ارزیابی عملکرد مالی شرکت های فعال در بورس اوراق بهادار تهران
امروزه به دلیل اهمیت عملکرد مالی شرکت ها در محیط رقابتی، استفاده از ابزارهای دقیق و مناسب برای ارزیابی عملکرد برای سازمان ها مسئله ای حیاتی محسوب می شود. همچنین معیارهای عملکرد مالی نیز باید به دقت مورد شناسایی قرار گیرند تا به خوبی قادر به بازتاب توان رقابتی شرکت ها باشند. لذا در این مطالعه بر اساس نظرات خبرگان حوزه مالی و بورس و با بهره گیری از معیارهای عملکرد مالی مبتنی بر ارزش و عملکرد مالی مبتنی بر حسابداری، با ارائه مدلی سلسله مراتبی و چند معیاره، به ارزیابی عملکرد مالی شرکت های گروه تولید خودرو بورس اوراق بهادار تهران پرداخته شد. به طوریکه در این رویکرد برای تعیین وزن معیارها از FAHP و برای رتبه بندی شرکت ها بر اساس بهترین عملکرد مالی از سه روش VIKOR ، ARAS و COPRAS به صورت همزمان بهره گرفته شد. یافته ها حکایت از اهمیت بالاتر معیارهای مبتنی بر ارزش نسبت به معیارهای حسابداری در عملکرد مالی شرکت ها داشت، همچنین نتایج حاصل از سه روش رتبه بندی تا حد زیادی بر یکدیگر منطبق بودند. رتبه بندی نهایی نیز با ادغام نتایج برگرفته از این سه روش، حاصل گردید.
کلیدواژهها
- فنون تصمیم گیری چند معیاره
- ارزیابی عملکرد مالی
- عملکرد مالی مبتنی بر ارزش
- عملکرد مالی مبتنی بر حسابداری
- بورس اوراق بهادار
موضوعات
- مرزهای نوظهور دانش در مدیریت اجرایی
عنوان مقاله [English]
Application of multi criteria decision making methods for financial performance evaluation of companies traded on Tehran Stock Exchange
Abstract:
Financial performance evaluation is very important in a highly competitive environment for companies, so an accurate and appropriate performance evaluation is critical. financial performance indicators must be carefully identified in the evaluation process because they reflect the competitiveness of a company. In this study, a hybrid approach of multicriteria decision making method is proposed for financial performance بازارهای مالی بر اساس معیارها evaluation of automobile producer group companies of Tehran stock exchange (TSE). In this study for this purpose, with help of financial experts, a hierarchical financial performance evaluation model is structured based on the accounting based financial measures and value based financial measures (modern financial measures). In this quantitative approach fuzzy analytic hierarchy process (FAHP) was applied to determine the weight of بازارهای مالی بر اساس معیارها the criteria and then the companies are ranked by using VIseKriterijumska KOmpromisno Rangiranje (VIKOR), Additive Ratio Assessment (ARAS) and Complex Proportional Assessment (COPRAS), simultaneously. The results represented the results represented the highest important of value based measures than accounting measures, also results of three outranking methods are almost identical and the results was combined to obtain final ranks.
Keywords: Multi criteria decision making methods, financial performance evaluation, value based financial measures (Modern financial measures), accounting based financial measures, Tehran Stock Exchange (TSE)
کلیدواژهها [English]
- Multi criteria decision making methods
- financial performance evaluation
- value based measures
- accounting based measures
- Tehran Stock Exchange
مراجع
- Amado, C., A., F., Santos, S., P., Marques, P., M., (2012).Integrating the Data Envelopment Analysis and the Balanced Scorecard approach for enhanced performance assessment. Omega, 40, 390-403.
- Balzentis, A., Balzentis, T., Misiunas, A., (2012). An integrated assessment of lithuanianeconomoc sectors based on financial ratios and fuzzy MCDM methods. Technological and Economic Development of Economy, 18 (1), 34-53.
- Bayrakdaroglu, A.&Yalcin, N., (2012).Strategic Financial Performance Evaluation of the Turkish Companies Traded on ISE.EGE ACADEMIC REVIEW, 12 (بازارهای مالی بر اساس معیارها 4), 529-539.
- Cheng, C., H., Chen, C., T., Huang, S., F., (2012).Combining fuzzy integral with order weight average (OWA) method for evaluating financial performance in the semiconductor industry.African Journal of Business Management, 6 (21), 6358-6368.
- Chou, W., C.&Cheng, Y., P., (2012).A hybrid fuzzy MCDM approach for evaluating website quality of professional accounting firms.Expert System with Applications, 39, 2783-2793.
- Cravens, K., S., Oliver, E., G., Stewart, J., S., (2010). Can a positive approach to performance evaluation accomplish your goals?.Kelley School of Business, 53, 269-279.
- Ehrbar, A. (1999),Using EVA registered trademark to measure performance and assess strategy Strategy and Leadership, 27 (3) (1999), pp. 20–24
- Ergul, N. &Seyfullahogullari, C., A., (2012). The Ranking of Retail Companies Trading in ISE. European Journal of Scientific Research, 70 (1), 29-37.
- Ertugrul, I., &Karakasoglu, N., (2009). Performance evaluation of Turkish cement firms with fuzzy analytic hierarchy process and TOPSIS methods. Expert Systems with Applications, 36, 702-715.
- Hajiabasi, M., Kaviani, M.,SamadiLargani, M., SamadiLargani, M., Montazeri, H., (2012). Comparison of information content value creation measures(EVA, REVA, MVA, بازارهای مالی بر اساس معیارها SVA, CSV and CVA) and accounting measures (ROA, ROE, EPS, CFO) in predicting the Shareholder Return (SR) Evidence from Iran Stock Exchange. ARPN Journal of Science and Technology, 2 (5), 517-521.
- Ignatius, J., Behzadian, M., Malekan, H., S., Lalitha, D., (2012). Financial Performance of Iran’s Automotive Sector based on PROMETHEE II. Proceeding of the 2012 IEEE ICMIT, 35-38.
- Kashanipour, M. and Rasaeian A. (2001), The relationship between Tobin’s Q and companies performance measurement in Iran, Financial accounting, 3, 131-146. (in Persion)
- Kung, J.,Y., Chuang, T., N., Ky, C., M., (2011). A Fuzzy MCDM Method to Select The Best Company Based on Financial Report Analysis. IEEE International Conference on Fuzzy Systems June 27-30, Taipei, Taiwan, 2013-2017.
- Lee, P., T., W., Lin, C., W., Shin, S., H., (2012). A comparative study on financial positions of shipping companies in Taiwan and Korea using entropy and grey relation analysis. Expert Systems with Applications, 39, 5649-5657.
- Lin, H., F., (2010). An application of Fuzzy AHP for evaluating course website quality. Computers & Education, 54(4). 877-888.
- Mahdavi, G., H. and Hosseiniazanakhari, S., M. (2008), What’s the bestfinancial performance measurement?,Journal of Economic, 31, 121-146. (in Persion)
- RahnamaRoodeposhti, F. and Khanmohammadi, M., H. (2011), Comparison of accounting based performance evaluation measurement and value based performance evaluation measurement for estimated economic rate of return for companies, Financial knowledge for Securities Analysis, 10, 19-43. (in Persion)
- RahnamaRoodeposhti, F., Nikoomaram, H. and Shahverdiani S. (2011), Strategic financial management (Value creation), Tehran, Hakimbashi publishing. (in Persion)
- Safaei, A. and Khalili, S. (2012), Theoretical comparison of financial performance evaluation approaches of organization, first nation conference of accounting, finance management and investment, Applied Science University of Golestan, Gorgan. (in Persion)
- Taghizadeh, R. and Fazli, S. (2011), Applying hybrid approachog GRA and FTOPSIS for companies performance measurement, Industrial managemnent, 2, 125-150. (in Persion)
- Yalcin, N., Bayrakderaglu, A., Kahraman, C., (2012). Application of fuzzy multi-criteria decision making methods for financial performance evaluationofTurkish manufacturing industries. Expert Systems with Applications, 39, 350-364.
- Yook, K., & C., McCabe, G., M., (2001). MVA and the cross-section of expected stock returns. The Journal of Portfolio Management, 27 (3), 75–87.
- Zapounidis, C., &Doumpos, M. (2002). Multicriteria classification and sorting methods: a literature review. European Journal of Operational Research 138(2), 229–246.
- Zavadskas, E., K., Kaklauskas, A., Turskis, Z., Tamošaitien, J. (2008). Selection of the effective dwelling house walls by applying attributes values determined at intervals. Civil Eng Manage, 14 , 85–93.
- Zavadskas, E., & K., Turskis, Z., (2011), Multiple criteria decision making (MCDM) methods in economics, Technological and Economic Development of Economy, 17 (2), 397-427.
مدیریت سرمایه چیست | با 5 رکن اصلی این نوع مدیریت آشنا شوید
مدیریت سرمایه یک استراتژی علمی اما کاملا شخصی و مختص به هر سرمایهگذار است و بنا بر شخصیت، روحیات و اهداف مالی افراد، متفاوت خواهد بود. علاوه بر این، سن سرمایهگذار، میزان سرمایه، اهداف و زمان تعیین شده برای رسیدن به اهداف نیز نقش مهمی در تعیین استراتژی مدیریت سرمایه دارد. هدف اصلی مدیریت سرمایه، بقای آن است. در مرحله بعدی کسب سود و افزایش سرمایه در اولویت قرار میگیرند.
مدیریت سرمایه دانشی است که اگر به نحو درست از آن استفاده شود، نه تنها موجب بقای سرمایه میشود، بلکه سودآوری و افزایش سرمایه را نیز به همراه خواهد داشت. بنابراین، سرمایه گذار باید بیاموزد چگونه سرمایه خود را با توجه به مدلهای سرمایهگذاری خود، به درستی مدیریت کند.
فهرست عناوین مقاله
اهمیت مدیریت سرمایه در زندگی مالی
در سالهای اخیر شاخصهای بازار سهام رشد چشمگیری داشته و سرمایه گذاران با سرمایههای خرد و کلان و با هر میزان مهارت و تخصص مالی وارد این بازار شدهاند. اگرچه روشهای مطمئن و کم ریسکتری مانند صندوقهای سرمایهگذاری وجود دارد، اما افراد زیادی ترجیح میدهند خودشان به معاملات سهام بپردازند.
جهت سرمایهگذاری منطقی و آگاهانه، لازم است سرمایه گذار قبل از ورود به بازار مفهوم و ارکان اصلی معاملهگری از جمله ت حلیل تکنیکال ، تحلیل بنیادی، روانشناسی و مدیریت سرمایه را بیاموزد. در این میان، فراگیری مدیریت سرمایه از اهمیت زیادی برخوردار است، چرا که به طور مستقیم در بقای افراد در بازار تاثیرگذار است و میتوان آن را ضامن حفظ و رشد سرمایه دانست.
مفهوم مدیریت سرمایه چیست؟
مفهوم مدیریت سرمایه که گاهی مدیریت ریسک نیز نامیده میشود، دانش و مهارت سرمایهگذاری با کمترین ریسک و با هدف کسب بیشترین بازده است. هدف اصلی آن، حفظ دارایی و کنترل ریسک و است. در واقع سرمایه گذار برای کسب بازده مورد انتظار خود، میبایست ریسک مشخصی را متحمل شود؛ اما برای جلوگیری از ضررهای سنگین، باید مقادیر بازده و ریسک پیش از ورود به موقعیت معاملاتی مشخص شود به گونهای که در مقابل انتظار کسب سود معقول، ضرر احتمالی نیز کم باشد.
قوانین مدیریت ریسک در معاملات تاثیر به سزایی در راستای کاهش ضرر و زیان دارد. یک استراتژی معاملاتی در کنار مدیریت سرمایه، علاوه بر پیشگیری از ضررهای غیر منتظره، به تدریج موجب رشد سرمایه خواهد شد. مدیریت سرمایه و حتی دیگر ابزارهای مالی در معاملات سهام ، واحد و مشخص نیست و به شخص سرمایه گذار بستگی دارد. در واقع جزئیات و نحوه اعمال آن، با توجه به دیدگاه سرمایهگذار، اهداف مالی، تفکر و روحیات او متفاوت است. بنا بر چنین معیارهایی، رویکرد سرمایهگذاران اعم از ریسکگریز و ریسکپذیر بودن مشخص میشود.
رعایت اصول مدیریت سرمایه
به طور کلی نمیتوان برای همه سرمایه گذاران قواعد واحدی تجویز کرد و معاملهگران باید از قواعدی متناسب با شخصیت خود استفاده کنند. بطور مثال، میزان پذیرش ریسک در افرادی که در موقعیتهای معاملاتی دیدگاه کوتاه مدت دارند به نسبت افرادی که دیدگاه بلند مدت دارند، متفاوت است. افراد زیادی با رویای ثروتمند شدن در زمان کوتاه وارد بازار سهام میشوند؛ چنین سرمایهگذارانی را نمیتوان ریسک پذیر توصیف کرد زیرا واژه ریسک برای آنها تعریف نشده است زیرا آنها در محاسبات ذهنی خود فقط به سود فکر میکنند. ممکن است چنین سرمایه گذارانی مدتی سود بالایی را تجربه کند اما به دلیل عدم توجه بازارهای مالی بر اساس معیارها به دانش مدیریت سرمایه و پذیرش ریسک نامحدود، ثروت خود را به نابودی میکشانند.
بیشتر بخوانید: سبد سهام چیست
وجه تمایز اصلی معاملهگران موفق با دیگر سرمایه گذاران، رعایت اصول مدیریت سرمایه است که برای آن روشهای مختلفی ارائه شده است. روشهای کلاسیک اغلب تئوری و شامل محاسبات ساده هستند و مدلهای نوین آن، بر مبنای جداول و فرمولهای پیچیده ریاضی شکل گرفتهاند. این روشها به طور کلی بر مبنای ارزیابی ریسک در موقعیتهای معاملاتی و به صورت انفرادی است که در نهایت قوانین و چهارچوبهای مشخصی را برای محدوده ریسک پذیری معاملهگران تعیین میکند.
ارکان اصلی مدیریت سرمایه را بشناسید
اگرچه برای مدیریت سرمایه فرمول و روش واحدی وجود ندارد اما شاخصهای مرسومی وجود دارند که از آنها برای تعیین قوانین مدیریت سرمایه و بررسی دقیق موقعیتهای معاملاتی در بازار استفاده میشود. ریسک، بازده، حجم معاملات، نسبت بازده به ریسک و نسبت افت سرمایه پنج رکن اصلی مدیریت سرمایه است که به هر کدام جداگانه میپردازیم.
سرمایه گذار برای آنکه معاملاتی اصولی و موفقیت آمیز داشته باشد، باید این شاخصها را در هر موقعیت معاملاتی و پیش از ورود به آن بارزیابی کرده و درباره آنها تصمیمگیری کند. پس از تعیین این موارد، نقاط خروج و نیز سود و زیان مورد انتظار از معاملات مورد نظر با دقت مشخص میشود. مدیریت سرمایه در موفقیت هر استراتژی معاملاتی نقش حیاتی دارد و چشم پوشی از آن قطعا به شکست منتهی خواهد شد.
ریسک از بنیادیترین مفاهیم بازار پول و سرمایه است. به بیان ساده، ریسک به معنای زیان احتمالی در سرمایهگذاری است. اجتناب از ریسک در دنیای معاملات غیرممکن است و میبایست در محاسبات منطقی و برای سرمایهگذاری هوشمندانه، درصد مشخصی از آن را در نظر گرفت. تعیین میزان ریسک قبل از ورود به معامله از اصولیترین رسوم انجام معاملات موفق است. برای این منظور، سرمایه گذار باید مشخص کند که در معامله مورد نظر، چند درصد بازارهای مالی بر اساس معیارها ضرر نسبت به کل سرمایه قابل تحمل و منطقی خواهد بود.
سرمایه گذار بنا بر منطق سرمایهگذاری در بازار، باید به میزان ریسک تعیین شده پایبند باشد؛ زیرا گاهی ممکن است با وسوسه تحمل ریسک بیشتر در ازای سود بالاتر، شاهد یک روند نزولی طولانی مدت باشد و یک ریسک نامحدود را متقبل شود.
بازده
سود حاصل از سرمایهگذاری، بازده نام دارد. مفهوم بازده نیز همانند ریسک به صورت درصد بیان میشود و بر مبنای دوره زمانی، عملکرد سایر داراییها در این دوره و شاخصهای پولی ارزیابی میشود. بازدهی سرمایهگذاران در بازار سهام، از طریق افزایش قیمت سهم و سود نقدی سالانه آن حاصل میشود. بازده مطلوب میتواند تابعی از دیدگاه سرمایهگذاری، هزینههای معاملاتی، ماهیت دارایی، ریسک، نرخ بهره و درصد تورم باشد. به همین دلیل معیار مشخصی برای تعیین درصد بازده بهینه وجود ندارد. در واقع کسب بازده مطلوب تا حد زیادی، نتیجه مهارت سرمایه گذاران در معاملهگری است که توانستهاند مدیریت سرمایه را در تمام مراحل موقعیتهای معاملاتی خود، از لحظه ورود تا خروج اعمال کنند و بهترین نتیجه ممکن را بدست آوردند.
حجم معاملات
تعداد واحدهایی از یک دارایی که سرمایه گذار با پرداخت قیمت معادل مالکیت آن را بدست میآورد، حجم معاملات نامیده میشود. واحد شمارش داراییها در بازارهای سرمایه گذاری متفاوت است. به عنوان مثال شمش طلا را در واحد گرم، ارز را بر مبنای اسکناس با عدد مشخص و سهام را با برگه سهم معامله میکنند. به بیان ساده، حجم معاملات در بازار مالی از طریق تقسیم سرمایه بر قیمت واحد دارایی تعیین میشود.
منظور معاملهگران از تعیین حجم معاملات در بازارهای سرمایه، تعیین حجم بهینه موقعیت معاملاتی متناسب با ریسک احتمالی آن است. ورود به معامله با حجم بالا، ریسک بالاتر و در نتیجه بازدهی بیشتری خواهد داشت؛ استدلال این جمله این است که در صورت صحیح یا غلط بودن پیشبینی سرمایه گذار درباره وضعیت بازار، به دلیل در اختیار داشتن تعداد بیشتری از دارایی، نسبت سود و زیان آن نیز بیشتر خواهد بود. سرمایه گذار منطقی هیچگاه همه سرمایه خود را وارد یک موقعیت معاملاتی خاص نمیکند، بلکه حجم معامله خود را با توجه به حداکثر ریسک قابل تحمل تعیین میکند. در واقع باید بخشی از سرمایه وارد بازار شود و با تعیین نقاط خروج مشخص، قسمت کوچکی از دارایی در معرض ریسک قرار بگیرد.
نسبت بازده به ریسک
نسبت پاداش به ریسک یکی دیگر از شاخصهای مهم و کاربردی در مدیریت سرمایه است. این نسبت در هر موقعیت معاملاتی از حاصل تقسیم بازده مورد انتظار به ریسک احتمالی بدست میآید. سرمایه گذاران باید پیش از ورود به سرمایهگذاری، این نسبت را محاسبه و آن را ارزیابی کنند. این شاخص، میزان ارزشمندی سرمایهگذاری را بیان میکند. نسبت بازده به ریسک در واقع نشان میدهد که در صورت در معرض خطر قرار گرفتن سرمایه، چند برابر بازده احتمالی بدست خواهد آمد.
حداقل مقدار مجاز برای این نسبت طبق اصول سرمایهگذاری منطقی،، عدد ۱ است. یعنی توان ریسکپذیری در یک موقعیت معاملاتی در بدترین حالت باید برابر بازده مورد انتظار باشد. در این نسبت مقادیر کمتر از ۱ قابل قبول نیست و نباید به معامله ورود پیدا کرد. زیرا سرمایه گذار نسبت به بازده احتمالی، ریسک بیشتری را تحمل میکند و این رویکرد در بلند مدت با زیان همراه خواهد بود.
از مهمترین کاربردهای نسبت بازده به ریسک، تعیین محدودیت برای سرمایهگذاران هیجانی است که معمولا متحمل ریسکهای غیر منطقی میشوند. محاسبه این نسبت پیش از ورود به معامله، تعادلی بین ریسک و بازده مورد انتظار برقرار میکند؛ رویای سودهای نجومی در چنین سرمایه گذارانی در اکثر مواقع موجب پذیرش ریسکهای سنگین و نابودکننده میشود. یک اصطلاح رایج بیان میکند که ریسک پذیری بالاتر، بازدهی احتمالی بیشتری را نتیجه خواهد داد. در واقع میزان بازده با مقدار ریسک پذیرفته شده مرتبط است؛ اما سرمایه گذار صرف کسب بازده بالاتر نمیتواند و نباید ریسکهای نجومی را تحمل کند.
نسبت افت سرمایه
نسبت افت سرمایه، میزان افت قیمت یک دارایی در یک دوره خاص برای یک سرمایه گذاری، حساب معاملاتی یا صندوق است. نسبت افت سرمایه که به صورت درصدی بیان میشود، میزان کاهش ثروت سرمایه گذاری است که در یک سری از معاملات ناموفق عمل کرده یا معامله زیان ده بوده است. نسبت افت سرمایه از اختلاف میان سطح قبلی سرمایه پیش از ضرر و سطح فعلی سرمایه بعداز ضرربدست میآید.
بیشتر بخوانید: چگونه در بورس ضرر نکنیم
به طور طبیعی همه تریدرها افت سرمایه را تجربه کردهاند، اما تریدرهای حرفهای در این بین متحمل ضرر هنگفت نشدهاند زیرا در کنترل و محدود نگه داشتن آن مهارت کافی داشتهاند. سرمایه گذاران باید همیشه به این اصل در مدیریت سرمایه توجه داشته باشند که مهمترین اصل در بازار سرمایه، بقا است.
قواعد مرسوم و توصیههای رایج در مدیریت سرمایه
- هر سرمایه گذار باید بر اساس شخصیت و رویکرد خود یک استراتژی معاملاتی برای خود در نظر بگیرد و به آن پایبند باشد.
- هدف اصلی مدیریت سرمایه، بقای آن است و کسب سود و افزایش سرمایه در الویت بعدی قرار میگیرند.
- پیش از ورود به یک معامله، باید ریسک و بازده مورد انتظار از آن معامله به دقت تعیین شود.
- محاسبه مقدار ریسک و بازده، یک تابع مستقیم از نقاط خروج احتمالی و حجم معاملات است.
- بنا بر اصول سرمایهگذاری و توصیه سرمایه گذاران موفق بازار سرمایه، حداکثر مقدار ریسک تعیین شده در هر موقعیت معاملاتی، نباید بیشتر از ۳ درصد باشد.
- کمترین مقدار مجاز در محاسبه نسبت بازده به ریسک در یک موقعیت معاملاتی، عدد ۱ است و در صورت کمتر بودن مقدار حاصل، ورود به این معامله خطای بزرگی خواهد بود.
- در صورتی که سرمایه گذار به چندین موقعیت معاملاتی باز به صورت همزمان نیاز دارد، لازم است حداکثر ریسک قابل تحمل بین موقعیتهای معاملاتی تقسیم شود.
- زمانی که سرمایه گذار به بازده نجومی انواع معاملات اعتباری و اهرمی فکر میکند، باید ریسک سنگین و چند برابری آن را نیز در نظر بگیرد.
- توصیه میشود سرمایهگذار آستانه تحمل افت سرمایه خود را در موقعیتهای معاملاتی به طور دقیق مشخص کند. در صورت مواجهه با چند معامله زیانده که نسبت افت سرمایه به محدوده خطر رسید، لازم است سرمایه گذار فرآیند معاملاتی خود را بدون تعلل برای مدتی متوقف کند.
جمعبندی
یک سرمایه گذار پیش از ورود به بازار سرمایه باید مشخص کند که چه نوع معاملهگری است و چه سبک معاملاتی را در نظر دارد. بنا بر این موارد، یک استراتژی معاملاتی طراحی میشود که مدیریت سرمایه در بستر آن صورت میگیرد. در این بازارهای مالی بر اساس معیارها استراتژی باید مشخص شود معامله در چه بازه زمانی انجام شود و گزینه سرمایه گذاری چه ویژگیها و جذابیتهایی داشته باشد. سرمایه گذاران حرفهای کاملا محتاط و ریسک گریز هستند و زمانی وارد یک معامله خواهند شد که ریسک آن درصد ناچیزی باشد.
همچنین برای ورود به معامله باید میزان سرمایه، نقاط ورود و خروج سرمایهگذاری و حد ضرر و حد سود تعیین شود که شما این موارد را بصورت اصولی و علمی در دوره تحلیل تکنیکال مقدماتی و دوره تحلیل تکنیکال پیشرفته بصورت حرفه ای فرا می گیرید. علاوه بر این، نظم مهمترین شاخص رفتاری یک معاملهگر است و باید بتواند سرمایه خود را مطابق با استراتژی طراحی شده مدیریت کند. در مدیریت سرمایه، هیچ استراتژی معاملاتی نتیجهبخش نخواهد بود، مگر اینکه سرمایه گذار به اصول و قوانین آن پایبند باشد.
سازمان بورس آزمون استخدامی برگزار میکند
دومین دوره آزمون استخدامی سازمان بورس ۳۰ مهر ماه و در دو گروه شغلی حسابداری-مدیریت مالی و حسابداری-حسابرسی برگزار میشود.
خبرگزاری میزان – طبق اعلام پایگاه خبری بازار سرمایه، دومین دوره آزمون استخدامی سازمان بورس ۳۰ مهر ماه و در دو گروه شغلی حسابداری-مدیریت مالی و حسابداری-حسابرسی بازارهای مالی بر اساس معیارها برگزار میشود.
دارندگان مدرک کارشناسی متولدین ۱۳۶۹ و پس از آن، دارندگان مدرک کارشناسی ارشد متولدین ۱۳۶۷ و پس از آن، دارندگان مدرک دکتری متولدین ۱۳۶۴ و پس از آن، با داشتن شرایط عمومی عدم اشتغال به تحصیل در زمان ثبت نام، دارا بودن کارت پایان خدمت و یا معافیت دائم برای آقایان، آشنایی به زبان انگلیسی بر اساس معیارهای سازمان، تسلط بر رایانه و مهارتهای ICDL میتوانند در این آزمون شرکت کنند.
داوطلبان در این دوره از آزمون مجاز به ثبت نام در هر دو گروه تحصیلی بوده و باید شرایط تخصصی آشنایی با قوانین و مقررات بازار سرمایه، قانون تجارت و مالیات، تسلط بر استانداردهای حسابداری و حسابرسی، آشنایی با تحلیل صورتهای مالی، بازارها، ابزارها و امور مالی شرکتی، دانش در زمینه محاسبه سود، بازده، ریسک، نرخ سود و ارزشگذاری و تجزیه و تحلیل اوراق بهادار و تسلط بر قوانین و مقررات حوزه معاملات و آشنایی با سایر مقررات بازار سرمایه را داشته باشند.
تنها داوطلبانی که در مقطع کارشناسی، کارشناسی ارشد یا دکتری از رشتههای مذکور فارغ التحصیل شدهاند امکان شرکت در آزمون را خواهند داشت. در صورت عدم تطابق مدرک تحصیلی با رشته مورد نظر در هر مرحله از فرآیند آزمون و استخدام، حضور داوطلب کنلمیکن تلقی شده و داوطلب حق هیچگونه اعتراضی را نخواهد داشت. متقاضیان میتوانند جهت کسب اطلاعات بیشتر و ثبتنام در آزمون استخدامی به نشانی testcenter.semedco.ir مراجعه نمایید.
تیر ماه ۱۴۰۱ نخستین دوره آزمون استخدامی سازمان بورس و اوراق بهادار برگزار شد و داوطلبان طی آن در ۸ گروه شغلی حسابداری- مدیریت مالی، حقوق (انواع گرایشها)، فناوری اطلاعات – کامپیوتر، حسابداری – حسابرسی، امنیت فناوری اطلاعات، منابع انسانی، مدیریت مالی/اقتصاد گرایش مالی (کارشناس مالی اسلامی) و (کارشناس گروه ناشران و بورسها و گروه نهادهای مالی) شرکت کردند.
معیارها و خدمات بانکداری شرکتی/ مشتریان هدف در بانکداری شرکتی چه ویژگیهایی دارند؟
بر اساس الزام بانک مرکزی، بانکها موظفاند مشتریان خود را بر اساس معیارهایی طبقهبندی کرده و خدمات خود را متناسب با طبقه مشتریان خود ارائه کنند.
پرداخت برتر، بانکداری جامع اصطلاحی است که در مورد موسسات مالی به کار میرود که پیشنهادهایی در ابعاد وسیع در زمینه خدمات بانکی به مشتریان خود ارائه میدهند.
بر اساس الزام بانک مرکزی، بانکها موظفاند مشتریان خود را بر اساس معیارهایی طبقهبندی کرده و خدمات خود را متناسب با طبقه مشتریان خود ارائه کنند.
این معیارها عبارتند از:
بانکداری شرکتی و بانکداری سرمایهای
صنعت بانکداری امروز یکی از ارکان مالی هر کشور را تشکیل میدهد،
که به علت شباهت زیاد خدمات و امتیازات گوناگون قابل ارائه، وفادارسازی مشتریان در آن امری ضروری و دشوار است.
از سوی دیگر با توجه به اهمیت بحث سودآوری در بانک و جذب منابع،
بررسی راهکارهای کسب سود، بهترین راه و کم هزینهترین راه افزایش درآمد و به تبع آن کسب سود، توجه و ارائه خدمات به مشتریان خواهد بود. بر این اساس یکی از راهکارهای تخصصی که در دهههای اخیر مورد توجه بانکهای بین قرار گرفته است توجه خاص به نیازهای مشتریان شرکتی در قالب بانکداری شرکتی است.
بانکداری شرکتی چیست؟ (corporate banking)
بانکداری شرکتی یکی از مفاهیم صنعت بانکداری است که به شدت کانون توجه بانکها قرار گرفته و بانکهای پیشرو به سرعت در حال آمادهسازی و تجهیز خود برای بهرهگیری از قابلیتها و ظرفیتهای آن هستند.
این بخش از مدل بانکداری جامع ، مشتریان حقوقی را شامل میشود.
بانکداری شرکتی یک مدل کسب و کار و استراتژی کلان و پیچیده و نظام مندی است.
این نوع از بانکداری میکوشد کلیه نیازهای مشتریان شرکتی که نیازهای بانکی بسیار متفاوتی با دیگر بخشهای مشتریان دارند را با بهرهگیری از ساختار، مدلها و فرآیندهایی کاملا متفاوت از گذشته، پاسخ دهد.
بانکداری شرکتی، در تلاش است تا با تکیه بر تمایزهای حاصل از استراتژیهای مشتری مدارانه، ساختار منعطف، تخصص و تعهد بانکداران مجرب خود و نیز فرآیندها و سیستمهای منحصر به فرد، در جایگاه یک شریک تجاری معتمد و کارآمد نقش آفرینی کند.
بانکداری شرکتی به دلیل طیف مشتریان و اندازه به ۳ بخش اصلی زیر دستهبندی میشود:
این بخش دارای ویژگیهای متفاوتی است .
لذا بانکداری شرکتی پاسخ گویی به تمام نیازهای مشتریان خود را هدفگذاری کرده است.
خدمات بانکداری شرکتی
بانکداری برای پاسخگویی به نیازهای مشتریان خود، از محدوده خدمات و محصولات بانکی خارج و به سوی ارائه خدمات مالی از جمله: بیمه، لیزینگ، سرمایه گذاری و …. حرکت میکند.
بانکداری شرکتی تلاشی فراگیر برای تمرکز بر نیازهای مشتریان شرکتی و خلق راهحلهای بانکی و مالی متناسب برای پاسخگویی موثر و دقیق به آنها است.
در بانکداری شرکتی علاوه بر ارائه خدمات تسهیلات و خدماتی مانند:
مدیریت دریافتها و پرداختها
تامین مالی و خدمات مشاورهای
نیز به مشتریان بانکداری شرکتی ارایه میشود.
هدف نهایی بانکداری شرکتی
هدف نهایی بانکداری شرکتی این است که:
مشتری همه خدمات مالی مورد نیاز خود را از طریق بانک دریافت کند
و به این ترتیب به جای ارائه خدماتی محدود به مشتریانی پرتعداد که باعث افزایش هزینههای ارائه خدمات و مانع از شخصیسازی خدمات قابل ارائه میگردد،
خدماتی گسترده و خاص به مشتریان مهمتر مدنظر قرار میگیرد
که ضمن کاهش هزینههای عملیاتی باعث افزایش بلندمدت بهره وری بانک و مشتریان نیز خواهد شد.
ارائه این بازه وسیع و متنوع از خدمات تنها توسط یک واحد سازمانی مجزا در بانک امکانپذیر نیست.
بانکداری شرکتی در بانکهای بزرگ دنیا
در بانکهای بزرگ دنیا برای ارائه این خدمات از گروههای تخصصی مشاوره در هریک از حوزههای فوق استفاده میشود.
به این ترتیب که مدیر با شناختی کلی از تمامی خدمات مورد اشاره و تشخیص نیازهای مشتری،
متخصصان هر حوزه را به فعالیت جهت تامین نیازهای مشتری وا میدارد
و با هماهنگسازی مشتریان با این متخصصان سعی در برآوردن نیازهای آنان میکند.
بانکداری شرکتی
ویژگی مشتریان هدف
ویژگی اصلی این دسته از مشتریان عبارتست از:
عملیات بسیار زیاد،
نیازهای پیچیده و گسترده،
استفاده از خدمات و محصولات پیچیده و ابزارهای متنوع مالی و بانکی
اهداف و خط مشیهای بانکداری شرکتی عبارتند از:
پیشتازی و نوآوری در ارائه محصولات و خدمات کامل و متنوع بانکی در حوزه بانکداری شرکتی با هدف ارزشآفرینی بیشتر برای مشتریان
افزایش سرعت، دقت و کیفیت در ارائه خدمات مورد نیاز مشتریان شرکتی
کمک به کسب و کارها برای رشد و توسعه از طریق مدیریت منابع مالی
بهبود ارتباطهای کاری سازنده و یادگیرنده
فراهم آوردن امکان ارایه خدمات تخصصی و اختصاصی به هر یک از مشتریان شرکتی
بهینهسازی ترکیب داراییها و بدهیهای مشتریان شرکتی به منظور مدیریت ریسک
کمک به کسب و کارهای کشور برای کاهش مستمر مطالبات خود
انجام مشاورههای تخصصی در حوزههای بازاریابی، حقوقی، مالیاتی
حرکت بانکهای ایرانی به سمت محصولات جدید
بانکداری شرکتی به رغم چند دهه قدمت بازارهای مالی بر اساس معیارها در صنعت بینالمللی بانکداری،
به تازگی جای خود را در برنامهها و محصولات آتی سبد خدمات بانکها باز کرده است.
به رغم چالشهای مهم پیش روی بانکهای ایرانی در توسعه این خدمت،
نفس حرکت بانکهای ایرانی به سمت ارائه محصولات جدید را باید مهم و ارزشمند قلمداد کرد.
مهمترین دلیل تمایل بانکهای ایرانی به ارائه خدمات بانکداری شرکتی چیست؟
به نظر میرسد یکی از مهمترین بازارهای مالی بر اساس معیارها وجوه تمایل بانکهای ایرانی به ارائه خدمات بانکداری شرکتی را باید ناشی از تغییر شرایط کلی اقتصاد کشور و وضعیت کسب و کار بانکهای ایرانی دانست.
در سالهای اخیر، رقابت در بازار پول کشور شبه انحصاری و چندقطبی بود.
سپردهگذاری در بانکها برای بخش بزرگی از نهادهای اقتصادی کشور که مستقیم یا غیرمستقیم به بودجههای نفتی متصل بودند تنها انتخاب ممکن بازارهای مالی بر اساس معیارها بود.
همچنین، رقابت بانکها در بازاریابی و جذب منابع در عمل منتهی به جذب همین گونه سپردهها میشد.
فاصله چند درصدی نرخ سپردهها و تسهیلات، حاشیه امن صورتهای مالی بانکها بود.
بانکداری شرکتی
نقش دولت در بازارهای مالی در چند دهه اخیر
دولت به عنوان بزرگترین سرمایهگذار و تاجر اقتصاد ایران بنا به سیاستها و اهداف خود محرک سرمایهگذاری و ایجاد در یکی از زیربخشهای اقتصاد کشور از پتروشیمی و پالایشگاه گرفته تا مسکن و راه سازی میشد.
همچنین، بودجههای دولتی از طریق سازمانها و بنیادها و بنگاههای وابسته به دولت در اختیار پیمانکاران بخش خصوصی قرار میگرفت.
بانکها نیز ناگزیر بودند تا سیاستهای کلان خود در اعطای تسهیلات و جذب منابع را بر اساس لوایح سالانه بودجه تنظیم کنند.
تاثیر سیاستهای کلی اصل۴۴ بازارهای مالی بر اساس معیارها در بازارهای مالی ایران
نحوه اجرای قانون سیاستهای کلی اصل۴۴ که به افزایش ناگهانی حجم معاملات بورسی و رونق بازار سرمایه منجر شد
و در عین حال بسیاری از نهادهای مرتبط با بودجه عمومی را به سمت بنگاهداری و سرمایهگذاری سوق داد،
سیاستهای پولی دستوری که به کاهش توان بانکها در جذب منابع و متورم شدن مطالبات معوق انجامید،
حضور پررنگ ابزارهای خدماتی مبتنی بر بانکداری الکترونیک و هوشمندی برخی بانکها در این حوزه،
چرخش مهمی در گردش انبوه منابع خرد پدید آورد.
و دست آخر کاهش چشمگیر درآمدهای ارزی کشور که در کنار افزایش قابل توجه هزینههای جاری دولت، چرخه گردش بودجههای عمرانی در کشور را با چالشهای جدی مواجه ساخت.
ناگزیری بانکها به ایجاد تحول
به هر روی، برآیند این تحولات، ناگزیر شدن بانکها به ایجاد تحول در شیوههای کسب و کار از طریق اتخاذ رویکردهای مدرن و تغییر برخی ساختارهای سنتی و ناکارآمد بود.
حرکت به سمت بانکداری شرکتی، یکی از وجوه مهم این تغییر است. تغییری که در راستای طرح تحول نظام بانکی و به منظور وسعت بخشیدن به کارکردها و چشماندازهای صنعت بانکداری و در راستای رویکردهای کلان اقتصادی کشور صورت میگیرد.
گفتنی است؛ امروزه ساختارهای بانکی از تمرکز بر بازار سرمایه و سرمایهگذاریهای بانکی
معمای این روزهای بورس/ یک خرید سهام ۳ برابر قیمت تابلو
همدلی نوشت: سرانجام به پایان رسید و مجموعه اهداف توانست ضمن پشت سر گذاشتن شتران بلوک ۱۲ درصدی فارس را از آن خود کند. اما این معامله تاریخی در حالی به پایان رسید که سوالات بیشماری را در میان اذهان عمومی ایجاد کرد. چرا که تقریبا به میزان حدود سه برابر تابلوی معاملاتی سهام فارس را خریداری کرد؛ موضوعی که با این سوال همراه شد که برای شرکت شتران واقعا به صرفه است که بخواهد این بلوک را به میزان چند برابر قیمت تابلو خریداری کند؟
یک فعال بازار سرمایه در این باره میگوید: «این معامله برای سهامداران خرد نبود و معلوم نیست خرید این سهام بلوکی به قیمت چند برابر تابلوی معاملاتی برای چه هدفی بوده است؟». دیگر فعال بازار سرمایه هم میگوید وقتی هیات مدیره شرکتها مستقل نیست و از سوی دولت انتخاب میشود، طبیعی است که منافع دولت بر منافع سهامداران ارجحیت داشته باشد. اشاره این فعال بازار سرمایه به همین خرید بلوک فارس توسط شتران به حدود سه برابر قیمت است. خرید بلوک فارس به قیمت چند برابر تابلو این ذهنیت را در میان عموم ایجاد کرده که هزاران میلیارد تومان از جیب سهامداران خارج میشود. قیمت سهام فارس در تابلوی معاملاتی در حالی ۶۲۰ تومان در روزهای اخیر بود که شتران که سالها در مجمع سود نقدی تقسیم نکرده به نظر میرسد با پول سهامدارانش بلوک فارس را به قیمت بالای ۱۶۰۰ تومان خریداری کرده. هنوز ماجرای فساد ۹۲ هزار میلیارد تومانی فولاد مبارکه از خاطر سهامداران نرفته که خرید این بلوک آنهم به قیمت چند برابر تابلو این ابهامات را در ذهن سهامداران ایجاد کرده. از آنجایی که بورس بازاری برای ایجاد هر چه بیشتر شفافیت است، بهتر است درباره جزئیات این موضوع شفافسازی بیشتری انجام شود. چرا که در روزهای اخیر خروج پول از بورس شدت بیشتری گرفته و به نظر میرسد ایجاد هر گونه ابهامی میتواند به بهای از بین رفتن اعتماد سهامداران به این بازار و هجوم سرمایههای خرد و کلان به بازارهای سکه و دلار شود. برخی میگویند دولت از جیب سهامدارن شتران تامین مالی کشور را انجام داده؛ سوال این است که اگر سود تقسیم نشده شتران در دست سهامدارانش بود، این شرکت میتوانست فارس با به قیمت سک سوم بخرد؟. هر چه هست، شتران در رقابت برای خرید ۱۲ درصد فارس به قیمت سه برابر تابلو شرکت کرد و به نظر میرسد این پول از ۹۱ هزار میلیارد تومان سپرده بانکی است که در مجامع سود بین سهامدارانش تقسیم نکرده. با توجه به سوالات ایجاد شده سازمان بورس و اوراق بهادار برای حفاظت از حقوق سهامداران خود باید پاسخگو باشد.
پیشنهاد کارشناسی به بورسیها
روز شنبه از بسته ۱۰ بندی حمایت از بازار سرمایه از سوی سازمان بورس رونمایی شد که واکنشهای مختلفی را از سوی کارشناسان در پی داشت. واکنشهایی که محور مشترک اکثر آنها همراهی دولت و مجلس برای به نتیجه رسیدن تصمیمات جدید است.
به گزارش ایسنا، بندهای این بسته شامل بیمه کردن سهام حاضر در پورتفوی اشخاص حقیقی تا سقف ۱۰۰ میلیون تومان برای هر نفر، انتشار اوراق اختیار تبعی فروش بر روی سهام موجود در صندوق های درآمد ثابت تا سقف ۴۰۰ هزار میلیارد ریال با تضمین اصل ارزش سبد سهام در ابتدای دوره بر اساس ترتیباتی که سازمان بورس اعلام میکند، تزریق منابع جدید توسط صندوقهای حاکمیتی برای خرید سهام در بازار سرمایه و به مرور افزایش مبلغ مذکور، واریز منابع مندرج در ردیف بودجه سال ۱۴۰۱ به صندوق تثبیت جمعاً به مبلغ حدود ۵۰ هزار میلیارد ریال، هماهنگی، نظارت و پایش مستقیم و مستمر فعالیت اشخاص حقوقی بازار سرمایه شامل شرکتها و نهادهای مالی شبه دولتی، صندوق های بازنشستگی و نهادهای نظامی و حمایت این نهادها از سهام ناشران تحت مدیریت خود و توقف فروش تا زمان ثبات در بازار، و انجام اقدامات حمایتی از جمله خرید سهام و انتشار اوراق تبعی حمایتی، همکاری مشترک بانک مرکزی و وزارت اقتصاد جهت مدیریت نرخ سود، افزایش سپردهگذاری مستقیم سازمان بورس نزد صندوق تثبیت، محدود کردن بخش فروش بازارگردانها تا اطلاع ثانوی، توقف پذیرهنویسی اوراق بهادار و عرضههای اولیه تا زمان بازگشت ثبات به بازار سرمایه بازگشت زمان جلسه معاملاتی در فرابورس به روال سابق از ساعت ۱۳ به ۱۲ و ۳۰ دقیقه میشود.در این راستا، کارشناسان بر لزوم تعامل دولت و مجلس و همچنین ترغیب تازهواردها به سرمایهگذاری غیرمستقیم تاکید کرده و شروط به نتیجه رسیدن این بسته را تشریح کردند.
در این راستا، رحمانی با اشاره به بسته حمایتی سازمان بورس از بازار سرمایه، با تاکید بر اینکه موضوع بیمه سبد سهام از طریق اوراق مشتقه یعنی اوراق اختیار فروش تبعی؛ اقدامی مهم برای سهامداران خردی است که نگران کاهش ارزش پرتفوی خود هستند، اظهار کرد: این اقدام به میزان زیادی در کاهش نگرانیها و ایجاد اطمینان خاطر در میان سهامداران نقش خواهد داشت و به بازار این پیام را میدهد که سهام، همچنان دارای جذابیت برای سرمایهگذاری است و نیازی به فروش به دلیل بیمه سهام نیست.
وی در ادامه به روابط دولت با شرکتها اشاره کرد و گفت: دولت باید توجه کند که گزارشهای سود شش ماهه شرکتها، شرایط مطلوبی را نشان نمیدهد. بخش مهمی از کاهش سودآوریها ناشی از افزایش سهم دولت از سود شرکتها در قالب افزایش قیمت خوراک، قیمت انرژی، مالیات ارزش افزوده، مالیات عملکرد، عوارضهای مختلف، حقوق مالکانه و . است که بدون تعارف این موارد امروز به یک تهدید جدی برای بازار مبدل شده است. عاملی که امروز بیش از هر چیزی سهامداران را تشویق به نگهداری و ورود سرمایههای جدید به بازار سهام میکند، چشمانداز سودآوری شرکتها بوده که به دلیل رفتار دولت این موضوع با چالش مواجه شده است.نخستین مدیرعامل شرکت بورس تهران ادامه داد: در یک شرکت هزینه انرژی از ۲۰۰۰ میلیارد تومان با افزایش چهار برابری به ۸۰۰۰ میلیارد تومان رسیده است که نشان میدهد دولت که قدرت زیادی دارد، حقوق سایر ذینفعان شرکتها به خصوص سهامداران را نادیده گرفته است و به عبارت دیگر، کسری بودجه باعث شده دولت سهم بیشتری از ارزش افزوده ایجاد شده در شرکتها کسب کند که این اتفاق مطلوبی برای بازار نیست. دلیل اعلام این موارد قرار داشتن در فصل تنظیم بودجه است و اکنون که بودجه ۱۴۰۲ در حال تدوین قرار دارد، یک نگرانی جدی در بازار وجود دارد که آیا دوباره سهم دولت در شرکتها افزایش پیدا میکند یا خیر؟
رحمانی به سازمان بورس پیشنهاد داد که این سازمان باید از شرکتها بخواهد که هر یک در گزارشی، سهم دولت از عملیات آنها از جمله قیمت خوراک، انرژی، مالیات ارزش افزوده، مالیات عملکرد، مالیات تکلیفی، حقوق و انواع و اقسام عوارض از جمله عوارض گمرکی را مشخص کنند تا روابط میان دولت و شرکتها شفاف شود. باید مشخص شود سهم دولت از سهم کارکنان و سهامداران چقدر است تا همه بتوانند براساس واقعیت و شرایط شرکتها تصمیمگیری کنند؛ در این حوزه قطعا ادامه برخی روندها شرکتها را دچار مشکل جدی میکند.بر اساس این گزارش و به نقل از روابط عمومی بازار سرمایه، وی با تاکید بر اینکه شرکتی که چشمانداز سودآوری مطلوبی نداشته باشد، نمیتواند تامین مالی مناسبی برای پروژههای جدید کند، اظهار کرد: باید یک نگاه سیستمی و کلنگر در مواجه با وضعیت فعلی بازار سرمایه به کار گرفته شود و به طور شفاف مشخص شود، چرا روند سود شرکتها به این حد رسیده است؛ در این زمینه تاکید میشود که به دلیل افزایش سهم دولت در شرکتها، چشمانداز سودآوری آنها در ابهام است و امیدواریم دولت به این موارد به عنوان ثروت سهامداران توجه بیشتری کند.
بورس سبزپوش شد
روند حرکت بازار سرمایه دیروز برخلاف روزهای گذشته صعودی بود؛ بهطوریکه هر سه شاخص بورس، شاخص کل با معیار هموزن و شاخص فرابورس سبزپوش شدند.
شاخص کل بورس با ۱۵ هزار و ۳۶۸ واحد افزایش تا رقم یک میلیون و ۲۶۹ هزار واحد صعود کرد. شاخص کل با معیار هم وزن هم ۴۵۷۴ واحد افزایش یافت و به رقم ۳۶۰ هزار و ۸۱۶ واحد رسید. در این بازار ۲۴۵ هزار معامله به ارزش ۳۸ هزار و ۷۶ میلیارد ریال انجام شد. صنایع پتروشیمی خلیج فارس، سرمایه گذاری تامین اجتماعی، فولاد مبارکه اصفهان، ملی صنایع مس ایران، سرمایه گذاری نفت و گاز و پتروشیمی تامین، پالایش و نفت اصفهان و کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران نسبت به سایر نمادها بیشترین تاثیر مثبت را روی بورس گذاشتند. شاخص کل فرابورس با ۱۸۳ واحد افزایش به رقم ۱۱۷ هزار و ۳۳۳ واحد رسید. در این بازار ۱۷۴ هزار معامله به ارزش ۱۳۷۹ میلیارد ریال انجام شد. پلیمر آریاساسول، پتروشیمی زاگرس، پتروشیمی مارون، داروسازی دانا، فرابورس ایران، تولیدات پتروشیمی قائدبصیر و توسعه مولد نیروگاهی جهرم نسبت به سایر نمادها بیشترین تاثیر مثبت را روی فرابورس گذاشتند.
دیدگاه شما