ریسک صندوق های سرمایه گذاری طلا
تنها ریسک سرمایه گذاری در این صندوق ها همان ریسک قیمتی طلا و نوسانات آن است، یعنی عواملی که قیمت سکه و طلا را تهدید می کنند. البته به دلیل وجود بازارگردان که پیش از این گفته شد، مقدار ریسک در صندوق های سرمایه گذاری مبتنی بر طلا، بسیار کمتر از بازار طلای فیزیکی است.
نقد شوندگی و بازدهی صندوق سرمایه گذاری طلا
نقد شوندگی یک صندوق به بازارگردانی آن صندوق بستگی دارد. اینکه بتواند عرضه و تقاضا را مدیریت کند و همیشه طرف معاملاتی وجود داشته باشد. بازدهی این صندوق ها هم به قیمت اونس جهانی و نرخ روز ارز برای تبدیل قیمت آن به ریال وابسته است. با این حال نمودارهای سال های گذشته نشان می دهد برآیند نوسانات بلند مدت در این بازار مثبت و سرمایه گذاری در آن سودآور بوده است.
صندوق های سرمایه گذاری طلا موجود در بازار بورس ایران
در حال حاضر در بازار بورس اوراق بهادار ایران فقط 4 صندوق سرمایه گذاری مبتنی بر طلا فعالیت می کنند.
- صندوق سرمایه گذاری پشتوانه طلای لوتوس پارسیان با نماد "طلا": این صندوق اولین صندوق مبتنی بر طلا در ایران است که از خرداد 96 شروع به فعالیت کرده است.
- صندوق سرمایه گذاری مبتنی بر سکه طلای کیان با نماد "گوهر" به عنوان دومین صندوق مبتنی بر طلا از آذر ماه 96 کار خود را آغاز نموده است.
- صندوق سرمایه گذاری طلای زرافشان امید ایرانیان با نماد "زر": این صندوق سرمایه گذاری طلا از مهرماه سال 96 آغاز به کار کرده است.
- صندوق سرمایه گذاری مبتنی بر سکه طلای مفید با نماد "عیار" که از خرداد ماه سال 97 کار خود را آغاز کرده است و نسبت به سایر صندوق های طلا سابقه کمتری دارد.
انتخاب بهترین صندوق سرمایه گذاری طلا
با مقایسه نمودار فعالیت این صندوق ها و درصد سودی که در دوران فعالیت خود داشته اند، می توانید بهترین صندوق را برای سرمایه گذاری مطمئن انتخاب کنید. البته از شرایط بازارگردانی هر صندوق نیز غافل نشوید.
چگونه در صندوق های طلا سرمایه گذاری کنیم؟
برای سرمایه گذاری در صندوق های طلا و خرید و فروش نماد این صندوق ها، داشتن کد بورسی الزامی است. برای گرفتن کد بورسی هم کافی است از طریق یکی از سامانه های معاملاتی که توسط کارگزاران بورس ارائه شده اقدام کنیم. به عنوان مثال تمام کسانی که در کارگزاری ها به صورت آنلاین معامله انجام می دهند، امکان خرید و فروش نماد صندوق های طلا را نیز دارند.
نتیجه گیری
در این مقاله با صندوق های سرمایه گذاری با پشتوانه طلا آشنا شدیم و 4 صندوق فعال در این زمینه را معرفی کردیم. قبل از ورود به این بازار حتما بازده صندوق ها را با هم مقایسه و از امکاناتی که هر کدام دارند اطلاع پیدا کنید تا بتوانید سرمایه گذاری مطمئنی داشته باشید. در ضمن این را یادتان باشد که بازار طلا، بازاری غیرقابل پیش بینی است که هم می تواند سود ناگهانی بسیار بالایی داشته و هم ممکن است با ضرر همراه باشد؛ بنابراین باید ریسک ورود به آن را بپذیرید. البته که سرمایه گذاری در صندوق های طلا مزیت های زیادی نسبت به طلای فیزیکی دارد.
بازار مالی طلا یا صندوق طلا چیست؟
یک کارشناس بازار سرمایه توصیه کرد:
سرمایه‌گذاری در صندوق طلا به جای سکه‌های خانگی
عصر اعتبار- این روزها کمتر کسی را می‌بینید حرف از خرید سکه و طلا یا حتی ارزهای خارجی و مسکن را به‌میان نیاورد. هر کسی برای حفظ ارزش سرمایه‌اش یا کسب اندکی سود دل به دریا می‌زند و سرمایه‌ای که به‌سختی آن را به‌دست آورده وارد بازار می‌کند. در این میان بازار سکه و طلا از جذابیت سنتی و البته ثبات بیشتری برخوردار است. افرادی که نوسان شدید ارز را ریسک بزرگی می‌دانند یا از خرید مسکن با قیمت‌های آن‌چنانی ناامید شده‌اند، سراغ فلز گرانبهای طلا می‌روند؛ اما خرید این فلز ارزشمند آن‌طور که به‌نظر می‌رسد هم ساده نیست.
به گزارش پایگاه خبری «عصر اعتبار» به نقل از ایسنا، ممکن است خریدار سکه و طلای تقلبی تحویل بگیرد و نهایتا زمان فروش متوجه کلاهی که برسرش رفته شود یا در زمان نامناسب و سقف قیمت‌ها اقدام به خرید کند که در هر دو صورت نتیجه‌ای جز ضرر نخواهد داشت. پس راه‌کار چیست؟ چطور می‌توان از این فلز گرانبها برای سرمایه‌گذاری با حدی از ریسک منطقی استفاده کرد؟ پاسخ ساده است؛ صندوقهای سرمایه‌گذاری مبتنی بر سکه طلا. این صندوقها روش نوینی برای سرمایه‌گذاری غیرمستقیم هستند که هم نیاز مخاطبان بازار سرمایه را جواب می‌دهد و هم چالش‌ها و دغدغه‌های خرید سنتی طلا را به‌دنبال ندارند. درباره سرمایه‌گذاری در این صندوقها با حجت‌اله نصرتیان کارشناس بازار سرمایه و مدیرعامل شرکت سبدگردان انتخاب مفید که تجربه راه‌اندازی صندوق سرمایه‌گذاری عیار را دارد، گفت‌وگو شده که حاصل آن را در ادامه می‌خوانید.
در ماه‌های اخیر شاهد کاهش چشم‌گیر سود سپرده‌های بانکی هستیم؛ همین موضوع باعث شده تا اغلب مردم به‌دنبال راهی برای حفظ ارزش سرمایه اولیه یا حتی کسب سود بیشتر باشند. خریدوفروش ارز، خودرو، سکه و طلا باعث شده تا برخی یک‌شبه میلیون‌ها تومان به دست آورند و تعداد قابل‌توجهی از مردم هم بخش عمده‌ای از سرمایه زندگی‌شان را در فضای دلال‌بازی بازار از دست بدهند. به‌عنوان یک فعال اقتصادی چه پیشنهادی دارید که افراد متقاضی بتوانند از طریق آن‌هم ارزش سرمایه‌شان را حفظ کنند و هم از تنش‌های ناگهانی بازار در امان باشند؟
نخستین موضوعی که باید هر سرمایه‌گذار یا فردی که می‌خواهد کسب سود کند مدنظر قرار دهد، بحث تخصص است؛ اگر واقعا در حوزه‌ای مثلا خرید و فروش سکه و طلا و حتی ارزهای خارجی تبحری ندارند، با سرمایه‌ای که به‌سختی آن را به دست آورده‌اند وارد بازار سرمایه نشوند. بازارهای این‌چنینی دورنمای فریبنده‌ای دارد، حال آنکه همیشه به نتیجه دلخواه ختم نمی‌شود. فعالیت اقتصادی شاید به‌ظاهر امر ساده و سهل‌الوصولی باشد، اما یک اشتباه ساده می‌تواند ضرر قابل توجه‌ای را به سرمایه‌گذار تحمیل کند. مثال این اتفاق افرادی هستند که وارد بازار خرید و فروش سکه می‌شوند تا از نوسانات آن سودی عایدشان شود. بنابراین داشتن دانش و تخصص در بازار سرمایه اهمیت بسیاری بالایی دارد. موضوع بعدی که همه کم‌وبیش درباره آن شنیده‌ایم، ضرورت تنوع‌بخشی است. به زبان ساده نباید همه تخم‌مرغ‌هایمان را در یک سبد بگذاریم. بازهم می‌گویم شاید برای مردم عادی تنوع‌بخشی یا حرفه‌ای‌گرایی در بازار سرمایه موضوع نامأنوس و حتی پیچیده‌ای باشد؛ برای همین توصیه می‌شود از افراد متخصص در حوزه مدیریت دارایی کمک گرفته شود؛ در واقع واسطه‌های بازار سرمایه نیز برای همین منظور تعریف شده‌اند. این شرکت‌ها که در قالب کارگزاری یا شرکت‌های مالی فعالیت می‌کنند، واسط بازار سرمایه و سرمایه‌گذار هستند. هر سرمایه‌ای چه خرد و چه کلان قطعا برای دارنده آن با اهمیت و به همان اندازه ارزشمند است، بنابراین باید بهترین هدف‌گذاری انجام شود. مزیت چنین اقدامی کاهش ریسک سرمایه‌گذاری، تنوع‌بخشی و استفاده از دانش و تخصص افراد حرفه‌ای است. اگر سوابق شرکت‌هایی که در این حوزه اعتبار مناسبی دارند را بررسی کنید کاملا مشخص است که شیوه‌های سرمایه‌گذاری این شرکت‌ها به‌مراتب قوی‌تر از ورود شخصی و انفرادی افراد به بازار سرمایه است. به‌عنوان‌مثال شرکتی که صندوق سرمایه‌گذاری برپایه سکه طلا را به مخاطبانش ارائه می‌کند، می‌داند چه زمانی اقدام به خرید سکه کند و چه زمانی در موقعیت فروش قرار بگیرد که حداقل ضرر ممکن و بیشترین سود را حاصل کند. چنین چیزی فقط از طریق دانش اقتصادی و تحلیل جزئیات پیچیده بازار داخلی و خارجی فراهم می‌شود. تجربه سال‌های اخیر نشان می‌دهد کمتر کسی می‌تواند به‌طور شخصی و مستمر و از طریق سرمایه‌گذار مستقیم از تغییرات بازار سود کسب کرده و زیانی نبیند؛ به همین دلیل است که نقش واسطه‌های سرمایه‌گذاری و استفاده از دانش و تخصص آنها اهمیت می‌یابد. شرکت‌های معتبر فعال در این حوزه از طریق جذب سرمایه‌های گسترده سرمایه‌گذاران، سهام‌های متنوع و گسترده‌ای را خریداری می‌کنند که ریسک و خطر را برای کسب سود آنها کاهش می‌دهد.
سال‌هاست اقتصاد مدرن به سمت سرمایه‌گذاری در بورس روی آورده، چرا هنوز فرهنگ این سبک از سرمایه‌گذاری در کشورمان جا نیفتاده است؟
با وجود اینکه بورس از دهه‌های 40 و 50 شمسی در ایران با فراز و نشیب‌هایی فعال بوده است، اما مفهوم بورس در کشورمان هنوز بسیار جوان است و این وظیفه فعالان این بازار است که ماهیت و مزایای این بازار را به عموم مردم بشناسانند. قطعاً اگر مردم از مزایایی که در این بازار متنوع وجود دارد آگاه شوند، اقبال عمومی بیشتر خواهد شد. همانطور که در اغلب کشورهای پیشرفته و ثروتمند دنیا شاهد این موضوع هستیم که مردم سرمایه‌شان را به امید سوداگری در بازار مسکن و یا طلا و ارز به خطر نمی‌اندازند آنها از پتانسیل سرمایه‌گذاری در بورس آگاه شده‌اند و این موضوع را راه‌کار فعالیت اقتصادی و کسب سود خود قرار داده‌اند. در این روش کسب سود در فضایی سالم و رقابتی انجام می‌شود و همه از کار انجام شده بهره‌مند می‌شوند.
چنین سرمایه‌گذاری‌هایی چه مزایایی برای اقتصاد کشور و مردم دارد؟
مهم‌ترین مزیت آن تجمیع وجود نقد بلا استفاده است؛ چرا که بسیاری از مردم اولا امکان سرمایه‌گذاری مستقیم در بسیاری از ابزارهای سرمایه‌گذاری را ندارند، ثانیا از عواقب این سرمایه‌گذاری به علت نداشتن تخصص هراس دارند. بسیاری از مردم تصور می‌کنند مبلغ پس‌اندازشان کمتر از چیزی است که بتوانند با آن سرمایه‌گذاری کنند؛ درحالی‌که صندوقهای سرمایه‌گذاری همه این موانع را رفع کرده و عموم مردم با اطمینان میتوانند پس‌اندازهای حتی ناچیز خود را به این صندوقها که توسط مدیران حرفه‌ای هر حوزه مدیریت می‌شود سپرده و از مزایای آن بهره‌مند شوند. قطعاً این سرمایه‌گذاری‌ها باعث رونق فعالیت‌های اقتصادی بنگاه‌های سرمایه‌پذیر نیز خواهد شود.
کمی درباره صندوقهای طلا و ETFها توضیح دهید؟
صندوقهای طلا ابزار نسبتا جدیدی هستند که این امکان را به سرمایه‌گذار می‌دهد بدون خرید سکه در این فلز گرانبها سرمایه‌گذاری کند. ضمن اینکه با توجه به ذات صندوقهای سرمایه‌گذاری مشترک، این سرمایه‌گذاری را به‌صورت غیرمستقیم و از طریق یک سبدگردان حرفه‌ای انجام می‌شود تا حتی‌المقدور از نوسانات ناگهانی سرمایه‌گذاری در امان باشد. همچنین ویژگی دیگر این صندوقها قابلیت سرمایه‌گذاری با حداقل سرمایه است؛ چنانکه در صندوق عیار این سرمایه‌گذاری با مبلغ ناچیز یک هزار تومان آغاز می‌شود؛ درحالی‌که اگر کسی قصد خرید سکه طلا داشته باشد، باید کمی بیش از دو میلیون تومان برای خرید یک سکه کامل بپردازد. این بدان معناست که با خرید یک واحد از این صندوق عملا مالک یک دو هزارم یک سکه فیزیکی می‌شود و از این طریق انعطاف‌پذیری سرمایه‌گذاری در سکه طلا برای مخاطبان این فلز گرانبها افزایش می‌یابد. ویژگی بعدی این صندوقها اصطلاحاً «ای. تی. اِف» بودن آن‌هاست. صندوقهای سرمایه‌گذاری با قابلیت معامله در بورس را ای. تی. اِف (ETF=Exchange Trade Fund) می‌گویند. این بدان معناست که برای صدور یا ابطال واحدهای این صندوق نیاز به مراجعه حضوری به مدیر صندوق نیست و از طریق سامانه‌های معاملاتی آنلاین متعلق به‌تمامی کارگزاران عضو بورس کالا، امکان خریدوفروش این نماد وجود دارد.
مردم از چه طریق میتوانند در صندوقهای طلا سرمایه‌گذاری کنند؟ و ضمانت بازگشت پول یا سرمایه‌گذاری انجام‌شده، چیست؟
خریدوفروش نماد عیار در تمامی سامانه‌های معاملاتی ارائه‌شده توسط کارگزاران عضو بورس کالا امکان‌پذیر است؛ بنابراین برای نمونه معامله‌گران آنلاین هر یک از این کارگزاران با ورود به صفحه معاملاتی خود امکان خرید یا فروش این نماد را خواهند داشت. همچنین از الزامات صندوقهای ای. تی. اِف وجود بازارگردان برای افزایش نقدشوندگی صندوق است؛ بنابراین در هر زمان که سرمایه‌گذاران اقدام به بازار مالی طلا یا صندوق طلا چیست؟ بازار مالی طلا یا صندوق طلا چیست؟ خرید یا فروش این صندوق کنند، بازارگردان آمادگی کامل دارد تا در این بخش عرضه یا تقاضا را پاسخ دهد.
وجوه پرداختی مردم دقیقاً در کجا سرمایه‌گذاری می‌شود؟
عمده سرمایه‌گذاری این صندوق در سکه طلاست. این سکه‌ها در قالب سپرده کالایی است. به این شکل که در بدو امر صندوق، سکه‌های مورد نیاز خود را خریداری کرده و نزد یک بانک عامل سپرده‌گذاری می‌کند. این سپرده‌ها در تابلوی بورس کالا قابل معامله است. همچنین این صندوق امکان ورود به بازار مشتقه برای پوشش ریسک سکه‌های خریداری شده را نیز دارد و نیز می‌تواند بخشی از دارایی خود را اوراق با درآمد ثابت سرمایه‌گذاری کند.
اخیراً صندوق سرمایه‌گذاری عیار را راه‌اندازی کرده‌اید، این صندوق چه آورده‌ای برای متقاضیان دارد؟
از مزایای این صندوق می‌توان به سرمایه‌گذاری در سکه طلا به‌صورت غیرمستقیم و با کمترین میزان سرمایه‌گذاری اشاره کرد. همانطور که پیش‌تر نیز به آن اشاره شد، سرمایه‌گذار می‌تواند با حداقل یک هزار تومان اقدام به سرمایه‌گذاری در این صندوق کند. دومین مزیت نقدشوندگی بالاست که این تضمین را به سرمایه‌گذار می‌دهد با خیالی آسوده به این صندوق ورود و از آن خارج شود. در واقع خریدار این صندوق نباید ابدا نگران بازگشت سرمایه‌اش باشد، چراکه از طریق سازوکاری که در بورس برای این صندوقها پیش‌بینی شده، بازگشت منابع مالی سرمایه‌گذار تضمین شده است.
آیا کسانی که در صندوق طلا سرمایه‌گذاری می‌کنند، سود بیشتری عایدشان می‌شود یا کسانی که شخصاً اقدام و خریدوفروش می‌کنند؟
شاید در ظاهر برخی تصور کنند، تفاوتی میان دو روش نباشد؛ اما از آنجایی‌که بحث اقتصادی و علمی مطرح است و از آن‌طرف نوسانات بازار داخلی و بین‌المللی بر قیمت‌ها تأثیرگذار است، باید کمی محتاط‌تر در این خصوص تصمیم گرفت. چند نکته را باید برای پاسخ به این سؤال مدنظر قرار دهیم؛ اول اینکه مدیر صندوق سرمایه‌گذاری طلا به‌عنوان یک مدیر حرفه‌ای نظارت کامل و دائمی بر روی پرتفوی صندوق خود دارد و می‌تواند برای جلوگیری از ضرر و زیان احتمالی سرمایه‌گذاران، تصمیمات متنوعی در شرایط مختلف بازار بگیرد که افراد عادی لزوما این سطح از دانش یا وقت و انرژی کافی برای نظارت مداوم بر روی پرتفوی شخصی خود را ندارند. به‌عنوان نمونه مدیر صندوق در شرایط مختلف بازار می‌تواند از امکان پوشش ریسک نوسان قیمت سکه به‌وسیله ابزارهای بازار آتی سکه استفاده کند و در موقع لزوم از این بازار خارج شود. دوم اینکه صندوق از امکان بازارگردان برای نقدشوندگی بالای خود بهره‌مند است، بنابراین چنانچه بازار به سمت صف خرید یا صف فروش (بازار یک‌طرفه) متمایل شد، بازارگردان با عرضه و تقاضاهای خود سرمایه‌گذاران را از وجود طرف معاملاتی مطمئن می‌کند تا با خیالی آسوده اقدام به انجام معاملات کنند. این امر باعث می‌شود که تفاوت نرخ بین عرضه و تقاضا به کمترین میزان برسد، درحالی‌که چنانچه فرد به‌صورت مستقیم سرمایه‌گذاری کند؛ اولا تضمینی برای نقدشوندگی در شرایط یک‌طرفه بازار وجود ندارد، ثانیا عمدتا تفاوت بین نرخ‌های عرضه و تقاضا بسیار بیشتر از نرخ صندوق است، بنابراین اطمینانی در کسب سود در ورود و خروج‌ها در این بازار برای این دسته از سرمایه‌گذاران وجود ندارد.
بسیاری از مردم خرید سکه و طلا را به‌دلیل ویژگی‌هایی که دارد، قابل اطمینان‌ترین نوع سرمایه‌گذاری می‌دانند، با این وجود خیلی‌ها از خرید سکه و طلا، ضرر هنگفتی را متحمل شده‌اند، پیشنهاد شما در این خصوص چیست؟
تا پیش از درج گواهی‌های سکه طلا در بورس کالا و پس از آن ایجاد صندوقهای سرمایه‌گذاری مبتنی بر طلا این تمایل برای داشتن سکه فیزیکی می‌توانست صحیح باشد؛ اما همیشه ریسک‌های زیادی برای این سرمایه‌گذاری وجود داشت؛ مثلا ریسک نگهداری از این دارایی یا ریسک جابجایی سکه‌های طلا می‌توانست به سرمایه‌گذار آسیب بزند؛ اما با ورود دو ابزار پیش‌تر گفته شده اولا این امکان به سرمایه‌گذار داده شد تا با یک دهم قیمت واقعی سکه اقدام به سرمایه‌گذاری در آن کند؛ ثانیا با دارا بودن این دارایی عملا از منافع افزایش ارزش سکه فیزیکی بهره‌مند شود و هر زمان نیاز به سکه فیزیکی داشت با نقدکردن گواهی سکه خود اقدام به خرید سکه فیزیکی در بازار کند. با تأسیس صندوقهای مبتنی بر سکه طلا علاوه بر مزایای فوق این امکان به سرمایه‌گذار داده شد که با ورود به این صندوقها، از نظر و تخصص مدیران حرفه‌ای صندوق در ایجاد منفعت بیشتر و جلوگیری از ضرر و زیان در شرایط مختلف بازار استفاده کند. ضمن اینکه نقدشوندگی بالای این صندوقها نگرانی سرمایه‌گذاران از موفقیت در ورود و خروج‌های احتمالی در شرایط مختلف بازار را مرتفع می‌کند.
آیا می‌توان حد و حدودی از میزان سودآوری صندوقهای سرمایه‌گذاری طلا ارائه کرد؟
طبیعتا دادن تضمین و تعهد در سودآوری در بازار سرمایه با توجه به ماهیتی که دارد، امکان‌پذیر نیست و سرمایه‌گذاران باید به نوع سرمایه‌گذاری و دارایی‌هایی که خریداری می‌کنند، توجه کنند. همانطور که گفته شد عمده سرمایه‌گذاری این صندوق در سکه طلاست. ارزش سکه طلا نیز وابسته به دو عامل قیمت جهانی انس طلا و طبیعتا نرخ ارز برای تبدیل این قیمت به ریال است. نمودارهای سال‌های گذشته نشان می‌دهد برآیند بلندمدت نوسانات ارزش سکه، مثبت بوده و برای سرمایه‌گذاران در آن سودآور بوده است.
ریسک صندوقهای سرمایه‌گذاری طلا چقدر است؟
هیچ سرمایه‌گذاری بدون ریسک نیست. سرمایه‌گذاری در صندوق طلا نیز از این قاعده مستثنا نیست. عمده ریسک این صندوق، نوسان ارزش سکه در بازار است. البته همانطور که گفته شده مدیر صندوق ابزار لازم برای پوشش ریسک مذکور را دارد.
هر شخص چقدر می‌تواند در این صندوقها سرمایه‌گذاری کند؟
جامعه هدف این صندوق همه مردم است. به عبارت بهتر، این صندوق مناسب همه افرادی است که تمایل دارند کوچک‌ترین پس‌انداز آنها قابلیت سرمایه‌گذاری در طلا را داشته باشد.
بازده صندوقهای سرمایه‌گذاری طلا چقدر است؟
بخش مهمی از بازده این صندوقهای متأثر از بازده سکه طلاست؛ اما به کمک سایر ابزارهای بازار مشتقه که صندوق امکان استفاده از آنها را دارد، این بازده می‌تواند کمتر یا بیشتر باشد.
آیا در سایر کشورها هم چنین صندوق‌هایی وجود دارد؟
تنوع صندوقها در سایر کشور خیلی بیشتر است. صندوق عیار مشابه صندوقهای سرمایه‌گذاری در کامودیتی‌ها یا همان کالا است که در سایر کشورها در سایر فلزات اعم از گرانبها یا معدنی وجود دارند.
مردم برای سرمایه‌گذاری در این صندوقها چه مواردی باید مدنظر قرار دهند؟
برای سرمایه‌گذاری در این صندوق داشتن کد بورسی الزامی است. پس از اخذ کد بورسی خرید یا فروش این صندوقها امکان‌پذیر است؛ اما توصیه همیشگی ما برای سرمایه‌گذاران پرهیز از واکنش‌های هیجانی به نوسانات احتمالی در بازار است. ماهیت سرمایه‌گذاری ایجاب می‌کند که دیدگاه بلندمدت را مدنظر داشته باشند و به تیم‌های حرفه‌ای که مدیریت صندوقهای سرمایه‌گذاری را برعهده دارند، اطمینان داشته باشند تا در نهایت از منافع آن بهره‌مند شوند.
توضیحات کامل در مورد صندوق اسپایدر
درمجموع صندوقهای سرمایه‌گذاری با توجه به امکانات و توانایی‌هایی که در اختیار دارند، تلاش می‌کنند که سرمایه‌گذاری در بازار را جذاب‌تر کرده و فرصت‌ها و انتخاب‌های بیشتری را با ریسک کمتر و بازدهی بالاتر برای سرمایه‌گذاران فراهم کنند. تنوع صندوقها متناسب با خواسته ها و انتظارات سرمایه‌گذاران گوناگون ازجمله مزایای صندوقهای سرمایه‌گذاری است.
در حال حاضر بیش از ۱۰۰ صندوق سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه ایران فعال است؛ اما در یک تقسیم‌بندی کلی، صندوقهای سرمایه‌گذاری در قالب هشت گروه اصلی دسته بندی می شوند:
۱- صندوق سرمایه‌گذاری با درآمد ثابت
۲- صندوق سرمایه‌گذاری در سهام
۳- صندوق سرمایه‌گذاری مختلط
۴- صندوق سرمایه‌گذاری شاخصی
۵- صندوق قابل معامله(ETF)
۶- صندوقهای بازار مالی طلا یا صندوق طلا چیست؟ نیکوکاری
۷- صندوقهای تأمین مالی
۸- صندوقهای اختصاصی بازارگردان
صندوقهای سرمایه‌گذاری قابل معامله در بورس (ETF) یک نوع صندوق سرمایه‌گذاری محسوب می‌شود که واحدهای آن در طول روز همانند سهام در بازار معامله می‌شود و ساختاری شبیه صندوقهای سرمایه‌گذاری مشترک دارند.
این نوع صندوقها بیش از ۲۰ سال است که به بازار معرفی‌شده‌اند و در طول دهه گذشته رشد چشمگیری تجربه کردند. اولین ETF در سال ۱۹۹۳ با نام اسپایدر (SPDR)به بازار معرفی شد که به‌قصد پیروی از شاخص S&P500 طراحی شده است.
همانطور که ذکر شد این صندوقها ساختاری شبیه به صندوقهای سرمایه‌گذاری مشترک دارند، اما برخلاف صندوقهای سرمایه‌گذاری مشترک که فقط با قیمت تعیین شده در پایان روز و پس از محاسبه NAV می‌توان آنها را خریدوفروش کرد، سرمایه‌گذاران میتوانند واحدهای ETF را همانند سهام در طول روز معامله کنند و از مزیت نقدشوندگی بالای آن نسبت به صندوق سرمایه‌گذاری مشترک بهره‌مند شوند. همچنین مزیت مالیاتی بالقوه و به‌نوعی کم‌هزینه‌تر بودن از دیگر ویژگی‌های این نوع صندوقهای قابل معامله است.
یکی از ابزارهای نوین سرمایه گذاری که به قصد پیروی از یک شاخص معین و یا سبدی از دارایی های متنوع طراحی شده است صندوقهای سرمایه گذاری قابل معامله (ETF) نام دارند. در واقع نوعی صندوق سرمایه گذاری مشترک می باشد که همانند سهام قابلیت معامله در طول روز را دارا می باشد.
سرمایه گذران میتوانند با خرید سهام صندوقهای قابل معامله (ETF) به نوعی در سبد متنوعی ازدارایی های مالی ( سهام و اوراق مشارکت و…) سرمایه گذاری نمایند. صندوقهای قابل معامله یکی از پرطرفدارترین ابزارهای مالی می باشند که از ژانویه 1993 در آمریکا با معرفی صندوق اسپایدر (SPDR) آغاز شد.
بزرگترین ETF جهان که بر روی طلا کار می کند صندوق اسپایدر است که هم اکنون مالک حدود 720 تن طلا است (طبق آمار سال 2014). در واقع طلا به عنوان یک نوع بیمه در اکثر صندوقهای سرمایه گذاری حضور دارد و این صندوقها با خرید و فروش آن سود مناسبی را کسب می کنند. بنابراین نقش سرمایه گذاری نیز تقاضای بسیار مناسبی را برای طلا در سطح جهان ایجاد نموده (البته کاهش قیمت طلا از سال 2013 چهره ی طلا را برای سرمایه گذاری مخدوش کرده).
عده ای از معامله گران بازار طلا، خرید و فروشهای خود را بر مبنای خرید و فروش های صندوق اسپایدر تنظیم می کنند، ولی نباید خرید و فروشهای این صندوق در معاملات آنها ملاک قرار داده شود، خیلی از مواقع بوده که این صندوق اقدام به خرید طلا کرده ولی طلای جهانی نزول کرده و یا بر عکس.
اطلاعات آماری جالب از ذخایر طلای دنیا
بر اساس برآوردها، بانک های مرکزی، موسسات بین المللی، و دولت ها در مجموع ۳۰۷۰۰ تن طلا معادل ۱۶٫۵ درصد از ذخایر طلای دنیا را به خود اختصاص می دهند.
همچنین تخمین زده می شود که وزن تمام طلایی که از ابتدای تاریخ تا سال ۲۰۰۹ میلادی استخراج شده به ۱۶۵/۰۰۰ تن برسد؛ یعنی تقریبا ۵٫۳ میلیارد اونس ( هر اونس معادل ۳۱٫۱۰۳۴۸ گرم). این میزان طلا، حجمی معادل ۸۵۰۰ متر مکعب را اشغال می کند. به این ترتیب تمام طلای دنیا را می توان در مکعبی که هر ضلع آن ۲۰٫۴ متر است جای داد.
از نظر بازار مصرف، نیمی از طلای جدید تولید شده در جهان صرف تولید جواهرات می شود. بعد از جواهرات، سرمایه گذاری به روی طلا است که ۴۰ درصد تولید را به سمت خود می کشد. ۱۰ درصد باقی مانده نیز در صنعت به مصرف می رسد.
معایب صندوق سرمایه گذاری طلا در کنار مزایای فروان آن چیست؟
همانطور که می دانید سرمایه گذاری کردن یک کار پر خطر بوده و افرادی که علاقه به ریسک پذیری دارند را می طلبد. اما هستند مواردی که می توان به عنوان یک سرمایه گذاری کم ریسک دانست و اقدام به سرمایه گذاری بر روی آنها نمود. طلا را هم می توان به عنوان یک سرمایه گذاری کم ریسک دانست چرا که در هر شرایطی که در اتفاقات جهان قرار گرفته ایم متوجه شده ایم که قیمت طلا انقدر که باید قیمتش افت پیدا نکرده بلکه بیشتر از حد تصورمان بالا نیز رفته است. اما خوب نگه داری طلا در منزل کار کاملٱ اشتباهی است. چرا که ممکن است دزدیده شود یا اینگه گم گردد.
به همین علت اگر مایل هستید اقدام به سرمایه گذاری بر روی طلا نمایید پیشنهاد ما به شما خرید در صندوق سرمایه گذاری طلا است. اگر در این رابطه به اندازه کافی چیزی نمی دانید ما در این مطلب بر این آمده ایم تا مزایا و معایب صندوق سرمایه گذاری طلا را بازگو نماییم.
پس بهتر است در این مطلب با ما در میهن پرداخت همراه باشبد تا بتوانید تصمیم درست را بگیرید.
مزایا و معایب صندوق سرمایه گذاری طلا
برای اینکه بتوانید راحت‌تر با این صندوق آشنا شوید ابتدا به مزایای آن خواهیم پرداخت و خواهیم دید چه سودی می تواند برای سرمایه گذار داشته باشد.
همانطور که در بالا گفتیم داشتن صندوق سرمایه گذاری طلا باعث می شود تا ریسک کمتری متوجه سرمایه دار گردد. همچنین مشکلات خرید طلا نیز کاهش پیدا می کند.
مزایای صندوق سرمایه گذاری طلا
از مزایای دیگر این صندوق می توان به این موارد اشاره نمود:
۱_ این صندوق کارمزد کمتری نسبت به معاملات فیزیکی دریافت می کند. کارمزدی حدود ۰.۱۵ درصد.
۲_ دیگر مشکل نگهداری و حمل طلا و سکه وجود نداشته و با خیال آسوده می توان هر زمان اقدام به فروش یا افزایش واحد طلا در صندوق نمایید.
۳_ به عنوان یک نقد شوندگی عالی به حساب می آید.
۴_ می توان با هر سرمایه بازار مالی طلا یا صندوق طلا چیست؟ ایی چه زیاد و چه کم اقدام به سرمایه گذاری در این صندوق نمود.
اما چون واحدهای صندوق در بازار بورس کالا مبادله می شود بایستی حداقل هر سرمایه داری ۵۰ واحد یعنی ۱۰۰ هزار تومان در صندوق داشته باشد. ( هر واحد حدود ۲ هزار تومان ارزش دارد).
۵_ به راحتی می توان اقدام به فروش سهم خود نمود.
۶_ در بورس قابل معامله می باشد و می توان بدون حضور و به صورت آنلاین اقدام به خرید و فروش نمود.
۷_ شما با انتخاب این صندوق سرمایه خود را دست افراد حرفه ایی و مدبر خواهید گذاشت. با اینکار لازم نیست شما مشکلات خرید طلا را داشته باشید و همچنین ریسک سرمایه گذاری خود را نیز به حداقل می رسانید.
حال که از مزایای این صندوق بیشتر آشنا شدیم بهتر است به معایب صندوق سرمایه گذاری طلا نیز بپردازیم و ببینیم چه معایبی را می تواند داشته باشد.
معایب صندوق طلا
می توان گفت که هیچ سرمایه ایی بدون مشکل و عیب نیست و این قاعده در صندوق سرمایه گذاری طلا هم صدق می کند.
_ امکان خطر پذیر شدن بخشی از بازار
_ امکان وجود عملکرد نادرست در صندوق
_ موازنه با نرخ بهره
_ وجود اشکلات معملاتی که ممکن است گاهی توسط مدیریت صورت پذیرد.
اما مزایایی که این صندوق دارد به معایب آن می چربد و می توان این ریسک را قبول نمود و اقدام به سرمایه گذاری در این صندوق نمود.
صندوق طلا چیست و چگونه می توان در آن سرمایه گذاری کرد؟
طلا را به عنوان یک کالای سرمایه گذاری و پس انداز می شناسیم. یعنی طلا می خریم تا هم ارزش پولمان حفظ شود و هم اگر روزی نیاز به پول نقد داشتیم بفروشیم. همه این خرید و فروش ها را هم با طلای فیزیکی انجام داده ایم، چرا که احتمالا عده کمی صندوق سرمایه گذاری طلا را می شناسند. طلاهای زیادی پای خرید خانه، ماشین، لوازم منزل، روز مبادا و … فروخته شده است. گذشته از طلای زینتی، برخی پول نقدشان را صرف خرید سکه می کنند تا هزینه اجرت ساخت ندهند و سرمایه گذاری مقرون به صرفه تری داشته باشند. طلا هم هیچ وقت دست رد به سینه هیچ سرمایه گذاری نزده و تا به امروز افت چشم گیری نداشته، در عوض گاهی چنان سود داشته که حسرتی شده روی دل بسیاری از مردم که پول نقد خوابیده توی بانک داشته اند. همین ویژگی طلا، باعث شده صندوق های سرمایه گذاری طلا به وجود بیایند و در بازار سرمایه گذاری فعالیت کنند.
صندوق های طلا ابزار نسبتا جدیدی هستند که این امکان را به سرمایه گذار می دهد بدون خرید فیزیکی سکه در این فلز گران بها سرمایه گذاری کند. ضمن اینکه با توجه به ذات صندوق های سرمایه گذاری مشترک، این سرمایه گذاری به‌صورت غیرمستقیم و از طریق یک سبدگردان حرفه ای انجام می شود تا حتی المقدور از نوسانات ناگهانی سرمایه گذاری در امان باشد.
صندوق طلا
صندوق های سرمایه‌گذاری طلا (Gold Funds)، یکی از انواع صندوق سرمایه گذاری مشترک و قابل معامله (ETF) در بورس کالا هستند. این صندوق ها سرمایه مشتریان خود را به جای خرید سهام، روی وجه نقد و اوراق مبتنی بر سکه طلا سرمایه گذاری می کنند. صندوق های طلا حداقل ۷۰ درصد از دارایی خود را در خرید سکه طلا سرمایه گذاری می کنند و مابقی را در اوراق با درآمد ثابت. به این صورت که مدیر صندوق، سکه های مورد نیاز را از بازار یا بانک کارگشایی می خرد و در یک بانک عامل سپرده گذاری می کند. از آنجایی که درصد عمده سرمایه گذاری این صندوق ها روی گواهی های سکه طلاست و قیمت گذاری طلا به دو پارامتر نرخ دلار و قیمت اونس جهانی وابسته است، می توان گفت سرمایه گذاری در این صندوق ها، یک سرمایه گذاری غیرمستقیم روی نرخ ارز و طلای جهانی است. پس سود صندوق های طلا به همین دو عامل بستگی دارد.
یکی از انواع صندوق سرمایه گذاری در بورس، صندوق پشتوانه‌ی طلای لوتوس با نماد “طلا” است که یک صندوق قابل معامله در بورس می باشد. بدین معنی که یک فرد حقیقی که دارای کد بورسی است، می‌تواند به‌صورت آنلاین مانند سایر سهام، به خریدوفروش اوراق صندوق طلا بپردازد. صندوق سرمایه‌گذاری پشتوانه طلای لوتوس در تاریخ ۲۰ تا ۲۵ خرداد سال ۹۶ اقدام به پذیره‌نویسی نموده و از تاریخ ۸ مرداد سال ۹۶ معاملات ثانویه واحدهای آن در بورس کالا آغاز شد.
نحوه سرمایه گذاری و بازدهی صندوق طلا
بازدهی تمام صندوقهای پذیرفته‌شده در بورس ناشی از تغییر ارزش دارایی‌های سرمایه‌گذاری شده توسط آنها ایجاد می‌شود که به آن ارزش ابطال یا NAV ابطال نیز گفته می‌شود. برای صندوق پشتوانه‌ی طلا، ارزش صندوق وابسته به قیمت طلا می‌باشد. در مورد صندوق با درآمد ثابت، این عدد همواره صعودی است. درواقع صندوق در اوراق مبتنی بر فلز طلا (در حال حاضر سکه) سرمایه‌گذاری می‌نماید و با افزایش قیمت آنها بازده کسب می‌نماید. در حال حاضر این صندوق در اوراق گواهی سپرده سکه، قراردادهای آتی و اختیار سرمایه‌گذاری می‌نماید. در حال حاضر بیش از ۹۰ درصد سرمایه صندوق اختصاص به سکه دارد و در مواقعی به ۹۹ درصد نیز می‌رسد. بخش باقی‌مانده معمولاً در بازار آتی سکه توسط متخصصان سرمایه‌گذاری می‌شود و تلاش می‌شود که در دوران ریزشی شدن بازار طلا بخشی از ضرر سرمایه‌گذاران پوشش داده شود. نحوه سرمایه گذاری در صندوق طلا همانند فرایند سرمایه گذاری در صندوق های سرمایه گذاری دیگر است.
مزیت خرید صندوق طلا به‌جای خود طلای فیزیکی
با توجه به اینکه خریداری طلا و سکه به‌صورت فیزیکی ریسک‌هایی از قبیل احتمال سرقت، تقلب و عوامل دیگر را دارا است و جهت پوشش این هزینه نیاز به هزینه وجود دارد سرمایه‌گذاران میتوانند با سرمایه‌گذاری در صندوق طلا این ریسک‌ها را پوشش دهند. علاوه بر این در زمان فروش طلا و سکه فیزیکی همیشه هزینه معاملات بیش از ۱ درصد و در مواقعی تا ۲ درصد بر سرمایه‌گذاران تحمیل می‌شود. درصورتی‌که کارمزد خریدوفروش این اوراق با کارمزد بسیار کم (۰٫۱۵ %) امکان‌پذیر است.
حتی با چند هزار تومان هم می شود وارد این بازار شد، در حالی که برای خرید یک سکه طلا، باید میلیون ها تومان هزینه کرد. ذکر این نکته نیز حائز اهمیت است، به این دلیل که واحد های صندوق سرمایه گذاری طلا در بورس کالا مبادله می شوند قانونی در بازار بورس وجود دارد که براساس آن حداقل میزان سرمایه گذاری ۵۰۰ هزار تومان است.
با استفاده از صندوق سرمایه گذاری طلا شما بصورت غیرمستقیم طلا می خرید و در واقع سرمایه خود برای خرید طلا را به دست افراد حرفه ای می سپارید. شما با اینکار علاوه بر اینکه مشکلات خرید طلا بصورت فیزیکی را ندارید ریسک سرمایه گذاری خود را تا حد زیادی کاهش می دهید. با این کار شما سرمایه خود را به دست افراد حرفه ای سپرد ه‌اید که امکان دارد در زمان رونق بازار تا ۱۰۰ درصد سرمایه را در بازار طلا و در صورت رکود ۷۰ درصد از سرمایه را در بازار طلا و مابقی را در اوراق با درآمد ثابت سرمایه گذاری کنند و با این کار ریسک ناشی از نوسانات قیمتی طلا را تا حد زیادی کاهش می‌دهند.
نقد شوندگی صندوق طلا
برخلاف سکه‌ی طلای فیزیکی، صندوقهای مختلف پذیرفته‌شده در بورس، ممکن است که نقد شوندگی ضعیف‌تری داشته باشند که در هنگام فروش، صاحبان خود را به دردسر می‌اندازند. به همین دلیل هنگام خرید یک صندوق، باید به تضمین بازار گردانی آن صندوق توجه ویژه داشته باشید. در مورد صندوق طلای لوتوس وجود بازار گردان باعث افزایش نقدینگی می‌شود و خریدوفروش واحدها را بافاصله قیمتی حداکثر ۰٫۱ درصدی میسر می‌سازد.
سایر صندوق های سرمایه گذاری طلا
سایر صندوقهای سرمایه‌گذاری مبتنی بر طلا عبارت‌اند از: گوهر، عیار و زر هستند.
در اوراق بورس بهادار ایران، تاکنون ۴ صندوق مبتنی بر طلا تأسیس‌شده که آخرین آنها صندوق عیار بود که توسط کارگزاری مفید عرضه شد. در مورد صندوقهای سرمایه‌گذاری در طلا توسط سازمان بورس، مقرراتی وضع‌شده:
حداقل ۷۰% ارزش کل صندوق در سکه طلا (گواهی سکه طلا همان سکه طلایی است که در بورس قابل معامله است)
حداکثر ۲۰% ارزش کل صندوق در اوراق مشتقه مبتنی بر سکه طلا (منظور قراردادهای خرید یا فروش در آتی سکه هست)
ریسک های صندوق های طلا چیست؟
ریسک صندوقهای طلا بیشتر مربوط به ریسک‌هایی می‌شود که قیمت طلا را تهدید می‌کند. در مرحله‌ی دوم ریسک مربوط به نقد شوندگی است. اما برخلاف بسیاری از مردم ریسک کلاه‌برداری و تقلبی بودن در مورد این صندوقها وجود ندارد زیرا ضامن آنها بانکی مرکزی است.
دیدگاه شما