهادار
تجارب شرکت تأمین سرمایه سپهر در بازارگردانی اوراق بهادار

سود مرکب چیست؟

سود مرکب، سودی ترکیب‌ شده و مضاعف است. به عبارت دیگر، در محاسبه سود مرکب، علاوه بر سودی که به واحدهای سرمایه‌گذاری تحت تملک سرمایه‌گذار تعلق می‌گیرد، سود ناشی از ذخیره‌ی سودها نیز افزوده می‌گردد.

آشنایی با ارکان بازار اوراق بهادار

آیا میدانید با توجه به تحریم‌های روسیه علیه برخی کشورها و تیره شدن روابط تجاری با آنها, در حال حاضر می‌توان گفت یکی از بهترین بازارهای صادراتی محصولات و میوه ایران کشور روسیه است. با رعایت اصول و استراتژی می‌توان قسمت عمده ای از بازار کالاهای وارداتی به روسیه را تصاحب کرد.

مبنای اسلامی محاسبه سود سپرده‌ها چگونه است؟

«سرمایه گذاری اسلامی»،«مدیریت اسلامی ثروت»،«سرمایه گذاری در اوراق بهادار اسلامی»،«سود حلال»،«سود مورد تایید متشرعان»،«سود اسلامی» و… مفاهیمی است که این روزها در حوزه بازار مالی و سرمایه گذاری بسیار شنیده می شود. مواردی از این دست در سال های اخیر محل مناقشه میان صاحبنظران مالی و بانکی از یک طرف و کارشناسان مذهبی و فقهی از سوی دیگر بوده است. در مطلب پیش روی شما « مبنای اسلامی محاسبه سود سپرده‌ها» مورد بررسی قرار گرفته و نکاتی درخصوص تورم و تاثیر آن بر دارایی افراد درج شده است.

سابقه بورس در دنیا

واژه بورس از نام خانوادگي شخصي به نام "واندر بورس" اخذ شده كه در اوايل قرن چهاردهم در شهر بروژ بلژيك می‌زيسته و صرافان شهر در مقابل خانه او گرد هم می‌آمدند و به دادوستد كالا، پول و اوراق بهادار می‌پرداختند. اين نام بعدها(1309) به كليه اماكنی اطلاق شد كه محل دادوستد پول، كالا و اسناد مالي و تجاري بوده است. رشد بورس سهام و جاافتادن آن در عمليات تجاری و اقتصادی، با انقلاب صنعتی اروپا و شكوفايی اقتصاد تازه متحول شده آن همراه بوده است.

جزییات صدور کد سهامداری خارجی اعلام شد

شرکت سپرده‌گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه جزییات صدور کد سهامداری خارجی برای افراد حقیقی و حقوقی را اعلام کرد.

شرکت سپرده گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه (سهامی عام) براساس قانون بازار اوراق بهادار جمهوری اسلامی ایران مصوب آذر ماه ۱۳۸۴، با هدف انجام امور پیش و پس از معاملات بازار‌های بورس یا خارج از بورس تشکیل شده است.

این وظایف و مسئولیت‌ها اموری همچون ثبت و سپرده گذاری، نگهداری و انتقال اوراق بهادار، پایاپای و تسویه معاملات انجام شده در بازار سرمایه را شامل می‌شود. یکی از این مسئولیت ها، انجام فرایند شناسایی مشتریان (KYC) و صدور کد معاملاتی برای سرمایه گذاران است.

در سال‌های اخیر که بازار سرمایه ایران به عنوان بازاری نظام‌مند و سودآور توانسته است توجه سرمایه گذاران زیادی را در داخل و خارج از مرز‌های کشور به خود جذب نماید، شرکت سپرده گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه (سمات) نیز به عنوان یکی از ارکان اصلی بازار سرمایه ایران همواره در تلاش بوده است تا فرآیند ورود و سرمایه گذاری سهامداران در بازار سرمایه ایران را تسهیل نماید؛ در این راستا راهنمای پیش رو، جهت آشنایی اشخاص خارجی فارسی زبان در خصوص دریافت کد معاملاتی تهیه شده است.

واژگان کلیدی

سرمایه گذار: شخصی که کد معاملاتی دریافت کرده و اقدام به خرید اوراق بهادار می‌نمایند.

سهامدار: شخصی که مالک کسری از کل شرکت است و در ریسک سود یا زیان پیش روی شرکت سهیم است. سهامدار در تمامی درآمد‌ها و دارایی‌های شرکت سهیم است، اما سود سهام او تنها پس از پرداخت سایر بدهی‌ها پرداخت می‌شود و در صورت انحلال شرکت نیز سهم او از محل باقیمانده دارایی شرکت پرداخت می‌شود. مسئولیت سهامداران محدود است و تنها به اندازه میزان سهامی است که در اختیار دارند.

کد معاملاتی: شناسه (مشتری) جهت انجام معامله اوراق بهادار در بورس اوراق بهادار تهران، فرابورس ایران، بورس کالای ایران و بورس انرژی ایران است.

کارگزار: شخص حقوقی است که پس از اخذ مجوز‌های لازم، اوراق بهادار قابل معامله را برای دیگران و به حساب آن‌ها معامله می‌نماید.

کارگزار ناظر: در سامانه معاملات بازار بورس اوراق بهادار، دارایی سهامداران در هر یک از نماد‌های معاملاتی زیر نظر یک کارگزار قرار خواهد گرفت که به آن کارگزار ناظر گفته می‌شود و از آن پس سهامداران می‌توانند دارایی سهام خود را در هر نماد معاملاتی صرفاً از طریق کارگزار ناظر خود در آن نماد معاملاتی به فروش برسانند.

شرکت سپرده گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه: یکی از ارکان اصلی بازار سرمایه است که کلیه امور پیش و پس از معاملات شامل امور مربوط به ثبت، نگهداری، انتقال مالکیت اوراق بهادار، پایاپای و تسویه وجوه را انجام می‌دهد.

اوراق بهادار: هر نوع اوراق یا مستندی است که متضمن حقوق مالی قابل نقل و انتقال برای مالک عین و یا منفعت آن باشد.

اخذ کد معاملاتی

کد معاملاتی چیست؟

برای ورود به بازار سرمایه ایران و معامله اوراق بهادار، داشتن کد معاملاتی الزامی است. کد‌های معاملاتی یکتا هستند و تاریخ انقضا ندارند هرچند در صورتی که شخص بیش از ۲ سال با کد معاملاتی خود معامله (خرید یا فروش) نکند و ارزش سهامش بیش از ۵۰ میلیون تومان باشد، کد معاملاتی شخص ممنوع از فروش می‌شود که در این حالت شخص با کد معاملاتی خود، امکان خرید اوراق بهادار را داشته، اما امکان فروش آن را نخواهد داشت که برای برطرف نمودن این مشکل باید درخواست رفع ممنوع المعامله ارکان بازار سرمایه را بیشتر بشناسید نوع S را اعلام کند تا بتواند بار دیگر از همان کد معاملاتی برای خرید و فروش در بازار سرمایه ایران بهره گیرد.

ساختار کد معاملاتی چگونه است؟

ساختار کد معاملاتی افراد حقیقی از ترکیب سه حرف و ۵ رقم تصادفی تشکیل می‌شود و برای اشخاص حقیقی و حقوقی تفاوتی ندارد.

چگونه کد معاملاتی دریافت کنیم؟

اشخاص حقیقی خارجی

۱. حضور شخص در کارگزاری

۲. ارائه مدارک هویتی، کپی تمام صفحات دارای اطلاعات هویتی مدارک و حساب بانکی نزد یکی از بانک‌های ایرانی به کارگزاری

۳. تکمیل فرم شناسایی مشتریان (ضوابط اعطای مجوز، موجود در وب سایت فارسی) و تقاضانامه مجوز انجام معامله

۴. تکمیل فرم‌های قرارداد کارگزاری

مدارک شناسایی معتبر اتباع و مهاجرین خارجی شامل موارد ذیل است:

۱. مدرک آمایش صادره توسط وزارت کشور مشروط به معتبر بودن آن شامل:» کارت اقامت موقت اتباع خارجی (آمایش «Amayaeh ۱۵» برای اتباع ارکان بازار سرمایه را بیشتر بشناسید کشور افغانستان)» کارت اقامت موقت اتباع خارجی – هویت ۱۴ (برای اتباع کشور عراق و برخی اقشار افغان)

۲. گذرنامه با رویداد یا پروانه اقامت معتبر

۳. دفترچه اقامت صادره از سوی ناجا به شرط دارا بودن مجوز اقامت معتبر (مجوز اقامت دارندگان دفترچه مزبور به صورت سالیانه تمدید و در دفترچه اقامت درج می‌شود)

۴. دفترچه اقامت ویژه صادره از سوی ناجا به شرط دارا بودن مجوز اقامت معتبر (مجوز اقامت دارندگان دفترچه مزبور به صورت ۳، ۵ و ۱۰ ساله صادر و یا تمدید می‌شود)

۵. دفترچه پناهندگی صادره از سوی ناجا به شرط دارا بودن اعتبار (اعتبار دفترچه مزبور هر ۳ ماه تمدید می‌شود)

اشخاص حقوقی خارجی (دارای دفتر، نمایندگی یا شعبه در ایران)

۱. حضور نماینده یا وکیل قانونی در کارگزاری و احراز هویت توسط کارگزاری

۲. ارائه مدارک شامل روزنامه رسمی (ثبت شده در ایران) و یک حساب بانکی نزد یکی از بانک‌های ایرانی

۳. تکمیل فرم شناسایی مشتریان (ضوابط اعطای مجوز، موجود در وب سایت فارسی) و تقاضانامه مجوز انجام معامله

۴. تکمیل فرم‌های قرارداد کارگزاری

اشخاص حقوقی خارجی (فاقد دفتر، نمایندگی یا شعبه در ایران)

۱. حضور نماینده یا وکیل قانونی در کارگزاری و احراز هویت توسط کارگزاری

۲. ارائه مدارک شامل روزنامه رسمی یا لایسنس به زبان انگلیسی (هرچند طبق دستورالعمل، مدارک ترجمه شده به زبان فارسی نیز مورد پذیرش می‌باشند، اما لازم است که نام شرکت به زبان انگلیسی ارائه شود و ارکان بازار سرمایه را بیشتر بشناسید همچنین سامانه کد فراگیر، درحال حاضر تنها مدارکی که به زبان انگلیسی هستند را می‌پذیرد یعنی درصورتی که شخص دارای کد فراگیر نباشد، تنها می‌تواند مدارک را به زبان انگلیسی ارائه کند) و یک حساب بانکی نزد یکی از بانک‌های ایرانی

نکته: لایسنس باید شامل این اطلاعات باشد: (نام، شماره و تاریخ ثبت، آدرس و شماره تماس)

۳. تکمیل فرم‌های شناسایی مشتریان (ضوابط اعطای مجوز، موجود در وب سایت فارسی) و تقاضانامه مجوز انجام معامله

۴. تکمیل فرم‌های قرارداد کارگزاری

کپی برابر اصل شده کلیه این مدارک و فرم‌ها از طریق اتوماسیون اداری به همراه نامه کارگزاری به معاون عملیات شرکت سمات ارسال و در بخش امور عملیات سهامداران، ابتدا اطلاعات ارسال شده و دارا بودن کد فراگیر بررسی می‌شود. سپس در صورتی که شخص دارای کد فراگیر نباشد، مدارک لازم جهت دریافت کد فراگیر به سامانه مربوطه ارسال و در صورت صدور کد فراگیر، کد معاملاتی ایجاد می‌شود. کد معاملاتی صادره از طریق اتوماسیون اداری به کارگزار ارسال کننده تقاضا، اعلام می‌شود و اشخاص خارجی می‌توانند از طریق کارگزار خود، کد معاملاتی را دریافت کنند.

کارمزد خرید و فروش سهام

در سایر بازارها از جمله بورس و بازار سرمایه نیز کارمزد معاملات که به عنوان حق کارگزاری است پرداخت خواهد شد.

نرخ کارمزد پرداختی باتوجه به حجم معامله و مبلغ تعیین می شود.

محاسبه کارمزد خرید و فروش سهام در بورس (کارمزد معاملاتی)

برای خرید و فروش سهام یا سایر اوراق بهادار قابل معامله در بورس باید از طریق کارگزاری های بورسی اقدام کرد.

کارگزاری ها محیطی را فراهم کردند تا معامله گران در یک بستر معاملاتی که دارای شفافیت اطلاعاتی و قیمت های توافقی است گرد هم آیند و معامله کنند.

کارگزاران در کارگزاری ها در ازای ارائه خدمات به مشتریان و بابت اتصالی که بین خریداران و فروشندگان برقرار می کند، مبلغی را به عنون کارمزد معاملاتی دریافت می کنند.

در هنگام فروش سهام، علاوه بر کارمزد، مبلغی به عنوان مالیات نیز پرداخت می شود ارکان بازار سرمایه را بیشتر بشناسید که از حساب سرمایه گذار نزد کارگزار به صورت مستقیم کسر می شود.

لازم به ذکراست مبلغی که تحت عنوان کارمزد پرداخت می شود، به حساب کارگزاری وارد می شود اما از مبلغ مالیات، بخشی مربوط به نهاده مربوطه (سازمان بورس، شرکت سپرده ‎ گذاری مرکزی و بورس مربوطه، شرکت مدیریت فناوری بورس) و بخشی مربوط به کارگزاری است.

مبلغ کارمزد پرداختی و نرخ های آن باتوجه به نوع سرمایه قابل معامله که سهام، اوراق بهادار، واحدهای صندوق سرمایه گذاری می باشد و اینکه در بازار بورس، فرابورس، بورس انرژی، بورس کالا معامله می شود، متفاوت خواهد بود.

ضرورت توجه به ارکان تخصصی بازارسرمایه

همان‌طور که اصلاح قانون بعد از گذشت چند سال و با توجه به تغییرات بنیادی در ساختار بازار سرمایه، خواست نهاد ناظر و جامعه سهامداری و فعالان این حوزه است چگونگی این تغییرات نیز مورد توجه همه ذی‌نفعان است. بنابراین با توجه به اینکه تغییر در قانون مصوب شده امری سخت و دور از دسترس است، امید می‌رود مجلس شورای اسلامی به خواست و دغدغه فعالان و اهالی بازار سرمایه در اصلاح قانون بازار اوراق بهادار توجه لازم را داشته باشد.

به گزارش خبرنگاران گروه بورس،بانک و بیمه گزارش خبر ، مدیرعامل شرکت کارگزاری ایساتیس پویا گفت: در حال حاضر طرح اصلاح قانون بازارسرمایه یکی از مهم ترین مباحث روز بازار است و باتوجه به این که این قانون چارچوب و زیربنای بازارسرمایه در بلندمدت است و تغییر آن به سادگی امکان پذیر نخواهد بود اهمیت بسیار بالایی دارد.

مهدی حاجی غلام سریزدی افزود: قانون فعلی از مهم ترین تحولات تاریخ بورس ایران، تحت عنوان قانون بازار اوراق بهادار مصوب سال ۱۳۸۴ است که بر اساس آن، بخش نظارتی بورس از بخش های عملیاتی آن تفکیک و سازمان بورس و اوراق بهادار، به عنوان نهاد نظارتی بورس تشکیل شد و همچنین به منظور تسهیل اجرای سیاست‌های کلی اصل ۴۴ قانون اساسی در آذر ماه سال ۱۳۸۸ قانون توسعه ابزارها و نهادهای مالی جدید به تصویب مجلس شورای اسلامی و تایید شورای نگهبان رسید.

وی بیان کرد: اصلاح قانون فعلی در دستور کار مجلس شورای اسلامی قرار دارد و بدین‌منظور پیش نویس اولیه که دارای نکات مهمی نسبت به قانون فعلی دارد به منظور بررسی و دریافت نظرات کارشناسان این حوزه ارائه شد و در این راستا، کانون کارگزاران بورس و اوراق بهادار به عنوان یکی از ارکان بازارسرمایه با دعوت از متخصصین بازار و مسلط به مباحث حقوقی بورس، اقدام به برگزاری بیش از ۲۰ جلسه فنی و تخصصی به منظور بررسی جزئیات و ارائه نظرات اصلاحی کرده و با ارسال شرح جلسات و دلایل متقن، موارد مدنظر طی نامه رسمی به استحضار مجلس شورای اسلامی رسانده شده است.

همچنین انتظار می رفت به این پیشنهادات کانون کارگزاران توجه بیشتری شود، ‌ولی متاسفانه پیش نویس جدیدی که از سوی دفتر مطالعات اقتصادی مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی در تاریخ ۲۸ خرداد ۱۴۰۱ منتشر شد؛ پیشنهادات کانون کارگزاران که ماحصل جلسات فشرده با صاحب نظران و متخصصان حوزه بازارسرمایه بود، دیده نشده است؛ بنابراین انتظار می‌ود این پیشنهادات در فرصت باقی مانده در اصلاحیه قانون مدنظر قرار گیرد.

مدیرعامل کارگزاری ایساتیس پویا با بیان اینکه موضوعات و اصلاحات مهمی در اصلاح قانون لازم است اما برخی از موارد برای بازار و فعالان بازار در اولویت قرار دارد، گفت: استقلال شورای عالی بورس و سازمان بورس، افزایش تعداد نمایندگان ارکان بازار سرمایه را بیشتر بشناسید کانون های تخصصی بازارسرمایه در شورای عالی بورس و استفاده بیشتر از نظرات تخصصی فعالان بازارسرمایه و افزایش نقش کانون‌ها در تصمیم‌گیری‌های کلان مرتبط با بازارسرمایه و همچنین اضافه شدن نمایندگان هریک از بورس‌ها در شورای عالی بورس از جمله موراد پیشنهادی فعالان بازار است.

وی ادامه داد: همچنین اصلاح نحوه برگزاری جلسات شورای عالی بورس به منظور مشارکت بیشتر اعضا، افزایش ایجاد تنوع درآمدی برای کارگزاران؛ از قبیل امکان شناسایی سود از محل سود ناشی از اعطای اعتبار تسهیلات به مشتریان، تفکیک نهاد نظارتی از نهاد رسیدگی کننده در مورد رسیدگی به تخلفات انضباطی و تعیین مجازات مرتبط با آن در مورد اشخاص تحت نظارت؛ بدین صورت که سازمان بورس نقش انتخاب اعضای مرجع و شورای عالی بورس نقش اعضای تجدید نظر را بر عهده داشته باشد از دیگر موارد مورد توجه اهالی بازار سرمایه است.

حاجی غلامی افزود:همچنین اضافه شدن موضوعات مرتبط به سهام خزانه و همچنین نحوه حق رای شرکت های فرعی و وابسته در برگزاری مجامع و تعیین هیات مدیره به منظور رعایت حقوق سهامداران و اصول حاکمیت شرکتی و عدم استفاده از مدیران شرکت از سهام خزانه در انتخاب هیات مدیره، الزام شرکت های پذیرفته شده در بورس و فرابورس به عرضه محصولات در بورس های کالایی، مگر در مواقعی که به تشخیص سازمان قابلیت پذیرش و عرضه در بورس را نداشته باشد برخی از پیشنهادات ما بوده است.