با این روش قیمت سهام فرد سهام دار، که تا قبل از تاریخ افزایش سرمایه مقداری سهام از شرکت در پرتفوی خود داشته، به نسبت افزایش تعداد سهام، کاهش می یابد. بنابراین گفته می شود که فرد سهام دار در نتیجه این اقدام شرکت، مقداری سهام جایزه، دریافت نموده است.
مراحل ثبت افزایش سرمایه و آشنایی با اطلاعیه‌های مربوط به آن در سامانه کدال
هر روزه در بورس اخبار متعددی در خصوص نمادها، عملکرد صنعتی مشخص و تحولات سیاسی و اقتصادی منتشر می‌گردد. انتشار این اخبار به صورت کامل و بی‌پرده برای داشتن بازاری کارا و شفاف امری حیاتی است. این اخبار مستقیماً در روند بازار تاثیر گذاشته و منجر به افزایش یا کاهش ارزش سهام شرکتها می‌گردد. در واقع، پیگیری اخبار نوعی استراتژی کاربردی برای تحلیلگران است تا بتوانند روند بازار را پیش‌بینی نمایند. از جمله این اخبار، خبر افزایش سرمایه شرکتها می‌باشد که معمولاً در روند قیمت سهم تاثیر مثبتی می‌گذارد. در ادامه، مراحل ثبت افزایش سرمایه شرکتها و چگونگی انتشار اخبار آن را شرح خواهیم داد.
اطلاعات مورد نیاز در خصوص افزایش سرمایه
شرکتها گاهی برای توسعه فعالیت‌ها و پروژه‌های شرکت نیازمند منابع مالی جدید می‌باشند. افزایش سرمایه در این مواقع بودجه مورد نیاز شرکت را تامین می‌نماید. این طرح توسط هیئت مدیره شرکت مطرح گردیده و در صورت موافقت سازمان بورس و اوراق بهادار، در مجمع عمومی فوق‌العاده به رای گذاشته میشود. تامین مالی شرکتها انواع مختلفی دارد که شامل موارد زیر است:
- از محل سود انباشته
- از محل آورده نقدی سهامداران و تخصیص اوراق حق تقدم
- از محل تجدید ارزیابی دارایی‌ها
- از محل صرف سهام
تایید و بررسی افزایش سرمایه از طرف سازمان بورس و درج آگهی دعوت به مجمع توسط هیئت مدیره شرکت انجام می‌گیرد. در ادامه، به بیان جزئیات بیشتری در این خصوص می‌پردازیم.
مقالات تکمیلی:
- افزایش سرمایه در بورس خوب است یا بد؟
- حق تقدم در افزایش سرمایه از طریق آورده نقدی
مراحل ثبت افزایش سرمایه
برای اعمال این طرح، پیمودن مراحل اداری و اخذ تاییدیه و مجوزهای آن الزامیست. این فرآیند ممکن است تا چندین ماه نیز به طول بیانجامد. از آنجایی که، بلوکه شدن بخشی از دارایی در این مراحل اجتناب ناپذیر می‌باشد؛ لذا، آشنایی با مراحل افزایش سرمایه، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. کسب اطلاعات بیشتر در این حوزه منجر به تصمیم‌گیری عاقلانه و با آگاهی کامل سهامداران و سایر فعالین بازار می‌گردد. در زیر، به بیان مراحل تامین مالی شرکت پرداخته و در ادامه این مراحل را شرح می‌دهیم.
- پیشنهاد هیئت مدیره به مجمع
- اظهار نظر حسابرس و بازرس قانونی نسبت به گزارش توجیهی هیئت مدیره
- مدارک و مستندات درخواست افزایش سرمایه ( بررسی و تایید سازمان بورس و اوراق بهادار)
- آگهی دعوت به مجمع
- به رای گذاشتن طرح افزایش سرمایه در مجمع و تصویب آن
- انتشار گزارش از تصمیمات مجمع
- ثبت افزایش سرمایه قبل از پایان سال مالی شرکت
گزارش تمامی مراحل فوق در سایت کدال منتشر می‌گردد. با جستجوی این مراحل در سامانه کدال می‌توانید متن کامل این گزارشات را در نماد مورد نظر خود مطالعه نمایید.
1- پیشنهاد هیئت مدیره به مجمع
مرحله اول، طرح پیشنهاد افزایش سرمایه شرکت توسط هیئت مدیره و تهیه گزارشی در خصوص توجیه نیاز این میزان از سرمایه می‌باشد. برای مشاهده نمادهایی که هیئت مدیره آنها پیشنهاد افزایش سرمایه را مطرح نموده‌اند، کافیست ابتدا به سایت کدال مراجعه نمایید. در قسمت جستجوی اطلاعیه‌ها، گروه اطلاعیه را افزایش سرمایه و نوع اطلاعیه را پیشنهاد هیئت مدیره به مجمع عمومی فوق‌العاده انتخاب کنید. در فایل پیوست اطلاعیه، گزارش توجیهی در خصوص نیاز شرکت به تامین مالی ضمیمه می‌گردد تا در دسترس سهامداران و بازرس قانونی سازمان قرار گیرد.
2- اظهار نظر حسابرس و بازرس قانونی نسبت به گزارش توجیهی هیئت مدیره
پس از پیشنهاد هیئت مدیره شرکت و انتشار اطلاعیه در کدال، حسابرس و بازرس قانونی سازمان فایل گزارش توجیهی شرکت را بررسی می‌نماید. سپس، اطلاعیه‌ای در این باره منتشر می‌نماید و لزوم و یا عدم لزوم تامین مالی شرکت را بیان می‌کند. این گزارش توسط سازمان بورس بررسی می‌گردد.
3- مدارک و مستندات درخواست افزایش سرمایه
پس از انتشار اظهار نظر بازرس، در صورتی که تامین مالی شرکت از نظر حسابرس توجیه‌پذیر باشد، سازمان مجوز افزایش سرمایه را صادر می‌نماید. لازم به ذکر است که، این مجوز تنها 60 روز اعتبار دارد. شرکت موظف است قبل از اتمام این مهلت، مجمع تشکیل داده و افزایش سرمایه شرکت را صورت دهد. در غیر این صورت، این مجوز از اعتبار ساقط شده و شرکت ملزم به کسب مجدد مجوز از سازمان می‌باشد.
4- آگهی دعوت به مجمع
در این مرحله، شرکت طی اطلاعیه‌ای از سهامداران دعوت می‌نماید تا در تاریخ برگزاری مجمع شرکت حضور یابند. این مجمع که در خصوص افزایش سرمایه شرکت تشکیل می‌گردد، مجمع عمومی فوق‌العاده نام دارد. در مجامع عمومی به طور فوق‌العاده و یا عادی سالیانه، افزایش سرمایه صورت نمی‌گیرد. قوانین خاص تشکیل این مجامع شرکت در مقاله مجامع عمومی شرکتها به طور کامل بیان شده است.
برای جستجوی آگهی دعوت به مجمع شرکت در فیلتر گروه اطلاعیه، آگهی دعوت به مجامع و تصمیمات و نوع اطلاعیه را آگهی دعوت به مجمع عمومی فوق‌العاده انتخاب نموده و جستجو کنید.
5- به رای گذاشتن طرح افزایش سرمایه در مجمع و تصویب آن
افزایش سرمایه شرکت علاوه بر تایید سازمان باید به تایید سهامداران نیز برسد. در این مجمع، این طرح به رای گذاشته میشود و باید به تایید دو سوم از حاضرین در جلسه برسد. در این مورد اطلاعیه‌ای در کدال منتشر نمی‌گردد.
6- انتشار گزارش از تصمیمات مجمع
تصمیمات اتخاذ شده در مجمع در قالب گزارشی در کدال منتشر و در دسترس عموم قرار می‌گیرد. در این گزارش اطلاعات زیر مطرح می‌گردد تا در دسترس سایرین قرار گیرد.
- زمان و محل برگزاری مجمع عمومی
- دستور جلسه
- حاضرین در جلسه مجمع عمومی
- اعضای هیئت رئیسه
- تصمیمات متخذه در رابطه با دستور جلسه
- زمان‌بندی ثبت افزایش سرمایه
7- ثبت افزایش سرمایه
در نهایت، تامین مالی شرکت صورت می‌گیرد که در این مرحله، اطلاعیه‌ای با مضمون ثبت افزایش سرمایه در کدال منتشر می‌گردد. شرکتها موظف می‌باشند که افزایش سرمایه صورت گرفته را تا قبل از پایان سال مالی شرکت، نزد مرجع ثبت شرکتها به ثبت برسانند. در این هنگام است که، تغییرات در پرتفوی سهامداران اعمال می‌گردد.
شرکت در تامین مالی شرکتها
همانطور که پیش‌تر گفته شد، تامین مالی شرکتها انواع مختلفی دارد که سهامداران و سایر افراد با مطالعه آگهی دعوت مجمع می‌توانند از نوع آن مطلع گردند. افراد در صورت تمایل برای شرکت در این طرح، باید در روز برگزاری مجمع، سهامدار شرکت باشند. اگر شخصی حتی دو روز قبل از برگزاری مجمع سهم بخرد و روز بعد از بازگشایی دارایی خود را به فروش برساند، مشمول تصمیمات اتخاذ شده در جلسه مجمع می‌گردد.
شرکتها در شرف برگزاری مجمع عمومی فوق العاده
برخی از فعالین پس از برگزاری مجامع از افزایش سرمایه شرکت مطلع می‌گردند و فرصت شرکت در آن را از دست می‌دهند. در واقع، مطمئن‌ترین راه برای اطلاع از تاریخ برگزاری مجمع، مطالعه آگهی‌های دعوت به مجمع منتشر شده توسط شرکتها می‌باشد. بسیاری از سایت‌ها و کانال‌های اطلاع‌رسانی نیز این اخبار را پوشش می‌دهند. برای اطمینان از صحت این اخبار مراجعه مراحل افزایش سرمایه در بورس به سایت کدال و یا پیام‌های ناظر نماد، الزامی است. استناد به اینگونه خبرها بدون مشاهده و بررسی سایت کدال، نوعی ریسک بوده زیرا، ممکن است این اخبار در جهت منفعت شخص و یا گروهی خاص منتشر شده باشند.
جمع‌بندی
تامین مالی شرکتها انواع مختلفی دارد که در پروسه زمانی خاصی صورت می‌گیرند. این مدت زمان ممکن است ماه‌ها به طول بیانجامد و افراد نتوانند دارایی خود را نقد کنند. از این رو، اطلاع از مراحل قانونی افزایش سرمایه از واجبات هر فعال بازار سرمایه می‌باشد.
سوالات متداول
چطور از افزایش سرمایه شرکتها اطلاع پیدا کنیم؟
شرکتها قبل از افزایش سرمایه، ابتدا معمولا مدارک و مستندات افزایش سرمایه را روی سامانه کدال (codal.ir) ارسال می‌کنند.
روش‌های افزایش سرمایه کدام است؟
الف) از محل سود انباشته و اندوخته طرح و توسعه در قالب سهام جایزه ب) از محل آورده نقدی و مطالبات در قالب حق تقدم ج) از محل صرف سهام.
در چه صورت افزایش سرمایه شرکت به سهامداران تعلق می‌گیرد؟
افزایش سرمایه به سهامداری تعلق می‌گیرد که در تاریخ اجرای مصوبه مجمع عمومی فوق‌العاده شرکت مبنی بر افزایش سرمایه، سهامدار آن شرکت باشد.
کارگزاری هوشمند رابین
کارگزاری فارابی
این مقاله به کوشش مونا مرادی صمیمی و دیگر اعضای تیم نظارت تولید شده است. تک‌تک ما امیدواریم که با تلاش خود، تاثیری هر چند کوچک در بهبود کیفیت وب فارسی داشته باشیم.
آشنایی کامل با ۰ تا ۱۰۰ مراحل افزایش سرمایه در بورس اوراق بهادار
به‌طورکلی افزایش سرمایه درست مانند بسیاری از کارهایی که در بازار بورس و سرمایه انجام می‌گیرد باید دقیق و شفاف باشد؛ یعنی به‌طور کامل مشخص شود که این افزایش سرمایه به چه میزان است و از کدام محل تأمین میشود؛ بنابراین می‌توان انتظار داشت که مراحل افزایش سرمایه کمی پیچیده و شاید طولانی باشد.
افزایش سرمایه در هر نوع و صورتی که باشد یک نوع تغییر در صورت‌حساب‌های مالی و ترازنامه شرکت محسوب میشود. درواقع افزایش سرمایه مهم‌ترین تغییر در یک ترازنامه مالی است؛ بنابراین نمی‌توان انتظار داشت که این اتفاق بدون حضور نهادهای نظارتی اتفاق بیفتد. هر نوع تغییر مالی در شرکت اگر بدون مجوز نهادهای مربوطه باشد عملا یک کار خلاف قانون محسوب میشود و حق پیگرد قانونی در این موقعیت وجود دارد؛ بنابراین مسلماً در مراحل افزایش سرمایه قانون و نهادهای قانونی باید وجود داشته باشد.
از طرف دیگر تمامی شرکت‌هایی که در بورس حضور دارند شرکت‌های سهامی عام محسوب می‌شوند. این سخن بدین معنی است که تمام سهامداران خرد و کلان حتی کسی که تنها یک برگه سهامدار حق نظر و رأی دارد. طبق قانون تمام تغییرات در اساسنامه، ترازنامه و بسیاری دیگر از موارد مهم شرکت باید به تصویب مجمع عمومی یا فوق‌العاده شرکت که متشکل از هیئت‌مدیره و سهامداران است برسد؛ بنابراین سهامداران خرد و کلان نیز یک‌سوی دیگر مراحل افزایش سرمایه قرار دارند.
افزایش سرمایه درست مانند تمام‌کارهای شرکت باید تحت مدیریت و هدایت هیئت‌مدیره انجام بگیرد. پس می‌توان حدس زد که در مراحل افزایش سرمایه خود هیئت‌مدیره نیز باید دخیل باشد.
بنابراین به‌طورکلی در مراحل افزایش سرمایه ما سه عنصر نهادهای نظارتی، سهامداران (مجمع) و هیئت‌مدیره را خواهیم داشت. حال اینکه این عناصر چگونه با یکدیگر در طی این افزایش سرمایه تعامل برقرار می‌کنند را در ادامه بررسی خواهیم کرد.
پیشنهاد هیئت‌مدیره؛ اولین مرحله از مراحل افزایش سرمایه
هیئت‌مدیره به‌عنوان نماینده سهامداران و به‌عنوان اصلی‌ترین سهامداران بر اساس نیاز شرکت تصمیم به افزایش سرمایه می‌گیرند. این پیشنهاد در گزارشی در کدال تحت عنوان پیشنهاد هیئت‌مدیره به مجمع عمومی فوق‌العاده در خصوص افزایش سرمایه ” منتشر میشود. همانطور که در بالاتر گفتیم بورس بازار شفافی است و هر شرکتی موظف است قدم‌به‌قدم کارهای خود را گزارش کند. ازاین‌رو هیئت‌مدیره تصمیم خود مبنی بر افزایش سرمایه و دلایل آن را اعلام می‌کند.
اعلام نظر حسابرس بورس از مراحل افزایش سرمایه
مرحله دوم افزایش سرمایه مربوط به همان نهاد نظارتی است که در بالاتر از آن صحبت کردیم. این نهاد نظارتی همان حسابرس قانونی بورس است که با بررسی پیشنهاد هیئت‌مدیره، علت افزایش سرمایه، محل افزایش سرمایه و … نظر خودش را مبنی بر این افزایش سرمایه اعلام می‌کند. این نظر طی یک گزارش تحت عنوان ” اظهارنظر حسابرس و بازرس قانونی ” در کدال منتشر میشود.
در صورت تائید حسابرس قانونی می‌توان سراغ دیگر مراحل افزایش سرمایه رفت.
دریافت مجوز از سازمان بورس
بلافاصله بعد از اعلام نظر حسابرس و تائید آن شرکت می‌تواند اقدام به دریافت مجوز از سازمان بورس ایران کند. سازمان بورس نیز بر اساس نظر حسابرس موجز افزایش سرمایه را صادر می‌کند. این مجوز تحت عنوان ” مدارک و مستندات درخواست افزایش سرمایه ” در کدال منتشر میشود.
شرکت بعد از دریافت این مجوز تنها ۶۰ روز برای اتمام مراحل افزایش سرمایه و ثبت آن زمان دارد. درصورتی‌که به هر دلیل در مدت‌زمان قانونی افزایش سرمایه ثبت نشود عملا این مجوز باطل میشود. البته تحت شرایط و بر اساس دلایل و مستندات امکان تمدید این زمان از طرف سازمان بورس وجود دارد.
دعوت به مجمع عمومی فوق‌العاده و حضور سهامداران
همانطور که در ابتدا نیز بیان کردیم مسلماً باید حضور سهامداران و تصمیم آنها جزئی از مراحل افزایش سرمایه باشد. شرکت بعد از دریافت مجوز از سازمان بورس اعلان عمومی برای یک مجمع عمومی فوق‌العاده می‌کند. دو تا سه روز قبل از مجمع نماد سهم بسته میشود و کسانی که تا آن روز سهامدار بودند در مجمع می‌توانند شرکت کنند.
در این مجمع تصمیمات و نظرات در مورد افزایش سرمایه گرفته میشود. درصد افزایش سرمایه و محل تأمین آن موردبحث و بررسی قرار می‌گیرد و درنهایت این نظرات به رأی گذاشته میشود. البته با توجه به اینکه درصد افزایش سرمایه و محل تأمین آن بر اساس مجوز سازمان بورس مشخص‌شده عملا امکان تغییر آن وجود ندارد مگر اینکه بر اساس نظر مجمع شرکت باید دوباره برای دریافت مجوز بر اساس درصد افزایش سرمایه یا تغییر محل تأمین آن اقدام کند. گزارش این تصمیمات در سامانه کدال قابل‌مشاهده خواهد بود.
شروع به کار هیئت‌مدیره
باوجوداینکه شرکت‌های بورسی سهامی عام محسوب میشود اما به‌هرحال برای اعمال تصمیمات و نظرات نیاز است که یک گروه یا افراد خاص وارد عمل شوند و نمی‌توان انتظار داشت که سهامداران در این امور دخالتی داشته باشند؛ بنابراین در این مرحله از مراحل افزایش سرمایه هیئت‌مدیره بعد از تصویب درصد و محل تأمین افزایش سرمایه در مجمع دست‌به‌کار می‌شوند و شرایط کار را بررسی می‌کنند.
همانطور که گفتیم شرکت تنها ۶۰ روز از زمان اخذ مجوز زمان برای اعمال افزایش سرمایه و ثبت آن دارد. درصورتی‌که این افزایش سرمایه زمان‌بر باشد باید سازمان بورس مجوز لازم را تمدید کند.
ثبت افزایش سرمایه
بعد از اینکه حق استفاده از سهام حق تقدم تمام شد و یا در روش‌های دیگر افزایش سرمایه بعدازآن که مهلت قانونی به اتمام رسید عملا هیئت‌مدیره موظف به اعمال ثبت افزایش سرمایه هستند.
بعد از اعمال ثبت افزایش سرمایه که طی گزارشی در کدال خبر آن به تمام سهامداران نشان داده میشود، عملا سهم با ترازنامه جدید مالی محاسبه میشود و قیمت سهم بر اساس این ترازنامه محاسبه و اعمال میشود. مسلماً می‌دانید که در افزایش سرمایه‌ها قیمت سهم کم میشود تا بر اساس افزایش سرمایه ارزش نماد تغییری نکند.(در ادامه مقاله با عنوان “ کدام شرکت ها افزايش سرمايه دارند ” ، سفته‌بازی در بورس و نهاد های مالی را مطالعه نمایید)
چند نکته در مورد مراحل افزایش سرمایه
در مورد صرف سهام و آورده نقدی سرمایه‌دار با واریز هزینه تعداد سهام تعلق‌گرفته به آن بر اساس قیمت اسمی (۱۰۰ تومان) می‌تواند در این افزایش سرمایه شرکت کند. البته باید توجه داشته باشید که ممکن است تا چند ماه بعد از ثبت افزایش سرمایه این برگه سهام قابل معامله نباشد. درواقع این خود شرکت است که تصمیم می‌گیرد این برگه سهام چه زمانی قابل معامله باشد. ممکن است این برگه سهام تا ۴ ماه غیرقابل استفاده باشند.
یکی از معایب افزایش سرمایه را می‌توان همین موضوع دانست که در صرف سهام و آورده نقدی ممکن است تا چند ماه سرمایه شما غیرقابل استفاده یا تبدیل باشد. حتماً به این موضوع در مراحل افزایش سرمایه دقت لازم را داشته باشید.
در مورد افزایش سرمایه از محل سود انباشته به سهامداران به ازای درصد افزایش سهام، برگه سهام جایزه تعلق می‌گیرد تا ارزش دارایی آنها با کاهش سهام از بین نرود. در مورد سهم جایزه نیز همان داستان سهام حق تقدم در صرف سهام و آورده نقدی وجود دارد. درواقع به‌محض اضافه شدن این سهام به پرتفوی نمی‌توانید شما آن را بفروشید. باید صبر کنید تا این سهم به سهام اصلی شما اضافه شود.
پس همانطور که می‌بینید بعد از اتمام مراحل افزایش سرمایه همچنان سهامداران درگیر آن هستند. این موضوع را می‌توان یکی از نقاط ضعف اساسی در بورس ایران و افزایش سرمایه دانست. (در ادامه اگر هم میخواهید با گروه شرکت های بورسی ، مزایای افزایش سرمایه و فیبوناچی در بورس آشنا شوید توصیه میکنم این مقاله را بخوانید)
سؤالات متداول
۱- مراحل افزایش سرمایه برای انواع مختلف آن فرق می‌کند؟
تمامی انواع افزایش سرمایه باید مراحل گفته‌شده در بالا را طی کنند. برخی از انواع افزایش سرمایه ممکن است کمی مسیر طولانی‌تری داشته باشند اما درهرصورت باید این مراحل گفته‌شده طی شود.
۲- حضور سهامداران در مجمع عمومی فوق‌العاده ضروری است؟
برگزاری این مجمع برای شرکت یک ضرورت است اما حضور سهامداران در آن اجباری ندارد. عدم حضور سهامداران نشان از سلب حق رأی آنها دارد. البته باید توجه داشت که این مجمع باید به حدنصاب (حضور بیش از ۵۰ درصد سهامداران) برسد تا نتایج و تصمیمات آن قابل‌اجرا باشد. درصورتی‌که در این مرحله از مراحل افزایش سرمایه تعداد به حدنصاب نرسد، مجمع در روز دیگر برای بار دوم تشکیل میشود و در این حالت شرط حدنصاب حذف میشود؛ یعنی مجمع با هر تعداد سهامدار که تشکیل شود نظرات آنها لازم‌الاجرا خواهد بود.
۳- چه کسانی مشمول افزایش سرمایه یک سهام می‌شوند؟
سهامدارانی که تا روز برگزاری مجمع و اعلام نتیجه آن سهامدار باشند عملا و قانونا می‌توانند از افزایش سرمایه سهام استفاده کنند. در کلام ساده تر اگر شما سهامدار یک شرکت باشید و با آن شرکت به مجمع بروید، درصورتی‌که فردای مجمع این سهم را بفروشید، اگر افزایش سرمایه از محل سود انباشته باشد به شما سهم جایزه تعلق می‌گیرد.
در ادامه توصیه میکنم اگر علاقه مند به کسب اطلاعات درباره خرید سهام قبل از مجمع و تاثیر سهام شناور هستید و همچنین میخواهید درباره اصطلاحات بورس و بهترین روش برای تحلیل سهام هم بیشتر بدانید توصیه میکنم این مقالات را حتما مطالعه نمایید.
مراحل افزایش سرمایه شرکتها در بورس اوراق بهادار
اما فرآیند افزایش سرمایه بسته به نوع و همچنین عملیات اداری شرکت یا سازمان بورس می‌تواند مراحل متفاوتی داشته باشد و طول بکشد. ما در این مقاله می‌خواهیم به مراحل افزایش سرمایه شرکتها بپردازیم.
افزایش سرمایه از محل آورده نقدی
افزایش سرمایه از محل آورده نقدی و صرف سهام در اصل از یک نوع هستند و هر دو با آورده نقدی انجام می‌شوند. در این نوع افزایش سرمایه سهامداران قدیم یا جدید پول جدیدی به شرکت می‌آورند و متناسب با این پول تعدادی سهام جدید می‌گیرند.
اگر این سرمایه را سهامداران فعلی شرکت بیاورند، به آن «افزایش سرمایه از محل آورده نقدی با حفظ حق تقدم» می‌گویند.
درصورتی‌که در این افزایش سرمایه شرکت تصمیم بگیرد آورده نقدی را از سرمایه‌گذاران جدید تامین کند، «افزایش سرمایه از محل آورده نقدی و سلب حق تقدم سهامداران فعلی» خواهد بود.
در این حالت درصد مالکیت سهامداران فعلی شرکت کاهش می‌یابد و سهامداران جدید مالک بخشی از شرکت خواهند بود.
در این مواقع شرکت برای توزیع سهم‌های جدید، مبلغی برابر ارزش اسمی سهم شرکت را برای هر سهم جدید از سرمایه‌گذاران تقاضا می‌کند.
درصورتی‌که شرکت برای توزیع این سهم‌ها، برای هر سهم جدید مبلغی بیشتر از ارزش اسمی سهام شرکت طلب کند، در حالت اول افزایش سرمایه از محل صرف سهام و با حفظ حق تقدم و در حالت دوم افزایش سرمایه از محل صرف سهام با سلب حق تقدم خواهد بود.
درهرصورت افزایش سرمایه از محل آورده نقدی مطلوب‌ترین نوع افزایش سرمایه برای شرکتها است؛ زیرا در این نوع افزایش سرمایه، سرمایه جدید در اختیار شرکتها قرار می‌گیرد که مراحل افزایش سرمایه در بورس شرکت می‌تواند با آن عملیات خود را توسعه دهد و پیشرفت کند.
اما مستقل از این‌ها شرکتها برای اجرای افزایش سرمایه باید مراحلی را طی کنند. درصورتی‌که سهام شرکت در بورس اوراق بهادار معامله نشود، تمامی این مراحل با تصمیم‌گیری‌ها و توافق داخلی اعضای هیئت‌مدیره و البته ثبت قانونی آن در اسناد رسمی و انتشار در روزنامه رسمی کشور انجام میشود.
اما در حالتی که سهام شرکت در بورس اوراق بهادار در حال معامله باشد، مراحل افزایش سرمایه علاوه بر این‌ها باید تحت نظارت و تایید سازمان بورس نیز انجام پذیرد.
مراحل افزایش سرمایه شرکتها چیست؟
۱- پیشنهاد هیئت‌مدیره
هر افزایش سرمایه‌ای با تصمیم هیئت‌مدیره شرکت انجام میشود. به همین دلیل در مرحله اول هیئت‌مدیره پیشنهاد افزایش سرمایه خود را به سهامداران شرکت اعلام می‌کنند.
بدین منظور شرکت اطلاعیه‌ای با عنوان «پیشنهاد هیئت‌مدیره به مجمع عمومی فوق‌العاده در خصوص افزایش سرمایه» را سایت کدال منتشر کرده و از این طریق به سهامداران شرکت مبنی بر تصمیم افزایش سرمایه اطلاع‌رسانی می‌کند.
این اطلاعیه شامل مراحل زمانی افزایش سرمایه نیز هست.
همچنین همراه این اطلاعیه «گزارش توجیهی افزایش سرمایه» ضمیمه میشود که در آن دلایل و اهداف این افزایش سرمایه بیان می‌گردد.
۲- نظر حسابرس قانونی سازمان بورس
در این مرحله حسابرس قانونی سازمان بورس این گزارش توجیهی را بررسی می‌کند.
سپس حسابرس قانونی سازمان بورس اطلاعیه‌ای با عنوان «اظهارنظر حسابرس و بازرس قانونی» در سایت کدال منتشر می‌کند. بعدا سازمان بورس بر پایه نظر این حسابرس، مجوز افزایش سرمایه را صادر می‌کند.
در برخی از مواقع در ضمیمه این اطلاعیه «گزارش توجیهی افزایش سرمایه» شرکت نیز می‌آید. در چنین مواردی گزارش توجیهی افزایش سرمایه همراه با اطلاعیه هیئت‌مدیره شرکت منتشر نمی‌شود. بلکه از ابتدا در اختیار حسابرس قرار می‌گیرد و برای اولین بار در ضمیمه اظهارنظر حسابرس و بازرس قانونی بورس، منتشر میشود.
۳- مجوز افزایش سرمایه
در این مرحله درصورتی‌که نظر حسابرس سازمان بورس نسبت به افزایش سرمایه مساعد باشد، سازمان بورس مجوز افزایش سرمایه را صادر می‌کند. این مجوز در اطلاعیه‌ای تحت عنوان «مدارک و مستندات درخواست افزایش سرمایه» در سایت کدال منتشر میشود.
در این اطلاعیه میزان افزایش سرمایه و محل آن مشخص می‌گردد.
وقتی این مجوز صادر شد شرکت موظف است در ۶۰ روز افزایش سرمایه و کارهای مرتبط با آن مثل برگزاری مجمع فوق‌العاده را انجام دهد.
درصورتی‌که در این مهلت شرکت اقدام‌های لازم را انجام ندهد، این مجوز باطل شده و شرکت برای دریافت مجوز جدید باید دوباره اقدام کند.
۴- دعوت به مجمع عمومی فوق‌العاده
در این مرحله شرکت اطلاعیه‌ای تحت عنوان «آگهی دعوت به مجمع عمومی فوق‌العاده» در سایت کدال منتشر می‌کند.
در این اطلاعیه از سهامداران شرکت خواسته میشود که در مجمع عمومی فوق‌العاده افزایش سرمایه شرکت کنند.
در این اطلاعیه محل، تاریخ و ساعت برگزاری این مجمع گفته میشود.
نماد معاملاتی شرکت در بازار بورس، سه روز قبل از این مجمع بسته میشود که این موضوع نیز از طریق ناظر سهم در بخش «پیام‌‌ها» در سایت کارگزاری قابل مشاهده خواهد بود. تمام کسانی که در زمان بسته شدن نماد شرکت، سهام آن را پورتفولیوی خود دارند، سهامدار شرکت محسوب می‌شوند و می‌توانند در مجمع عمومی فوق‌العاده افزایش سرمایه شرکت کنند.
۵- تصمیمات مجمع عمومی فوق‌العاده افزایش سرمایه
بعدازاینکه مجمع عمومی فوق‌العاده افزایش سرمایه در تاریخ و ساعت و محل گفته‌شده تشکیل شد، اطلاعیه‌ای از طرف شرکت با عنوان «تصمیمات مجمع عمومی فوق‌العاده» در سایت کدال منتشر میشود. در این اطلاعیه تصمیمات و آرای این مجمع مبنی بر افزایش سرمایه، محل تامین و میزان آن بیان میشود.
۶- تشکیل جلسه هیئت‌مدیره
افزایش سرمایه با پیشنهاد هیئت‌مدیره آغاز شده، با تایید سازمان بورس و رای مجمع عمومی فوق‌العاده ادامه می‌یابد؛ اما خود افزایش سرمایه توسط هیئت‌مدیره انجام میشود.
در این مرحله هیئت‌مدیره شرکت در جلسه‌ای که تاریخ و ساعت آن مشخص می‌گردد تشکیل جلسه می‌دهند. در این جلسه هیئت‌مدیره در خصوص اقدام‌های لازم برای انجام افزایش سرمایه و تغییر اساسنامه شرکت تصمیم می‌گیرند.
۷- تمدید مهلت افزایش سرمایه
گاهی اوقات ممکن است شرکت پس از انجام تمامی این مراحل، برای انجام خود افزایش سرمایه دچار مشکل گردد؛ مثلا اگر افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی است، ممکن است نوسان‌های قیمت دلار و املاک باعث شوند این تجدید ارزیابی، خود دوباره نیازمند ارزیابی جدیدی باشد.
درهرصورت این اتفاقات می‌توانند باعث شوند شرکت برای افزایش سرمایه نیازمند زمان بیشتری از ۶۰ روزی باشد که در هنگام صدور مجوز افزایش سرمایه تعیین‌شده و در نتیجه شرکت مجبور شود درخواست تمدید مجوز افزایش سرمایه را به سازمان بورس بدهد.
اگر چنین اتفاقی رخ دهد و سازمان بورس در این مرحله مجوز افزایش سرمایه را تمدید کند، در این حالت اطلاعیه‌ای مبنی بر تمدید مهلت استفاده از مجوز افزایش سرمایه در سایت کدال از طرف سازمان بورس منتشر میشود.
۸- استفاده از حق تقدم خرید سهام
اگر افزایش سرمایه از محل سود انباشته یا تجدید ارزیابی باشد، مرحله حاضر وجود نخواهد داشت و افزایش سرمایه از مرحله ۹ ادامه می‌یابد.
اما اگر افزایش سرمایه از محل آورده نقدی سهامداران باشد، شرکت اطلاعیه‌ای مبنی بر «مهلت استفاده از حق تقدم خرید سهام» در سایت کدال منتشر می‌کند.
در این اطلاعیه گفته میشود که نماد حق تقدم تا ۶۰ روز در پورتفولیو سهامداران قبلی شرکت قابل معامله خواهد بود.
در این مهلت سهامداران می‌توانند حق تقدم خود را بفروشند و از وارد کردن سرمایه جدید به شرکت پرهیز کنند. در این صورت سهامداران فعلی در فرآیند افزایش سرمایه شرکت نمی‌کنند و افزایش سرمایه با آورده نقدی سهامدارانی انجام میشود که این حق تقدم را خریده‌اند.
حالت دیگر این است که سهامدارانی که در زمان تشکیل مجمع فوق‌العاده سهام شرکت را داشتند و حالا حق تقدم خرید دارند یا اینکه این حق تقدم خرید را از کسی دیگری خریده‌اند، در این مهلت ۶۰ روز به ازای هر حق تقدم خرید خود ۱۰۰ تومان (معادل ارزش اسمی سهام شرکت) به‌حساب شرکت واریز کنند.
اگر هم شرکت بخواهد صرف سهام هم انجام دهد، از سهامداران خواهد خواست که مبلغی بیشتر از ارزش اسمی سهام شرکت مثلا ۱۲۰ تومان را واریز کنند که این مبلغ اضافه (در اینجا ۲۰ تومان) تحت عنوان «صرف سهام» در حسابی به همین نام نگهداری میشود.
در صورتی هم که سهامدار هیچ‌کدام از این دو کار را انجام ندهد، شرکت حق تقدم خرید استفاده‌نشده را می‌فروشد و مبلغ آن را به سهامداران قبلی عودت می‌دهد.
این اتفاق باعث میشود درصد مالکیت این سهامداران کاهش یابد اما دارایی ریالی آنها کاهش نمی‌یابد.
برای آشنایی بهتر با این مسئله، لطفا مقاله ما در مورد افزایش سرمایه از محل آورده نقدی و حق تقدم خرید را مطالعه کنید.
۹- ثبت افزایش سرمایه
برای افزایش سرمایه از محل آورده نقدی در این مرحله مهلت استفاده از حق تقدم خرید تمام میشود و این نماد به همراه نماد اصلی شرکت بسته میشود.
سهامدارانی که در فرآیند افزایش سرمایه از محل آورده نقدی یا صرف سهام شرکت نکرده‌اند (حق تقدم خود را فروخته‌اند و یا مبلغ مورد درخواست شرکت را واریز نکرده‌اند) مشخصا دیگر کاری با افزایش سرمایه شرکت ندارند.
سهامدارانی که از حق تقدم خرید خود استفاده کرده‌اند و مبلغ درخواستی شرکت را به‌حساب آن واریز کرده‌اند، در این مرحله باید منتظر «اطلاعیه ثبت افزایش سرمایه» در سایت کدال باشند.
در این مرحله سهامدارانی که از حق تقدم خرید خود استفاده نکرده‌اند، مبلغ فروش حق تقدم را دریافت می‌کنند.
سهامدارانی هم که از این حق تقدم خرید استفاده کرده‌اند، این حق تقدم برای آنها تبدیل به سهم قابل معامله میشود. آنها می‌توانند این سهم‌های اضافه‌شده را در پورتفولیوی خود ببینند و معامله کنند.
در صورتی هم که افزایش سرمایه از محل سود انباشته یا تجدید ارزیابی باشد، همه سهامداران که در زمان بسته شدن نماد شرکت جهت برگزاری مجمع عمومی فوق‌العاده، سهام شرکت را داشتند، باید منتظر انتشار «اطلاعیه ثبت افزایش سرمایه» در سایت کدال باشند. در این حالت نماد شرکت دوباره باز میشود و سهام جایزه به پورتفولیو اضافه‌شده و قابل معامله خواهد بود.
این سهام جایزه به‌محض اضافه شدن به سبد سهامداران قابل معامله نیست. در اصل این شرکت است که تصمیم می‌گیرد این سهام کی قابل معامله باشد. به همین دلیل ممکن است سهام جایزه تا ۴ ماه بعد از افزایش سرمایه هم قابل معامله نباشد.
افزایش سرمایه شرکت چیست؟ مراحل ثبت افزایش سرمایه مزایا و معایا
افزایش سرمایه شرکت چیست؟ برای ثبت افزایش سرمایه چه اقداماتی لازم است که انجام دهیم؟ چه مراحلی دارد و مزایا و معایب آن برای شرکت شما چیست؟ به همه ی این سوالات پاسخ خواهیم داد.
در صورتی که برای ثبت افزایش سرمایه شرکت هم نیاز به یک موسسه دارید با ما تماس بگیرید تا در سریعترین زمان و با کمترین هزینه برایتان به انجام برسانیم.
افزایش سرمایه شرکتها
معمولا در زمان ثبت شرکت، هر شرکتی در بدو تاسیس، میزان مشخصی از سرمایه خود را به عنوان سرمایه اولیه به ثبت می رسانند. حال با گذر زمان، شرکت ها ممکن است به فکر توسعه فعالیت های خود و یا حفظ و توسعه توان رقابتی خود در بازار بیافتند.
در چنین مواقعی معمولا شرکت ها اقدام به انتشار سهام جدیدی کرده یا مبالغ سهام را بالاتر می برند تا منابع لازم برای تامین مالی پروژه های خود را فراهم نمایند. به این فرایند از تامین مالی شرکت ها در اصطلاح افزایش سرمایه گفته می شود.
شرکت ها ممکن است با هدف اصلاح و بهبود ساختار مالی خود و یا با هدف مشارکت بیشتر سهام داران در خرید سهام و تبدیل آن ها به شرکای شرکت، اقدام به افزایش سرمایه نمایند. بنابراین دلایل زیادی در ورای تصمیم گیری شرکت ها مبنی بر ثبت تغییرات در سرمایه اولیه وجود دارد که در ادامه کار، بیشتر به این موضوع می پردازیم.
ثبت افزایش سرمایه
چیزی که باعث شکل گیری انواع مختلف افزایش سرمایه از سوی شرکت های مختلف می شود، نحوه تامین منابع مورد نیاز برای این کار است. بنابراین بسته به این که این منابع مالی از چه محل یا مسیری تامین شوند، ثبت افزایش سرمایه شرکت ها را در 4 دسته کلی و به شرح زیر طبقه بندی می کنند:
افزایش سرمایه از محل سود انباشته یا همان سهام جایزه
گفته می شود که این مدل از افزایش سرمایه توسط شرکت ها، نیازی به وارد نمودن سرمایه خاصی در قالب نقدینگی های جدید توسط شرکت یا سهام داران به جریان سرمایه شرکت ندارد.
در این روش شرکت ها به طور معمول و در پایان یک دوره مالی و پس از مشخص نمودن میزان دقیق درآمدها و هزینه ها و نیز سودهای تقسیم شده بین سهام داران، تصمیم می گیرند که از محل سود های انباشته شده (سودی که بین سهام داران و شرکا تقسیم نشده و در بخش سود انباشته صورت های مالی شرکت ها مشخص شده است) اقدام به افزایش سرمایه نموده و بدین طریق پروژه و طرح های جدید خود را تامین مالی نمایند.
با این روش قیمت سهام فرد سهام دار، که تا قبل از تاریخ افزایش سرمایه مقداری سهام از شرکت در پرتفوی خود داشته، به نسبت افزایش تعداد سهام، کاهش می یابد. بنابراین گفته می شود که فرد سهام دار در نتیجه این اقدام شرکت، مقداری سهام جایزه، دریافت نموده است.
افزایش سرمایه از محل آورده نقدی سهام داران
در این مورد از افزایش سرمایه، نقش اصلی بر عهده سهام داران شرکت است. به این صورت که شرکت اوراقی را تحت عنوان اوراق حق تقدم به سهام داران واگذار کرده و به آن ها مهلت 2 ماهه ای برای ثبت نام و پذیره نویسی می دهد. در این مرحله سهام داران 2 راه مختلف در پیش روی خود دارند:
یک اینکه سهام داران در مهلت دو ماهه داده شده مبلغی را تحت عنوان مبلغ اسمی، که در کشور ایران در حدود 1000 ریال است، به شرکت پرداخت نمایند و حق تقدم های خود را به سهام عادی تبدیل کنند و یا این که حق تقدم های داده شده توسط شرکت را به سهام داران دیگری بفروشند که در هر دو مورد سهام جدیدی به دارایی افراد اضافه می شود.
افزایش سرمایه از محل آورده ها، مخصوص شرکت هایی هست که سود انباشته زیادی نداشته اند و برای تامین مالی پروژه ها و طرح های جدید خود ناچار به ترغیب سرمایه داران نسبت به ورود سرمایه های جدید به شرکت می شوند.
نکته ای که باید در این جا به آن اشاره نماییم، تفاوت بین حق تقدم و روش صرف سهام است، که خود به عنوان یکی از روش های تامین مالی شرکت ها از طریق افزایش سرمایه به حساب می آید.
برخلاف حق تقدم، در روش افزایش سرمایه از طریق صرف سهام، سهام داران سهام عرضه شده شرکت را در دوره های پذیره نویسی با قیمت هایی بالاتر خریداری می نمایند. لازم به ذکر است که در روش گفته شده، شرکت اضافه ارزش کسب شده را یا به حساب اندوخته نزد خود منتقل می نماید و یا آن را در قالب سهام جدید به سهام داران انتقال می دهد.
افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی دارایی ها
در این روش شرکت ها تنها با انجام یک سری عملیات حسابداری در ترازنامه و صورت های مالی خود، اقدام به تامین مالی خود از طریق افزایش سرمایه می کنند.
به این صورت که ارزش دارایی های ثابتی نظیر؛ ساختمان، زمین، ماشین آلات و تجهیزات را در ترازنامه خود به روز می کنند و چون تغییر خاصی در بدهی های شرکت ایجاد نمی شود، سرمایه شرکت افزایش می یابد تا معادله حسابداری ( بدهی + سرمایه = دارایی ) در تعادل قرار گیرد. به این صورت و بدون ورود سرمایه خاصی و بدون هیچ گونه تغییری در دارایی سهام داران شرکت، تعداد سهام آنها به نسبت کاهش قیمت سهام، افزایش می یابد.
بهترین روش افزایش سرمایه چیست؟
با در نظر گرفتن ویژگی های هر کدام از روش های تامین منابع مالی شرکت ها از طریق افزایش سرمایه، می توان به این نکته اشاره نمود که همواره روشی که برای یک شرکت مناسب و بهتر است الزاما برای شرکتی دیگر مناسب نیست و هر شرکت بسته به ساختار و وضعیت مالی و افق برنامه ریزی خود، در هر برهه از زمان روش مناسب برای افزایش سرمایه را انتخاب می کند.
اگر بخواهیم مقایسه ای کلی در مورد انواع مختلف روش های تامین مالی برای شرکت ها داشته باشیم، می توانیم بگوییم که آن دسته از روش هایی که در طی آن ها سرمایه جدید وارد جریان سرمایه ای شرکت ها می شود، وضعیت بهتری را در مقایسه با دیگر روش ها برای یک شرکت رقم می زنند.
از این رو، روش های افزایش سرمایه از محل آورده نقدی و همچنین روش صرف سهام به طور نسبی در بهبود وضعیت مالی شرکت ها مناسب تر هستند. از طرفی دیگر روش از طریق تجدید ارزیابی دارایی ها با توجه به این که بدون هیچ گونه ورود سرمایه جدیدی انجام می شود، مراحل افزایش سرمایه در بورس مراحل افزایش سرمایه در بورس برای شرکت هایی که در آستانه ورشکستگی قرار دارند، گزینه مناسب تری هست.
چه نوع شرکت هایی افزایش سرمایه دارند؟
می دانیم که وضعیت همه شرکت های حاضر در بورس یکسان نیست و درآمد زایی و سودآوری هر کدام از شرکت ها با یکدیگر متفاوت است. از این رو شرکت هایی که سود انباشته مناسبی دارند در اغلب اوقات اقدام به افزایش سرمایه از محل سود انباشته خود می کنند بدون این که نیازی به وارد کردن سرمایه های جدید باشد.
از طرفی دیگر، بارها شاهد اعطای حق تقدم های سهام از طرف بسیاری از شرکت ها به سهام داران خود بودیم تا از این طریق، هم آورده نقدی آن ها به شرکت و بازار را افزایش دهند و هم منابع لازم برای تامین مالی طرح های آینده خود را به دست آورند.
اگر تا به حال تجربه سرمایه گذاری در بورس را داشته اید، به احتمال زیاد با برخی از مفاهیمی که در حاشیه معاملات آن مطرح می شوند، آشنایی دارید. یکی از مفاهیم بسیار مهم که تاثیر به سزایی نیز بر روی آینده قیمتی شرکت و نیز تصمیمات استراتژیک سهام داران می گذارد، خبر افزایش سرمایه شرکت های فعال در بازار بورس است که با وقوع آن، قیمت و حجم سهام در دست افراد دچار تغییراتی می شود اما غالب اوقات تغییری در میزان کل دارایی آن ها اتفاق نمی افتد.
مراحل افزایش سرمایه شرکت سهامی خاص
هر شرکت به منظور انجام فرایند افزایش سرمایه، لازم است مراحلی را طی نماید که در این قسمت به بیان خلاصه وار و مرحله به مرحله ای از این پروسه می پردازیم.
مرحله اول: هیئت مدیره و چند تن از سهام داران به نمایندگی از کل سرمایه گذاران در شرکت، با بررسی وضعیت شرکت و در صورت لزوم پیشنهاد افزایش سرمایه را مطرح کرده و به تایید می رسانند.
مرحله دوم: طرح تایید شده در مرحله اول، در این مرحله در اختیار حسابرس شرکت قرار می گیرد تا اگر ایرادات یا کاستی هایی هست، برطرف شده و در نهایت به تایید حسابرس شرکت برسد. ( در صورتی که شرکت حسابرس ندارد، طی مجمع عمومی فوق العاده به تایید سهامداران و بازرسین می رسد)
مرحله سوم: صورتجلسه تنظیم شده در مرحله قبل به همراه سایر مدارک لازم، پس از ثبت در سامانه اداره ثبت، از طریق پست به اداره ثبت فرستاده می شود تا در صورت عدم نقص تایید و آگهی شود.
مرحله چهارم: پس از صدور آگهی توسط اداره ثبت، از طریق درج آگهی در روزنامه رسمی به اطلاع عموم و سهامداران می رسد.
مرحله پنجم( آخر): در صورتی که شرکت بورسی باشد، از طریق سایت کدال به اطلاع سهام داران می رسد.
مزایا و معایب افزایش سرمایه شرکت سهامی خاص
آیا افزایش سرمایه شرکت ها، خبر خوبی برای سهام داران است؟
در پاسخ به این سوال باید گفت که خبر افزایش سرمایه به تنهایی، خبر آن چنان خوبی نیست. چرا که هیچ تغییری در میزان دارایی شما اتفاق نمی افتد. باید دید که شرکت به چه دلایلی قصد تامین مالی از طریق افزایش سرمایه را دارد.
اگر با این عمل طرح های نوینی اجرا شده و شرکت در جهت توسعه زیرساخت ها و مجموعه خود عمل کند، در این صورت خبر افزایش سرمایه شرکت، خبر خوبی به نظر می رسد. اما اگر شرکت قصد پوشش زیان اندوخته خود با افزایش سرمایه را داشته باشد، احتمالا خبر خوبی برای سهام داران نیست.
از دیگر معایبی که دارد در صورتی که از طریق تجدید ارزیابی دارایی ها باشید در سال بعد به علت استهلاک در سالهای بعدی مالی باعث افت سود شرکت خواهد شد، همچنین باعث عدم ورود نقدینگی به شرکت خواهد شد.
روش‌ها و مراحل افزایش سرمایه شرکت ها
اکثر افرادی که حتی سرمایه‌ی کمی دارند، برای پیشی‌گرفتن از تورم به فکر سرمایه‌گذاری در بورس افتاده‌اند. اما برای وارد شدن به این حیطه، قبل از آن باید اطلاعات جامعی از روند فعالیت کمپانی‌ها و بازار سرمایه داشته باشید. یکی از مواردی که باید از آن آگاه باشید روش های افزایش سرمایه شرکت ها است. در واقع تمام شرکتها در طول زمان، نیازمند ورود منابع مالی به چرخه‌ی فعالیت خود هستند که این نیاز از طریق افزایش سرمایه تامین میشود. اما برای این کار چه مراحلی باید طی شود؟ انواع روش‌های افزایش سرمایه چیست؟
روش های افزایش سرمایه شرکت ها
در یک تقسیم‌بندی کلی سرمایه شرکت ها به چهار روش افزایش پیدا می‌کند:
1. افزایش سرمایه از محل سود انباشته
شرکتها بر اساس قانون تجارت، طی فعالیت خود درصدی از سودی که به دست می‌آورند را نزد خود نگهداری می‌کنند. در واقع نوعی پس‌انداز برای روزی که نیاز به سرمایه داشته باشند ذخیره می‌کنند که به آن سود انباشته گفته میشود. در افزایش سرمایه شرکت ها به روش سود انباشته هیچ منابع مالی‌ای از خارج به شرکت تزریق نمی‌شود. به این ترتیب سهامداران برای دریافت سهام جدید هیچ مبلغی پرداخت نمی‌کنند. اما این بدین معنا نیست که سهامداران سود هنگفتی از محل سود انباشته کسب می‌کنند زیرا به نسبتی که تعداد سهام اضافه شود از قیمت آن هم کاسته خواهد شد.
به تصاویر زیر که برای درک بهتر موضوع آورده شده است، دقت کنید:
2. افزایش سرمایه شرکت ها از طریق آورده نقدی
از آنجایی که همیشه شرکتها سود انباشته‌ی کافی برای افزایش سرمایه ندارند، می‌توانند از محل آورده نقدی سرمایه‌گذاران استفاده کنند. اما این اقدام باید سودی برای سهامداران نیز داشته باشد، به همین دلیل شرکتها اوراقی تحت عنوان «حق تقدم سهام» را در اختیار سهامداران فعلی قرار می‌دهند. افراد با داشتن این اوراق، نسبت به سایر سرمایه‌گذاران برای خرید سهام شرکت در اولویت قرار می‌گیرند. آنها در مهلت پذیره‌نویسی که همان مدت زمانی است که برای اخذ سهام فرصت دارند، می‌توانند با پرداخت مبلغ اسمی سهام را دریافت یا با فروش حق تقدم این فرصت را به شخص دیگری واگذار کنند.
ذکر دو نکته در این قسمت لازم است، اول اینکه به‌طور معمول مهلت پذیره‌نویسی 2 ماه است و دوم اینکه اگر شخص از این دو طریق اقدام نکند، حق تقدم او توسط شرکت در بورس به فروش می‌رسد. در این صورت پس از کسر کارمزدها مبلغ فروش به حساب سرمایه‌گذار واریز میشود.
3. افزایش سرمایه با تجدید ارزیابی دارایی ها
در این روش از افزایش سرمایه شرکت ها نیز مانند روش سود انباشته، منابع مالی از طریق سهامدارن تامین نمی‌شود. همچنین با افزایش تعداد سهام از قیمت آن کاسته میشود و درنهایت تغییری در دارایی سهامداران به وجود نمی‌آید.
شرکتها برای انجام این روش دارایی‌های غیرمالی خود نظیر ماشین‌آلات، زمین، ساختمان و سرمایه‌گذاری‌های این‌چنینی خود را ارزیابی و در ترازنامه به‌روز می‌کنند. با به‌روز شدن قیمت دارایی‌ها، باید معادله‌ای بین بدهی‌ها و دارایی‌ها برقرار شود تا در صورت لزوم از این طریق افزایش سرمایه شرکت انجام شود.
4. روش صرف سهام
در این روش شرکتها برای افزایش سرمایه، سهام خود را به بهایی بیش از مبلغ اسمی می‌فروشند. در واقع با این روش، ما‌به‌التفاوت سهام اسمی و سهام عادی به صندوق پس‌انداز شرکت واریز میشود. در این صورت شرکتها می‌توانند به سهامداران قبلی سهام جدید بدهند، ارزش اضافه‌ی سهام را بین سهامداران قبلی به‌صورت نقدی تقسیم کنند یا همانطور که گفتیم این مبلغ را به حساب پس‌انداز شرکت واریز کنند.
همچنین می‌توانند سهام را با حفظ حق تقدم یا با سلب حق تقدم به فروش برسانند.
مراحل افزایش سرمایه شرکت ها
اکنون که در مورد انواع روش های افزایش سرمایه شرکت مطلع شدید، خوب است بدانید شرکتها به این منظور ملزم به طی چه مراحلی هستند.
- پیشنهاد افزایش سرمایه باید از طرف هیئت مدیره باشد. بنابراین در نخستین مرحله هیئت مدیره پیشنهاد افزایش سرمایه را مطرح و تصویب می‌کند.
- در مرحله بعدی پیشنهاد هیئت مدیره توسط حسابرس مورد بررسی قرار می‌گیرد. او با توجه به توضیحات و فرضیات مندرج و قوانین موجود در این زمینه، اگر پیشنهاد با ایرادی همراه نباشد همه یا بخشی از درخواست افزایش سرمایه شرکت ها را می‌پذیرد.
- سپس باید مستندات و مدارک مربوط به افزایش سرمایه شرکت به اداره ثبت شرکتها و سازمان بورس ارجاع داده شود.
- در مرحله چهارم اگر سازمان بورس مستندات ارسالی را تایید کند وارد مرحله بعد می‌شویم.
- در مرحله‌ی بعد چنانچه سازمان بورس مدارک را تایید کرده باشد، اطلاعیه‌ی صدور مجوز افزایش سرمایه شرکت در سایت کدال منتشر میشود. این اتفاق به معنای تایید سازمان بورس در راستای افزایش سرمایه است.
- در مرحله ششم، برای برگزاری مجمع فوق‌العاده‌ی شرکت تاریخی مشخص میشود. این مجمع جهت تصمیم‌گیری درمورد میزان افزایش سرمایه و قیمت سهام تشکیل میشود.
- بخشی از اعضای مجمع عمومی فوق‌العاده سهامداران هستند. بنابراین در مرحله‌ی بعد باید آگهی‌ای برای دعوت آنها در سایت کدال منتشر شود. در این آگهی که زمان و مکان مشخصی در آن وجود دارد، از سهامداران دعوت میشود تا با حضور خود در تصمیم‌گیری در مورد افزایش سرمایه شرکت ها مشارکت کنند.
- در مرحله بعد، تصمیماتی که توسط اعضاء مجمع فوق‌العاده در مورد افزایش سرمایه و درصد آن گرفته شد، در سایت کدال منتشر میشود. در صورت نیاز و تایید سازمان بورس مهلت استفاده از مجوز افزایش سرمایه، تمدید خواهد شد.
- اگر افزایش سرمایه از طریق آورده‌های نقدی سهامداران باشد، پس از مجمع فوق‌العاده و بازگشایی سهم در سامانه کدال اطلاعیه‌ای مبنی بر مهلت استفاده از حق تقدم خرید سهام درج میشود. سهامداران می‌توانند طی 60 روز یا حق تقدم خود را بفروشند یا با پرداخت مبلغ اسمی به سرمایه‌گذاری در شرکت ادامه دهند.
- در آخرین مرحله از افزایش سرمایه شرکت ها، باید نتایج و قیمت نهایی حق تقدم‌های مورد معامله اعلام شود. سهامدارانی که از فرصت خرید حق تقدم استفاده نکردند، با تماس با امور مالی شرکت مربوطه، مبلغ فروش حق تقدم را دریافت می‌کنند.
افزایش سرمایه شرکت سهامی
افزایش سرمایه در این نوع شرکتها به دو طریق انجام میشود:
1. بالا بردن مبلغ اسمی سهام
در این روش اگر برای سهامداران تعهد ایجاد شود، به تاییدیه سایر سهدامداران نیاز است. در نتیجه برای افزایش مبلغ اسمی سهام (که در آن صاحبان سهام باید مبلغ اضافه شده را بپردازند) موافقت دیگران لازم است و اگر دیگران به اتفاق نظر برسند باید تمامی مبلغ جهت افزایش سرمایه به‌طور نقد پرداخت شود.
2. صدور سهام جدید
یک راه دیگر افزایش سرمایه صدور سهام است. در این روش باید مبلغ اسمی سهام قبلی با مبلغ اسمی سهام فعلی مساوی باشد.
جمع‌بندی
شرکتها برای رشد و توسعه‌ی خود و گاهی نیز برای جلوگیری از رکود نیاز به افزایش سرمایه دارند که به چهار طریق می‌توانند این کار را انجام دهند. از آنجایی که حتی خبر افزایش سرمایه شرکت ها می‌تواند منجر به تغییرات عمده‌ای در سهام آنان شود آگاهی از روش و مراحل آن که در این مقاله به‌طور مبسوط در مورد آن توضیح دادیم و همچنین شناخت شرکت های بورسی، حائز اهمیت است.
دیدگاه شما